Eya go dikagare

Eya go lelokelelo la dikagare

THUŠO BAKENG SA LAPA | GO GODIŠA NGWANA

Go Ruta Bana go ba le Boitshwaro

Go Ruta Bana go ba le Boitshwaro

TLHOHLO

Go bonala ngwana wa gago wa nywaga e tshela a sa tsebe seo se bolelwago ke go ba le boitshwaro. Ge a bona selo seo a se nyakago, o se nyaka gona bjale! Ge a galefa, ka dinako tše dingwe o hlaba lešata. O ipotšiša gore: ‘Na go tlwaelegilego gore ngwana a itshware ka tsela ye? Na o tla gola gomme a lahla, goba na ke nako ya gore ke mo rute go ba le boitshwaro?’

SEO O SWANETŠEGO GO SE TSEBA

Tsela ya lehono ya bophelo ga e kgothaletše go ba le boitshwaro. Ngaka David Walsh o ngwadile gore: “Go ya ka tsela ya rena ya bophelo yeo e tlogelelago dilo, gantši batho ba bagolo le bana ba na le go kwa melaetša ya gore re swanetše go dira seo re se nyakago. Gantši re kwa batho bao ba neago maele a mabotse le bao ba neago a bofora ba re re swanetše go ineela dilong tšeo re di nyakago.” *

Go ruta ngwana boitshwaro e sa le yo monyenyane go bohlokwa. Nyakišišong yeo e dirilwego ka nako e telele, banyakišiši ba ile ba nea sehlopha sa bana ba nywaga e mene lelekere le tee le tee gomme ba ba botša gore ba ka le ja di tloga fase goba ba ka leta sebakanyana e le gore ba hwetše lelekere le lengwe e le moputso wa go se fele pelo ga bona. Ge ba šetše ba godile gomme ba alogile sekolong seo se phagamego, bana bao ba ilego ba bontšha go ba le boitshwaro ge ba na le nywaga e mene ba be ba kgona go bontšha maikwelo, ba kgona go dira segwera e bile ba le bohlale dithutong tša bona go phala dithaka tša bona.

Ditlamorago tša go se rute ngwana go ba le boitshwaro e ka ba tšeo di sa kgahlišego. Banyakišiši ba dumela gore tsela yeo ngwana a naganago ka yona e ka fetošwa ke kamoo a golago ka gona. Ngaka Dan Kindlon o hlalositše gore seo se bolela eng ge a re: “Ge e ba re lema bana ba rena gomme re sa ba dire gore ba ithute go leta, go ba le boitshwaro le go lwantšha teko, ba ka se kgone go ema ba tiile ge ba gola.” *

SEO O KA SE DIRAGO

Bea mohlala. Na wena o kgona go bontšha boitshwaro? Na ngwana wa gago o na le go go bona o fela pelo ge le le gare ga sephethephethe ka koloi, o tsenelela batho ge le le mothalading ka lebenkeleng goba o šitiša ba bangwe poledišanong? Kindlon o ngwadile gore: “Tsela e lebanyago ya go thuša bana ba rena go hlagolela boitshwaro ke gore rena re bo bontšhe.”—Molao wa motheo wa Beibele: Baroma 12:9.

Ruta ngwana wa gago ka ditlamorago. Thuša ngwana wa gago ka tsela e swanelago nywaga ya gagwe go bona gore go na le mehola ge a sa dumelele dikganyogo tša gagwe di mo laola gotee le ditlamorago tšeo di sa kgahlišego ge a ineela go tšona. Ka mohlala, ge e ba ngwana wa gago a galefišitšwe ke gore motho yo mongwe ga se a mo swara gabotse, mo thuše gore a eme gomme a ipotšiše gore: ‘Na go itefeletša go tla nthuša goba gwa nkweša bohloko? Na go na le tsela e kaone ya go lebeletšana le boemo bjo, mohlomongwe ka go balela go fihla ka lesome e le go dira gore kgalefo e okobale? Na go ka ba kaone go fo itshepelela?’—Molao wa motheo wa Beibele: Bagalatia 6:7.

Kgothatša ngwana wa gago. Mo rete ge a bontšha go ba le boitshwaro. Dira gore a tsebe gore ga se ka mehla go lego bonolo go lwantšha dikganyogo tša gagwe eupša ge e ba a dira bjalo o bontšha gore o na le boitshwaro! Beibele e re: “Motho yo a sa kgonego go itshwara o etša motse wo o phušotšwego wo o se nago morako.” (Diema 25:28) Go fapana le moo, “yo a diegago go galefa o phala mogale.”—Diema 16:32.

Mo tlwaetše. Itlhameleng papadi ya go ekiša semelo sa motho yeo le ka e bitšago: “O be o ka Dira’ng?” goba “Dikgetho tše Dibotse, Dikgetho tše Mpe” goba papadi yeo e swanago. Boledišanang ka maemo ao a ka diregago gomme le diragatše kamoo motho a ka arabelago ka gona, le bontšhe ge e ba seo e le se “sebotse” goba e le se “sebe.” Dira gore e kgahliše: Ge e ba o rata diriša dipopi, diswantšho tšeo di thadilwego goba mokgwa le ge e le ofe go dira gore papadi e thabiše le gore e rute. Pakane ya gago ke go thuša ngwana wa gago go lemoga gore go ba le boitshwaro go phala go tšewa ke maikwelo.—Molao wa motheo wa Beibele: Diema 29:11.

O se ke wa fela pelo. Beibele e re, “bošilo bo kgokeletšwe pelong ya mošemane [goba ngwana].” (Diema 22:15) Ka gona, o se ke wa letela gore ngwana wa gago a hlagolele go ba le boitshwaro di tloga fase. Puku ya Teach Your Children Well e re: “Ye ke tsela e telele, yeo e sego bonolo e bile e nyaka nako.” Lega go le bjalo, maiteko a gona ga se a lefeela. Puku yeo e tšwela pele ka gore: “Ngwana yo a bontšhago boitshwaro, a ka kgona go gana dihlaretagi ge a na le nywaga e lesomepedi goba thobalano ge a na le nywaga e lesomenne.”

^ ser. 6 Go tšwa pukung ya No: Why Kids—of All Ages—Need to Hear It and Ways Parents Can Say It.

^ ser. 8 Go tšwa pukung ya Too Much of a Good Thing—Raising Children of Character in an Indulgent Age.