Antoy Ganggan na Dios Nipaakar ed Alak?

LABAY na Manamalsa tayo no antoy sankaabigan parad sikatayo, tan agto isesebel so dugaruga labat ya iyinum na alak. * Diad tua, inter to ed totoo so “alak a pakaliketan da, larak na oliba a pakagayagaan da, tan tinapay a pakabiskegan da.” (Salmo 104:15, Maung a Balita) Aminsan, say danum et impagmaliw nen Jesu-Kristo a ‘maong a klase na alak’ pian lalon naliketan iray inmatendi ed sakey a bansal.​—Juan 2:3-10, MB.

Makatunongan labat ya isipen a say talagan makaamta no antoy epekto na alak ed laman tan utek tayo et say Manamalsa. Kanian diad panamegley na Biblia, say Ama tayo ed tawen et ‘mangibabangat ed sikatayo parad pankaabigan tayo,’ tan papasakbayan to itayo nipaakar ed alablabas a panag-inum na alak. (Isaias 48:17, MB) Imanoen pa irayan diretsaan a pasakbay:

“Agkayo manbuabuanges, ta mansumpal itan ed inkaalablabas.” (Efeso 5:18, NW) “Saray managbuanges . . . agda natawir so panariay Dios.” (1 Corinto 6:9-11) Ag-aabuloyan na Salita na Dios so “panagbuanges, maingal a panliliket, tan saray bengatlan singa saraya.”​—Galacia 5:19-21, NW.

Nengnengen tayo pa natan so pigaran mapeligron epekto na alablabas ya iyinum na alak.

Mapeligro Iran Epekto na Alablabas ya Iyinum na Alak

Anggaman wala met so kaabigan na alak, walaray laok to a mangapektan maong ed nonot tan laman. Niraya so pigaran problema ya epekto na alablabas ya iyinum:

Apektaen na alablabas ya iyinum so panag-isip, kanian say sakey et ‘agla makapannonot na malinew.’ (Probirbio 23:33, MB) Oniay imbaga nen Allen, samay mainum ya abitla ed unonan artikulo: “Say pagmaliw a mainum et aliwa labat a sakit ed laman; sakit met itan ed  panag-isip tan ugali. Agla nononoten na sakey no kasin nasakitan toy arum a too.”

Agla nakontrol so liknaan no dakerakel so ininum ya alak. Oniay ipapasakbay na Biblia: ‘Ekalen na daan tan balon alak so kalakal na too.’ (Oseas 4:11, MB) Panon? Lapud agnaliklikas ya epekto na alak, saramay makapuy a kanonotan tan pilalek a sarag tayon kontrolen et magmaliw lan singa duga odino makapalagyat ni ingen. Kanian onkapuy la so determinasyon tayon manggawa na duga. Mairap tayo lan labanan iray mauges a kagagawa, a manresulta ed pakaderal na espiritualidad tayo.

Alimbawa, si John et akapikolkol ed misis to tan ampetang so ulo ton linma ed beer house. Pian onkalmay liknaan to, sikatoy inminum na pigaran bote, balet walay bii ya inmasingger ed sikato. Sanen inminum ni lamet na pigara, sikatoy inmalis la kaiba na samay bii tan akagawa ray makapuy. Kayari na satan, pagbabawian a maong nen John imay ginawa to ya agton balot komon agawaan no aliwan alablabas so inyinum to.

Agla nakontrol so panagsalita tan kakikiwas sano dakerakel so ininum ya alak. “Siopay toon mangigagapoy gulo tan lawas mareklamo?” so tepet na Biblia. “Siopa kasi, noag say toon buanges, say oniinum na nanduruman taway na alak.” (Probirbio 23:29, 30, MB) No dakel so nainum mon alak, say pakaliknam et “singa ka walad pegley na dayat tan ipapaligpalig na angkakabaleg a daluyon so kawalaan mon bapor.” (Probirbio 23:34, MB) Say toon sobray nainum to et ombangon ya ‘apekpek so laman to balet ta agto alikna.’​—Probirbio 23:35, MB.

Say alablabas a kakainum et deralen toy bunigas. “Diad ontumbok a kabuasan, naliknam a singa ka aketket na nanditan uleg.” (Probirbio 23:32, MB) Pinaneknekan na medisina a tudtua iyan ibabaga na Biblia. Say dakdakel ya alak et posiblin makasamal tan pansengegan na nanduruman klase na kanser, hepatitis, cirrhosis, pancreatitis, abeban blood sugar ed saray diabetiko, fetal alcohol syndrome, atake, odino ikapuy na puso. Tan anggan say maminsan labat ya alablabas ya iyinum et manresulta ed comatose odino ipatey. Balet, ag-adeskribe ed saray libro ed medisina so sankagrabian ya epekto na alabas a kakainum.

Say sankapeligroan ya epekto. Anggano agnabuek so sakey a too balet ta sobray kakainum to, napepeligro so espiritualidad to. Oniay ibabaga na Biblia: “Abagey la so saray ombangon a masaksakbay ed kabuasan, pian  ontumbok ira ed mabayani ya inumen.” Akin? Impaliwawa nen Isaias so epekto na alabas a kakainum ed espiritualidad: “Agda imatleken so gawa nen Jehova, agda met umamengen so panagkimey na saray lima to.”​—Isaias 5:11, 12.

Sisimbawaen itayo na Salita na Dios ya ‘ag-itayo miulop ed saray mainum na alak.’ (Uliran 23:20) Saray maedad lan bibii et pinasakbayan ya ag-ira ‘manpapaaripen ed dakel ya alak.’ (Tito 2:3) Akin? Lapud kalkalna tan agnaliklikas a mandakel tan mas mabetbet la so kakainum na sakey. Tan onsabi’d punto ya anggano “akadukol [so mainum] et itepet ton, ‘Kapigan onkabuasan, pian makainum ak lamet?’” (Uliran 23:35, Contemporary English Version) Saray mainum et mapeligro lay kipapasen da sano kayari ran inminum na dakel ed labi et anapen lamet na laman da so alak diad kabuasan pian namawmawan ira.

Ipapasakbay na Biblia a saramay mibibiang ed “panagbuanges, maingal a panagliket, pampaparakelan na nainum ya alak . . . et mikuentaan ed samay akaparaan lan mangukom ed saray mabilay tan saray inaatey.” (1 Pedro 4:3, 5, NW) Tan nipaakar ed sayan mapeligron panaon a pambibilayan tayo, oniay impasakbay nen Jesus: “Manalwar kayo pian say kapusoan yo et agbalot nabelatan ed sobran panangan tan alabas a panag-inum tan saray kapagaan ed bilay, tan bigbiglan onsabi ed sikayo itan ya agew a singa sakey a patit.”​—Lucas 21:34, 35, NW.

Balet, anto so nepeg a gawaen na saramay agda nakontrol so kakainum da pian ag-ira ‘nabelatan ed alablabas a panag-inum’?

[Paimano ed leksab]

[Saray litrato ed pahina 4, 5]

Say alablabas a kakainum et pansengegan na dakel a problema