BÍHOOʼAAH 1
Háísh éí God Átʼı̨́?
1, 2. Diné haʼátʼíí ayóó yíndaʼídíłkid łeh?
DOO ayóó naʼízhdíłkid da, dajiníí ńtʼééʼ. Ákótʼée ndi áłchíní ayóó ndaʼídíłkid łeh. Tʼáá bił hojilneʼ ndi, ląʼígóó ninááʼídíłkiʼ.
2 Doo áłchíní tʼéiyá ayóó ndaʼídíłkid da, tʼáá áníiltso naʼídíkid nihee dahólǫ́. Kódadiiʼníi łeh: Haʼátʼíí lá dadiidı̨́ı̨́ł? Haʼátʼíí lá bee hadadiniitʼée doo? Haʼátʼíí lá ninááhidoonih? Éí doodaiiʼ iiná siláagi dóó náásgóó áhootʼéii dooígi bíndaʼídíilkid. Áko chʼééh naʼídíilkidgo tʼóó bikʼidiidááh.
3. Bíndaʼídíkidígíí haʼátʼíí biniinaa doo yeeʼ nihił ííshjání íidoolíił da, dahaʼní?
3 Díí bíndaʼídíilkidígíísh Diyin Bizaad nihił ííshjání íidoolíiłgo átʼé? Aooʼ, łaʼ ákódeinízin, ndi Diyin Bizaad bikʼidiʼdootı̨́įłgi yeeʼ ayóó nanitłʼah, daaní. Diyin Bizaad yee nidaʼnitinígíí yeeʼ tʼéiyá bił béédahózin, dahaʼní. Łaʼ éí doo shił bééhózin da, dadidooniiłígi yaa yádanízin. Niísh éí haʼátʼíí nínízin?
4, 5. Haʼátʼíí naʼídíkidígíí nee hólǫ́? Haʼátʼíí biniyé nił bééhoozingo índa bikʼididíínááł?
4 Díí shił bééhodoozįįł shı̨́ı̨́ nínízin: Haʼátʼíí biniyé hosélı̨́ı̨́ʼ? Łaʼda bibee iinaʼ niitʼihgo, háájísh yileeh? Godshąʼ éí haa nóolin? Naʼnitinii Jesus ádííniid: Ndaʼídółkid, áko bíndaʼídółkidígíí bee nihił dahodoonih, “áko hádaahtʼínígíí bikʼídadoohkah, dáádílkał nídanołtsʼin, áko nihá ąą ádoolnííł.” (Matthew 7:7) Bínaʼídéékidígíí, hazhóʼó nił bééhodoozįįł biniyé bikʼidoonááh lágo.
5 Bínaʼídéékidígíí Diyin Bizaad biyiʼdóó tʼáá aaníigo nił hodoolnih, ndi éí tʼáá ní “hánítʼı̨́įgo” tʼéiyá. (Proverbs 2:1-5) Díí éí doo nanitłʼagóó bikʼidiʼdíítı̨́ı̨́ł. Áko nił bééhózingo baa nił hózhǫ́ǫ doo, áádóó náásgóó nił chohooʼı̨́į doo. Díí bínaʼídíkidígíí łaʼ baa nídíitʼįįł.
GODÍSH AYÓÓʼÁNIHÓʼNÍ DOODAIIʼ DOÓSH JOOBAʼ DA?
6. Haʼátʼíí biniyé łaʼ ádeinízin, nihichʼįʼ nidahwiiʼnáago God doo yaa ákonízin da?
6 Ląʼí éí God doo ayóóʼáshóʼníi da, danízin. God ayóóʼánihijóʼníigoósh kóhootʼéego nihił hazʼą́ą doo. Anaaʼ, ajoodlá dóó achʼįʼ nidahwiiʼná tʼáá ałtsogóó dahólǫ́. Nihitah nídahoniigah, tiʼdahwiiʼnííh dóó niheʼiinaʼ ndahatʼééh. Łaʼ ádeinízin, ‘God tʼáá aaníí ayóóʼánihijóʼníigo, haʼátʼíí biniinaa achʼįʼ nahwiiʼná doo nahjįʼ kwííléeh da?’
