Bai na kontenido

Bai na kontenido

E Matrimonio Improbabel di Boaz ku Ruth

E Matrimonio Improbabel di Boaz ku Ruth

E Matrimonio Improbabel di Boaz ku Ruth

E PLENCHI di bati maishi banda di Bètlehèm ta yen di aktividat. Tabata un dia largu. E holó di grano ku a kaba di roster ta laga e trahadónan hambrá sa ku ta ora di kome. Kada un lo disfrutá di e resultado di su trabou duru.

Boaz, un hòmber riku, doño di tereno, ta kome i bebe na su antoho i ta sosegá banda di un monton di grano. Mas lat, e dia di kosecha ta yega na su fin i kada trahadó ta buska un lugá kómodo pa sosegá. Boaz, satisfecho di dje, awor ta tapa su kurpa i pega soño.

Un Enkuentro Sekreto

Meianochi, friu ta pone Boaz spièrta i tembla. Pa su sorpresa, un persona a kita e ko’i tapa for di su pianan intenshonalmente, i a kai drumi na su pia! Den skuridat, Boaz no ta rekonosé ta ken, p’esei e ta puntra: “Ta ken bo ta?” Stèm di un hende muhé ta kontestá: “Ami ta Ruth, bo sirbiente. P’esei, habri bo klechi riba bo sirbiente, pasobra bo ta un famia yegá [“rekumpradó,” NW].”—Ruth 3:1-9.

Sin ku ningun hende por skucha nan, nan dos so ta papia den e skuridat. Hende muhé no sa presentá nan so asin’aki na un plenchi di bati maishi. (Ruth 3:14) No opstante, riba invitashon di Boaz, Ruth ta keda drumi na su pia i lanta bai djis promé ku solo sali, evitando asina kualkier krítika infundá.

Tabata trata aki di un enkuentro romántiko? Akaso Ruth, un biuda yòn i pober di un pais pagano, a usa astusia pa sedusí e hòmber riku aki di mas edat? Òf ta Boaz a probechá di e sirkunstansianan i soledat di Ruth e anochi ei? Nò. Loke a sosodé e anochi ei ta un ehèmpel di lealtat i amor di Dios. I e detayenan ta masha konmovedor tambe.

Pero ken ta Ruth? Pakiko el a aktua asina? I ken ta Boaz, e hòmber riku aki?

“Un Muhé Ekselente”

Hopi aña promé ku e episodio aki, hamber a dal Huda. Un famia israelita di kuater miembro—Elimelek; su kasá, Noemí; i nan dos yu hòmbernan, Mahlon i Kelion—a imigrá bai n’e tera fértil di Moab. E yu hòmbernan a kasa ku dos muhé moabita, Ruth i Orfa. Despues ku tur e tres hòmbernan a muri na Moab, e tres muhénan a tende ku e situashon na Israel a drecha. Di manera ku Noemí—awor un biuda, desilushoná, sin yu ni nietu—a disidí di bolbe bèk su patria.—Ruth 1:1-14.

Riba kaminda pa Israel, Noemí a konvensé Orfa p’e bolbe bèk na su pueblo. Despues Noemí a bisa Ruth: “Mira, bo kuñá [biuda] a bai bèk serka su pueblo i su diosnan; bai bèk tras di bo kuñá.” Ma Ruth a bis’é: “No keda insistí pa mi bai laga bo, . . . pasobra unda ku bo bai, lo mi bai . . . Bo pueblo lo ta mi pueblo, i bo Dios, mi Dios. Kaminda bo muri, lo mi muri, i einan lo mi wòrdu derá.” (Ruth 1:15-17) Di manera ku e dos biudanan pober a bolbe Bètlehèm. Einan e bisiñanan a keda asina impreshoná ku e amor i atenshon ku Ruth tabatin pa su suegra ku nan a haña ku e ta “mihó pa [Noemí] ku shete yu hòmber.” Otronan a deskribié komo “un muhé ekselente.”—Ruth 3:11; 4:15.

Na Bètlehèm, na komienso di e kosecha di puspas, Ruth a bisa Noemí: “Pa fabor, laga mi bai den kunuku i piki tapushi tras di esun ku mi haña grasia den su bista.”—Ruth 2:2.

Pa kasualidat, Ruth ta yega n’e kunuku ku ta pertenesé na Boaz, un famia di su suegro Elimelek. E ta pidi esun ku ta dirigí trabou pèrmit pa piki tapushi ku a keda atras. Ruth ta sobresalí pa su diligensia i esun ku ta dirigí trabou ta elogi’é serka Boaz.—Ruth 1:22–2:7.

