Ipatnag so Aro Diad Loob na Pamilya

“POOLAN mo no sarag mo! Sige poolan mo!” Inangat nen Tohru so akulaw to, a si Yoko. * “Poolan kon talaga,” so inyebat to tan angurabis la pian poolan so retrato ran dua. Insan to met inyengal a, “Poolan ko ni ingen iyan abung!” Binmales si Tohru diad impanampal ed akulaw to, a nansumpal so sangsangan ed karuksaan.

Taloy taon ed asasakbay, marakep so gapo na kabibilay di Tohru tan Yoko bilang sanasawa. Balet, anto so sengegan na problema? Anggaman ompatnag a makalakal si Tohru, parad say akulaw to et sikato so ag-angipalikna na panangaro ed sikato tan mataltalag ton inkonsidera iray liknaan to. Ompatnag a mairap ton balesan so panangaro na akulaw to. Lapud agto la natepelan, lalon nanimbel tan sinmanok si Yoko. Sikatoy agla makaugip, aburido, anggapoy ganas ton mangan, maingongot, tan nadedepres a nasasali to ni ingen so biglan pakataranta. Ingen, binaliwala nen Tohru so ontan a kipapasen na sankaabungan to. Singano normal labat iman ed sikato.

‘Saray Panaon a Maatap a Mairap a Pidenengan’

Saratan a problema so kaslakan natan. Impasakbay la nen apostol Pablo a say panaon tayo so napatnagan ed totoo ya “anggapo so aro ra a nianakan.” (2 Timoteo 3:1-5) Say orihinal a Griegon salitan nipatalos dia ya “anggapo so aro ra a nianakan” so misiglaotan a tuloy ed salitan mangidedeskribe ed kasiporan lan panangaro a walad limog na saray membro na pamilya. Talagan say panaon tayo so andian na ontan a panangaro. No bilang ta wala, nayarin saray membro na pamilya so matalag a mangipatnag ed satan ed balang sakey.

Ag-amta na dakel ya atateng natan no panon dan ipatnag so panangaro tan panamabli ed mismon ananak da. Arum so binmaleg ed pamilyan kulang na panangaro tan agda namomorian mas maliket tan mas marakep komon so panagbilay no nipapalikna tan nibabalikas itan. Ompatnag ya ontan so situasyon nen Tohru. Legan na kaugawan to, say ama to so naynay ya okupado ed trabaho tan lablabi lan onsesempet. Mataltalag a mitongtong ed si Tohru, tan no bilang ta mitongtong et sikatoy pantamian to. Say ina nen Tohru so nantrabaho met a sigpot-panaon tan andian na panaon ed sikato. Say nankomis ed sikato et say telebisyon. Anggapo labat lay komendasyon nisay pantotongtong ed loob na pamilya.

Nayarin say sengegan met et say kaugalian. Diad arum a parte na Latin Amerika, kaukolan ya agtumboken na sakey a laki so walan kultura ta pian nipatnag toy panangaro ed akulaw to. Diad dakel a bansa ed Bukig tan Aprika et sumlang ed tradisyon so pangipatnag na panangaro diad saray salita odino diad saray gawa. Nayarin liknaen na kaasawaan a lalaki a mairap so pangibaga na “inaro ta ka” ed kaasawaan da odino ananak da. Anggaman  kuan, makaaral itayo na leksion manlapud sankamanunaan a relasyon ed pamilya, ya asubok la ed dukey na panaon.

Napanuliranan a Relasyon ed Pamilya

Say sankaabigan ya uliran parad pamilya so naromog diad maapit a relasyon nen Jehova a Dios tan say bogbogtong ya Anak to. Ipapatnag da so aro ra ed balang sakey diad naspot a paraan. Diad loob la na agnabilang a nilibon taon, nanggayagaan na espiritun pinalsa a diad saginonor et nagmaliw a Jesu-Kristo so maliket a relasyon ed Ama to. Deneskribe to so siglaotan da ed onian paraan: “Siak nensaman so inagew-agew a panggayagaan to, a malikeliket lawas ed arap to.” (Uliran 8:30) Segsegurado so Anak ed aro na Ama to kanian sarag ton iyabawag ed arum a sikato so panliliketan a tuloy nen Jehova ed inagew-agew. Sikato so lawas maliket diad imaton na Ama to.

