“Manliket Ka ed Asawa na Inkaugaw Mo”
“Manliket Ka ed Asawa na Inkaugaw Mo”
“Manliket ka ed asawa na inkaugaw mo . . . Akin ana’ko et nasigpot ka kasi ed sakey a sankaili a bii?”—ULIRAN 5:18, 20.
1, 2. Akin a nibaga ya abendisyonan so romantikon aro ed baetan na asawan laki tan bii?
PRANGKAN sasaglawien na Biblia so nipaakar ed seksual a relasyon. Diad Uliran 5:18, 19 et oniay nabasa tayo: “Say subol mo nabendisyonan komon, tan manliket ka ed asawa na inkaugaw mo. Singa sakey a maaro ya ulsa a kabatyan tan mapaliket ya ulsa a kabatyan, saray pagew to peselen da ka komon ed saray amin a panaon; tan nasigpot ka komon lawas ed aro to.”
2 Say termino dia a “subol” so manutukoy ed lapuan na liket ed seksual a relasyon. Satan so abendisyonan lapud say romantikon aro tan liket a panggagayagaan na sanasawa et sakey a regalon nanlapud Dios. Balet, sayan maapit a relasyon so nepeg ya agamilen lambengat ed loob na uksoyan na panamaley. Kanian oniay pannonotan a tepet nen Solomon, say ari na Israel nensaman tan managsulat na Uliran: “Akin ana’ko et nasigpot ka kasi ed sakey a sankaili a bii, tan sayakupen mo so pagew na sakey a sankaili?”—Uliran 5:20.
3. (a) Anto so makapaermen a katuaan nipaakar ed dakel iran panamaley? (b) Anto so panmoria na Dios ed pikakalugoran?
3 Diad agew na kasal da, say laki tan bii so masimoon a nansipanan a manaroan tan manmatoor ira ed balang sakey. Anggaman kuan, dakel a panamaley so dederalen na pikakalugoran. Diad tua, kayari na impanalisa ed 25 ya impansurbi, inkuan na sakey a managsukimat a walay “25 porsiento na kaasawaan a bibii tan 44 a porsiento na kaasawaan a lalaki so akapikalugoran.” Oniay imbaga nen apostol Pablo: “Agki patitilaan: anggan saray managlawan, anggan saray manangigalang ed talintao, anggan saray managsinger ed agda asawa [“mikakalugoran,” NW], anggan saray binabai, anggan saray milawanan ed kapara ra a laki . . . agda natawir so panariay Dios.” (1 Corinto 6:9, 10) Malinlinew iyan punto. Say pikakalugoran et ambelat a kasalanan ed imaton na Dios, tan nepeg a manalwar iray tuan managdayew sumpad agpanagmatoor ed asawa. Anto so makatulong ed sikatayo pian say ‘panangasawa et narayew, tan say dukolan et andiay tilol’?—Hebreos 13:4.
Manalwar ed Makapalikdon Puso
4. Anto so pigaran paraan ya agnaam-amtaan na sakey a de-asawan Kristiano so pakawalaan to na romantikon relasyon ed agto asawa?
4 Lapud abebbeban moralidad natan, dakel a totoo so ‘walaan na mata a napno na panagderal na panamaley, tan agda nayariay ontunda ed kasalanan.’ (2 Pedro 2:14) Gagagalaen da so nawalaan na romantikon relasyon ed agda asawa. Diad arum iran bansa et dakel lan bibii so mantratrabaho, tan lapud lalaki tan bibii so mankakatrabaho, mainomay a niwala so agmanepeg iran romantikon relasyon na mankakatrabaho. Insan makasengeg ed saray Internet chat room, mas mainomay ed anggan saray sankamabaingan ya indibidual so pangigapo na maapit a pikakaaro. Dakel a de-asawa so napepelag ed ontan iran patit ya agda namomoria so nagagawa ed sikara.
5, 6. Panon ya apatitan so sakey a Kristiano bii ed sakey a mapeligron situasyon, tan anto so naaralan tayo ed saya?
