Kasin Makagunggona so Pipilien Mon Panagligliwaan?

“Seguroen yon naynay no antoy makapaliket ed Katawan.”​—EFE. 5:10.

1, 2. (a) Panon ya ipapanengneng na Biblia a labay nen Jehova ya na-enjoy tayoy bilay? (b) No momoriaen tayon ‘langkap na Dios’ so panagligliwaan o panagrelaks, antoy gawaen tayo?

DIAD Biblia, walaray nabasa tayon mangipapanengneng a labay nen Jehova ya na-enjoy tayoy bilay. Alimbawa, ibabaga na Salmo 104:14, 15 ya iiter nen Jehova so “tagano a manlapu ed dalin, tan say alak a mamaliket ed puso na too, tan larak a pamasileng to na lupa, tan tinapay a mamabiskeg na puso na too.” On, iiter nen Jehova so taganon kaukolan tayo pian manbilay itayo. Iikdan to itayo met na alak anggano ag-itan kakkaukolan pian nasustuni bilay. Inter to itan a “mamaliket ed puso na too.” Kanian aliwan saray nakaukolan tayo labat so inter nen Jehova, noagta pati saray bengatlan makaarum ed liket tayo. (Ecl. 9:7; 10:19) Talagan labay nen Jehova a napenek so puso tayo na “maabig a panliliket.”​—Gawa 14:16, 17.

² Agtayo sirin iisipen a makapuy so sagpaminsan a pangiganay panaon parad makapaligsa tan makapaliket iran aktibidad, a singa say ‘pangimano ed saray ontitikyab a kamanokan’ tan saray “lirio ed uma.” (Mat. 6:26, 28; Sal. 8:3, 4) Say maliket a bilay et regalo o ‘langkap na Dios.’ (Ecl. 3:12, 13) Kaibad satan a regalo so panaon ya uusaren tayo parad panagligliwaan o panagrelaks. Kanian manepeg labat ya usaren tayo itan diad paraan a mamaliket ed Dios.

Pandurumaan tan Limitasyon

3. Akin et mandurumaan so panagligliwaan ya pipilien na totoo?

³ No balanse so panmoria tayod panagrelaks, amta tayon bulos ti’n manpili na panagligliwaan balet ta amta tayo met a walay limitasyon na satan. Akin et nandurumay pipilien tayon panagligliwaan? Pian naebatan itan, ikompara tayo so panagligliwaan ed naakan. Nandurumay putahi ya labay na totoo diad nanduruman lugar. Diad tua, walaray naakan ya labalabay na saray totoo diad sakey a lugar balet ta aglabay na arum. Mipadpara, nanduruman klase na panagligliwaan so labalabay na saray Kristiano, depende ed lugar ya kawalaan da. Anggan saray Kristiano ya walad saksakey a lugar et nandurumay labay da. Alimbawa, ompan makaparelaks ed arum so pantogtog na gitara, balet ta agnaliliketan so arum ed satan. Wala met so arum ya labalabay day manames ed dayat, balet ta parad arum et makapabanal itan. On, no panon ya nanduruman klase na naakan so labay tayo, nanduruma met ya klase na panagligliwaan so pipilien tayo.​—Roma 14:2-4.

4. Akin et nepeg ya mangiyan tayoy limitasyon ed saray pipilien tayon panagligliwaan? Iyilustra.

⁴ Balet, aglabay ya ibaga na saya ya sarag tayon pilien so anggan anton klase na panagligliwaan. Isipen pa lamet imay ilustrasyon nipaakar ed naakan. Tua, labay tayoy makataway na nanduruman putahi, balet siempre agtayo labay so abangles. Ta amta tayon mansakit tayo no mangan tayo ’tan. Mipadpara, anggano labay tayon saliey nanduruman klase na panagrelaks, agtayo pilien iramay panagligliwaan ya imoral, bayulente odino makarisgoy bilay. Sumlang iratan ed prinsipyoy Biblia tan deralen toy espiritualidad  tayo tan anggan say bunigas tayo. Kanian nepeg ya mangiyan tayoy limitasyon ed saray pipilien tayon panagligliwaan. Isipen tayon maong no kasin saratan et makagunggona ed sikatayo tan makapaliket ed si Jehova. (Efe. 5:10) Panon tayon gawaen itan?

