No Panon a Nalabanay Ermen
No Panon a Nalabanay Ermen
“Amin ya anak to [nen Jacob] a lalaki tan bibii linma ran manligliwa ed sikato, balet agto labay so paligliwa. Inkuan to, ‘Andi, manermen ak ya onlasur ed lubok na anako.’ Kanian sikatoy ninangisan na ama to.”—GENESIS 37:35, Say Masanton Biblia—New International Version.
PINASYAY impanermen nen Jacob sanen abaloan ton naandi la so anak to. Inilaloan ton sikatoy manermen anggad agew na ipatey to. Singa si Jacob, nayarin nalilikna yo met ya agaylay sakit na naandiay inad-aro, sakit ya agbalot naandi. Kasin say pinasyan ermen et pakapatnagan ya anggapoy pananisia yo ed Dios? Siempre, andi!
Ibabaga na Biblia a walay pananisia nen Jacob. Sikatoy kapara nen laki to a si Abraham tan ama to a si Isaac, a makapadinayew so biskeg na pananisia ra. (Hebreos 11:8, 9, 13) Wala ni ingey inkagawa a sikatoy sanlabin akibalsakan ed anghel pian naalay bendisyon na Dios! (Genesis 32:24-30) Mapatpatnag, talagan maespiritual a too si Jacob. Anto sirin so naaral tayo ed impanermen to? Naaral tayo ya anggaman mabiskeg so pananisia na sakey a too ed Dios, siansia nin sikatoy manermen a maong sano ompatey so inad-aro to. Satan a reaksion et normal tan natural labat.
Anto Itan a Panermen?
Nanduruma so epekto ed sikatayo na panermen, balet parad karaklan, say sankagrabian a nalikna ra et say pinasyan ot-ot ed emosyon. Alaen pan alimbawa si Leonardo, a manedad na 14 sanen biglan inatey so tatay to lapud sakit ed puso tan bala. Agnalinglingwanan nen Leonardo imay agew sanen imbaga ed sikato na panginaen to so agawa. Diad gapo, agto itan panisiaan. Anengneng toy bangkay nen tatay to, balet singano aliwan tua itan. Diad loob na anem bulan et agmakaakis si Leonardo. Pitalaran to kalamor so isempet na tatay to manlapud trabaho. Manga sakey taon ni so apalabas antis ton naawat a talagan inatey lay tatay to. Manlapud saman, say pakalikna to et sikatoy begtebegtew. Saray ordinaryon bengatla a singa say isempet ed abung ya anggapoy nasabian to so mangipanonot ed sikaton naandi lay tatay to, insan la’d satan manugaog. Agaylay pakakailiw to’d si tatay to!
Unong ya ipapanengneng na eksperiensya nen Leonardo, nayarin pinasya so panermen na tayo. Balet ta sarag tayon talonaan itan. Ingen, nakaukolan so panaon. No panon a say aralem a sugat et mankaukolay panaon pian onabig, ontan met ed panermen lapud impatey na inad-aro. Nayarin bulan, taon, odino mas andukey ni so palabasen pian nadaeg itan. Say sakit a nalilikna yo diad gapo so onkepa diad ilabas na panaon, tan kalkalna lan magmaliw ya agtanto maermen tan andiay-kabaliksan so bilay.
Diad kaleganan, nibagan say pangibalikas na panermen et makanan parte ed kalkalnan pakatambayo tan pakapideneng ed balon situasyon. Sano naandi so sakey ya inad-aro, singano walay kulang ed bilay tayo. Kaukolan tayon ipasal so bilay ya anggapo la itan ya inad-aro. Kanian, makatulong so pangibalikas na ermen pian nainawaan itayo. Siempre, nandurumay naliliknan ermen na balang sakey. Balet, tandaan iyan katuaan: Say pamokok ed ermen et makapuy ed isip, liknaan, tan laman. Panon to sirin so makagunggonan pangibalikas ed ermen? Walaray praktikal a simbawa a walad Biblia. *
No Panon a Nalabanay Ermen
Naimano na dakel ya inateyan a say sakey a makatulong pian nainawaan ira et say pangitongtong ed nalilikna ra. Alimbawa, imanoen pa so imbaga na sakey a karakter ed Biblia a si Job, ya inatey so amin a samploran anak to tan inanosan toy arum ni’ran trahedya. Inkuan to: “Say kamarerwak sikato so mapaga ed bilay ko; bulosan ko so pantagleey ko; mansalita ak ed kapaitan na kamarerwak.” (Job 1:2, 18, 19; 10:1) Imanoen a kaukolan a “bulosan” nen Job iray problema to. Antoy gawaen to? Say kuan to et “mansalita ak.”
Oniay inkuan nen Paulo, ya inateyan na ina: “Sakey ed saray akatulong ed siak et say pangitongtong na nipaakar ed si nanay ko.” Kanian, nainawaan kayo no ibaga yo so nalilikna yo ed napanmatalkan a kaaro. (Uliran 17:17) Sanen inatey so nanay nen Yone, kinerew to ed saray kaagian to a sikatoy mabetbet da komon a pasyaren. “Makatulong so pitongtong pian onkepay ot-ot,” so kuan to. Ompan makatulong met ed sikayo so pangibesngaw ed nalilikna yo ed sakey a masimpatiyan kaaro pian mainomay a napidenengan itan.
