DE BEDREIGING: Veel politieke en religieuze leiders hebben ideeën gehad die tegen de boodschap van de Bijbel ingingen. Vaak gebruikten ze hun autoriteit om te voorkomen dat mensen de Bijbel vertaalden, drukten of in bezit hadden. Neem de volgende twee voorbeelden eens:

• Rond 167 v.Chr.: De Seleucidische koning Antiochus Epiphanes, die de Joden wilde dwingen de Griekse religie aan te nemen, gaf het bevel dat alle exemplaren van de Hebreeuwse Geschriften vernietigd moesten worden. De historicus Heinrich Graetz zei dat de beambten van Epiphanes ‘alle boekrollen van de Wet die ze tegenkwamen, verscheurden en verbrandden, en dat ze degenen doodden die sterkte en troost zochten in de Wet’.

• Middeleeuwen: Sommige katholieke leiders ergerden zich eraan dat het gewone volk verkondigde wat de Bijbel leerde in plaats van wat de kerk leerde. Daarom bestempelden ze leken die Bijbelboeken (behalve de Psalmen in het Latijn) in hun bezit hadden als ketters. Eén kerkenraad gaf hun leden de opdracht ‘ijverig, getrouw en veelvuldig op zoek te gaan naar ketters (...) door alle huizen en kelders te doorzoeken van personen die ook maar enigszins verdacht worden. (...) Elk huis waar een ketter wordt gevonden, zal vernietigd worden.’

Als het tegenstanders gelukt was de Bijbel te vernietigen, zou de boodschap van de Bijbel ook verloren zijn gegaan.

HOE DE BIJBEL HET HEEFT OVERLEEFD: Koning Antiochus concentreerde zich alleen op Israël, maar de Joden hadden gemeenschappen in talloze andere landen. Geleerden schatten zelfs dat tegen de eerste eeuw 60 procent van de Joden buiten Israël woonde. De Joden bewaarden exemplaren van de Schriften in hun synagogen, en die Schriften werden weer gebruikt door latere generaties, onder wie christenen (Handelingen 15:21).

Tijdens de middeleeuwen bleven liefhebbers van de Bijbel ondanks vervolging de Bijbel vertalen en kopiëren. Nog voordat de drukpers met losse letters halverwege de 15de eeuw werd uitgevonden, waren delen van de Bijbel waarschijnlijk al in 33 talen beschikbaar. Daarna werd de Bijbel op ongekende schaal vertaald en gedrukt.

HET RESULTAAT: Ondanks tegenstand van machtige koningen en geestelijken is de Bijbel het meest verspreide en vertaalde boek ooit. De Bijbel heeft de basis gevormd van de wetgeving en taal van sommige landen en heeft het leven van miljoenen mensen beïnvloed.