Onlad karga

Onlad saray karga

Tepet na Saray Manbabasa

Tepet na Saray Manbabasa

Antoy katagey to may balkonahe na templo nen Solomon?

Say balkonahe na templo so dalan paloob ed Masanton Pasen. Diad saray edisyon na New World Translation of the Holy Scriptures ya im-publish antis na 2023, nabasa ya “say balkonahe a walad arapan et 20 kasiko so karukey to, a miparad kalapar na abung, tan 120 so katagey to.” (2 Awa. 3:4) Nabasa met ed arum ya patalos ya say katagey na balkonahe et “120 ya kasiko,” kanian singa itan tore ya 53 metro so katagey to!

Pero onia lay nabasa ed 2023 ya edisyon na New World Translation nipaakar ed samay balkonahe na templo nen Solomon: “20 kasiko so katagey to,” odino ngalngali 9 metro. a Imanoen iray rason ed satan ya pananguman.

Ag-abitla ed 1 Arari 6:3 so katagey na balkonahe. Diad satan ya bersikulo, espisipikon insulat nen Jeremias so karukey tan kaawang na balkonahe, pero agto binitlay katagey to. Insan diad sinmublay ya kapitulo, binibitla to iray detalyadon kabiangan na templo, singa say Dayat a minoldin metal, amay samploran kariton, tan amay duaran lusek ya gawad gansa ya walad arap na balkonahe. (1 Ara. 7:​15-37) No talagan masulok ya 50 metro so katagey na balkonahe tan mas atagey ni nen say arum ya parte na templo, akin et ag-itan binitla nen Jeremias? Anggan diad inlabas na nilasus ya taon, wala ray Judion managsulat ya angibagan say balkonahe et aliwan mas atagey nen say arum a parte na templo nen Solomon.

Pandududaan na saray scholar no sarag kasin suportaan na padir na templo imay balkonahe no 120 kasiko so katagey to. Saray atataragey ya ipapaalagey da nensaman ya gawa ed bato tan laryo et malapar ya maong ed leksab tan onkikisir paatagey, singa saray puerta na saray templo ed Ehipto. Pero duma may templo nen Solomon. Ibabaga na saray scholar ya say kakapal na padir to et ngalngali 6 kasiko o 2.7 metro labat. Kanian oniay imbaga na architectural historian ya si Theodor Busink: “No ibase tayod samay kakapal na padir na [lolooban na templo], agto naawit so balkonahe ya 120 kasiko [so katagey to].”

Ompan alingo iramay eskriba nen kinopya da may 2 Awaran 3:4. Diad arum ya karaanan ya manuskrito, “120” so akasulat ed sayan bersikulo, pero “20 kasiko” so akasulat ed arum ya napantiwalaan ya manuskrito, singa say Codex Alexandrinus ya insulat masulok ya 1,500 taon lay apalabas tan say Codex Ambrosianus ya insulat masulok ya 1,400 taon lay apalabas. Antoy posiblin rason akin et alingo iramay eskriba? Halos parehoy itsura na samay Hebreon salita parad “sanlasus” tan “kasiko.” Kanian ompan say nisulat da et “sanlasus” imbes ya “kasiko.”

Siempre, labay tayon talosan iray detalye na templo nen Solomon pian dugay naimadyin tayo. Pero say talagan labay tayon pampokusan et no antoy isisimbolo to may templo​—say baleg ya espiritual ya templo. Misatsalamat tayo ed si Jehova ta inimbitaan toy amin ya lingkor to ya mandayew ed sikato diad satan ya templo!​—Heb. 9:​11-14; Apo. 3:12; 7:​9-17.

a Oniay nabasad paimanod leksab na sayan bersikulo: “Diad arum ya karaanan iran manuskrito, say nabasa et ‘120,’ pero diad arum ya manuskrito tan arum ya patalos, say nabasa et ‘20 ya kasiko.’”