Macaafni Qulqulluun, Biyyattii Abdachiifamte keessaa naannoowwan tokko tokko bosonaan kan guutaman akka turanii fi mukeetiin achitti argamanis ‘baayʼee’ akka turan dubbata. (1 Mot. 10:27; Iya. 17:15, 18) Haa taʼu malee, shakkitoonni naannoo bosonni irraa cirame yeroo ilaalan, dhuguma bosonaan kan guutame akka ture ni shakku.

Kitaabni Laayif Iin Biblikaal Izraaʼel jedhamu, “bosonni Israaʼel durii keessa ture isa amma jiru irra akka baayʼatu” ibseera. Naannoowwan ol kaʼoon kun uumamaan garri caalaan isaanii muka gaattiraa Aleeppoo (Pinus halepensis) jedhamu, qilxuu magariisa (Quercus calliprinos) fi muka tarbiinz (Pistacia palaestina) jedhamuun kan guutaman turan. Naannoo Sheefeelaa isa iddoo gaarota giddu galeessaatii hanga qarqara laga Mediteraaniyaatti argamu dabalatuttis mukeetiin harbuu baayʼinaan argamu.

Kutaabni Pilaantis oov za Baayibil jedhamu, naannoowwan Israaʼel tokko tokko yeroo harʼaatti guutummaa guutuutti mukeetiin akka irraa dhuman gabaaseera. Kun akka taʼu gumaacha kan godhe maali dha? Kitaabichi kun kan taʼe suuta suuta akka taʼe yeroo ibsu akkana jedheera: “Ilmaan namootaa keessumaa lafa qonnaa fi iddoo horiin dheedan babalʼifachuuf, akkasumas meeshaalee ijaarsaa fi qoraan argachuuf utuu wal irraa hin kutin bosona ciraa jiru.”