Nka Lebeletšana Bjang le Batho ba Galefilego?
Bafsa ba a Botšiša . . .
Nka Lebeletšana Bjang le Batho ba Galefilego?
“O be a galefile o šoro. Ke nagana gore ka gobane a bone ke le yo monyenyane, o be a nyaka go mpetha. Ge ke be ke dutše ke katoga, ke ile ka re : ‘Ema go se nene! Iketle pele! Iketle pele! Ke ka baka la’ng o nyaka go mpetha? Ga se ka go dira selo. E bile ga ke tsebe le gore o befedišitšwe ke eng. Na re ka boledišana ka seo?’”—David wa nywaga e 16.
NA O kile wa ba mohlaselwa wa go galefelwa ke nkgwete? Beibele e boletše e sa le pele gore batho mehleng ya lehono e tla ba “ba ba sa tsebexo xo itshwara, manaba a tše bolo.” (2 Timotheo 3:3) Le gona, gaešita le ge o ka ba o dirile sohle seo o ka se kgonago go phema go “tlwaêlana le monna wa sebefedi; . . . monna-moxalefi,” go ka ba le dinako tšeo ka tšona o tlogago o ka se kgone go phema batho ba galefilego. (Diema 22:24) O swanetše go itshwara bjang ge o ikhwetša o le boemong bjo bo bjalo?
Go Arabela Kgalefong
Lehono bafsa ba bantši ba ka arabela ka go bontšha kgalefo ya bona. Eupša go dira bjalo go fo baka tlalelo e oketšegilego. Go feta moo, go palelwa ke go itshwara go tla go bea boemong bjo bo swanago le bja motho yo a galefilego. Diema 26:4 (PK) e re: “O se ke wa fetola setlatla ka botlatla bja sona, o se tlo swana naso.” Jeremy yo monyenyane o ile a ithuta therešo ya mantšu a ka tsela e thata. O gopola a dutše tafoleng ya dijo tša mosegare sekolong: “Go be go e-na le sehlopha sa bašemane bao ka mehla ba bego ba dira metlae ka bona seng sa bona le ka batho ba bangwe. Gantši kudu ba be ba bolela ka nna. Ka tlwaelo ke be ke hlokomologa polelo ya bona. Lega go le bjalo, ge yo mongwe wa bona a be a thoma go bolela ka mma, ke ile ka palelwa ke go itshwara gomme ka mo fofela ke befetšwe.” Mafelelo e bile afe? Jeremy o re: “O ile a mpetha go kwa.”
Beibele e nea keletšo ye e bohlale: “Phetolô e bolêta e phohliša dipêfêlô; lentšu la xo fêrêlêla le tsoša boxale.” (Diema 15:1) Ee, go arabela kgalefong ka “lentšu la xo fêrêlêla” go fo gakatša boemo. Lega go le bjalo, phetolo e boleta gantši e ka kokobetša dilo gomme ya fokotša boemo bja pefelo.
Gopola David, yo go boletšwego ka yena mathomong. O ile a kgona go fenya nkgwete ka polelo gore e hlalose lebaka la go galefa ga yona. Go ile gwa hwetšwa gore yo mongwe o be a utswitše dijo tša nkgwete tša mosegare, ka gona nkgwete ye e be e fo ntšhetša go ferekana ga yona go motho wa mathomo yo e gahlanago le yena. David o ile a bea mabaka ka gore: “Go mpetha go ka se go bušetše dijo tša gago tša mosegare.” Ke moka o ile a šišinya gore bobedi ba ye lefelong la bojelo. David o a gopola: “Ka ge ke be ke tseba morekiši wa Diema 25:15.
moo, ke ile ka kgona go mo hweletša dijo tša mosegare. O ile a mpha letsogo, gomme ka morago ga moo o ile a ba botho go nna.” Na o bona kamoo mantšu a boleta e ka bago a matla ka gona? Go bjalo ka ge seema se bea taba ka gore, “’leme le bolêta le rôba marapô.”—Boleta—Na ke Bofokodi Goba ke Seka sa Matla?