5 Konsideraen pa so sakey a Kristiano, a tawagen tayon Mary, ya alanor ed sakey a situasyon ya akagawaan to lawari na seksual ya imoralidad. Say masiken to, ya aliwan Tasi nen Jehova, so agtanton mangipapatnag na panangaro ed pamilya to. Nanonotan nen Mary a pigaran taon lay apalabas sanen akabat to so sakey ed saray katrabahoan nen masiken to. Makalakal so kakikiwas na saman a laki, tan diad saginonor et imbalikas to ni ingen so interes to ed saray relihyoson sisiaen nen Mary. “Sikato so maomaong, a nidumaduma ed si masiken ko,” so inkuan nen Mary. Agnambayag et abayuboan so romantikon liknaan ed baetan nen Mary tan samay katrabaho nen masiken to. “Agak ni akagawa na pikakalugoran,” so inkatunongan nen Mary, “tan saman a laki et interesado ed Biblia. Nayarin sikatoy natulongan ko.”
6 Sakbay a manresulta ed pikakalugoran so romantikon liknaan to, amorian siansia nen Mary so makulangkulang a gagawaen to. (Galacia 5:19-21; Efeso 4:19) Sikato so akonsiensia, tan impetek to iray pamaakaran. Say eksperiensya nen Mary so mangiyilustra a ‘say puso et manamalingo ya alabas nen say amin a bengatla, tan sikato so mapalalo a mauges.’ (Jeremias 17:9) Oniay bilin ed sikatayo na Biblia: “Yatol [“alwaran,” NW] mo so pusom ed amin a seet; ta manlapu ed sikato so saray agus na bilay.” (Uliran 4:23) Panon tayon nagawaan iya?
‘Say Masimpit a Too et Iyamot To so Inkasikato’
7. Sano tutulongan so sakey a walaan na problema ed panamaley, say panumbok ed anton Makasulatan a bilin so onkanan salimbeng?
7 “Say mangisip a manal-alagey, imanoen to komon ompan napelag,” so insulat nen apostol Pablo. (1 Corinto 10:12) Tan oniay imbaga na Uliran 22:3: “Say masimpit a too nanengneng to so mauges, tan yamot to so inkasikato.” Imbes a mataletalek kayon manisip ya, ‘Anggapo so nagawa ed siak,’ makabat no nonoten yo iray posiblin nagawa a mangitonton ed saray problema. Alimbawa, paliisan yoy manbukbukor no sikayo so pangibebesngawan na sakey a kasunian ed sekso a walaan na problema ed panamaley. (Uliran 11:14) Nepeg ya ibaga ed samay manproproblema ed panamaley to a sankaabigan no isingbat to la itan ed mismon asawa to, ed matakken a Kristiano a kapara to ed sekso a malabay ya ontalona so panamaley da, odino ed saray mamatatken. (Tito 2:3, 4) Saray mamatatken ed saray kongregasyon na saray Tasi nen Jehova so walaan na maabig ya alimbawa nipaakar ed satan. Sano katongtongen na sakey a matatken so sakey a Kristianon bii, gawaen to itan a nanengneng na arum—a singa diad Kingdom Hall.
8. Anton panag-alwar so makanan gawaen diad pantratrabahoan?
8 Diad pantratrabahoan odino inerman a pasen, manalwar ed saray situasyon a nayarin pakabayuboan na maapit a relasyon. Alimbawa, nayarin mansumpal ed tukso so pangusar na kaaruman iran oras a maapit a mikimey ed sakey a kasunian ed sekso. Bilang de-asawan laki odino bii, nepeg yon ipabitar itan diad panagsalita tan kakikiwas yo ya agkayo la nayarin mirelasyon ed anggan siopa. Bilang manggegemtan na maridios a debosyon, maseguron agyo labay so naimanon makarinyo odino aliwan masimpit so panangawes tan itsura yo. (1 Timoteo 4:8; 6:11; 1 Pedro 3:3, 4) Say pangiparungtal yo ed litrato na asawa tan ananak yo diad pantratrabahoan yo so onkanan panonot ed sikayo tan ed arum nin totoo ya importante ed sikayo so pamilya yo. Magmaliw a determinado ya agbalot ipapaseseg—odino aabuloyan ni ingen—iray romantikon pananagyat na arum.—Job 31:1.
