Bafsa Dumelelang batswadi ba lena go le thuša go diša dipelo tša lena!

O NAGANA gore ke modiro ofe o thata kudu woo molaodi wa sekepe a lebeletšanago le wona? Na ke go sesa gare ga lewatle ka tšhireletšego? Ga se gantši go lego bjalo. Gantši dikepe di robega kgaufsi le lebopo, e sego ka lewatleng. Ge e le gabotse, go emiša sekepe go ka ba kotsi kudu go feta go kotamiša sefofane. Ka baka la’ng?

Pele ga ge molaodi a ka emiša sekepe sa gagwe ka katlego, o swanetše go phema dikotsi ka moka tšeo boema-kepe bjoo bo ka bago le tšona. O swanetše go nagana ka maphoto a ka tlase ga meetse ge a dutše a phema go thulana le dikepe tše dingwe. Le gona o swanetše go širogela mekgobo le ge e le efe ya santa, mafsika goba dikarolwana tša dikepe tšeo di rogebilego tšeo di utegilego ka tlase ga meetse. Le gona go befiša ditaba le go feta, e ka ba e le ka lekga la pele a etela boema-kepe bjoo.

E le go mo thuša go fenya mathata a, molaodi yo bohlale a ka diriša thušo ya mosesiši yo a tsebago boema-kepe bjoo gabotse. Mosesiši o ema ka thoko ga molaodi ka phapošing yeo a laolelago sekepe ka go yona ke moka a mo nea tlhahlo go tšwa phihlelong ya gagwe. Bobedi bja bona ba ela hloko dikotsi tše di ka tšwelelago gomme ba sesiša sekepe ditsejaneng le ge e le dife tše sesane tše di yago boema-kepeng.

Tsebo ya bohlokwa ya mosesiši yo e bontšha thušo e sa bapetšwego le selo yeo e hwetšagalago go bafsa ba Bakriste bao ba swanetšego go rulaganyetša tsela ya go feta maemong a thata bophelong. Thušo ye ke’ng? Ke ka baka la’ng bafsa ba ba lego mahlalagading ba e hloka?

A re tšweleng pele ka seswantšho sa sekepe. Ge e ba o le mofsa yo a lego mahlalagading, go bjalo ka ge eka o molaodi wa sekepe ka gobane mafelelong o swanetše go ikarabela ka bophelo bja gago. Le gona batswadi ba gago ba kgatha tema e swanago le ya mosesiši wa sekepe ge ba dutše ba leka go go hlahla maemong a mangwe a thata kudu ao o tlago go swanelwa ke go lebeletšana le ona bophelong. Lega go le bjalo, nywageng ya mahlalagading, o ka hwetša go le thata go amogela keletšo yeo batswadi ba gago ba go neago yona. Ke ka baka la’ng go le bjalo?

Gantši bothata bo letše pelong. Pelo ya gago ya seswantšhetšo e ka go tutueletša go kganyoga seo se ileditšwego goba go belaela mabapi le selo le ge e le sefe seo o bonago se lekanyetša tokologo ya gago. Beibele e re: “Diakanyô tša pelo ya motho . . . [ke] tše mpe xo tloxa byaneng bya xaxwe.” (Genesi 8:21) Jehofa o bolela ka mo go kwagalago gore o na le tlhohlo ya kgonthe ye e lego ka pele ga gago. O lemoša gore: “Pelo e na le maano a mabe go fetiša tšohle, ke e senyegilego.” (Jeremia  17:9, PK) Go tlaleletša go uteng dikganyogo tše di fošagetšego, pelo e ka fora mofsa gore a nagane gore o tseba kaone go feta batswadi ba gagwe, gaešita le ge ba e-na le phihlelo go mo feta. Lega go le bjalo, go na le mabaka a kwagalago a gore o nyake thušo ya batswadi ba gago ge o lebeletšana le nywaga e thata ya mahlalagading.

Ke ka Baka La’ng o Swanetše go kwa Batswadi ba Gago?