Anggan sanen wadia’d dalin si Jesus bilang too, say Anak na Dios so apaseguroan lamet ed pirmin panangaro na Ama to. Kayarin abautismoan si Jesus et nadngel to so boses na Ama to: “Saya so Ana’ko ya inararok; napaliket ak a maong ed sikato.” (Mateo 3:17) Agaylan makapaseseg a balikas na panangaro diad gapo na pankimey nen Jesus ed dalin! Seguradon anenyeg ed puso to so impakadngel ed panangabobon na Ama to legan a nanononotan toy bilay to ed tawen.

Kanian, ipapanengneng nen Jehova so sankaabigan ya ehemplo ed panangibalikas na aro parad sankatalbaan a pamilya to diad nagnap a paraan. No awaten tayo si Jesu-Kristo, nagamoran tayo met so panangaro nen Jehova. (Juan 16:27) Anggaman anggapoy narengel tayon salita manlapud tawen, natebek tayo so panangaro nen Jehova a napatnagan ed palsa, diad probisyon a dondon bagat nen Jesus, tan diad arum niran dalan. (1 Juan 4:9, 10) Tatalinengen ni ingen nen Jehova iray pikakasi tayo tan eebatan to iratan diad paraan a makagunggonan tuloy ed sikatayo. (Salmo 145:18; Isaias 48:17) Legan a nababayuboan tayo so maapit a relasyon ed si Jehova, napapaaralem tayo met so pisasalamat tayo lapud maaron panagtalima to.

Naaralan nen Jesus ed Ama to so pangipanengneng na empatya, konsiderasyon, panangasi, tan panangiyansakit ed arum. Insalaysay to: “Ganaganay gawaen [na Ama], saraya met so gawaen na Anak ya ontan. Ta say Ama aroen to so Anak, tan ipanengneng to ed sikato so saray amin a bengatlan gawaen to lanlamang.” (Juan 5:19, 20) Diad ontan et naamtaan tayo so dunong ed panangibalikas na aro diad panaral ed ehemplon impanengneng nen Jesus legan a sikatoy wadia ed dalin.​—Filipos 1:8.

Panangaro ed Pamilya​—Panon?

Lapud ‘say Dios so aro’ tan sikatayoy apalsa a “kaulibay na inalageyan to,” walaan itayo na kapasidad a makalikna tan mangibalikas na aro. (1 Juan 4:8; Genesis 1:26, 27) Ingen, satan a posibilidad so ag-automatikon nagawa. Ta pian nipatnag so panangaro, nepeg ya ipalikna tayo nin unona so panangaro tayo ed kapareha tayo tan ed ananak tayo. Magmaliw a maobserba, tan imanoen iray maabig ya ugali ra, anggan panon lan kamelag iratan ed sika diad primero, insan nodnonoten iratan. ‘Anggapoy makapasagyat ed masiken [akulaw odino ananak] ko,’ nayarin ikuan mo. Saramay impilian na inasawa o akiasawaan da et nayarin samet so panangaro ra ed saray kapareha ra. Walaray sanasawan walaan na agkinaliktan ya ananak. Siansia, isipen pa so liknaan nen Jehova ed piguratibon asawa to, say nasyon na Israel, diad koma-samplon siglo K.K.P. Anggaman liknaen nen propeta Elias ya anggapo laray arum a mandadayew ed si Jehova ed limog na samploran-tribun nasyon na Israel, maalwar ya inusisa ira nen Jehova et aromog ton dakel nira​—7,000 totoo ed amin, so walaan na makapasagyat iran ugali ed imaton to. Kasin naalig mo si  Jehova diad pangimano ed kamaongan na saray kapamilyaan mo?​—1 Arari 19:14-18.

Balet, pian nipaliknam so panangaro ed arum a kapamilyaan mo, nepeg mon sinononot a pansagpotan ya ipalikas itan. No walay naimanom a bengatlan kokomendaan, ibalikas so apresasyon diad saray salita. Diad panedeskribe ed napanuliranan ya asawan bii, ipapaimano na Salitay Dios so makapalikliket ya ugali na pamilya to: “Saray anak to ombangon ira, tan sikato so tawagen da a bendito; say asawa to met, tan sikato so idayew to.” (Uliran 31:28) Imanoen pay inkamabunlok na sankakapamilyaan ya angibalikas na apresasyon da ed balang sakey. Diad insalitan pangidayew ed asawa to, nipapanengneng na ama so maabig ya ehemplo ed anak to, a mamaseseg ed sikaton mabunlok a mangomenda ed asawa to sano sikato lay mangasawa.