Un Protektor i Benefaktor

Boaz ta un adoradó deboto di Yehova. Tur mainta, e tabata kumindá su trahadónan ku e palabranan: “SEÑOR sea ku boso,” i nan tabata kontestá: “SEÑOR bendishoná bo.” (Ruth 2:4) Despues ku Boaz mira kon diligente Ruth ta na trabou i despues ku e haña sa kon leal Ruth ta na Noemí, e ta duna Ruth un areglo spesial pa piki tapushi. Ku poko palabra, Boaz ta bis’é: ‘Keda den mi kunuku; bo no tin nodi di bai otro kaminda. Keda serka e muhénan yòn ku ta traha pa mi; sinti bo sigur serka nan. Mi a ordená e yònkumannan pa no molestiá bo. Ora bo tin set, nan lo saka awa fresku pa bo.’—Ruth 2:8, 9.

Ruth ta buig i bisa: ‘Kon bin mi a haña grasia den bo bista, siendo ku mi ta un stranhero?’ Boaz ta kontest’é: ‘Mi a tende di tur loke bo a hasi pa bo suegra despues di morto di bo esposo, i kon bo a bandoná bo tata i bo mama, famianan i e tera kaminda bo a nase, pa bo ta serka un pueblo ku bo no tabata konosé promé. Ku SEÑOR rekompensá bo manera di aktua, i ku e duna bo un pago kompleto.’—Ruth 2:10-12.

No ta su kariño Boaz ta purba gana. Su elogio pa Ruth ta sinsero. Ruth ta humilde di kurason i ta gradisié pa su konsuelo trankilisante. Ruth ta haña ku e no meresé esei i ta sigui traha asta mas duru. Mas lat, ora di kome, Boaz ta yama Ruth: ‘Bin, kome di e pan i dòp bo pida pan den binager.’ Ruth ta kome yena barika i ta warda kuminda p’e hiba kas pa Noemí.—Ruth 2:14.

Na fin di e dia, Ruth a piki rònt di 22 liter di puspas. E ta hiba e puspas huntu ku e pan ku a sobra kas pa Noemí. (Ruth 2:15-18) Kontentu ku tur loke el a haña, Noemí ta puntra: “Unda bo a piki awe? . . . Bendishoná sea esun ku a paga atenshon na bo.” Ora Noemí haña sa ku ta Boaz, e ta bisa: “Esun ku no a nenga su kariño na e bibunan ni na e mortonan sea bendishoná. . . . E hòmber ta nos famia, e ta un di nos famianan mas yegá [“rekumpradónan,” NW].”—Ruth 2:19, 20.

Hañando un Lugá di “Siguridat”

Noemí ta deseá di haña un lugá di “siguridat,” òf hogar, pa su suegra. P’esei e ta probechá dje oportunidat pa hasi un apelashon riba e areglo di e Lei di Dios pa “kumpra bèk.” (Levítiko 25:25; Deuteronomio 25:5, 6) Awor Noemí ta instruí Ruth p’e hasi algu na un manera masha efikas, asta un tiki dramátiko, p’e kapta e atenshon di Boaz. Prepará i bon instruí, ora bira nochi, Ruth ta baha bai n’e plenchi di bati maishi ku ta pertenesé na Boaz. E ta hañ’é na soño. Ruth ta kita e ko’i tapa for di su pia i ta ward’é spièrta.—Ruth 3:1-7.

Ora Boaz lanta, sin duda e akshon simbóliko di Ruth ta lag’é komprondé e nifikashon di su petishon pa Boaz ‘habri su klechi riba su sirbiente.’ E akshon di Ruth ta hasi e hudiu di mas edat kuné konsiente di su obligashon pa kumpra bèk, ya ku e tabata famia di Ruth su defuntu kasá, Mahlon.—Ruth 3:9.

Ruth su bishita anochi tabata algu inesperá. Tòg, Boaz su reakshon ta indiká ku e petishon di Ruth pa ‘kumpra bèk’ no a kai komo sorpresa pa Boaz. E último aki tabata dispuesto pa kumpli ku e petishon di Ruth.

E stèm di Ruth lo a reflehá sierto ansiedat, loke a motivá Boaz pa trankilis’é: “Awor, mi yu, no tene miedu. Lo mi hasi pa bo kiko ku bo pidi, pasobra tur e hendenan di e stat aki sa ku bo ta un muhé ekselente.”—Ruth 3:11.

Loke Boaz a bisa despues ta mustra ku el a konsiderá tur Ruth su akshonnan kompletamente korekto: “Ku SEÑOR bendishoná bo, mi yu. Bo a mustra ku bo último kariño [“bondat amoroso,” NW] ta mihó ku esun promé.” (Ruth 3:10) Na promé instante, Ruth a desplegá bondat amoroso, òf amor leal, pa Noemí. E di dos òf “último” biaha tabata ku el a identifiká su mes sin egoismo na Boaz, un hòmber mas grandi kuné, pasobra Boaz tabata esun ku por a kumpra bèk. Ruth tabata dispuesto pa haña un yu den nòmber di Mahlon, su defuntu esposo, i pa Noemí.

