Weg met dodelijke rook

DE cijfers zijn verontrustend: gemiddeld worden er elke minuut van de dag drie mensen in hun woning vermoord. De dader? Rook van brandende biomassa.

Wat is biomassa? Het kan gedroogde mest zijn of dor hout, takken, grassen of plantenafval. Volgens de Nepalese krant The Kathmandu Post verzamelt een derde van de wereldbevolking — ruim twee miljard mensen — biomassa als brandstof voor het koken en voor verwarming. Vaak is het de enige brandstof waarover de zeer armen kunnen beschikken.

Helaas komen er bij het verbranden van biomassa dodelijke gassen vrij. Wat valt hieraan te doen? „De oplossing voor luchtvervuiling in huis is betrekkelijk eenvoudig: zorg ervoor dat de rook niet meer in uw huis komt of dat deze uit de woning wordt afgevoerd”, zegt de ITDG, een organisatie die mensen in veel landen helpt hun leefomstandigheden te verbeteren.

De eerste suggestie is om buiten te koken. Maar als dat nu eens niet mogelijk of wenselijk is? Verbeter dan de ventilatie in huis, adviseert de ITDG. Dat kan op twee manieren: maak in de muur gaten ter hoogte van het dak (draadgaas zal kleine dieren buiten houden) of ramen (met luiken voor privacy). Hierdoor kan de lucht circuleren en verdwijnt de rook. Maar gaten in muren zijn niet praktisch als men stookt om te verwarmen en in dat geval kan een andere eenvoudige methode uitkomst bieden.

Volgens de ITDG is een rookvang een van de prettigste en doeltreffendste methoden om rook af te voeren. Hij hoeft niet duur te zijn en kan van metalen platen of zelfs van bakstenen en leem worden gemaakt. Zo’n wijde kap komt boven de stookplaats en heeft een kanaal waardoor de rook via het dak wordt afgevoerd. Deskundigen zeggen dat er door het verbeteren van de ventilatie ter hoogte van het dak en het gebruik van een rookvang bijna 80 procent minder gevaarlijke vervuilende stoffen in huis zijn. Mensen die een rookvang hebben, zeggen dat ze gezonder zijn geworden, schoner zijn, meer werk kunnen verzetten en meer genieten als ze thuis zijn — het bewijs dat iets heel eenvoudigs het leven kan verbeteren.

[Illustratie op blz. 14]

Een keuken in Kenia met een rookvang, openingen onder de dakrand en ramen

[Verantwoording]

Dr. Nigel Bruce/www.itdg.org