“Miamong Ka a Malikeliket ed Asawa ya Inarom”
9. Antoran mantutumbokan a nagawa so sengegan a magmaliw lan makapaay-ayat so balon romantikon relasyon?
9 Pian naalwaran so puso, aglambengat paliisan iray mapeligron situasyon. Say pakawalaan na romantikon liknaan diad paway na panamaley et pakapatnagan na agpangiimano na asawan laki tan bii ed pankaukolan dan dua. Nayarin say asawan bii et naynay a nibabaliwala odino say asawan laki et naynay a babalawen. Insan biglan walay sananey a too—diad trabaho odino diad loob ni ingen na Kristianon kongregasyon—ya ompatnag a walad sikato iray aanapen a kalidad ya agnaromog na sakey ed asawa to. Agmanbayag et nabayuboan la so inkaapit, tan singano makapaay-ayat itan a balon relasyon. Say ontan a makapalikdon pantutumbokan na saray nagawa et mamepekder ed ibabaga na Biblia: “[Say] sinansakey a too natukso, no natangguyor tan naayat na kaibgan na laman to a dili.”—Santiago 1:14.
10. Panon a napaelet na asawan lalaki tan bibii so relasyon da?
10 Imbes a mananap ed paway na panamaley pian peneken iray pilalek da—balanglan panangaro, pikakaaro, odino suporta legan na mairap a subok—nepeg a panggunaetan na kaasawaan a lalaki tan bibii a paeleten so maaron relasyon da ed kapareha ra. Diad amin a paraan sirin et naynay kayon mankaiba, tan magmaliw a maapit ed balang sakey. Nonoten no anto so impangaroan yo ed balang sakey. Salien a nodnonoten lamet so panamabli ya alikna yo ed toon nagmaliw ya asawa yo. Isipen so maliket iran panaon a nanggayagaan yon dua. Manpikasi kayo ed Dios nipaakar ed saya. Oniay inkerew na salmistan David ed si Jehova: “Palsaen mo dia ed loob ko so sakey a malinis a puso, O Dios; tan mamasimbalo ka na matunong ya espiritu dia ed loob ko.” (Salmo 51:10) Magmaliw kan determinado a ‘miamong a malikeliket ed asawa ya inarom ed saray amin ya agew na bilay mo ya initer na Dios ed sika ed leksab na banwa.’—Eclesiastes 9:9.
11. Anto so nagawaan na pikakabat, kakabatan, tan pakatebek pian napaelet so panamaley?
11 Pian napaelet yo so bedber na panamaley yo, agyo met nepeg ya ibaliwala so kaimportantian na pikakabat, kakabatan, tan pakatebek. Oniay ibabaga na Uliran 24:3, 4: “Lapu ed kakabatan say abung nipaalagey; et lapu ed pakatalos [odino pakatebek] sikato so niletneg; et lapu ed pikakabat saray silir napano ed saray amin a mabli tan makapaliket a kaykayamanan.” Kalaktip ed saray mablin bengatla a napatnagan ed sakey a maliket a sankaabungan et saray kalidad a singa say aro, katooran, maridios a takot, tan pananisia. Nakaukolan so pikakabat ed Dios pian nawalaan na onia iran kalidad. Saray sanasawa sirin so nepeg a seryoson estudyante na Biblia. Tan panon kaimportante so kakabatan tan pakatebek? Say matalonan panalona ed agew-agew iran problema so mankaukolan na kakabatan, say abilidad a mangiyaplika ed Makasulatan a pikakabat. Say too a walaan na pakatebek et makatalos ed saray kanonotan tan liknaan na asawa to. (Uliran 20:5) “Ana’ko, talinengen mo so kakabatan ko,” so inkuan nen Jehova, panamegley nen Solomon. “Ikiling mo so layag mo ed pakatalos ko.”—Uliran 5:1.
Sano Wala so ‘Kairapan’
12. Akin ya agla pankelawan no akin a naeeksperiensya na saray sanasawa iray problema?
12 Anggapo so ayadyarin panamaley. Ibabaga ni ingen na Biblia a saray kaasawaan a lalaki tan bibii et ‘nawalaan na irap ed laman da.’ (1 Corinto 7:28) Saray pakakaaburidoan, sakit, panamasegsegang, tan arum niran sengegan so nayarin makapadetdet ed sakey a panamaley. Balet, sano onlesa iray problema et nakaukolan ya anapen yon dua iray solusyon bilang matoor a sanasawa a mamapaliket ed si Jehova.