7. (a) Diyin béédahoniilzin daanínígíí, haitʼéego God yeeʼ doo joobaʼ da daaníigo nidaʼnitin? (b) Doo yáʼátʼééhgóó áhootʼįįhgo, haʼátʼíí biniyé God doo bikʼíhwiitʼáah da doo?
7 Diyin béédahoniilzin daanínígíí, God yeeʼ doo joobaʼ da, daaníigo nidaʼnitin. Doo yáʼátʼééhgóó áhootʼįįhgo, éí yeeʼ God íinízinígíí bikʼehgóó áhóótʼįįd, daaníi łeh. Kódajiníigo éí God bikʼídahojiʼááh. Ndi Job 34:12 ání: “Diyin God nilíinii tsʼídá doo yáʼáshóonii doo íidoolíił da.” Doo yáʼáshǫ́ǫ́góó ádahooníłígíí God yaa ákonízin, ndi doo bí bitsʼą́ą́dóo da. Áko éí nichxǫ́ʼíii God doo yee nanihínítaah da. (James 1:13 yíníłtaʼ.) Łaʼ baa íídíiltah.
8, 9. Achʼįʼ anídahaztʼiʼ, haʼátʼíí biniinaa God doo bikʼihwiitʼáah da doo? Haʼátʼíí binahjįʼ łaʼ bee akʼidinitą́?
Luke 15:11-13) Tʼáá ákótʼéego, łahgóó tʼáá shí nisingo naashá dahaʼní, áko ádidahodiiłtʼihgo éí God doo bee bikʼíhátʼáah da. Bénéiilniih, doo yáʼáshǫ́ǫ́góó ádahooníiłii éí doo God bitsʼą́ą́dę́ęʼ da.
8 Diné léiʼ bizhéʼé dóó bimá tʼah yił bighan lá jiní. Bizhéʼé ayóóʼábóʼníigo hojíyą́ągo honeesą́. Ńtʼééʼ bizhéʼé doo yikʼeh hółʼı̨́į da silı̨́ı̨́ʼ, áko tʼóó dah diiyá. Doo yáʼáshónígíí yaa nídiidzá, áádóó ádihodiiltʼiʼ. Ákoósh díí ayeʼ yee ádihodiiltʼiʼígíí, bizhéʼé bee bikʼíhátʼáah doo? Ndagaʼ! (9 Doo yáʼátʼééhgóó ádahooníłígíí éí God tʼah doo nahjįʼ kwííléeh da. Jó éí biniiyéii hólǫ́ǫgo átʼé. Díí éí Bíhooʼaah 11 góneʼ baa íhwiidííłʼááł, ákweʼé Diyin Bizaad haʼátʼíí níigo yaa halneʼ doo. God éí ayóóʼánihóʼní dóó bee nihichʼįʼ anídahaztʼiʼígíí doo bee bikʼihwiitʼáah da doo. Háálá díí ádaatʼéhígíí bí tʼéiyá yitsʼąą yisdánihiinííł.—Isaiah 33:2.
10. Diné ndaʼiishchxǫʼgi, God hashtʼééhodoodlíiłgi haʼátʼíí biniyé yiniidlą́ą doo?
10 God éí tʼáá ałtsoní yee diyin. (Isaiah 6:3) Tʼáá ałtsojįʼ ááníłígíí éí yáʼádaatʼééh, áko éí biniinaa bí baa dadzííníidlí. Bílaʼashdlaʼii éí doo łaʼ ákójítʼéii da, éí doo yáʼádaatʼéehii yaa deíyíkáah łeh. Naatʼáanii łaʼ tʼáá ákogi ááníił ndi, diné ndaʼiishchxǫʼgi hashtʼéézhdoodlíiłgi doo bízhneelʼą́ą da. God tʼéiyá hashtʼéédoodlíiłgo yíneelʼą́, háálá bí éí ayóó ábóodziil. Doo yáʼádaashóonii ałtso hoolʼáágóó nahjįʼ kwíidoolííł.—Psalm 37:9-11 yíníłtaʼ.
ACHʼĮʼ NIDAHWIIʼNÁ, GOD HAITʼÉEGO YAA NITSÍKEES?
11. Nichʼįʼ nahwiiʼnáago, God haitʼéego ná yaa nitsíkees?
11 Nihookáaʼgi ádahootʼéii dóó nichʼįʼ anáhóótʼiʼgi, God yinéłʼı̨́įgo haʼátʼíí nízin? Diyin Bizaad áníigo éí God “tʼáá ákogi átʼéii . . . ayóóʼáyóʼní.” (Psalm 33:5) Diné bichʼįʼ nidahwiiʼnáago tsʼídá doo bił yáʼátʼéeh da. Ałkʼidą́ą́ʼ nihokáaʼgi tsiʼadeesdeeʼ yę́ędą́ą́ʼ, ayóó átʼéego God bijéí yiniiłgaii níigo Diyin Bizaad yaa halneʼ. (Genesis 6:5, 6) Áko tʼahdii God bijéí tʼáá ákótʼé, doo łah ánáoʼnééh átʼée da. (Malachi 3:6) Diyin Bizaad ání, God naa áhályą́ą doo.—1 Peter 5:7 yíníłtaʼ.
12, 13. (a) Haʼátʼíí biniyé ayóóʼádaʼííníiʼní? Achʼįʼ nidahwiiʼná bikʼee haa daniitʼé? (b) Achʼįʼ nidahwiiʼná God nahjįʼ kwíidoolíiłgi, haʼátʼíí biniyé yiniidlą́ą doo?
12 Diyin Bizaad ałdóʼ áníigo éí God beniiltʼéego ánihiilaa. (Genesis 1:26) Díí ááhyiłníigo éí God bee ájítʼéiigi yee hanihidiilaa. Áko diné ninááł atídabiʼdilʼı̨́įgo nił baa hojoobaʼí łeh. God éí ayóó átʼéego bił baa hojoobaʼígo yinéłʼı̨́įgo átʼé! Díísh éí haitʼéego nihił bééhózin?
13 Diyin Bizaad nanihinitingo éí “God ayóóʼóʼóʼníinii nilı̨́.” (1 John 4:8) Éí bąą nihí ałdóʼ ayóóʼádaʼííníiʼní. Tʼáá ałtsoní God ááníiłgi ayóóʼóʼóʼní yee áánííł. Díí baa nitsíníkees: Bíninilʼą́ągo, achʼįʼ nidahwiiʼnáásh ałtso nahjįʼ kódíílííł? Aooʼ ákódíínííł, háálá diné ayóóʼííníʼní. Ákoósh God ałdóʼ ákódoonííł? Aooʼ, bí éí ayóó ábóodziil dóó ayóóʼánihóʼnínígíí biniinaa nahjįʼ kwíidoolííł! God hazhóʼó baa íhoołʼaah, áko ádeeshnííł nínę́ę yidíídląął.
GOD SHÉÉHODÍÍSĮĮŁ NÓʼNÍ
14. God bízhiʼ haa wolyé, áádóó haʼátʼíí biniyé bízhiʼ choiniilʼı̨́į doo?
14 Tʼáá háiida bikʼis deeshłeeł nínízingo, haʼátʼíí áłtsé bee bił hodíílnih? Nízhiʼ. Godísh bízhiʼ hólǫ́? Łaʼ éí God doodaiiʼ Bóhólníihii wolyé daaníigo yee dayózhí. Díí yeeʼ éí tʼóó bee biʼdójí. Naatʼáanii nilı̨́įgo “naatʼáanii” bidiʼníi łeh, ndi naatʼáanii nilínígíí éí bízhiʼ hólǫ́. God éí tʼáá bí, Jiihóvah yinishyé níigo nihił hoolneʼ. Psalm 68:4 ání: “Bízhiʼ baa dahohniihgo dahohtaał! . . . Bízhiʼ éí Jiihóvah wolyé.” Diyin Bizaad yikʼedaʼashchínę́ę éí tsostsʼidi mííl biláahdi God bízhiʼ Diyin Bizaad yiiʼ nídayíizoh. Jiihóvah éí bízhiʼ bééhonísingo choinı̨́łʼı̨́į doo nóʼní. Shikʼis dííleeł nóʼnínígíí biniinaa God bízhiʼ yee nił hoolneʼ.
