Problema iray nanbaley ya organismo, tan arum ni ran organismo ed dayat ya ompepeket ed paway na barko. Tatawagen iyan biofouling. Lapud saya, ontantan so andar na barko, mas maabak na gasolina, tan kaukolan ya patundaen ed biahe kada pigaran taon pian linisan. Kanian saray scientist et manaanap na solusyon ed kalikasan.

 Nonot mo pa: Ipapanengneng na impan-research ya say katat na pilot whale (Globicephala melas) et sarag ton linisan so sarili to. Abalkot so katat to na angkelanting iran gilit-gilit, ya tatawagen ya nanoridge, tan diad kamelag na sarayan gilit-gilit et agmakapeket iray iknol na nanbaley iran organismo. Diad pegley na kada gilit et walay gel ya panlaban ed algae tan bakterya. Mangipapaway iyan whale na balon gel kada no mansasalat na katat.

 Labay ya aligen na saray scientist so paraan na pilot whale ya linisan so sarili to. Dati, pipintaan da so paway na barko na espisyal ya pinta pian naiwasan so biofouling. Balet ibabawal la natan irayan pinta lapud makasamal ed saray organismo ed dayat. Say naisip ya solusyon na saray researcher et balkoten da so paway na barko na metal ya mipara ed iket. Say metal ya ibalkot da et walaan na saray angkekelag a butaw ya mangipapaway na kemikal ya agmakaderal ed kalikasan. Sayan kemikal et magmaliw ya gel no nabasa na danum na dayat tan onkigtel, kanian magmaliw itan ya singa katat na barko. No ombabayag, sayan singa katat a gel, ya 0.7 millimeter so kapal to et naukkuap tan naekal kaiba so antokaman a pinmeket ya organismo. Insan walay ompaway lamet ya balon gel ya balkoten toy paway na barko.

 Ipapanengneng na saray research ed laboratoryo ya lapud sayan paraan et nayarin nabawasan na 100 beses so biofouling ed saray barko. Kanian makatipid iray shipping company ta baleg a kuarta so nagagastos kada no ondaong so barko pian linisan.

 Antoy nibagam? Kasin say katat na pilot whale et niwala lapud ebolusyon? Odino wala kasi nandesinyo?