13. Diad anton aspekto a surien na asawan laki tan bii so inkasikaran dili?
13 Panon to no say panamaley et nadedetdetan lapud panagtrato na sanasawa ed balang sakey ed sikara? Nakaukolan so pansagpot pian naanap so solusyon. Singa bilang, nayarin say ansakit a panagsalita et kalkalnan nagmaliw a kabiangan na panamaley da, insan naynay lan narerengel itan. (Uliran 12:18) Unong a siningbat la ed akaunan artikulo, saya so walaan na makaderal iran epekto. Oniay imbaga na uliran na Biblia: “Magmaong so panayam ed lawak a dalin, nen say piamong ed makolkol tan maingongot a bii.” (Uliran 21:19) No sakey kan asawan bii a walad ontan a kipapasen, oniay itepet mo ed inkasika, ‘Kasin say ugalik so pansesengegan no akin a naiirapan so masiken ko a mideneng ed siak?’ Onia met so ibabaga na Biblia ed saray kaasawaan a lalaki: “Asawan lalaki, aro yo so saray kaasawaan yo, tan agkayo magmaliw ya ampait ed sikara.” (Colosas 3:19) No sakey kan asawan laki, tepetan moy inkasika, ‘Kasin ambetebetel so pidedeneng ko ed asawak, kanian sikatoy natutukson mananap na panagligliwa na arum?’ Siempre, agnayarin ibaraan iratan pian manggawa na seksual ya imoralidad. Balet, say katuaan a nayarin nagawa so ontan a makapasinagem a bengatla et sakey a maabig a rason pian prangkan pantongtongan iray problema.
14, 15. Akin ya aliwan solusyon ed saray problema na sanasawa so pananap na arum diad paway na panamaley?
14 Aliwan solusyon ed saray problema na sanasawa so pananap na pakatambayoan diad panamegley na romantikon relasyon ed agda asawa. Anto so pansumpalan na ontan a relasyon? Diad balo tan mas maabig a panamaley? Ontan so iisipen na arum. Nayarin ikatunongan dan ‘Tutal, walad sayan too iray kalidades ya aanapen ko ed sakey a kapareha.’ Balet palso so ontan a panagkatunongan, lapud say siopaman a manaynan ed asawa to—odino siopaman a mangipaseseg a taynanan so asawa yo—so seryoson manleleglemew ed inkasagrado na panamaley. Agmakatunongan so panilalo a magmaong a panamaley so pansumpalan na ontan a relasyon.
15 Singa asalambit la ed akadkauna, si Mary so nannonot a maong nipaakar ed saray pansumpalan na gagawaen to, pati say posiblin pakabalang to odino na arum ed panangabobon na Dios. (Galacia 6:7) “Sanen sinurik so naliliknak ed katrabahoan nen masiken ko,” so inkuan to, “amoriak a no wala man so pankanawnawan awaten na sayan too so pikakabat ed katuaan, siak so mangaamper ed satan. Say panggaway kasalanan so mangapektan maong ed amin a nalalanor tan pakagapolan na arum!”—2 Corinto 6:3.
Say Sankabiskegan a Manamakiwas
16. Anto so arum ed saray epekto na karutakan ed moral?
16 Oniay pasakbay na Biblia: “Saray bibil na sankaili a bii manterter na dilo, tan say sangi to sikato so malamoy nen larak. Balet dia ed sampot sikato so ampait a singa ahenho, makdem a singa say kampilan a duara so tarem.” (Uliran 5:3, 4) Makapaot-ot tan makapatey iray epekto na karutakan ed moral. Laktipen na saratan so agmareen a konsiensia, makaalis a sakit ed sekso, tan magonigon a liknaan na samay asawa na sakey ya agnanmatoor. Seguradon saya so rason no akin ya ag-igagapo so kurang a mansumpal ed agpanagmatoor ed panamaley.