Say sakey nin makatulong et say pansulat. No nairapan so arum a mangibaga’d nalilikna ra, ompan nainomayan iran mangibesngaw ed satan panamegley na sulat. Sanen inatey si Saul tan Jonatan, say matoor a toon si David so nanggawa na maer-ermen a kansion ya angibesngawan toy nalilikna to. Sayan maemosyon a kansion so nagmaliw a kabiangan na libro na Biblia a Komaduan Samuel.—2 Samuel 1:17–27.
Say sakey nin makatulong et say iyakis. Oniay inkuan na Biblia: “Nipaakar ed amin a bengatla wala so sakey a panaon, . . . panaon a pannangis.” (Eclesiastes 3:1, 4) Seguradon “panaon [na] pannangis” so impatey na sakey ya inad-aro tayo. Agnepeg ya ibaing so iyagus na lua lapud ermen. Diad Biblia et dakel iray nabasan alimbawa na matoor a lalaki tan bibii a parungtalan ya inmakis lapud ermen. (Genesis 23:2; 2 Samuel 1:11, 12) Si Jesu-Kristo et “nannangis” sanen asingger la’d lubok na pinabpabli ton kaaro a si Lazaro, a diad saman et agano nin inatey.—Juan 11:33, 35.
Legan na saratan a panaon na kaermenan, kaukolan yoy mananos, lapud ompan manguman-uman so liknaan yo. Tandaan, agnakaukolan ya ibaing so itedter na lua. Apaneknekan na dakel a matoor a totoo a say iyakis lapud ermen et normal labat tan importante iyan kabiangan na proseso na pakatambayo.
Onapit ed Dios
Oniay ibabaga na Biblia: “Singger [odino onapit] kayo ed Dios, et sikato so onsingger naani ed sikayo.” (Santiago 4:8) Sakey ed saray manunan paraan pian napaapit itayo ed Dios et say pikakasi. Agyo melmelagen so kakanaan na saya! Oniay makaligliwan sipan na Biblia: “Si Jehova asingger ed saray wala ed kipapasen na sakey a nabtagan na puso; tan ilaban to so totoo a wala ed sakey a kamarerwa a masakit ed panagbabawi.” (Salmo 34:18) Ipapaseguro met na satan ed sikatayo: “Paawit mo ed Jehova so awit mo, et sikato bembenan to ka: agton balot paulyan so matunong a natentenyeg.” (Salmo 55:22) Nonot yo pa iya, unong ya apantongtongan tayo la nen niman, dakel lay akasubok a makatulong so pangibaga ed nalilikna ra ed sakey a napanpiyaan a kaaro. No satan ni lanlamang et makatulong, agta lalo la no say pangibesngawan tayoy nalilikna tayo et say Dios a mangisisipan a ligliwaen toy kapusoan tayo?—2 Tesalonica 2:16, 17.
Oniay inkuan nen Paulo, ya abitla nen niman: “No agko la nitepel tan nasarag so ot-ot a naliliknak, ontalimukor ak a manpikasi ed Dios. Mikasi ak ed sikato a tulongan to ak komon.” Kombinsido si Paulo a baleg so agawaan na saray pikakasi to. Nayarin napruebaan mo met a bilang ebat ed saray maseet a pikakasim et pabiskegen na “Dios na ami’ ligliwa” so linawam.—Say Ilalon Kioli ed Bilay
Inkuan nen Jesus: “Siak so kiolian, tan say bilay. Say manisia ed siak, anggan inatey la nabilay ni.” (Juan 11:25) Ibabangat na Biblia a saray inatey et bilayen lamet. * Sanen wadiad dalin si Jesus, impanengneng to a sarag ton paolien iray inaatey. Aminsan et pinaoli to so 12 años ya ugaw. Et antoy reaksion na saray ateng na satan ya ugaw? Diad pirmin liket da et “atalagnaw” ira. (Marcos 5:42) Diad uley na Panarian a walad tawen, paolien nen Arin Jesu-Kristo so dakerakel a totoo diad dalin. Balet, mareen tan marakep lay kipapasen ed satan. (Gawa 24:15; 2 Pedro 3:13) Talagan makapalikliket sano napaoli la ed bilay iray inaatey tan nakaiba da lamet iray inad-aro ra!
Si Claudete, ya inateyan na anak lapud impan-crash na eroplano, et angipeket na litratoy anak ton si Renato ed refrigerator. Lanang ton nenengnengen itan tan ibabaga to’d inkasikato, ‘Mannengneng ta lamet sano onoli ka la ed bilay.’ No nipaakar ed si Leonardo, singa to met la nanenengneng so kioli ed bilay na tatay to diad insipan na Dios a balon mundo. On, say ilalon kioli et peteg a lapuan na ligliwa ra, ontan met ed arum ni a naandian na inad-aro. Nayarin anggan sikayo met et naligliwa na sayan ilalo!
