Ouders: Leid je kinderen op van kindsbeen af
„ZIET! Zonen zijn een erfdeel van Jehovah; de vrucht van de buik is een beloning”, zegt de Bijbel (Ps. 127:3). Het is dan ook logisch dat ouders heel blij zijn als ze een baby krijgen.
Maar naast blijdschap brengt de geboorte van een kind ook veel verantwoordelijkheid met zich mee. Om later een goede gezondheid te hebben, moet een kind geregeld goede voeding krijgen. Om een sterke band met Jehovah te krijgen, heeft hij geestelijke voeding en leiding van zijn ouders nodig. Ze moeten hem principes leren uit Gods Woord (Spr. 1:8). Wanneer moet die opleiding beginnen en wat moet hij leren?
OUDERS HEBBEN GODS HULP NODIG
Neem het voorbeeld van de Daniet Manoah, die in Zora in het oude Israël woonde. Een engel van Jehovah vertelde Manoahs vrouw, die onvruchtbaar was, dat ze een zoon zou krijgen (Recht. 13:2, 3). Manoah en zijn vrouw waren daar natuurlijk heel blij mee. Maar ze waren ook bezorgd. Dus bad Manoah: „Neem mij niet kwalijk, Jehovah. Laat alstublieft de man van de ware God die gij zojuist gezonden hebt, nog eens bij ons komen en ons onderrichten wat wij met het kind dat geboren zal worden, dienen te doen” (Recht. 13:8). Manoah en zijn vrouw maakten zich zorgen over de opvoeding van het kind. Ze leerden hun zoon, Simson, Gods wetten, en het lijkt erop dat hun inspanningen resultaat hadden. „Mettertijd begon Jehovah’s geest [Simson] aan te drijven”, zegt de Bijbel. Daardoor kon hij als een van de rechters van Israël veel indrukwekkende dingen doen (Recht. 13:25; 14:5, 6; 15:14, 15).
Wanneer moeten ouders met de opleiding van een kind beginnen? Timotheüs werd „van kindsbeen af” onderwezen in „de heilige geschriften” door zijn moeder Eunice en zijn oma Loïs (2 Tim. 1:5; 3:15). Zijn opleiding in de Schriften begon dus al in zijn vroege kinderjaren.
Het is goed dat ouders om leiding bidden en van te voren plannen maken, zodat ze hun kind „van kindsbeen af” kunnen opleiden. „De plannen van de vlijtige leiden waarlijk tot voordeel”, zegt Spreuken 21:5. Voordat de baby komt, bereiden ouders zich ongetwijfeld goed voor. Misschien maken ze zelfs een checklist van wat de baby nodig heeft. Maar het is ook belangrijk dat ze plannen maken voor geestelijke dingen. Het moet hun doel zijn kort na de geboorte met de opleiding te beginnen.
Een boek over de ontwikkeling van kinderen zegt: „De maanden direct na de geboorte zijn bepalend voor de ontwikkeling van de hersenen. In die tijd wordt het aantal synapsen, de verbindingen in de hersenen die leren mogelijk maken, met twintig vermenigvuldigd” (Early Childhood Counts — A Programming Guide on Early Childhood Care for Development). Het is heel verstandig als ouders die korte periode in de mentale ontwikkeling van hun kind gebruiken om een begin te maken met het overbrengen van geestelijke gedachten en waarden.
Een moeder die pioniert, zei over haar dochtertje: „Ik nam haar al mee in de velddienst toen ze nog maar een maand oud was. Hoewel ze niet begreep wat er gebeurde, weet ik zeker dat die vroege ervaring een goede uitwerking op haar heeft gehad. Toen ze twee was, gaf ze vol vertrouwen traktaten aan mensen die we in de velddienst ontmoetten.”
Vroeg beginnen met de opleiding van een kind heeft goede resultaten. Maar ouders weten dat dat niet altijd makkelijk is.
’KOOP DE GELEGEN TIJD UIT’
Het kan echt een uitdaging zijn als een kind ongeduldig is en zich niet lang kan concentreren. Jonge kinderen kunnen snel afgeleid zijn. Ze zijn nieuwsgierig en willen de wereld om zich heen ontdekken. Hoe kunnen ouders hun kind helpen zich op hun onderwijs te concentreren?
Mozes zei in Deuteronomium 6:6, 7: „Deze woorden die ik u heden gebied, moeten op uw hart blijken te zijn; en gij moet ze uw zoon inscherpen en erover spreken wanneer gij in uw huis zit en wanneer gij op de weg gaat en wanneer gij neerligt en wanneer gij opstaat.” Inscherpen houdt in dat je onderwijst door iets vaak te herhalen. Een klein kind is als een jong plantje dat op geregelde tijden water nodig heeft. Als herhaling volwassenen al helpt om belangrijke dingen te onthouden, is het zeker nuttig voor kinderen!
Om kinderen de waarheid te leren, moeten ouders tijd met ze doorbrengen. In deze hectische wereld kan dat lastig zijn. Paulus gaf de raad ’de gelegen tijd uit te kopen’ voor onmisbare geestelijke activiteiten (Ef. 5:15, 16). Hoe kun je dat doen? Een ouderling van wie de vrouw als pionier een druk schema heeft, vindt het een hele opgave om een evenwicht te vinden tussen de opleiding van hun kind, de zorg voor theocratische verantwoordelijkheden en zijn wereldse werk. Waar halen ze de tijd vandaan om hun dochter te onderwijzen? Hij vertelt: „Elke ochtend voor ik naar m’n werk ga, lezen mijn vrouw en ik haar voor uit de dagtekst of Mijn boek met bijbelverhalen. Ook ’s avonds voordat ze naar bed gaat lezen we haar altijd voor, en we nemen haar mee in de velddienst. We willen geen kans laten liggen in deze eerste jaren van haar leven.”
’ZONEN ZIJN ALS PIJLEN’
Natuurlijk willen we dat onze kinderen opgroeien tot verantwoordelijke volwassenen. Maar we geven ze vooral onderwijs omdat we willen dat ze liefde voor God ontwikkelen (Mark. 12:28-30).
Psalm 127:4 zegt: „Als pijlen in de hand van een sterke man, zo zijn de zonen der jeugd.” Hier worden kinderen vergeleken met pijlen, die nauwkeurig op het doel moeten worden gericht. Een boogschutter kan een pijl niet terughalen als die eenmaal afgeschoten is. Ouders hebben de ’pijl’, hun kind, voor een relatief korte periode bij zich. Die tijd moeten ze gebruiken om Bijbelse principes in het hart en de geest van hun kinderen te prenten.
Johannes schreef over zijn geestelijke kinderen: „Ik heb geen grotere reden tot dankbaarheid dan deze dingen, dat ik hoor dat mijn kinderen voortgaan in de waarheid te wandelen” (3 Joh. 4). Christelijke ouders zullen net zo blij zijn als ze zien dat hun kinderen „voortgaan in de waarheid te wandelen”.