Go feta tšohle, Jehofa e lego Mothomi wa lapa, o go botša gore o swanetše go theetša tlhahlo ya batswadi ba gago. (Ba-Efeso 3:15) Ka ge Modimo a beile batswadi ba gago gore ba go hlokomele, o go nea keletšo ye: “Bana, selo seo le swanetšego go se dira ke go kwa batswadi ba lena ka ge e le bona bao Morena a ba beilego gore ba le diše.” (Ba-Efeso 6:1, Phillips; Psalme 78:5) Gaešita le ge gona bjale o ka ba o le mofsa yo a lego mahlalagading, batswadi ba gago ba sa dutše ba e-na le boikarabelo bja go go hlahla, gomme o swanetše go ba theetša. Ge moapostola Paulo a be a ngwala gore bana ba swanetše go kwa batswadi ba bona, o dirišitše lentšu la Segerika leo le ka šomago go bana ba nywaga ka moka. Ka mohlala, bjalo ka ge go begilwe go Mateo 23:37, Jesu o ile a bolela ka badudi ba Jerusalema e le “bana” ba yona, gaešita le ge bontši bja bona e be e le batho ba bagolo.

Banna ba bantši ba botegago ba bogologolo ba ile ba tšwela pele ba e-kwa batswadi ba bona ka nako e telele ka morago ga ge ba godile. Gaešita le ge Jakobo e be e šetše e le monna yo a godilego, o ile a kwešiša gore o swanetše go kwa taelo ya tatagwe ya gore a pheme go nyala mosadi yo e bego e se morapedi wa Jehofa. (Genesi 28:1, 2) Ka ntle le pelaelo, Jakobo o be a lemogile gape gore phetho ya ngwanabo ya go nyala basadi ba ba-Kanana bao e lego baheitene e ile ya nyamiša batswadi ba gagwe kudu.—Genesi 27:46.

Ka ntle le modiro wo ba o neilwego ke Modimo wa go go hlahla, go bonagala batswadi ba gago ba Bakriste e le bona ba swanelegago kudu go šoma e le baeletši ba gago. Se se bjalo kudu ka gobane ba go tseba gabotse kudu gomme ka ntle le pelaelo ba go bontšhitše lerato la bona le le se nago boithati ka nywaga e mentši. Ka go swana le mosesiši wa sekepe, ba bolela go tšwa phihlelong. Bona ka noši ba ile ba lebeletšana le “dikxanyoxô tša bosoxana.” Le gona ka ge e le Bakriste ba therešo, ba iponetše ka noši bohlokwa bja go latela melao ya motheo ya Beibele.—2 Timotheo 2:22.

Ka ge o e-na le thušo e bjalo ya batho bao ba nago le phihlelo, o thušwa go swaragana gaešita le maemo a thata kudu ka katlego. Ka mohlala, nagana ka tswalano ya gago le motho wa bong bjo bo fapanego. Batswadi ba Bakriste ba ka go hlahla bjang tabeng ye yeo gantši e nago le mathata?

Go Kgahlišwa ke Motho wa Bong bjo bo Fapanego

Basesiši ba eletša balaodi ba sekepe gore ba širogele kgole kudu le mekgobo ya santa yeo e lego ka tlase ga meetse. Mekgobo ya santa e boleta eupša gape e ka go radia, ka ge e šutha gantši-ntši. Ka mo go swanago, batswadi ba gago ba tla nyaka gore o be kgole le maemo ao a ka go gobatšago maikwelong. Ka mohlala, batswadi ba a tseba gore maikwelo a o ka bago le ona ka motho wa bong bjo bo fapanego e ka ba ao a tseneletšego kudu gomme go ka ba thata go a hlalosa. Eupša ge a šetše a tsošitšwe, maikwelo a a ka go wetša kotsing.