Ke therešo gore kgopolo ya go ba le “’leme le bolêta” e ka kwagala e se ye e ipiletšago. Go ka bonagala e le go ba le matla kudu goba e le senna go lweša kgalefo ka kgalefo. Mo gongwe o ka ba wa tšhaba gore ge o le yo boleta, ba bangwe ba tla nagana gore o tloga o fokola e le ka kgonthe. Eupša ge e le gabotse go bolela’ng go ba boleta? Go ya ka puku e nngwe ya ditšhupetšo, go ba boleta go bolela go ba bonolo. Lega go le bjalo, puku yona yeo e oketša ka gore: “Ka kua ga seka sa bonolo go na le matla a tšhipi.” Ka gona, go e na le go ba seka sa bofokodi, boleta e ka ba seka sa matla. Bjang?
Go ba gona, lebaka le lengwe ke gore motho yo boleta o kgona go itshwara gomme ga a lahlegelwe gabonolo ke go ba le teka-tekano. Ka lehlakoreng le lengwe, motho yo a sego boleta go bonagala a sa šireletšega, a ferekane goba e bile e le yo a lego tlalelong. E bile o hloka le boitshwaro. Ka go se kgone go laola maikwelo a gagwe, go bonala a tla ikhwetša a akaretšwa leboelela diphapanong. Ee, “motho mo-se-kxône-xo-ithswara ké motse-mothubya ò se n’e merakô.” (Diema 25:28) Ka gona-ge, motho yo boleta ke yena yo a lego matla e le ka kgonthe!
Mehlala ya Beibele ya go ba Boleta
Ela hloko Jesu Kriste. O ile a itlhalosa e le “yo boló le wa pelo e kokobetšexo.” (Mateo 11:29) Le ka mohla ga se a ka a ba yo bogale goba yo a se nago teka-tekano, a bušetša bobe ka bobe. Ge e le gabotse, moapostola Petro mogwera wa kgaufsi wa Jesu, o ile a bega gore: “[Jesu ke] e a sa kaxo a roxa xe a roxwa, a se šupeletše xe a hlokofatšwa, a di xafêla Eo a ahlolaxo ka xo loká.” (1 Petro 2:23) Lega go le bjalo, gopola gore yena Jesu yo o ile “a ya Ntlong-kxêthwa ya Modimo, a lêlêka bohle ba ba bexo ba bapatša le ba ba bexo ba rêka moo.” (Mateo 21:12) Le gona, ge nkabe go ile gwa nyakega thekgo ya Modimo, Jesu o be a ka bitša “barongwa ba ba fetišaxo madirá a lesome le metšô e mebedi”! (Mateo 26:53) Aowa, o be a sa fokole le gatee.
Ela hloko gape mohlala wo o ilego wa bewa ke Moahlodi Gideoni, bjalo ka ge o ngwadilwe ka Beibeleng go Baahlodi 8:1-3. Ka morago ga phenyo e kgolo ya tša bohlabani, madira a mangwe go tšwa lelokong la Efuraimi a be a kgopišegile ka gobane a ile a ikwa gore ga se a newa sebaka sa go tšea karolo letagong la ntwa. Ba ile ba mo hlohla ka gore: “O re’ng Ò re dira ka mokxwa wó, Ò sa re bitše mola Ò tšwêla xo hlabana le ba-Midiani? Ba mo ômanya ka kudu.” Bjale Gideoni e be e le “monna yo boxale.” (Baahlodi 6:12) A ka be a ile a arabela gabonolo feela ka bošoro thumolong ya bona. Go e na le moo, o ile a nea karabo e boleta yeo e ilego ya fetša banna bao ba galefilego matla ka mo go feletšego. Gideoni o ile a botšiša ka gore: “Nna ke dirile’ng se se kaxo etša tše lena Le di dirilexo?” Mafelelo a karabo ye ya boikokobetšo e bile afe? “Pefêlô ya bôná ya kokobêla.”
Mafelelong, ela hloko pego ya Beibele ya mosadi yo a bitšwago Abigaile. Dafida o be a khutile bjalo ka motšhabi a khutetše lenaba la gagwe Saulo, kgoši ya Isiraele. Le ge ba be ba phela wa bafaladi, banna ba Dafida gantši ba be ba hlokomela le go šireletša ba-Isiraele-gotee le bona. Monna yo mongwe yoo ba ilego ba mo thuša e be e le Nabala monna wa Abigaile, monna wa go huma le dinala. Lega go le bjalo, Nabala e be e le “e mothata, wa mekxwa e mebe.” Ge banna ba Dafida ba be ba nyaka dijo, ba ile ba kgopela dijo go Nabala. Go e na le go bontšha tebogo bakeng sa tšhireletšo ya go se lefelelwe yeo sehlopha sa Dafida se ilego sa mo nea yona, Nabala ‘o ile a fotlela’ batseta ba Dafida gomme a ba gomišetša morago ba sa swara selo.—1 Samuele 25:2-11, 14.