5. Antoy makatulong pian naamtaan tayo no kasin saray panagligliwaan tayo et mitunosan ed estandarte na Dios?

⁵ Pian nagunggonaan ed panrelaks tayo tan napaliket tayoy Jehova, nepeg ya mitunosan itan ed saray estandartin walad Salita na Dios. (Sal. 86:11) Pian makapandesisyon itayo nipaakar ed panagligliwaan, makatulong no walay checklist tayo. Walay taloran tepet ed sayan checklist: anto, kaunongan, tan siopa. Sansakeyen tayon pantongtongan iraya.

Anto Itan?

6. Antoran panagligliwaan so nepeg tayon ipulisay, tan akin?

⁶ Antis mon pilien so sakey a panagligliwaan, nia so unonan nepeg mon ikonsidera: Anto itan?​—salanti, ‘Antoray kalaktip ed sayan panagrelaks ya labay kon salien?’ Tandaan ya walay duaran klase na panagligliwaan. Say unona et laktipen to ray bengatlan agtayon balot pilien. Say komadua et akadepende ed desisyon tayo. Anto imay unonan klase? Saraya imay panagligliwaan a laktipen to ray bengatlan talagan misumlangan ed prinsipyoy Biblia odino isesebel na ganggan na Dios, tan dakel so ontan diad sayan mauges a mundo. (1 Juan 5:19) Nepeg ya agbalot iraya pilien na saray tuan Kristiano. Kalaktip ed saya so antokaman ya walay laok ton sadistan panagduksa, satanismo, pornograpiya, inka-bayulente, odino mangilalagyat na mauges tan imoral iran kagagawa. (1 Cor. 6:9, 10; basaen so Apocalipsis 21:8.) No agtayon balot pilien iray ontan a klase na panagligliwaan, anggan iner so kawalaan tayo, papaneknekan tayod si Jehova ya ‘bubusolen tayo so mauges.’​—Roma 12:9; 1 Juan 1:5, 6.

7, 8. Panon tayon nausisa so nipaakar ed sakey a klase na panagligliwaan? Iyilustra.

⁷ Samay komaduan klase et laktipen to ray aktibidad ya agmet direktan kokondenaen na Biblia. Balet, antis tayon pilien itan ya panagligliwaan, nepeg tayo nin seguradoen ya ag-iratan sumlang ed saray prinsipyoy Biblia. (Uli. 4:10, 11) Insan, diad satan tayo la mandesisyon, tan nepeg ya say desisyon tayo et pansiansiaen ton maabig so konsiensia tayo. (Gal. 6:5; 1 Tim. 1:19) Panon tayon gawaen itan? Isipen iya: Agta antis tayon kanen so balon putahi et labay tayon amtaen no antoray rekado na satan? Mipadpara, antis tayon salien so sakey a klase na panagligliwaan, nepeg tayon amtaen iray bengatlan nipaakar ed satan.​—Efe. 5:17.

⁸ Alimbawa, nayarin labalabay moy isports. Dakel so malabay ed satan ta maaksion tan eksayting. Balet, walaray isports ya alablabas so kompetisyon, makarisgoy bilay, dakel so naaaksidente, tan walay laok ton nasyonalismo odino magulon panagselebra. Antoy gawaen mo no labay moy oniaran isports? Usisam irayan maong, tan ditan mo namoria ya ag-iratan mitunosan ed kanonotan nen Jehova tan ed ipupulong tayon mensahe na kareenan tan aro. (Isa. 61:1; Gal. 5:19-21) Balet no say apilim ya panagligliwaan et aabobonan nen Jehova, napaligsa tan nagunggonaan ka.​—Gal. 5:22, 23; basaen so Filipos 4:8.

Kaunongan so Usaren Kon Panaon Parad Satan?

9. Antoy ipapatnag na ebat tayo ed tepet ya, ‘Kaunongan so usaren kon panaon parad panagrelaks?’

⁹ Nia so komaduan nepeg mon ikonsidera: Kaunongan?​—salanti, ‘Kaunongan so usaren  kon panaon parad panagrelaks?’ Say ebat tayod samay tepet ya anto? so mangipatnag no antoray labay tayo tan agtayo labay. Balet say ebat tayod tepet ya kaunongan? so mangipatnag no antoray prayuridad tayo, salanti, no antoy ipapasen tayon mas importante. Panon tayo sirin ya naamtaan no kasin kabkaabigan labat so igagana tayon panaon parad panagrelaks?

