OD NASZEGO KORESPONDENTA Z MEKSYKU

Steven ma kłopoty z opanowaniem umiejętności czytania. Za każdym razem, gdy wie, że w klasie zostanie poproszony o czytanie na głos, dostaje bólów brzucha.

Maria mimo zachęt nauczycielki nie potrafi wyraźnie pisać. Odrabianie lekcji zajmuje jej całe godziny.

Noah wielokrotnie czyta zadany materiał. Jednak nie zapamiętuje go i dlatego otrzymuje złe oceny.

STEVEN, Maria i Noah cierpią na zaburzenia zdolności uczenia się. Najbardziej powszechne wśród nich to trudności w opanowaniu umiejętności czytania, czyli dysleksja, polegająca między innymi na myleniu liter o podobnym kształcie. Kolejne zaburzenia to dysgrafia (upośledzenie umiejętności pisania) oraz dyskalkulia (specyficzne problemy w nauce matematyki). Większość dzieci mających takie dysfunkcje odznacza się jednak normalnym lub ponadprzeciętnym poziomem inteligencji.

Dzieci z zaburzeniami zdolności uczenia się później zaczynają mówić, mają problemy z tworzeniem rymów, często przekręcają wyrazy, długo posługują się dziecinną mową, z trudem zapamiętują litery i cyfry, nieprawidłowo artykułują głoski w prostych wyrazach, mylą słowa o podobnym brzmieniu i mają kłopoty ze zrozumieniem poleceń *.

Jak pomóc dziecku

Co możesz zrobić, jeśli twoje dziecko zdradza objawy takich zaburzeń? Przede wszystkim należy przeprowadzić badania wykluczające upośledzenie słuchu lub wzroku. Następnie udaj się do specjalisty, który ustali, czy rzeczywiście cierpi ono na zaburzenia zdolności uczenia się *. Chore dziecko będzie potrzebowało twojego wsparcia  emocjonalnego. Pamiętaj, że taka dysfunkcja nie ma związku z jego inteligencją.

Jeśli to możliwe, postaraj się, by twoje dziecko korzystało ze specjalnych programów oferowanych w szkole, na przykład z zajęć wyrównawczych. Poproś nauczyciela o wspieranie twoich wysiłków. Zapytaj, czy dziecko mogłoby siedzieć w klasie w pierwszych rzędach oraz otrzymywać więcej czasu na wykonanie zadań. Może nauczyciel mógłby mu dawać polecenia zarówno pisemne, jak i ustne oraz sprawdzać jego wiedzę przez odpytywanie, a nie klasówki. Ponieważ dzieci z tego rodzaju problemami często są roztargnione i niezorganizowane, warto pomyśleć o dodatkowym komplecie podręczników zostawianym w szkole. A może w klasie oraz w domu podczas odrabiania lekcji uczeń mógłby używać komputera z programem sprawdzającym pisownię?

W wypadku dyslektyka należy codziennie zaplanować krótką naukę czytania. Najlepiej, gdy będzie ćwiczył na głos, bo wtedy możesz mu pomagać i go poprawiać. Najpierw sam przeczytaj głośno dany tekst, a dziecko niech śledzi treść. Następnie przeczytajcie tekst razem. Na koniec dziecko powinno zrobić to samodzielnie, śledząc za pomocą linijki kolejne linie tekstu i kolorowym flamastrem zaznaczając trudne słowa. Takie ćwiczenia mają trwać nie dłużej niż 15 minut dziennie.

Umiejętności matematyczne dziecko może zdobywać w praktyczny sposób, na przykład przy odmierzaniu składników podczas wspólnego przygotowywania potraw, używaniu miarki w pracach stolarskich czy robieniu zakupów. Papier w kratkę i diagramy mogą ułatwiać rozwiązywanie zadań matematycznych. W razie trudności w opanowaniu czytelnego pisania warto wykorzystać papier w szeroką linię i gruby ołówek. A w literowaniu mogą pomóc twemu dziecku namagnesowane litery przyczepione do metalowej powierzchni.

Również dziecko z ADHD wymaga umiejętnego podejścia. Zanim zaczniesz do niego mówić, nawiąż kontakt wzrokowy. Zapewnij mu spokojne miejsce do odrabiania lekcji i pozwól na częste przerwy. Przydzielaj nadpobudliwemu dziecku zadania pozwalające dać upust energii, na przykład wyprowadzenie psa na spacer.

Sukces jest możliwy

Skoncentruj się na mocnych stronach dziecka i zachęcaj je do rozwijania indywidualnych umiejętności oraz talentów. Chwal je i nagradzaj za każde osiągnięcie, nawet najmniejsze. Zlecaną mu pracę podziel na mniejsze i łatwiejsze etapy, które pozwolą mu poznać smak powodzenia. Za pomocą rysunków lub wykresów pokaż kolejne etapy umożliwiające wykonanie zadania.

Umiejętność czytania i pisania oraz podstawowa znajomość matematyki jest ważna dla młodych ludzi. Bądź pewien, że dzięki odpowiedniej motywacji i pomocy twoje dziecko jest w stanie je zdobyć — choćby wymagało to więcej czasu i zastosowania innych metod niż w wypadku ogółu dzieci.

[Przypisy]

[Ramka na stronie 11]

DOSTRZEGANIE POZYTYWNYCH STRON

„Kiedy patrzyłem na tekst, wyrazy wyglądały jak nic nieznaczące esy-floresy. Równie dobrze mogłyby być to słowa w obcym języku. Nie rozumiałem tekstu, dopóki ktoś nie przeczytał go na głos. Nauczyciele myśleli, że jestem leniwy i niegrzeczny, że się nie staram i nie uważam na lekcjach. Nic bardziej mylnego. Słuchałem i przykładałem się z całych sił, ale nie byłem w stanie opanować umiejętności czytania i pisania. Natomiast inne przedmioty, takie jak matematyka, nie sprawiały mi trudności. Jako dziecko szybko nauczyłem się skupiać na sporcie, pracach technicznych i zajęciach plastycznych — wszystkim, co wymagało zaangażowania moich rąk, a nie wiązało się z koniecznością czytania i pisania.

„Później zdobyłem praktyczny zawód. Dzięki temu mogłem brać udział w pięciu międzynarodowych przedsięwzięciach budowlanych Świadków Jehowy. Wkładam w czytanie dużo wysiłku, co sprzyja zapamiętywaniu informacji. Jest to bardzo pomocne podczas studiowania Biblii oraz w chrześcijańskiej służbie kaznodziejskiej. Zamiast postrzegać to zaburzenie jako słabość, doszukuję się pozytywnych stron” (Peter, dyslektyk, który jest pełnoczasowym kaznodzieją Świadków Jehowy).

[Ilustracja na stronie 10]

Słuchając z uwagą, dzieci mogą robić świetne „notatki rysunkowe”