Di-macaw tše di Kgahlišago
MEBALA e tagilego e ka bonwa ge sehlopha sa dinonyana tše di bitšwago macaw se fofa se etšwa sethokgweng. Ponagalo ye e kgahlišago e ile ya makatša banyakišiši ba ba tšwago Yuropa bao ba ilego ba fihla nageng ya Amerika Bogare le ya Amerika Borwa go thoma mafelelong a lekgolo la bo-15 la nywaga. Ba bone di-macaw, e lego mapapagai a mesela e metelele ao a ka hwetšwago dinageng tša go fiša kudu tša Amerika. Go se go ye kae, ke ge diswantšho tša dinonyana tše tše di kgahlišago di tšweletše mebapeng ya dinaga tšeo e le sešupo sa paradeise yeo e sa tšwago go hwetšwa.
Di-macaw tše tona gotee le tša ditshadi di na le mebala ya go taga kudu, e lego seo se dirago gore di fapane kudu le dinonyana tše dingwe tša mebala e tagilego. Le gona di-macaw ke dinonyana tše bohlale le tšeo di phelago ka sehlopha, tša mašata a makgwakgwa le ao a hlabago. Di tloga dihlageng tša tšona e sa le mesong di le ka dihlopha tša dinonyana tše e ka bago tše 30 di yo tsoma dipeu, dienywa le mehuta e mengwe ya dijo. Ka ge di-macaw e le mapapagai, gantši di diriša manala a tšona go swara dijo, tšeo di di jago ka melomo ya tšona e megolo ya go kobega. Di kgona le go pšhatla dikoko tše thata ka melomo ya tšona! Ge di fetša go ja, ka tlwaelo di fofela magageng goba maribeng a dinoka gore di je leraga leo le ka thušago go ntšha mpholo wo o lego dijong tša tšona gaešita le go nea mmele dikhemikhale tšeo o di hlokago.
“Selo se sengwe le se sengwe [Modimo] o se dirile e le se sebotse ka nako ya sona.”
Gantši macaw e tona le e tshadi di dula go- tee bophelo ka moka gomme di thušana go godiša bana ba tšona. Mehuta e fapafapanego ya tšona e aga dihlaga diphagong tša dihlare, mekoting yeo e lego maribeng a dinoka le diolong, goba mekoting le mengeng ya magaga moo e tona le e tshadi di ka bonwago di ronana dinta. Le ge e le gore matswiana a di-macaw a ba a šetše a gotše ka botlalo ge a na le dikgwedi tše tshela, a dula le batswadi ba ona go fihlela mo e ka bago mengwaga e meraro. Di-macaw tšeo di dulago nageng di phela mengwaga e 30 go ya go e 40, eupša tše dingwe tša tšeo di ruilwego di ile tša phela mengwaga e fetago e 60. Go na le mehuta e ka bago e 18 ya dinonyana tše, yeo e mengwe ya yona e bontšhitšwego mo: