Lefase Leo le se Nago Toka

NA O a dumela gore lefase leo re phelago go lona ga le na toka? Ga go pelaelo gore o a dumela. Therešo ke gore, go sa šetšwe ditalente le ge e le dife tšeo re ka bago re e-na le tšona le gore re ka ba re rulagantše maphelo a rena ka tsela e bohlale gakaakang, ga re kgonthišetšwe gore re tla hwetša mahumo, botumo goba gaešita le dijo. Gantši dilo di direga kamoo Kgoši e bohlale ya bogologolo e lego Salomo e boletšego ka gona gore: “Bogobe ga se bja yo bohlale, lehumo ga se la wa tlhaologanyo le katlego ga se ya wa tsebo.” Ka baka la’ng? Salomo o tšwela pele ka gore, ka gobane “nako le ditiragalo tše di sa letelwago di ba diragalela bohle.”—Mmoledi 9:11, The New English Bible.

“Ge Dinako tše Mpe di Direga go sa Letelwa”

Ee, “nako le ditiragalo tše di sa letelwago,” tšeo gantši di bolelago go ba lefelong le le fošagetšego ka nako e fošagetšego, gantši di senya dithulaganyo tšeo di lokišeditšwego gabotse le dikholofelo tšeo di ratwago kudu. Go ya ka Salomo, re swana le “hlapi ge e tantšwe ke lokwa, le nonyana ge e tantšwe ke molaba, . . . ge dinako tše mpe di direga go sa letelwa.” (Mmoledi 9:12, NE) Ka mohlala, batho ba dimilione ba šoma ba sa lape bakeng sa go lema mobu e le gore ba hweletše malapa a bona dijo, eupša ba ikhwetša ba wetšwe ke “dinako tše mpe” ge pula e sa ne gomme komelelo e senya dibjalo tša bona.

Ba bangwe ba leka go thuša, eupša yona thušo yeo e newago bao ba wetšwego ke “dinako tše mpe,” gantši go ya ka baagi ba lefase e bonagala e se go diriša toka. Ka mohlala, mokgatlo o mongwe o etelelago pele wa tlhakodišo o boletše gore ntweng ya go lwa le tlala ngwageng o mongwe o sa tšwago go feta, “kontinente ka moka [ya Afrika] e ile ya amogela feela tee-hlanong ya tšhelete yeo e bego e beetšwe ka thoko bakeng sa go thuša ntweng ya Kgogometšaneng.” Na e be e le go bontšha toka gore bao ba swerego sekhwama ba diriše tšhelete e ntši kudu bakeng sa go lwa ntwa nageng e nngwe go feta yeo ba e dirišitšego go fokotša bohloko le tlaišego yeo e bakilwego ke tlala kontinenteng ka moka? Le gona, na ke go bontšha toka ge ba bantši ba huma le dinala mola modudi o tee go ba bane ba lefase e sa dutše e le modiidi wa go hloka le pudi ya leleme le letala goba ge bana ba dimilione ba e-hwa ngwaga le ngwaga ba bolawa ke malwetši ao a ka thibelwago? Ruri se ga se bontšhe toka!

Ke therešo gore ge “dinako tše mpe di direga go sa letelwa” ga di bakwe feela ke “nako le ditiragalo tše di sa letelwago.” Maemo ao re sa kgonego go a  laola le ona a kgoma maphelo a rena e bile a laola seo se re diragalelago. Seo e be e tloga e le sa therešo kua Beslan, Alania, ka lehlabula la 2004, ge batho ba makgolo bao ba bantši ba bona e lego bana bao ba thomago go ya sekolong, ba be ba bolawa ntweng e šoro ya magareng ga batšhošetši le madira a tšhireletšo. Ke therešo gore bao ba hwilego le bao ba phologilego masetla-pelong ao, ba hwile goba ba phologile go sa letelwa—eupša sebaki sa motheo sa ‘dinako tšeo tše mpe’ e be e le go lwa ga batho.

Na go tla Dula go le ka Tsela ye?

Ba bangwe ge ba bolela mabapi le go hloka toka ba re: “Eupša ke kamoo bophelo bo lego ka gona. Go be go dutše go le bjalo, e bile go tla dula go le bjalo.” Go ya ka bona, ba matla ba tla dula ba gatelela ba fokolago, gomme bahumi ba tla dula ba swara badiidi gampe. Le gona, ba nagana gore dilo tšeo ge di kopane le “nako le ditiragalo tše di sa letelwago,” di tla re kgoma ge feela lekoko la batho le sa dutše le le gona.

Na ruri go swanetše go ba ka tsela ye? Na go tla ka gwa kgonega gore bao ba dirišago bokgoni bja bona ka bohlale ba hwetše moputso o ba swanetšego bakeng sa go šoma ga bona ka thata? Na go na le motho yo a ka dirago selo le ge e le sefe bakeng sa go tliša phetogo ya sa ruri le e swarelelago lefaseng le le le se nago toka? Ela hloko seo sehlogo se se latelago se se bolelago tabeng ye.

 [Mothopo wa Seswantšho go letlakala 2]

COVER: Man with a child: UN PHOTO 148426/McCurry/Stockbower

[Mothopo wa Seswantšho go letlakala 3]

MAXIM MARMUR/AFP/Getty Images