Mohlala wa Dina o bontšha kotsi ya go sepelela kgaufsi kudu le kotsi. Mohlomongwe go nyaka go tseba le kganyogo ya go rata go ithabiša di ile tša tutueletša Dina gore a nyake go gwerana le banenyana ba ba-Kanana, bao go se nago pelaelo gore boitshwaro bja bona e be e le bja go se be le taba. Seo mathomong se ilego sa bonagala e le boithabišo bjo bo se nago molato, kapejana se ile sa lebiša tiragalong ya masetla-pelo—o ile a katwa ke “mokxômana e moxolo” wa motseng woo.—Genesi 34:1, 2, 19.

Dikotsi tše bjalo di matlafatšwa ke go sekamela ga batho ditabeng tša dikopano tša botona le botshadi mehleng ye yeo re phelago go yona.  (Hosea 5:4) Bafsa ba bantši ba ka go nea kgopolo ya gore go ithabiša le motho wa bong bjo bo fapanego ke selo se se kgahlišago kudu se se ka kgonegago. Pelo ya gago e ka kgahlišwa ke kgopolo ya go ba noši le motho yo o mmonago e le yo mobotse. Eupša batswadi ba lerato ba tla leka go go šireletša gore o se gwerane le bafsa bao ba sa hlomphego ditekanyetšo tša Modimo.

Laura o dumela gore go nyaka go tseba go ka foufatša bafsa ba lego mahlalagading gore ba se bone kotsi. “Ge banenyana ba ka klaseng ya-ka ba mpotša gore ba tantshitše go fihlela bošego kudu le bašemane ba bangwe ba babotse, ba dira gore go kwagale eka ke selo seo o ka se tsogego wa se lebala. Ke lemoga gore gantši ba a feteletša, eupša ke sa dutše ke ikwa ke nyaka go tseba gomme ke nagana gore mohlomongwe ke tingwa boithabišo. Gaešita le ge ke tseba gore batswadi ba-ka ba nepile ka go se ntumelele gore ke ye mafelong a bjalo, ke sa dutše ke ikwa ke lekega.”

Sekepe ga se na diporiki, ka gona se tšea nako e telele gore se eme. Batswadi ba a tseba gore kganyogo le yona e bjalo. Puku ya Diema e swantšha motho yo a tutuetšwago ke kganyogo e sa laolegego le pholo e išwago tlhabong. (Diema 7:21-23) Ga o nyake go dumelela selo se bjalo gore se go diragalele, gomme sa dira gore o gobale maikwelong o be o robegelwe ke sekepe sa moya. Batswadi ba gago ba ka lemoga ge pelo ya gago e šetše e thomile go go aroša tabeng ye, gomme ba ka go nea keletšo ka mo go nepagetšego. Na o tla ba le bohlale bja go ba theetša gomme wa phema masetla-pelo?—Diema 1:8; 27:12.

Le gona o nyaka thušo ya batswadi ba gago gore o lebeletšane ka katlego le kgateletšo ya dithaka. Ba ka go thuša bjang?

Tutuetšo e Matla ya Dithaka tša Gago

Maphoto goba moya o matla o ka aroša sekepe. E le gore se lebeletšane le moya wo o matla, sekepe se swanetše go lebišwa lehlakoreng le lengwe. Ka mo go swanago, tutuetšo e matla ya bafsa ba bangwe e ka go aroša moyeng ka ntle le ge o ka itšhireletša.

Go etša ge phihlelo ya Dina e bontšha, “mokxônana-le-mašilo ó tlo thsereana.” (Diema 13:20) Gopola gore go ya ka tirišo ya Beibele, ‘lešilo’ ke motho yo a sa tsebego Jehofa goba yo a kgethago go se sepele ka ditsela tša gagwe.

Lega go le bjalo, go ka no se be bonolo go gana  dikgopolo goba mekgwa ya bao o tsenago le bona ka klaseng. María José o hlalosa gore: “Ke be ke nyaka gore bafsa ba bangwe ba nkamogele. Ka ge ke be ke sa nyake gore ba nagane gore ke be ke sa swane le bona, ke ile ka ba ekiša kamoo nka kgonago ka gona.” O ka tutuetšwa ke dithaka tša gago o sa lemoge—kgethong ya gago ya mmino, go seo o nyakago go se apara goba gaešita le mokgweng woo o bolelago ka wona. Mohlomongwe o ikwa o lokologile ge o e-na le dithaka tša gago. Seo ke sa tlhago, eupša se go dira gore o lebeletšane le tutuetšo ya bona e matla, yeo e ka go senyago.—Diema 1:10-16.

