Rekiny w niebezpieczeństwie
OD NASZEGO KORESPONDENTA Z MEKSYKU
NIEWIELE zwierząt budzi taką grozę jak rekiny. Ocenia się, że rocznie na świecie dochodzi do 75 niesprowokowanych ataków rekinów na ludzi, z czego około 10 kończy się tragicznie. Ponieważ jednak takim wypadkom nadaje się duży rozgłos, a filmy utrwalają niekorzystny wizerunek rekina, w rezultacie otacza go ponura sława pożeracza ludzi. Oczywiście, do rekinów trzeba odnosić się z respektem. Ale prawda jest taka, że znacznie więcej ludzi ginie na świecie wskutek ataków pszczół lub krokodyli niż rekinów.
W rzeczywistości to nie rekiny zagrażają człowiekowi, lecz człowiek rekinom. „Rokrocznie poławia się 100 milionów rekinów — ułożone w jednej linii, pysk przy ogonie, pięciokrotnie opasałyby kulę ziemską” — oświadczył na łamach czasopisma Premier pewien naukowiec badający życie mórz. Jeżeli dodamy do tego powolny rozród, długotrwałą ciążę oraz długi okres dojrzewania rekinów, a także zanieczyszczenie miejsc, gdzie się rozmnażają, nic dziwnego, że ich liczba bardzo szybko maleje. Trzeba wielu lat, żeby przerzedzona populacja mogła się w pełni odbudować.
Większość rekinów łowi się ze względu na ich płetwy, cieszące się w Azji dużym popytem. Zawartym w nich substancjom przypisuje się właściwości lecznicze i wzmagające popęd płciowy. a Rekinie płetwy to drogi rarytas — porcja przygotowanej z nich zupy może kosztować aż 150 dolarów! Wysokie ceny tego surowca na rynku azjatyckim sprawiają, że na oceanach kwitnie okrutny proceder zwany finningiem, wyrządzający wielkie szkody. Polega on na odcinaniu płetw żywym rekinom i wyrzucaniu okaleczonych ryb z powrotem do oceanu, gdzie giną z głodu lub wskutek utonięcia.
Potrzeba konkretnych działań
Czy powinniśmy się przejmować smutnym losem rekinów? Być może trudno odczuwać do nich taką sympatię jak do słoni czy wielorybów. Trzeba jednak pamiętać, że rekiny są niezbędne do utrzymania równowagi ekologicznej w oceanach. Na przykład jako drapieżniki odgrywają pożyteczną rolę, nie pozwalając nadmiernie rozmnażać się innym gatunkom ryb.
W wielu państwach połowy rekinów są zupełnie niekontrolowane. W Meksyku, jednym z krajów-rekordzistów, poławia się ich ponad 30 000 ton rocznie. Po dziesięciu latach debat niedawno wydano tu zakaz finningu. Zapotrzebowanie na płetwy rekinów sprawia jednak, że nasila się nielegalne rybołówstwo w rezerwatach morskich. Dyrektor Parku Narodowego Galápagos ubolewa: „W ostatnich latach w rejonie wysp Galápagos proceder odcinania płetw rekinom uprawiany jest na coraz większą skalę. Kłusownictwo przynosi krociowe zyski, więc kontrolę nad nim objęła lokalna mafia”.
To, że w niektórych krajach zabroniono finningu, jest niewątpliwym sukcesem ludzi walczących o ocalenie rekinów. Ale zdaniem Charlotte Mogensen, reprezentującej międzynarodową organizację ekologiczną WWF, należy zrobić o wiele więcej: „Rekiny są zagrożone na całym świecie. Apelujemy do wszystkich organizacji nadzorujących rybołówstwo, by oprócz zakazów finningu egzekwowały również zarządzenia dotyczące gromadzenia danych o rekinach, zmniejszania przyłowów i nieprzekraczania limitów połowowych”.
Na szczęście Stwórca już wkrótce położy kres bezsensownemu niszczeniu wspaniałego świata przyrody. Możemy zatem być spokojni o los rekinów — stworzeń budzących grozę, lecz niezwykle ważnych dla środowiska (Objawienie 11:18).
[Przypis]
a Jak na ironię w płetwach rekinów stwierdzono dużą zawartość rtęci, mogącej u mężczyzn powodować niepłodność.
[Ramka i ilustracje na stronie 17]
KILKA INFORMACJI O REKINACH
Wielkość: rekord należy do rekinów wielorybich (powyżej), osiągających nawet 18 metrów długości i ponad 10 ton wagi. Nie są one niebezpieczne dla człowieka — karmią się planktonem i drobnymi rybami.
Ciąża: trwa do 22 miesięcy.
Rozmnażanie: samica rodzi średnio 2—10 młodych. Rekiny przeważnie są jajożyworodne.
Okres dorastania: większość gatunków osiąga dojrzałość płciową między 12 a 15 rokiem życia.
Długość życia: trudno ustalić długość życia większości gatunków, ale przypuszcza się, że agresywny żarłacz ludojad (poniżej) żyje około 60 lat.
[Prawa własności]
Seawatch.org
© Kelvin Aitken/age fotostock
[Ilustracja na stronach 16, 17]
Spośród przeszło 300 gatunków rekinów aż 62 są zagrożone wyginięciem
[Prawa własności]
© Mark Strickland/SeaPics.com
[Ilustracja na stronie 17]
Za kilogram rekinich płetw można dostać ponad 400 dolarów, a za jedną parę szczęk żarłacza ludojada — nawet 10 000 dolarów
[Prawa własności]
© Ron & Valerie Taylor/SeaPics.com