Jairo werd geboren met spastische quadriplegie, een vorm van hersenverlamming *. Daardoor heeft hij vrijwel geen controle over zijn lichaam. Zijn hersenen kunnen geen duidelijke signalen naar zijn spieren sturen, wat ertoe leidt dat zijn ledematen ongecontroleerde bewegingen maken. Soms doet Jairo zichzelf pijn met die schokbewegingen. Ook mensen die vlak bij hem staan, moeten oppassen dat ze niet geraakt worden. Helaas moeten zijn armen en benen vaak aan zijn rolstoel worden vastgebonden om zulke ongelukken te voorkomen.

Jairo’s groei ging met veel pijn gepaard. Toen hij drie maanden oud was, begon hij epileptische aanvallen te krijgen, waardoor hij bewusteloos raakte. Mijn moeder haastte zich dan met mijn broertje in haar armen naar het ziekenhuis, ervan overtuigd dat hij overleden was.

Door het continu samentrekken van zijn spieren raakten Jairo’s botten misvormd. Op zijn zestiende raakte zijn bekken ontwricht en moest hij een zware operatie aan zijn dijbeen, heup en bekken ondergaan. Ik kan me nog goed herinneren hoe hij het tijdens zijn herstel elke nacht uitschreeuwde van de pijn.

Door zijn ernstige handicap is Jairo voor alledaagse dingen zoals eten, zich aankleden en naar bed gaan, volledig afhankelijk van anderen. Meestal helpen mijn ouders hem daarbij. Hoewel Jairo constant hulp nodig heeft, herinneren mijn ouders hem er altijd aan dat hij niet alleen van mensen afhankelijk is, maar ook van God.

Mijn ouders zijn Jehovah’s Getuigen, en ze hebben Jairo vanaf zijn geboorte Bijbelverhalen voorgelezen. Ze wisten dat je leven meer betekenis heeft als je een band met God hebt. Jairo zat gevangen in een broos lichaam dat voortdurend ongecontroleerd bewoog, maar zijn toekomstverwachting kon positief zijn. Toch vroegen mijn ouders zich vaak af of Jairo begreep wat hij over de Bijbel hoorde.

Op een dag, toen Jairo nog klein was, vroeg mijn vader hem: ‘Jairo, kun je alsjeblieft met me praten? Doe het, als je echt van me houdt!’ Mijn  vader smeekte hem iets te zeggen. Jairo’s ogen vulden zich met tranen. Hij probeerde te zeggen wat hij voelde maar kon niet meer dan een paar onverstaanbare klanken uiten. Mijn vader schaamde zich voor wat hij gedaan had. Maar uit Jairo’s reactie bleek dat hij mijn vader had begrepen. Hij kon alleen niet praten.

Mijn ouders merkten dat Jairo soms zijn ogen snel heen en weer bewoog in een poging duidelijk te maken wat hij dacht of hoe hij zich voelde. Het frustreerde hem dat hij zich niet goed kon uiten. Maar als mijn ouders zijn oogsignalen begrepen en hem gaven wat hij wilde, fleurde Jairo’s gezicht op. Dat was zijn manier om dankjewel te zeggen.

Een logopediste bedacht een goede manier om met hem te communiceren. Als we hem een ja-neevraag stelden, moesten we beide handen in de lucht steken. De rechterhand betekende ja, de linkerhand nee. Hij kon dan antwoord geven door naar een van de handen te kijken.

Drie keer per jaar hebben Jehovah’s Getuigen grote bijeenkomsten, waar lezingen over de Bijbel gehouden worden. Tijdens de lezing voor degenen die zich lieten dopen, werd Jairo altijd erg enthousiast. Toen Jairo zestien was, vroeg mijn vader een keer: ‘Jairo, zou jij gedoopt willen worden?’ Hij keek strak naar de rechterhand van mijn vader. Toen vroeg mijn vader: ‘Heb je God in gebed beloofd hem voor altijd te dienen?’ Weer staarde Jairo naar de rechterhand van mijn vader. Het was duidelijk dat hij zijn leven al aan Jehovah had opgedragen.

Na een paar gesprekken over de Bijbel werd ook duidelijk dat Jairo begreep wat de doop inhield. Dus gaf hij in 2004 antwoord op de belangrijkste vraag in zijn leven: ‘Heb je je aan God opgedragen om zijn wil te doen?’ Jairo keek omhoog. Hij had afgesproken om op die manier ‘ja’ te zeggen. Op zeventienjarige leeftijd werd hij gedoopt als een van Jehovah’s Getuigen.

In 2011 vond Jairo een nieuwe manier om te communiceren: een computer die hij met zijn ogen kan bedienen. Dit apparaat registreert de beweging van zijn ogen, zodat hij pictogrammen op het scherm kan activeren. Als hij naar een pictogram kijkt of met zijn ogen knippert, is het alsof  hij op de muis klikt. Hij heeft een eigen selectie van pictogrammen die gekoppeld zijn aan tekst die de computer in spraak omzet.

Jairo’s begrip van de Bijbel groeide. Daarmee groeide ook zijn wens om anderen over God te vertellen. Als hij tijdens onze wekelijkse gezinsaanbidding snel heen en weer kijkt van mij naar de computer, wil hij dat ik een commentaar voor hem opschrijf voor een bespreking in onze gemeente.

Tijdens zo’n bespreking kiest hij geduldig het goede pictogram op zijn scherm, en dan hoort iedereen zijn elektronische stem. Elke keer dat hij de gemeente op die manier aanmoedigt, verschijnt er een brede glimlach op zijn gezicht. Alex, een jongere vriend van Jairo, zegt: ‘Ik ben altijd weer onder de indruk als Jairo iets over een Bijbels onderwerp vertelt.’

Jairo kan zelfs evangeliseren met zijn ogen. Hij activeert bijvoorbeeld een pictogram met daarop een tuin met dieren en mensen van allerlei culturen die in vrede leven. Dan zegt zijn computerstem: ‘De Bijbel belooft dat de aarde een paradijs zal worden, zonder ziekte of dood, Openbaring 21:4.’ Als iemand interesse toont, laat hij zijn computer zeggen: ‘Zou u met mij de Bijbel willen bestuderen?’ Tot onze verrassing ging opa op dat aanbod in. Het is fantastisch te zien hoe Jairo samen met een andere Getuige stap voor stap de Bijbel aan opa uitlegt! We zijn heel blij dat opa in augustus 2014 op een congres in Madrid werd gedoopt.

Jairo’s toewijding aan God is op zijn school niet onopgemerkt gebleven. Rosario, één van zijn logopedisten, zei eens: ‘Als ik me ooit bij een geloof zou aansluiten, zou ik een van Jehovah’s Getuigen worden. Ik heb gezien hoe Jairo’s geloof hem een doel in het leven heeft gegeven, ondanks zijn moeilijke situatie.’

Jairo’s ogen beginnen altijd te stralen als ik hem de volgende belofte uit de Bijbel voorlees: ‘De kreupele zal klimmen net als een hert, en de tong van de stomme zal een vreugdegeroep aanheffen’ (Jesaja 35:6). Natuurlijk heeft hij weleens een slechte dag, maar over het algemeen is hij vrolijk. Dat komt doordat zijn leven om God en zijn broeders en zusters draait. Zijn opgewekte instelling en sterke geloof bewijzen dat het aanbidden van Jehovah een leven vol uitdagingen de moeite waard maakt.