Caroline o gopola bothata bjo a ilego a lebeletšana le bjona nywageng e sego kae e fetilego ka gore: “Go tloga ge ke be ke e-na le nywaga e 13, banenyana ba bantši bao ke bego ke phela le bona ba be ba e-na le masogana, gomme ka nywaga e mmalwa ke ile ka ba ka tlase ga kgateletšo e sa kgaotšego ya gore ke latele mohlala wa bona. Lega go le bjalo, mma o ile a ntlhahla nakong ye e thata. O ile a fetša diiri tše dintši a ntheeditše, a nnea mabaka gotee le go nthuša go bona go nyakega ga gore ke beele ditswalano tše bjalo ka thoko go fihlela ge ke šetše ke godile ka mo go lekanego.”

Ka go swana le mmago Caroline, batswadi ba gago ba ka ikwa ba gapeletšega go go lemoša mabapi le kgateletšo ya dithaka goba gaešita le go go thibela go dira mediro e itšego goba go gwerana le batho ba itšego. Nathan o gopola dingangišano tše mmalwa tšeo a ilego a ba le tšona le batswadi ba gagwe ditabeng tše bjalo. O hlalosa gore: “Gantši bagwera ba-ka ba be ba ntaletša gore ke ye le bona mafelong a itšego, eupša batswadi ba-ka ba be ba sa nyake gore ke fetše nako e ntši ke šika le dihlopha tše kgolo goba go ya meletlong e megolo yeo e se nago mohlokomedi. Ka dinako tše dingwe, ke be ke sa kwešiše lebaka leo ka lona batswadi ba bangwe ba bego ba tlogelela dilo kudu go feta ba-ka.”

Lega go le bjalo, ka morago Nathan o ile a kwešiša. O dumela ka gore: “Ke a tseba gore tabeng ya-ka ‘bošilo bo be bo gwerane le pelo ya mošemanyana.’ Go bonagala bošilo bjo bo tsenelela gabonolo ge bašemane ba fetša nako e ntši ba šika e le dihlopha. O tee o thoma selo se itšego se sebe, yo mongwe a se feteletša, gomme wa boraro a se feteletša kudu. Go se go ye kae ba bangwe ka moka ba kgothaletšwa gore le bona ba tšee karolo. Gaešita le bafsa bao ba ipolelago gore ba hlankela Jehofa ba ka wela moreong wo.”—Diema 22:15.

Nathan le María José ba ile ba lwa le dipelo tša bona ge batswadi ba bona ba be ba sa ba dumelele go dira dilo tšeo dithaka tša bona di bego di ba kgothaletša go di dira. Lega go le bjalo, ba ile ba theetša, gomme ka morago ga moo ba ile ba thabela gore ba ile ba theetša. Seema se re: “Hlwaya tsêbê, O theetšê mantšu a bahlale, O êlê tsebô ya-ka hlôkô.”—Diema 22:17.

Ba Swanelwa ke go Hlompšha

Go thata go laola sekepe seo se sekamago, gomme ge e ba se sekama kudu, se ka menoga gabonolo. Ka baka la boemo bja rena bja tlhago bja go se phethagale, ka moka ga rena re sekamela boithating le go direng dilo tše di ileditšwego. Ge  e ba ba latela tlhahlo ya batswadi ba bona ka kelohloko, ka tsela ya seswantšhetšo, bana ba sa dutše ba ka fihla boema-kepeng go sa šetšwe ditshekamelo tše.