Ontan met, kaukolan a komendaan na atateng so ananak da. Satan so makapangipaslep na dilin-respeto ed kapusoan na ananak da. On, panon ya ‘aroen’ na sakey a too so ‘kapara ton too’ no agto respetoen so inkasikaton dili? (Mateo 22:39) Diad biek a dapag, no saray atateng et naynay dan balawen iray anak da, ya agda ran balot kokomendaan, saray anak so mainomay a naekalan na dilin-respeto tan nairapan a mangipanengneng na aro met ed arum.​—Efeso 4:31, 32.

Makaromog Ka na Tulong

Panon to no agka pinabaleg ed maaron sankaabungan? Siansian sarag mon naaralan so pangipatnag na panangaro. Say unonan kundang et say pamidbir a walay problema tan pangaksobi a kaukolan so onaligwas. Say Salitay Dios, say Biblia, so baleg a tulong ed saya. Niyaliling itan ed sakey ya espiho. Sano usisaen tayo so inkasikatayo base’d saray singa-espihon bangat ed Biblia, niparungtal ed sikatayo iray depekto, odino lingo ed kaisipan tayo. (Santiago 1:23) Nakorehi tayo so antokaman iran agmatukoy ya inklinasyon diad pangitunos tayo ed saray bangat na Biblia. (Efeso 4:20-24; Filipos 4:8, 9) Kaukolan tayon gawaen itan a regular, ya agbalot ‘nakesawan ed panggawa na maabig.’​—Galacia 6:9.

Arum so naiirapan a mangipanengneng na aro lapud impamabaleg odino kaugalian da. Balet, ipapanengneng na agano niran impanaral a natalonaan iratan a babeng. Si Dr. Daniel Goleman, sakey ya espisyalista ed mental-health, so mangisasalaysay ya ‘anggan say nigalet lan tuloy ed puso iran ugali a naaralan ed kaugawan so nayarin nauman.’ Masulok lan 19 a siglo so apalabas, impabitar na Biblia a diad tulong na espiritu na Dios et anggan saray nigalet lan tuloy ya inklinasyon na puso so nayarin napasimbalo. Satan so manisimbawa ed sikatayon: ‘Lakseben so toon daan a pati saray gawa to, tan isulong so balon too.’​—Colosas 3:9, 10.

Sano naamtaan lay problema, makapanaral so pamilya ed Biblia a sinononot ed saray pankaukolan da. Singa bilang, akin ya ag-usisaen no antoy ibabaga na Biblia nipaakar ed ‘panangaro’? Naromog yo so sakey a kasulatan a singa saya: “Nadngelan yo so impantepel nen Job, tan anengneng yo so anggaan ya initer na Katawan; no panon a say Katawan maabagey a tuloy, tan mapangasi.” (Santiago 5:11) Insan konsideraen so salaysay na Biblia nipaakar ed si Job, ya iyapasakey ed no panon a si Jehova et matamoy ed panangaro tan mapangasi ed si Job. Maseguron labay yon aligen si Jehova diad pagmaliw a matamoy a tuloy ed panangaro tan mapangasi ed pamilya yo.

Balet, lapud agtayo ayadyari, “dia ed akamayamay a nengneng nagapol itayo ya amin” diad panagsalita tayo. (Santiago 3:2) Diad loob na pamilya, nayarin agtayo nauusar so dila tayo diad  makapaseseg a paraan. Diad ontan et nakakaukolan so pikakasi tan panagmatalek ed si Jehova. Ag-onsusuko. “Mikasi ya andi tunda.” (1 Tesalonica 5:17) Tulongan nen Jehova iramay manpipirawat na panangaro ed loob na pamilya ontan met ed saramay labay dan ipanengneng itan balet ta napupugeran iran manggawa ed satan.