15. Yízhí Jiihóvah, haʼátʼíí jiníigo óolyé?
15 God bízhiʼ, Jiihóvah, haʼátʼíí jiníigo óolyé? Éí God kódeeshnííł níigo áádóó tʼáá aaníí yikʼeh ádooníiłgo, óolyé. Tʼáadoo binółtłʼahí da. Díí yízhí éí Jiihóvah tʼáá bí tʼéiyá bízhiʼgo ádee deetʼą́. *
16, 17. Haʼátʼíí óolyé (a) Aláahgo Ayóóʼábóodziilii? (b) “doo nihonítʼiʼgóó hoogáałii biyiʼ Aláahgo Naatʼáanii”? (c) “Íʼiilaii”?
Psalm 83:18 Jiihóvah ííłní: “Tʼáá ni tʼéiyá, . . . Aláahgo Ayóóʼátʼéii” nílı̨́. Revelation 15:3 ałdóʼ ání: “Ninaanish ayóó ádaatʼé áádóó tʼóó bikʼedaʼayóí, Bóhólníihii [Jiihóvah] Diyin God Aláahgo Ayóóʼánóodziilii nílíinii.” Díí áníigo éí Jiihóvah tʼéiyá aláahdi ayóó ábóodziil. Áádóó 1 Timothy 1:17 ání: Jiihóvah éí “doo nihonítʼiʼgóó hoogáałii biyiʼ Aláahgo Naatʼáanii” nílı̨́. Díí éí tʼáá áłahjįʼ hojílǫ́ níigo ání. Psalm 90:2 áníigo éí hoolʼáádę́ę́ʼ ahoolʼáágóó hojílǫ́. Dooládóʼ shı̨́ı̨́ ayóó ájítʼée da!
1617 Jiihóvah tʼéiyá, Íʼiilaii nilı̨́. Revelation 4:11 ání: “Diyin God nihiBóhólníihii [Jiihóvah], ayóó éʼétʼé áádóó ił ídlı̨́ índa óhólnííh bą́ą́h nílı̨́, háálá tʼáá ałtsoní íinilaa, éí íinínízinii bee ádaalyaago dahólǫ́.” Yáʼąąshdi níłchʼigo ndaalʼaʼí, sǫʼ, tsin bineestʼąʼ áádóó łóóʼ ádaatʼéii, Jiihóvah tʼáá ałtsoní áyiilaa!
JIIHÓVAH BIKʼIS DÍÍLEEŁGOÓSH ÁTʼÉ?
18. Haʼátʼíí biniinaa ląʼí ádaaní, God bikʼis deeshłeełgi yeeʼ doo bíighah da? Ndi Diyin Bizaad haʼátʼíí ní?
18 Jiihóvah yee átʼéiigi, diné yaa daʼółtaʼgo kódeinízin łeh, ‘God yeeʼ ayóó átʼé, shí éí doo shaa tsídidookos da.’ Ndi Godísh éí kwíinínízin doo nóʼní? Ndagaʼ. Jiihóvah éí áhánígo nihił honishłǫ́ǫ doo nízin. Diyin Bizaad áníigo éí ‘Diyin God éí . . . tʼááłáʼí niitínígo doo nihitsʼą́ądi . . . hojílǫ́ǫ da.’ (Acts 17:27) God éí shikʼis dííleeł nóʼní. Áko kóníłní, áhánígo kʼé nidishníi doo.—James 4:8.
19. (a) Haitʼéego God bikʼis dííleeł? (b) Jiihóvah yee átʼéii, háiidígíí lá agháago nił yáʼátʼééh?