Ge a kwa ka seo, Dafida o ile a galefa gomme a laela banna ba gagwe gore: “Ka moka swarang dithšoša!” Dafida le banna ba gagwe ba be ba le tseleng ya go yo bolaya Nabala le banna bohle ba se nago molato bao e lego ditho tša ngwako wa gagwe ge Abigaile a be a tsena ditaba gare. O ile a dumediša Dafida ka go mo nea mpho e kgolo ya dijo le meetse. O ile a kgopela tshwarelo bakeng sa mokgwa wa monna wa gagwe wo o sa lokafatšwego gomme a kgopela Dafida go babalela maphelo a ba se nago molato.—1 Samuele 25:13, 18-31.
Go phophotha ga boipoetšo ga Abigaile go ile gwa phohliša bogale bja Dafida. Ka kgonthe, ge a lemoga kamoo bogale bja gagwe bo bego bo šetše bo le kotsi ka gona, Dafida o ile a re: “A Morêna Modimo wa Isiraele a leboxwê, xe a Xo romile wa xahlana le nna lehono. A xo leboxwê le kêlêlô ya xaxo, xo leboxwê wêna xe O nthšexetše lehono ka se ôbê molato wa madi ka xo itwêla ka seatla sa-ka.” (1 Samuele 25:32-35) Ee, maemong a mantši ‘phetolo ge e le boleta’ e ka kokobetša bogale bja ba bangwe. Lega go le bjalo, go thwe’ng ge e ba karabo ya gago e boleta e sa be le mafelelo a bjalo?
“Tšhaba”
O ka phema go e nametša thaba e hlotša ka gore o fo tloga moo. Beibele e re: “Mollô o tima xe xo se dikxong.” Gape e eletša gore: “thšaba, ntwa e sešo ya befa.” (Diema 17:14; 26:20) Merissa wa nywaga e 17 o itše: “Mošemane yo a tumilego sekolong o ile a tla go nna gomme a kgopela go bolela le nna. O ile a mpotša gore ke yo mobotse. Ka ponyo ya leihlo, kgarebe ya gagwe e ile ya tla go nna e galefile o šoro. E ile ya ntatofatša ka gore ke bapala ka lerato le lesogana la yona gomme ya ikemišetša go lwa le nna! Ke ile ka leka go hlalosa se se diragetšego, eupša ya se nyake go theetša. Ka morago ga nako ya sekolo e ile ya boa le banenyana ba bangwe gore e tlo mpetha! Ke ile ka ya ka go akgofa go moleti wa tša tšhireletšo, gomme ka hlalosetša ngwanenyana yo a galefilego gore ga ke lwe le gore lesogana la gagwe ke lona le ilego la tla go nna. Ka morago ga moo ke ile ka sepela.” Merrisa ga se a ka a dumelela maikwelo a gagwe a mo laola. Ga se a ka a tloga feela bakeng sa go phema ntwa eupša o ile a ba a gata le megato ya go itšhireletša. Go etša ge Diema 17:27 (PK) e bolela, “e a nago le tsebo ya ruri, o thibela mantšu a gagwe; gomme monna wa temogo, o na le moya wa pelo-keledi [“moya o fodilego,” NW].”
Lega go le bjalo, go thwe’ng ge e ba ka kgonthe e le wena o rumotšego motho yo mongwe gore a galefe—mohlomongwe e se ka maikemišetšo? Kgopela tshwarelo, gomme o e kgopele ka pela! Se mo gongwe e ka no ba sohle seo se nyakegago go kokobetša kgalefo ya motho yoo. Tše ke dinako tše di tletšego kgatelelo, gomme batho ba bantši ba befelwa ka pela. Eupša ge e ba o diriša melao ya motheo ya Beibele ditirišanong tša gago, mohlomongwe o ka phema go galefelwa ke motho yo mongwe.
[Diswantšho go letlakala 17]
“Phetolô e bolêta e phohliša dipêfêlô”
[Seswantšho go letlakala 18]
Ka dinako tše dingwe o fo swanelwa ke go tloga