Niarum ni, sipapangasin itatarya nen Jehova so tulong diad loob na Kristianon kongregasyon. Insulat nen Santiago: “Mangi-inagem so sakey ed sikayo? Patawag to so saray mamasiken na Iglesia; tan sikato so ipikasi ra komon, a puyokan da na larak ed ngaran na Katawan.” (Santiago 5:14) On, saray mamatakken ed saray kongregasyon na Tastasi nen Jehova so baleg a tulong ed saray pamilya a saray membro ra et naiirapan a mangipanengneng na aro ed balang sakey. Anggaman aliwa iran therapist, makapan-anos ya ontulong iray mamatakken ed saray kapananisiaan da, ya agda ra diktaan no antoy nepeg dan gawaen, noagta panonotan da ira ed punto de bista nen Jehova tan sikaray manpikasi a kaiba ra tan parad sikara.​—Salmo 119:105; Galacia 6:1.

No nipaakar ed si Tohru tan Yoko, saray Kristianon mamatakken so lawas tinmalineng ed saray problema ra tan niligliwa da ira. (1 Pedro 5:2, 3) Walaray panaon a binmisita so sakey a matakken kaibay akulaw to ta pian natulongan si Yoko diad pilimog ed eksperiensyadon Kristianon agin bii a makapangipanonot ed sikaton ‘aroen so asawa to.’ (Tito 2:3, 4) Diad pangipanengneng na pakatalos tan simpatya ed saray kairapan tan kaeermenan na kaparan Kristianos, saray mamatakken so magmaliw ya “amotan na dagem, tan sakey a siroman ed bagyo.”​—Isaias 32:1, 2.

Lapud tulong na mapangasin mamatakken, amoria nen Tohru a walay problema to ed panangipatnag na saray liknaan to tan dia ed “saray kaunoran ya agew” et aatakien nen Satanas so uksoyan na pamilya. (2 Timoteo 3:1) Dineside nen Tohru ya arapen so problema to. Atalosan ton say sengegan na agto pakapangipatnag na panangaro et lapud agto alikna itan sanen sikatoy ombabaleg. Diad masimoon a panagaral na Biblia tan pikakasi, kalkalnan kinmiwas si Tohru unong ed saray emosyonal a pankaukolan nen Yoko.

Anggaman sikatoy asanokan ed si Tohru, sanen atalosan la nen Yoko so kipapasen na binalegan ton pamilya tan naimano to met la iray dilin impakaluksoan to, nanggunaetan ton maong ya imanoen so kaabigan na masiken to. (Mateo 7:1-3; Roma 5:12; Colosas 3:12-14) Sikato so masimoon a kinmerew ed si Jehova na biskeg a napansiansia to so panangaro ed masiken to. (Filipos 4:6, 7) Diad kaunoran et si Tohru so angipatnag na panangaro to, a nanliketan na akulaw to.

On, anggano mairap mon nalikna tan nipatnag so aro ed loob na pamilya, seguradon natalonaan mo itan a problema. Sikatayoy iikdan na Salitay Dios na marakep a giya. (Salmo 19:7) Diad pamidbir ed inkaseryoso na pamaakaran, diad panggunaet ya inengneng ed kamaongan na saray kapamilyaan mo, diad panaral tan pangiyaplika ed Salitay Dios, diad panmatalek ed si Jehova panamegley na masimoon a pikakasi, tan diad ikerew na tulong ed matakken ed espiritual iran Kristianon mamatakken, natalonaan mo so singano abalbaleg a babeng ed baetan mo tan say pamilyam. (1 Pedro 5:7) Sika met so makapanggayaga, a singa agawa ed sakey ya asawan laki diad Estados Unidos. Sikatoy apaseseg a mangibalikas na panangaro to ed akulaw to. Sanen sikatoy akapanpakpel a mangibagan “inaro ta ka,” sikatoy nikelawan ed reaksion na akulaw to. Sikatoy akalua lapud liket, ya inkuanto: “Inaro ta ka met, balet ta saya so pilpilimeron impangibagam ed satan diad loob na 25 taon.” Agmo la aalagaren so ontan a kabayag pian ibalikas so panangaro ed kapareham tan ed ananak mo!

[Paimano ed Leksab]

[Litrato ed pahina 28]

Mangitatarya si Jehova na tulong diad Salita to, say Biblia