Een blik op de wereld

Bankieren met tijd in plaats van geld

In Spanje is een nieuwe vorm van bankieren ontstaan. Diverse plaatselijke vrijwilligersverenigingen hebben ’tijdbanken’ in het leven geroepen waarmee diensten tussen mensen kunnen worden uitgewisseld. „De ’Tijdbank’ is de eerste bank die zonder geld functioneert”, zegt Elvira Méndez, directeur van de Spaanse Vereniging voor Gezondheid en Gezin. Deze banken houden een lijst bij van burgers die een bepaalde dienst aanbieden zoals bejaardenzorg, babysitten, koken, schoonmaken of lesgeven. De ruileenheid is een uur, en alle activiteiten hebben dezelfde waarde. Een uur les in kwantumfysica staat bijvoorbeeld gelijk aan een kappersbehandeling van een uur of een uur babysitten. De begunstigde betaalt voor de dienst met andere taken, en de bestede tijd wordt aan hem gecrediteerd. Tijdbanken willen zo de traditionele uitwisseling van diensten organiseren en bevorderen die vroeger tussen goede buren bestond.

 Gekloonde huisdieren op bestelling

Huisdieren worden nu op bestelling gekloond. Het eerste geval in de VS betrof een katje dat door een vrouw uit Texas was besteld, bericht The New York Times. Na de dood van Nicky, de kat die ze al 17 jaar had, liet de vrouw een katje klonen van Nicky’s DNA, dat van tevoren was opgeslagen. De kosten bedroegen $50.000. Het katje, dat Little Nicky heet, is naar verluidt zelfs qua karakter identiek aan de oorspronkelijke kat. Het bedrijf dat Little Nicky heeft geproduceerd, is ook van plan honden te klonen „voor een nog veel lucratievere markt dan katten”, zegt de krant. David Magnus, medebestuurder van het Centrum voor Biomedische Ethiek aan de Stanford-universiteit (Californië) en een openlijk tegenstander van deze toepassing, zei: „Het is in moreel opzicht dubieus en een beetje verwerpelijk. Met $50.000 had ze heel wat zwerfkatten een tehuis kunnen bieden.”

Zien honden een epilepsieaanval aankomen?

Sommige honden die al meer dan een jaar als gezelschapsdier worden gehouden, kunnen epilepsieaanvallen bij een kind uit het gezin zien aankomen, bericht de Spaanse krant Diario Médico. Onderzoekers kwamen tot deze conclusie na een onderzoek onder 45 gezinnen. Verscheidene ouders van epileptische kinderen merkten dat hun hond vóór een aanval „vreemd ging doen”. De hond dwong het kind dan om te gaan zitten of leunde tegen het kind aan zodat hij een eventuele val van het kind zou breken.

Bhutan verbiedt tabaksverkoop

Het koninkrijk Bhutan, dat verscholen ligt in de Himalaja tussen India en China, heeft de verkoop van alle tabaksproducten verboden. Het verbod geldt niet voor buitenlanders zoals diplomaten, toeristen of mensen die voor niet-gouvernementele organisaties werken. Bhutan is naar verluidt het eerste land ter wereld dat zo’n maatregel heeft genomen. Het roken in openbare ruimten is ook verboden. „De maatregelen maken deel uit van pogingen van de regering om van Bhutan een rookvrij land te maken”, zegt BBC News.

Verband tussen jeugdtrauma’s en hartkwalen

Een kind dat in zijn jeugd lichamelijke of psychische ontberingen heeft geleden, loopt een groter risico later in zijn leven een hartkwaal te krijgen. Tot deze conclusie kwamen onderzoekers in Atlanta (Georgia) en San Diego (Californië) nadat ze de medische dossiers van 17.337 volwassenen hadden onderzocht. Science News legt uit dat er werd gekeken wie van de deelnemers „als kind huiselijk geweld had gezien, mentale of lichamelijke mishandeling of verwaarlozing had ondervonden, of met iemand had samengeleefd die de gevangenis inging, drugs gebruikte, zwaar dronk, of aan een geestesziekte leed”. Men ontdekte dat hoe meer traumatische ervaringen iemand vroeg in zijn leven had gehad, ’hoe groter de kans was dat hij als volwassene een hartkwaal kreeg’.

Besmet bloed in Japan

Het Japanse ministerie van Gezondheid heeft de ongebruikelijke beslissing genomen om „de namen [bekend te maken] van 6916 ziekenhuizen en 17 leveranciers van medische producten waarvan wordt aangenomen dat ze met hepatitis C besmette bloedproducten in voorraad hebben gehad”, schrijft The Japan Times. Het stollingsmiddel in die producten was verantwoordelijk voor „een van de grootste medische rampen in het naoorlogse Japan”. Volgens de krant zijn er tussen 1980 en 2001 zo’n 290.000 mensen met het stollingsmiddel behandeld. Naar schatting 10.000 mensen werden besmet, onder wie veel zwangere vrouwen die het middel toegediend hadden gekregen om bloedingen tijdens de bevalling te stoppen. De bekendmaking van het ministerie kwam na acties van slachtoffers die het probleem onder de aandacht van het publiek wilden brengen, en die mensen die het product misschien toegediend hadden gekregen, wilden aansporen zich op hepatitis C te laten testen. Hepatitis C die niet wordt behandeld, kan fataal zijn.

Bedreigde kikkers

Miljoenen kikkers sterven, bericht het tijdschrift New Scientist, en niemand weet precies hoe dat komt. Kikkers lopen een groter risico op uitsterven dan vogels of zoogdieren. Bijna een derde van de 5743 bekende amfibiesoorten is in gevaar. Dat zijn enkele conclusies uit het eerste wereldwijde onderzoek naar amfibieën. Het tijdschrift meldt dat „wetenschappers zich al zorgen maken om de gezondheid van amfibieën sinds ze op de eerste Internationale Conferentie over Herpetologie in 1989 informatie uitwisselden en een plotselinge en mysterieuze achteruitgang in een groot aantal soorten over de hele wereld constateerden”. Van negen soorten amfibieën staat vast dat ze sinds 1980 zijn uitgestorven, en 113 soorten die toen bestonden, „zijn nu niet meer te vinden”. James Hanken, zoöloog aan de Harvard-universiteit, zegt: „We weten gewoon niet waar het aan ligt.”

Vertrouwenscrisis

Wereldwijd heerst er wantrouwen tegen politici en topmanagers, bericht de Parijse krant International Herald Tribune. Volgens een internationale Gallupenquête die in 60 landen werd uitgevoerd, vindt een meerderheid dat politieke leiders „oneerlijk” zijn, „te veel macht” hebben, „overdreven gevoelig voor beïnvloeding” zijn en „zich onethisch gedragen”. In Afrika, West-Azië en Latijns-Amerika uitte ruim 80 procent van de ondervraagden zijn twijfels over de eerlijkheid van politici. Topmanagers hebben een iets betere reputatie: slechts zo’n 40 procent van de ondervraagden dacht dat die oneerlijk zijn en zich onethisch gedragen. Als het op wereldwijde zekerheid aankomt, is 55 procent van de West-Europeanen pessimistisch over de toekomst. In Egypte vond 70 procent dat „de toekomst er somber uitzag”. Het meest optimistisch waren de ondervraagden uit andere Afrikaanse landen, van wie de helft meende dat de situatie zal verbeteren.