10, 11. Panon itayon natulongan na samay imbaga nen Jesus a nabasad Mateo 6:33 diad pandesisyon no kaunongay usaren tayon panaon parad panagrelaks?

¹⁰ Oniay imbaga nen Jesus ed saray patumbok to: “Arom si Jehova a Dios mo ed interon pusom tan ed interon kamarerwam tan ed interon nonot mo tan ed interon biskeg mo.” (Mar. 12:30) Nepeg sirin a say panangaro tayod si Jehova so manunad bilay tayo. Nipanengneng tayo itan no unoren tayo iyan imbaga nen Jesus: “Itultuloy yo sirin ya anapen nin unona so panarian tan say inkatunong to, tan sarayan amin a bengatla so niarum ed sikayo.” (Mat. 6:33) Ontulong iyan imbaga nen Jesus diad pandesisyon tayo no kaunongay usaren tayon panaon parad panagrelaks.

¹¹ Imanoen a say imbaga nen Jesus et ‘itultuloy ya anapen nin unona so panarian.’ Agto imbagan ‘say panarian labat so itultuloy  yon anapen.’ Amta nen Jesus a kaukolan tayoy mangiganay panaon ed dakel niran bengatla likud ed saray kimey parad Panarian. Kaukolan tayoy panayaman, naakan, edukasyon, trabaho, panagrelaks, tan arum ni. Balet, diad sarayan amin, saksakey so kaukolan tayon iyuna​—say Panarian. (1 Cor. 7:29-31) Nepeg sirin a napakiwas itayon iyuna so Panarian tan onkokomadua labat so arum iran aktibidad, kaiba lay panagrelaks. No ontan so gawaen tayo, makagunggona so panagligliwaan anggaman limitado.

12. Panon ya onaplika so Lucas 14:28 ed panagrelaks?

¹² Kanian, antis tayon mandesisyon nipaakar ed panagligliwaan, maabig no ‘kuentaen tayoy nagastos’ a panaon ed satan. (Luc. 14:28) No panon a kaukolan tayoy manggastos na kuarta pian nasaliw so sakey a bengatla, kaukolan tayoy mangusar met na panaon pian makapanrelaks. Nepeg tayon desisyonan no kaunongay panaon ya igana tayo parad satan. Aliwan makagunggona so sakey a klase na panagligliwaan no lapud satan et anggapo lay nausar tayon magenap a panaon parad importante iran aktibidad a singa say personal a panagaral na Biblia, family worship, pipiaral, odino panagpulong. (Mar. 8:36) Balet no satan et mamaligsa ed sikatayon itultuloy ya iyuna so Panarian, makagunggona sirin so panaon ya usaren tayo parad satan.

Siopa Ray Kaibak?

13. Akin et importantin ikonsidera no siopa ray kaibam ed panrelaks?

¹³ Nia so komatlon nepeg mon ikonsidera: Siopa?​—salanti, ‘Siopa ray labay kon nakaiban manrelaks?’ Importante so ebat ed sayan tepet ta baleg so epekto na kakaiba tayo ed pilien tayon panagligliwaan. Agta mas maliket so mangan no maong iran kakaaro so kaiba tayo? Ontan met ed panagrelaks. Satan so rason no akin a kaslakan ed sikatayo, lalo la ray kalangweran, et mas labay dan walaray kaiba ra sano manrerelaks. Balet, pian seguradon makagunggona so panrelaks tayo, maabig no amtaen tayo nin unona no siopa ray nepeg tayon pilien a kaiba tan saray nepeg tayon paliisan.​—2 Awa. 19:2; basaen so Uliran 13:20; Sant. 4:4.

14, 15. (a) Panon a makatulong so alimbawa nen Jesus diad pampili tayoy kakaaro? (b) Antoray itepet tayod sarili tayo nipaakar ed panagpili kakaaro?