Ka mohlala, batswadi ba gago ba ka go thuša go gana kgopolo ya gore go na le tsela magareng ga tsela e tshesane e išago bophelong le e koto e išago phedišong. (Mateo 7:13, 14) Ke mo go sa kwagalego go nagana gore o ka thabela go dira sebe ganyenyane ka ntle le go roba melao ya Modimo, bjalo ka ge eka o ka “latswa” sebe ntle le go se metša. Bao ba lekago go latela tsela e bjalo ba “hlotšetša ka dithokô tše pedi”—ba hlankela Jehofa go fihla bokgoleng bjo itšego eupša gape ba rata lefase le dilo tša lefaseng—gomme ba ka menoga gabonolo moyeng. (1 Dikxoši 18:21; 1 Johane 2:15) Ke ka baka la’ng seo se direga? Ka baka la tshekamelo ya rena ya sebe.

Dikganyogo tša rena tše di sa phethagalago di a matlafala ge e ba re ineela go tšona. ‘Pelo ya rena ya mmata-maano-mabe’ e ka se kgotsofatšwe ke go fo latswa sebe. E tla nyaka mo go oketšegilego. (Jeremia 17:9) Ge re thoma re aroga moyeng, lefase le tla re tutuetša kudu. (Ba-Hebere 2:1) O ka no se lemoge gore o a sekama moyeng, eupša ka ntle le pelaelo batswadi ba gago ba Bakriste ba tla lemoga seo. Ke therešo gore ba ka no se kgone go ithuta kapejana tsela e itšego ya go diriša computer, eupša ba tseba kudu go go feta mabapi le pelo ya maano-mabe. Le gona ba nyaka go go thuša go “hlahla pelo ya xaxo tseleng” yeo e ka išago bophelong.—Diema 23:19.

Go ba gona, o se ke wa letela gore batswadi ba gago ba ahlole ditaba ka mo go phethagetšego ge ba go hlahla dikarolong tše thata, tše bjalo ka tabeng ya mmino, boithabišo le go itokiša. Batswadi ba gago ba ka ba ba se na bohlale bja Salomo goba go se fele pelo ga Jobo. Ka go swana le mosesiši wa sekepe, ka dinako tše dingwe e ka ba bao ba go šireletšago kudu e le go efoga dikotsi. Lega go le bjalo, tlhahlo ya bona e tla itlhatsela e le ya bohlokwa kudu ge e ba o ela hloko ‘tayo ya tatago gomme o sa nyatše thuto ya mmago.’—Diema 1:8, 9.

Bafsa ba bangwe ba ka bolela ka tsela ya go nyatša batswadi ba bona. Lega go le bjalo, ge e ba batswadi ba gago ba katanela go latela Mangwalo, ba go thekga maemong ka moka, ka dinako tšohle ge o lebeletšane le mathata ka moka. Ka go swana le molaodi wa sekepe yo a eletšwago ke mosesiši yo a nago le phihlelo, o nyaka gore batswadi ba gago ba go hlahle, gore ba go lebiše tseleng ya bohlale. Meputso e ka ba e mentši kudu.

“Ké moo bohlale bo tsênaxo mo pelong ya xaxo; ’me tsebô e tlo natefêla môya w’axo. Xôna keleletšô e tlo Xo lôtôla; O tlo namolêlwa ke temoxô. Mohla tsela e befaxo, O tlo hlakodišwa le ’atleng tša batho-baradia, Ba ba tloxetšexo mmila wa xo loka, ba y’o swara ’tsela tša lefsifsi . . . Xobane ba ba tl’o xo dula mo naxeng, ké baloki; ba ba tl’o xo šala bà le xôna, ké bôná ba-ila-bokxôpô.”—Diema 2:10-13, 21.

[Caption on page 22]

Tutuetšo ya bafsa ba bangwe e ka go aroša moyeng

[Caption on page 23]

Gopola phihlelo ya Dina

[Caption on page 24]

Go etša ge molaodi wa sekepe a nyaka keletšo ya mosesiši yo a nago le phihlelo, bafsa ba swanetše go nyaka tlhahlo ya batswadi ba bona

[Caption on page 24]

Photo: www.comstock.com