AIDS Afrika—Kholofelo ke Efe Bakeng sa Ngwaga-kete o Mofsa?
AIDS Afrika—Kholofelo ke Efe Bakeng sa Ngwaga-kete o Mofsa?
KA MONGWALEDI WA PHAFOGA! ZAMBIA
SEPTEMBER e fetilego, baemedi bao ba tšwago dikarolong tše fapa-fapanego tša Afrika ba ile ba bokana Lusaka, Zambia, bakeng sa Seboka sa Ditšhaba-tšhaba sa bo-11 sa AIDS le di-STD Afrika. Morero o mongwe wa seboka e be e le go kgothaletša tirišano e kgolo ya dilete tše kopanego mabapi le go araba potšišo e rego, Re ka rarolla bjang go phatlalala ga AIDS Afrika?
Moprofesara Nkandu Luo, yo e bego e le tona ya tša maphelo ya Zambia ka nako yeo, o ile a bolela gore boemo Afrika le dikarolong tše dingwe tša lefase leo le hlabologago ke “bjo bobe ka mo go feteletšego,” a oketša ka gore bo “emiša gaešita le go bušetša morago tše dingwe tša dikaonefatšo tša bohlokwa tšeo di dirilwego go tša maphelo le maemong a mangwe a tša leago le tša boiphedišo.”
Dipolelo tša go šiedišana tša mabapi le polokego ya madi di ile tša dumela gore AIDS e fetetšwa ka ditšhelo tša madi. Ngaka e nngwe, e lego moemedi wa Sehlopha sa tša Polokego ya Madi sa Mokgatlo wa Lefase wa tša Maphelo e bontšhitše gore le ge kopano ya botona le botshadi le motho yo a fetetšwego e se ka mehla e fetetšago HIV, moamogedi wa madi ao a šilafaditšwego ke AIDS o tla fetetšwa—boemong le ge e le bofe! Ngaka ye e ile ya bolela e e-na le lebaka le lebotse gore boemong bjo bo bjalo, “tšhelo ya madi yeo e bolokegilego ke yeo e sa newego.”
Seboka se ile sa gatelela gore tshenyagalelo yeo e sa fihlelelwego ya tša kalafo e dira gore go be thata ge e ba e se mo go sa kgonegego go bao ba nago le AIDS gore ba kgone go lefelela tlhokomelo ya tša kalafo. Ka mohlala, ka kakaretšo, mo-Uganda wa lefelong la ditoropong o gola R1 200 ka kgwedi. Eupša kalafo yeo e dirišago dilwantšha-ditwatši e ka bitša go fihla go R6 000 ka kgwedi!
Seboka sa Lusaka se bontšhitše gore go thoma ga ngwaga-kete o mofsa go ka se be le tharollo e bonolo tabeng ya go phatlalala ga AIDS. Lega go le bjalo, barutwana ba Beibele ba lemoga gore mafelelong tharollo ya malwetši ka moka e ithekgile ka Mmopi, Jehofa Modimo yo a holofetšago gore lefaseng la gagwe le lefsa, “xo ka se bê le e a rexo: Ke a babya!”—Jesaya 33:24.
[Mmapa/Diswantšho go letlakala 31]
Moprofesara Nkandu Luo
[Mothopo]
Photograph by permission of E. Mwanaleza, Times of Zambia