¹⁴ Natulongan itayo na alimbawa nen Jesus diad panagpili kakaiba.  Manlapu lad impamalsa, inad-aro nen Jesus iray totoo. (Uli. 8:31) Sanen wadiad dalin, impanengneng toy panangaro tan respeto ed amin. (Mat. 15:29-37) Balet, parad si Jesus, walay pandumaan na makaaro tan pagmaliw ya maapit a kaaro. Anggano makaaro si Jesus, agto inyapit so sarili to ed anggan siopa labat. Ipapanengneng na samay imbaga tod 11 a matoor ya apostol to no antoy basiyan na pamili toy maapit a kaaro. Inkuan ton: “Kakaaro ta kayo no gagawaen yo so igaganggan ko ed sikayo.” (Juan 15:14; nengnengen met so Juan 13:27, 30.) Say pinili nen Jesus a kakaaro et saraman labat so manutumbok ed sikato tan manlilingkor ed si Jehova.

¹⁵ Kanian, no manpili kay magmaliw a maapit a kakaarom, maabig no nonoten mo imay imbaga nen Jesus. Tepetan moy sarilim: ‘Ipapanengneng kasi na sayan too diad saray salita tan gagawaen to ya uunoren to ray ganggan nen Jehova tan Jesus? Kasin aaroen toy kamaongan tan bubusolen toy kaugsan? Kasin napapaseseg ak ed sikaton iyuna so Panarian ed bilay ko tan manmatoor ed si Jehova?’ No segurado kan say ebat ed sarayan tepet et “on,” satan a kaaro so nitagar mon manrelaks.​—Basaen so Salmo 119:63; 2 Cor. 6:14; 2 Tim. 2:22.

Panagligliwaan Tayo​—Kasin Makapasad Estandarte nen Jehova?

16. Antoray nepeg tayon itepet ed sarili tayo nipaakar ed panagligliwaan?

¹⁶ Apantongtongan tayoy taloran aspekto na panagligliwaan​—say klase na panagligliwaan, karakel na panaon ya usaren, tan kakaiba. Pian nagunggonaan itayo, nepeg a mitunosan irayan taloran aspekto ed saray estandarte na Biblia. Kanian antis tayon manpili, aliling to et suboken tayo ni itan. No nipaakar ed klase na panagligliwaan, itepet tayo: ‘Anto itan? Kasin aabobonan nen Jehova, o bayulente tan imoral?’ (Uli. 4:20-27) No nipaakar ed karakel na panaon, itepet tayo: ‘Kaunongan so usaren ko parad satan? Kasin kabkaabigan labat o alablabas?’ (1 Tim. 4:8) Tan no nipaakar ed kakaiba, itepet tayo: ‘Siopa ray kakaibak a manrelaks? Kasin maong iran kakaaro, o makapuy so impluensya ra?’​—Ecl. 9:18; 1 Cor. 15:33.

17, 18. (a) Panon tayon nasubok no kasin say panagligliwaan tayo et mitunosan ed saray estandarte na Biblia? (b) Antoy determinasyon mo no nipaakar ed panagpili na panagligliwaan?

¹⁷ No say sakey a klase na panagligliwaan et agmitunosan ed saray estandarte na Biblia diad sarayan taloran aspekto, ag-itan makapasa. Balet no seguradoen tayon say panrelaks tayo et mitunosan ed saray estandarte na Biblia diad sarayan taloran aspekton apantongtongan tayo, napagalangan tayoy Jehova tan nagunggonaan itayo.​—Sal. 119:33-35.

¹⁸ Kanian no nipaakar ed panagligliwaan, nepeg tayon seguradoen a duga so pilien tayo, kabkaabigan labat a panaon so usaren tayo, tan maong iran kakaaro so kaiba tayo. On, komon ta balang sakey ed sikatayo et ipapuso ton unoren imay simbawa na Biblia ya: “Balanglan mamangan odino oniinum odino manggagawa kayo na antokaman ni, gawa yo so amin a bengatla parad kigloriaan na Dios.”​—1 Cor. 10:31.

Kasin Nipaliwawam?

Nipaakar ed panagligliwaan, panon mon niyaplika so prinsipyon nabasad . . .

• Filipos 4:8?

• Mateo 6:33?

• Uliran 13:20?

[Tepetepet Parad Panagaral]

[Diagram ed pahina 9]

(Parad aktual a format, nengnengen so publikasyon)

✔Anto

[Diagram ed pahina 10]

(Parad aktual a format, nengnengen so publikasyon)

✔Kaunongan

[Diagram ed pahina 12]

(Parad aktual a format, nengnengen so publikasyon)

✔Siopa

[Litrato ed pahina 10]

Panon tayon naalig so alimbawa nen Jesus diad pampili tayoy kakaaro tan panagligliwaan?