Tepetepet na Saray Manbabasa

Kasin mikontraan so ibabaga na Ezequiel 18:20 a “say anak a laki agto naani awiten so inkauges nen ama to” ed ibabaga na Exodo 20:5 a si Jehova et manusa odino “mangidalaw na inkauges na saray atateng ed saray anak”?

Anggapoy pankontraan na sayan duaran teksto. Say tutukoyen na samay unona et nipaakar ed personal ya eebatan na sakey, tan samay komadua et nipaakar ed posiblin epekto na kasalanan na sakey a too diad kapolian to.

No nengnengen tayoy konteksto na Ezequiel kapitulo 18, nidadanet ditan so personal ya eebatan na sakey. Inkuan na bersikulo 4 a “say kamarerwa a mankasalanan ompatey.” Panon to balet imay toon “matunong, tan gawaen to so unong ed matunong tan maptek”? “Sikato naani manbilay.” (Eze. 18:5, 9) Kanian no say sakey a too et asabi to lay suston edad, sikatoy ukomen “unong ed dalan to.”​—Eze. 18:30.

Sayan prinsipyo et nanengneng ed kipapasen na sakey a Levitan manngaran na Kora. Sanen manbabaroy iray Israelita diad kadesiertoan, agnankontento si Kora ed saray pribilehyo to. Diad panlabay ton magmaliw a saserdote, sikato tan saray arum et nanrebelde ed saray tinuro nen Jehova a si Moises tan Aaron. Lapud mapalakbat a panasamsam to ed sayan pribilehyo ya agto kanepegan, si Kora tan saray kaiba ton nanrebelde  et dineral nen Jehova. (Num. 16:8-11, 31-33) Balet diad satan ya impanrebelde ra et ag-akibiang iray anak nen Kora. Kanian, ag-ira impilanor na Dios ed impankasalanan nen ama ra. Nisalbay bilay da lapud impanmatoor da ed si Jehova.​—Num. 26:10, 11.

Anto balet so tutukoyen na samay pasakbay ed Exodo 20:5 a kabiangan na Samploran Ganggan? Nengnengen tayo lamet so konteksto. Diad saman et akisipanan si Jehova ed nasyon na Israel diad panamegley na Ganggan. Kayari ran nadngel no antoray kakaukolanen ed satan a sipanan, oniay inyabawag na saray Israelita: “Amin a sinalita nen Jehova gawaen mi.” (Exo. 19:5-8) Diad satan, say interon nasyon et awalaan na espisyal a relasyon ed si Jehova. Kanian saramay salitan walad Exodo 20:5 et manunan onaaplika ed interon nasyon.

Sanen matoor ni ed si Jehova so interon nasyon na Israel, agunggonaan ira tan dakel so naawat dan bendisyon. (Lev. 26:3-8) Balet, sanen si Jehova so impulisay da tan nandayew ira ed palson dirios, inekal toy panamendisyon tan proteksion to ed sikara; asagmak da so desyang. (Uko. 2:11-18) Tua, walaray nansiansian matoor tan tinmulok ed saray ganggan na Dios anggaman say interon nasyon et mandadayew ed dirios. (1 Ara. 19:14, 18) Seguradon nairapan met iray matoor lapud saray kasalanan na nasyon, balet impatnag nen Jehova so maaron kaabigan ed sikara.

Sanen alabas lay panusumlang na Israel ed saray prinsipyo nen Jehova ya anggad say ngaran to et balbalawen la na arum a nasyon, dinusa to iray totoo to diad impangiyabuloy ton sakopen tan awiten ira ed Babilonia. Siempre, sayan impakadusa et asagmak na totoo to bilang indibidual tan bilang grupo. (Jer. 52:3-11, 27) On, ipapanengneng na Biblia a say kasalanan na interon nasyon et abalbaleg kanian apektado so talora, apatira, odino nayarin mas dakel nin henerasyon lapud mauges a ginawa na saray atateng da, unong ed imbaga na Exodo 20:5.

Diad Biblia, wala met iray salaysay nipaakar ed saray pamilyan naapektoan lapud makapuy a ginawa na atateng da. Sinmanok si Jehova lapud inabuloyan na Atagey a Saserdoten si Eli iray “mabanday” tan imoral ya ananak to pian mansiansia ni ran saserdote. (1 Sam. 2:12-16, 22-25) Mas pinagalangan nen Eli iray ananak to nen say si Jehova kanian ingganggan na Dios a say pamilya nen Eli et agla nayarin magmaliw ya atagey a saserdote, a ginmapo manlapud apo to ed dapan a si Abiatar. (1 Sam. 2:29-36; 1 Ara. 2:27) Satan a prinsipyo a nabasa ed Exodo 20:5 et nanengneng met ed alimbawa nen Gehazi. Inabuso toy posisyon to bilang lingkor nen Eliseo pian walay naala ton materyal a bengatla diad impamaabig ed sakey a Siryanon Heneral a si Naaman. Panamegley nen Eliseo et imbaga nen Jehova so panangukom to: “Say kating nen Naaman ompeket ed sika tan diad binim lawas.” (2 Ara. 5:20-27) Kanian apektado so kapolian nen Gehazi ed ginawa ton kasalanan.

Bilang Manamalsa tan Manangiter-Bilay, si Jehova labat so walaay kanepegan a mandesidi no anton dusa so maptek tan manepeg. Ipapanengneng na saray alimbawa ed tagey a nayarin sagmaken na saray anak odino poli iray mauges ya epektoy kasalanan na atateng da. Balet, si Jehova et ‘narerengel to so akis na saray pinasegsegang,’ tan saray totoon masimoon ya onkekerew na tulong ed sikato et makaawat na panangabobon to tan nayarin nainawaan ni ingen.​—Job 34:28.

[Litrato ed pahina 29]

Adusa si Kora tan saray kaiba ton nanrebelde lapud saray ginawa ra