17. Anto so sankabiskegan a rason pian pansiansiaen so katooran ed panamaley?
17 Say manunan rason no akin a makapuy so agpanmatoor ed panamaley et lapud kokondenaen itan nen Jehova, say Angigapo na panamaley tan Angiter na kapasidad a panggayagaan so seksual a relasyon. Diad panamegley nen propeta Malaquias et oniay inkuan nen Jehova: “Siak onasingger ak naani ed sikayo ed pangukom; et masiglat ak naani a tasi a sumpa ed . . . saray mikakalugoran.” (Malaquias 3:5) Nipaakar ed nanenengneng nen Jehova, oniay imbaga na Uliran 5:21: “Saray dalan na too wala ra ed arap na saray mata nen Jehova; tan dantalen to so saray amin a basbas to.” On, “amin a bengatla wala ra a lakseb tan mapatnag ed saray mata na pangikdan tayo na bilang.” (Hebreos 4:13) Say sankabiskegan a manamakiwas sirin pian pansiansiaen so katooran ed panamaley et say pakaamta ya anggan panon lay pangiyamot ed ag-inkamatoor tan anggan panon lay kamelag na epekto na satan ed pisikal odino ed sosyedad, antokaman a gawan seksual a karutakan so maneral ed relasyon tayo ed si Jehova.
18, 19. Anto so naaralan tayo ed naeksperiensya nen Jose ed asawa nen Potifar?
18 Say alimbawa nen Jose, ya anak nen patriarkan Jacob, so mangipatnag a say pilalek a pansiansiaen so mareen a relasyon ed Dios so mabiskeg a manamakiwas. Lapud sikato so inabobonan nen Potifar, sakey ya opisyal ed palasyo nen Faraon, si Jose so apribilehyoan a nawalaan na posisyon ed sankaabungan nen Potifar. Si Jose so “maong ya ereng tan apabpabli,” kanian sikato so naimano na asawa nen Potifar. Si Jose so agew-agew ton tutuksoen, balet ta anggapoy agawaan to. Akin ya aresistian nen Jose so amin a pangaanamot na asawa nen Potifar? Ibabaga ed sikatayo na Biblia: “Sinugnar [nen Jose], tan inkuan to ed asawa nen katawan to, Nengneng mo, si katawan ko . . . agto impibiang so antokaman ed siak noag sika lambengat, lapu ed asawa to ka. Panon sirin a say pakayarik a manggawa ed saya ya abalbaleg a kabaglan tan kasalanan ya onsumpa ed Dios?”—Genesis 39:1-12.
19 Pinansiansia nen balolakin Jose so kasimpitan ed moral diad agto impirelasyon ed asawa na arum a laki. “Oninum ka na danudanum a manlapu ed dili a tangkem,” so inkuan na Uliran 5:15 ed de-asawan lalaki, “tan mantakbol a danudanum a manlapu ed dili a bobon mo.” Manalwar sumpad saray agnaam-amtaan a pakabayubo ed romantiko iran relasyon diad paway na panamaley. Panggunaetan a paeleten so bedber na panangaro ed dilin panamaley yo, tan pambanikelan a resolbien so antokaman a problema ed panamaley a nayarin kidungetan yo. Sirin, ‘manliket kayo ed asawa na inkaugaw yo.’—Uliran 5:18.
Anto so Naaralan Yo?
• Diad anton paraan a nayarin agnaam-amtaan na sakey a Kristiano so pakapatitan ed romantikon relasyon?
• Antoran panag-alwar so makatulong ed sakey pian napaliisan to so pakawalaan na romantikon relasyon ed agto asawa?
• Sano naeeksperiensya na sanasawa iray problema, anto so nepeg dan gawaen?
• Anto so sankabiskegan a mamakiwas ed sikatayo pian napansiansia tayo so katooran ed panamaley?
[Tepetepet Parad Panagaral]
[Litrato ed pahina 26]
Makapaermen ta diad pasen na trabaho et mainomay a niwala so agmanepeg a romantikon relasyon na mankakatrabaho
[Litrato ed pahina 28]
‘Lapu ed pikakabat, saray silir et napano na amin a mabli tan makapaliket a kaykayamanan’