Un Rekumpradó Ta Hala Atras

E siguiente mainta, Boaz ta bai buska un famia, un tal “Amigu,” kende ta mas yegá na Noemí ku Boaz. Dilanti e habitantenan i e ansianonan di e stat, Boaz ta bisa: ‘Mi a pensa di informá bo di bo derecho pa kumpra bèk di Noemí e pida tera ku tabata pertenesé na su esposo Elimelek, pasobra Noemí tin ku bend’é.’ Boaz ta kontinuá: ‘Abo kier kumpr’é bèk? Si no, e ora ei ami si lo kumpr’é bèk.’ Despues di skucha Boaz, e Amigu ta indiká ku lo e kumpra bèk.—Ruth 4:1-4.

Pero tin un sorpresa ta warda e Amigu! Awor Boaz ta bisa dilanti tur e testigunan: “Riba e dia ku bo kumpra e kunuku for di man di Noemí, bo mester tuma Ruth e moabita, biuda di e defuntu, tambe, pa asina lanta e nòmber di e defuntu riba su herensia.” Ku miedu di pone su mes herensia na peliger, e famia mas yegá ta renunsiá su derecho di kumpra bèk, bisando: ‘Mi no por kumpra bèk.’—Ruth 4:5, 6.

Segun kustumber, e hòmber ku a nenga di kumpra bèk mester a kita su sandalia i dun’é na su próhimo. Pues ora e rekumpradó bisa Boaz, ‘Kumpr’é bo mes,’ e ta kita su sandalia. E ora ei Boaz ta bisa e ansianonan i tur e hendenan: “Boso ta testigu awe ku mi a kumpra for di man di Noemí tur loke tabata pertenesé na Elimelek i tur loke tabata pertenesé na Kelion i Mahlon. Ademas, mi a haña Ruth e moabita, biuda di Mahlon, pa ta mi esposa pa lanta nòmber di e defuntu riba su herensia . . . Boso ta testigu awe.”—Ruth 4:7-10.

Tur e hendenan ku tabata den e porta ta bisa Boaz: “Ku SEÑOR hasi e muhé ku ta bin den bo kas manera Raquel i Lea, kendenan tur dos a edifiká e kas di Israel; i ku bo haña prosperidat na Efrata i bira famoso na Bètlehèm.”—Ruth 4:11, 12.

Ku e bendishon di e pueblo, Boaz ta tuma Ruth komo esposa. E ta haña un yu kuné ku yama Obed, i asina Ruth ku Boaz a bira antepasado di Rei David i konsekuentemente di Hesukristu.—Ruth 4:13-17; Mateo 1:5, 6, 16.

‘Un Pago Kompleto’

Atraves di henter e relato, na promé instante, for di e manera bondadoso ku Boaz ta kumindá su trahadónan te ora ku e aseptá e responsabilidat di konserbá e nòmber di famia di Elimelek, e ta mustra di ta un hòmber sobresaliente—un hòmber di akshon i outoridat. Na mesun tempu, e tabata un hòmber di dominio propio, fe i integridat. Tambe Boaz tabata generoso, bondadoso, moralmente limpi i kompletamente obediente na Yehova su mandamentunan.

Ruth ta sobresalí pa su amor pa Yehova, pa su amor leal pa ku Noemí, i pa su diligensia i humildat. Nada straño ku e pueblo a haña ku e tabata “un muhé ekselente.” E no a kome “pan di flohedat,” i pa motibu di su trabou duru, e tabatin algu di parti ku su suegra pober. (Proverbionan 31:27, 31) Asumiendo responsabilidat pa Noemí, Ruth mester a sinti e felisidat ku ta bini di duna.—Echonan 20:35; 1 Timoteo 5:4, 8.

E ehèmpelnan den e buki di Ruth ta masha bunita! Yehova lo kòrda riba Noemí. Ruth ta risibí ‘un pago kompleto’ komo antepasado di Hesukristu. Boaz ta ser bendishoná ku “un muhé ekselente.” Pa loke ta nos, nos ta haña ehèmpelnan di fe den e personanan ei.

[Kuadro na página 26]

Un Rayo di Speransa

Si bo ta sinti ku bo ta biba den un tempu di miseria, e historia di Ruth por duna bo un rayo di speransa. E ta resaltá komo un konklushon importante di e buki di Huesnan. E buki di Ruth ta konta kon Yehova a usa un biuda humilde for di e nashon pagano di Moab pa produsí un rei pa su pueblo. Banda di e buki di Huesnan, e fe di Ruth ta bria manera un lus den e époka ei.

Ora bo lesa e relato di Ruth, bo por tin e garantia ku sin importá kon teribel tempu por ta, semper Dios ta perkurá pa su pueblo i kumpli ku su propósito.