19 Haitʼéego éí God bikʼis dííleeł? Jesus ádííniid: “Iiná doo ninítʼiʼii éí díí, ni tʼéiyá tʼáá aaníí Diyin God nílı̨́įgo néédahodoosįįł, índa Jesus Christ yiníłʼaʼígíí ałdóʼ yéédahodoosįįł.” (John 17:3) Jiihóvah dóó Jesus baa íhoołʼaahgo éí hazhóʼó bééhodíísįįł. Áko hoolʼáágóó hinínáa doo. “God ayóóʼóʼóʼníinii” nilínígi éí tʼáá íídą́ą́ʼ nihił bééhózin. (1 John 4:16) Doo ayóóʼóʼóʼní tʼéiyá bee ájítʼée da. Diyin Bizaad nihił halneʼgo, Jiihóvah éí “aa aʼááh nízinii áádóó joobaʼii áádóó nízaadgóó haʼólníinii áádóó tsʼídá łą́ągo bibee ajoobaʼ índa” tʼáá aaníinii yee átʼé. (Exodus 34:6) Éí yáʼátʼéehii nilı̨́ áádóó niʼiidzííh yóóʼiidiiʼaahii nilı̨́. (Psalm 86:5) Áádóó God éí haʼólní dóó baʼahódlí. (Hebrews 10:23; 2 Peter 3:9) Diyin Bizaad yíníłtaʼgo, God yee átʼéii hazhóʼó baa íhwiidííłʼááł.
20-22. (a) God doo yidiiltséeł da, ákosh haitʼéego bił kʼé ahidiiʼníi doo? (b) Diyin Bizaad bíhoołʼaahígíí niʼ kódíílííł nidóʼníigo, haa díínííł?
20 God doo yidiiltséeł da, ákosh haitʼéego bił kʼé John 1:18; 1 Timothy 1:17) Diyin Bizaad biiʼ Jiihóvah baa ííníłtaʼgo éí tʼáá aaníí hojílǫ́ǫgo nił bééhodoozįįł. (Psalm 27:4; Romans 1:20) Ląʼígóó Jiihóvah baa íhwiiniłʼą́ąʼgo éí ayóóʼííníʼníigo áhánígo nił hólǫ́ǫ doo.
ahidiiʼníi doo? (21 Jiihóvah éí Nihizhéʼé nilı̨́įgi nił bééhodoozįįł. (Matthew 6:9) Iiná nihainílá, áádóó iiná yáʼátʼéhígíí nee hólǫ́ǫ doo nízin. Azhéʼé ayóóʼóʼóʼníinii éí tʼáá ákótʼéego baʼáłchíní yá nitsíkees łeh. (Acts 17:28) Diyin Bizaad éí Jiihóvah bikʼis dííleełgo átʼé ní. (James 2:23) Tsʼídá tʼáá ałtsoní Áyiilaii Jiihóvah, shikʼis dííleeł nóʼní!
22 Diyin Bizaad bíhoołʼaahígíí diné łaʼ niʼ kónílééh danízin doo. Éí neʼoodląʼ yę́ę nitsʼą́ą́ʼ łah íidoolíił danízingo yąąh dabíniʼ doo. Ákótʼée ndi Jiihóvah bikʼis dííleełgi tʼááká łaʼda nitsʼą́ą́ʼ niʼ kóyólééh lágo. Jiihóvah éí Akʼis aláahdiígíí dooleełgo átʼé.
23, 24. (a) Haʼátʼíí biniyé naʼídíłkid doo? (b) Bíhooʼaah 2 góneʼ éí haʼátʼíí bíhwiidiilʼááł?
23 Diyin Bizaad bíhoołʼaahgo łahgóó bikʼidiʼdootı̨́įłgi nanitłʼah doo. Ákódaatʼéégóó bínaʼídíłkid. Jesus ádííniid yę́ęgi átʼéego, áłchíní yázhígi átʼéego íhwiideeshʼááł danohsingo ádaʼdołneʼ. (Matthew 18:2-4) Jó, áłchíní éí íhwiideeshʼááł danízingo ayóó ndaʼídíłkid łeh. Bínaʼídíłkidígíí éí God nił bééhodoozįįł nóʼní. Éí bąą Diyin Bizaad tʼáá aaníigo yee naʼnitinígíí hazhóʼó bíhoołʼaah.—Acts 17:11 yíníłtaʼ.
24 Diyin Bizaad bíhooʼaahgo éí Jiihóvah hazhóʼó baa íhwiidooʼááł. Bíhooʼaah 2 góneʼ éí naaltsoos danéedéhígíí dóó Diyin Bizaad bił ałʼąą átʼéegi bíhwiidiilʼááł.