Tepetepet Manlapud Saray Managbasa

Akin a nanduruma so impannumero na saray patalos na Biblia diad libro a Salmos?

Say sankaunaan a kompleton Biblia a naapag-apag ed kapitulo tan bersikulo et say patalos ed Pransya ya impalapag nen Robert Estienne nen 1553. Balet, mapatnag a say libro a Salmos so abayag lan naapag-apag antis na satan, lapud satan so tugyop na indibidual iran salmo odino kanta, a tinibukel na pigaran totoo.

Mapatnag ya inmunan inwanwan nen Jehova si David a tugyopen so koleksion na saray salmo pian nausar ed mapublikon panagdayew. (1 Awaran 15:16-24) Diad saginonor et panisiaan a si Esdras, a saserdote tan “marunong a managkopya,” so angimatalkan a manugyop ed interon libro na Salmos diad kaplesan a nengneng. (Esdras 7:6, NW) Kanian say libro na Salmos et tugyop na sansakey iran salmo sanen satan so inalasir.

Sanen nampaliwawa si apostol Pablo ed sinagoga ed Antioquia (Pisidia) diad sankaunaan a biahe to bilang misionaryo, inaon to so libro na Salmos tan inkuan to: “Unong met a walan nisulat ed komaduan Salmo: Sika so Ana’ko, inyanak ta ka natan.” (Gawa 13:33) Diad saray Biblia natan, siansia nin naromog iratan a salita diad komaduan salmo, Sal 2 bersikulo 7. Balet, walaray pandumaan na nanduruman patalos na Biblia diad impannumero ed dakel a salmo. Saya et lapud saray arum a patalos so imbase ed Masoretikon teksto a Hebreo, bangta saray arum so imbase ed Griegon Septuagint, a patalos na Hebreon teksto ya akompleto nen komaduan siglo K.K.P. Alimbawa, say Latin Vulgate, ya angibasiyan na dakel a patalos na saray Katolikon Biblia, so anumbok ed impannumero na Septuagint ed saray salmo, bangta say New World Translation tan saray arum so anumbok ed Hebreo a teksto.

Antoray espesipikon pandumaan? Say Hebreon teksto so walaan na 150 a dagup na saray salmo. Balet, say Septuagint et impankasakey to so Salmos 9 tan 10 tan Salmos 114 tan 115. Niarum ni, pinaldua na satan so Salmos 116 tan 147. Anggaman pareho nin siansia so dagup a bilang, say impannumero na Septuagint manlapud Salmo 10 anggad Salmo 146 so kulang na sakey no ikompara ed Hebreon teksto. Kanian, say kabkabat a koma-23 a Salmo 23 so pinmatnag a Salmo 22 diad Douay Version, ya anumbok ed impannumero na Latin Vulgate, ya anumbok met ed Septuagint.

Kaunoran, nayarin walay pandumaan na impannumero ed saray bersikulo na arum a salmo diad saray patalos. Akin? Lapud tinumbok na arum a patalos so “niyugali na saray Judio ya ipasen so superskripsion bilang unonan bersikulo,” so kuan na McClintock and Strong’s Cyclopedia, bangta saray arum so ag-anumbok ed satan. Diad tua, no andukey so titulo odino superskripsion, mabetbet ya ipapasen itan bilang duaran bersikulo, kanian ondakel iray bersikulo na sakey a salmo.