[Saray paimano ed leksab]
^ par. 8 Pian naamtaan no panon a napidenengan na ugaw so impatey na inad-aro to, nengnengen so artikulon “Tulongan so Anak Mon Labanay Paneermen ed Impatey na Inad-aro,” diad pahina 18 ya anggad 20 na sayan magasin.
^ par. 19 Parad detalyadon impangipaliwawa na Biblia ed ilalon kioli ed bilay, nengnengen so kapitulo 7 na libron Anto so Peteg ya Ibabangat na Biblia? ya impalapag na saray Tasi nen Jehova.
[Kahon/Litrato ed pahina 7]
Say “Dios na Ami’ Ligliwa”
“Bendito so Dios tan Ama na Katawan tayon Jesu-Kristo, say Ama na saray panangasi tan Dios na ami’ ligliwa.”—2 Corinto 1:3.
Ipapanengneng na sayan bersikulo ed Biblia a sarag a tulongan na Dios iray matoor a lingkor to pian naanosan so antokaman a problema odino irap a nayarin dalanen da. Say sakey ya uusaren nen Jehova a panligliwa et say sakey a kaaro odino inad-aro a kaparan mananisia.
Nanonotan ni nen Leonardo, ya inateyan na ama, so eksperiensyan amabiskeg tan nanligliwa ed sikato. Kasabisabi to’d abung ed saman, tan nen anonotan ton bukbukor to la manaya, agto napokpokay onakis. Sikatoy linma’d asingger a parki tan inmirung ed bangko, a manak-akis nin siansia. Matalareter kalamor so lua to, legan ton onkekerew na tulong ed Dios. Kabebekta, walay tinmundan luganan ed asingger, tan samay drayber et sakey ed saray kaagian nen Leonardo. Sikatoy mandedeliber ed saman, balet ta nibanan aliway apugta ton dalan. Sakey lan ligliwa ed si Leonardo iman ya impakapinengneng ed kaagian to.
Diad sakey ya inkagawa, walay balo a begtebegtew tan agaylay ermen to. Agto napokpokay itedter na lua to lapud singa naandian lay ilalo. Sikatoy mikakasin kinmerew na tulong ed Dios. Legan ton manpipikasi, walay tawag ed telepono. Samay apo to manaya. Oniay inkuan to: “Say antikey ya impantongtong mi et magenap la pian napabiskeg ak. Parad siak, samay intawag to so ebat ed pikakasik.”
[Kahon ed pahina 9]
Panligliwa ed Arum
‘Say Dios so manligliwa ed sikatayo ed amin a panermenan tayo, pian nayarian tayon ligliwaen iramay maneermen panamegley na samay ligliwa a panliligliwa ed sikatayo na Dios.’—2 Corinto 1:4.
Naeksperiensyan mismo na dakel a Kristiano no anto so kabaliksan na saratan a salita. Lapud sikaray niligliwa pian natalonaan day impakaandi na inad-aro ra, amoria ran sarag da met a pabiskegen tan ligliwaen so arum.
Alaen pan alimbawa si Claudete, a regular ya ombibisita ed arum pian ibagay nibase’d Biblia a sisisiaen to. Antis na impatey na anak to, walay bibisitaen ton bii ya inateyan na anak lapud leukemia. Labalabay na bii so ibibisita nen Claudete, balet abaloan ton agbalot natalosan nen Claudete so ot-ot a nalilikna to. Ag-abayag kayari impatey na anak nen Claudete, sikatoy pinasyar na bii tan imbaga ton labay ton nanengneng no siansia nin walay pananisia nen Claudete ed Dios natan ta inatey met so anak to. Lapud pandinayew na bii ed biskeg na pananisia nen Claudete, sikatoy regular lan papaiyaralan na Biblia ed si Claudete tan naliligliwa ed satan.
Kayari impatey na ama nen Leonardo, sikatoy nanaral na lenguahen pasenyas pian nipaamta toy makaligliwan mensahe na Biblia ed saray telek. Lapud sagpot ton tulongan iray telek, sikatoy agunggonaan a maong. Inkuan to: “Sakey ed saray bengatlan akatulong ed siak pian natalonaan koy ermen ko et say pilalek kon tulongan iray telek a nakabat so Dios. Impanaon ko tan nansagpotan ko ran tinulongan. Asalatan na liket so ermen ko sanen abautismoan so unonan iyaaralan ko na Biblia! Diad tua, saya so sankaunaan a pankanawnawa manlapu nen inatey si tatay ko, ya aliknak so pirmin liket.”—Gawa 20:35.
[Litrato ed pahina 5]
Nainawaan kayo no ibesngaw yoy nalilikna yo
[Litrato ed pahina 6]
Makatulong so pansulat pian nibesngaw yoy ermen yo
[Litrato ed pahina 6]
Talagan makaligliwa so pambasa na nipaakar ed ilalon kioli
[Litrato ed pahina 8, 9]
Insipan nen Jesus so kikioli ed saramay walaan na pananisia ed sikato