Een rit over het langste trolleybustraject ter wereld

DOOR EEN ONTWAAKT!-MEDEWERKER IN OEKRAÏNE

Een onvergetelijke ervaring voor een paar centen? Ja zeker, dat kan — als u een kaartje koopt voor de trolleybus met het langste traject ter wereld. Deze bus overbrugt een afstand van 95 kilometer, van Simferopol, in het hart van het schiereiland Krim in het zuiden van Oekraïne, naar Jalta, aan de zonnige noordkust van de Zwarte Zee. Waarom gaat u niet met ons mee op deze boeiende reis?

OP HET kantoor van het vervoersbedrijf van Simferopol maken we kennis met Slavnyi Giorgi Michailovitsj — kortweg meneer Slavnyi. Hij werkt hier al sinds 1959 en weet beslist waar hij het over heeft. Eerst leidt hij ons rond in het verkeersmuseum, waar foto’s te zien zijn van de mannen en vrouwen die aan de bouw van het trolleybustraject hebben gewerkt. „Voor een trolleybus heb je veel meer nodig dan alleen maar een geplaveide weg”, legt hij uit. „De werklui hebben honderden masten geplaatst voor de vele kilometers bovenleiding. Ingenieurs hebben elektriciteitscentrales ontworpen voor de benodigde stroom.”

„Waarom worden er op zo’n lange, bergachtige route trolleybussen gebruikt in plaats van bussen die op benzine lopen?”, vragen we.

„Trolleybussen zijn schoner dan bussen met een benzinemotor”, zegt hij. „Zo beschermen we ons erfgoed van ongerepte bergen en een onbedorven kustlijn.”

„Maar kunnen een paar bussen dan zoveel kwaad?”, vragen we.

„Een paar bussen!”, reageert hij prompt. „In de drukste tijd, een aantal jaren geleden, vertrok er in het zomerseizoen elke twee of drie minuten een trolleybus, waardoor het totaal op 400 ritten per dag kwam.”

Met dit in gedachten willen we graag aan onze rit beginnen.

De reis begint

Ons vertrekpunt is het centraalstation van Simferopol. Boven ons lijken de tientallen bovenleidingen wel een zilveren doolhof. We zoeken het loket op en kopen onze kaartjes. Dan stappen we in bus 52. Daar gaan we!

Na 29 kilometer begint de bus te klimmen. Al gauw bevinden we ons in de koele schaduw van de hoog oprijzende natuurlijke wolkenkrabbers. Langs steile hellingen, bedekt met bomen — altijdgroene en hardhoutsoorten — zien we beneden ons de met sneeuw bedekte valleien. Als we boven zijn, houden we onze adem in voor de even spectaculaire afdaling. Vóór ons loopt een kronkelweg omlaag richting horizon. De krachtige remmen van de trolleybus vertragen onze snelheid. Onze chauffeur brengt ons veilig beneden!

 Daar komen we in de plaats Aloesjta, slaan rechts af en rijden in zuidelijke richting over de kustweg. Links van onze bus ligt de Zwarte Zee. Aan onze rechterhand ligt, als een beschermende flank, het Krimgebergte.

Iets verderop, aan de rand van het dorp Poesjkino, zien we de Berenberg. De plaatselijke bewoners vertellen dat er volgens een legende ooit een reuzenbeer was die in steen veranderde toen hij probeerde de Zwarte Zee op te slokken. Men zegt dat hij zijn kop nog steeds onder water houdt om te drinken. Ik vraag me af waarom de dorpsbewoners niet zeggen dat de beer in het water is gevallen omdat hij te veel wijn op had. We zijn per slot van rekening langs veel wijngaarden gekomen. Dit is een wijngebied met daarin het wijnhuis Massandra, dat bij internationale wedstrijden prijzen in de wacht heeft gesleept.

In het dorp Nikita stappen we vervolgens uit bij de botanische tuin van Nikitskyi. Het is een echt internationale tuin met duizenden planten van over de hele wereld. Met onze deskundige gids Tamara genieten we van de geur van grote, altijdgroene bomen die bij de ingang staan. „Dit zijn ceders van de Libanon”, legt ze uit. „Salomo gebruikte deze statige bomen voor de bouw van zijn tempel.” Onze gids heeft gelijk, want het bijbelverslag zegt dat er  voor dit kolossale bouwproject van Salomo veel ceders werden gebruikt. — 1 Koningen 5:6-18.

Op onze wandeling omlaag over slingerende, veel belopen grindpaden komen we een perk met doornstruiken tegen. „Dat zijn rozen”, legt Tamara uit. „De tuin kent 200 variëteiten en staat eind mei en begin juni in volle bloei.” Later staan we voor een onopvallende struik die zo’n 2,5 meter hoog is. „Dit noemen we een ijzerboom”, zegt Tamara, en het is te merken dat ze hem mooi vindt. „Het veerkrachtige hout, dat kan dienen ter vervanging van metaal, kan net als een stalen spijker met een hamer ergens worden ingeslagen. Het hout zinkt zelfs in water.” Dan komt er weer een trolleybus aan. We zijn blij dat we kunnen zitten en onze vermoeide benen kunnen laten uitrusten tijdens de korte rit naar Jalta, de eindhalte. Velen herinneren zich Jalta voornamelijk vanwege de historische conferentie die tijdens de Tweede Wereldoorlog, in 1945, in het Livadiapaleis werd gehouden. Op deze conferentie kwamen de regeringsleiders van de drie voornaamste geallieerde staten bijeen om de laatste aanval op en de bezetting van nazi-Duitsland voor te bereiden.

De terugreis

Het loopt al tegen de avond en het wordt tijd dat we instappen voor de terugreis naar huis. Langs de weg verkopen kinderen boeketjes gemengde bloemen. Wanneer we impulsief uitstappen voor een boeketje, worden we onmiddellijk omringd door een groep enthousiaste ondernemertjes. „Hoe heten die parelwitte bloemen?”, vraag ik aan Jana, een vijftienjarig meisje met rood haar. „Sneeuwklokjes”, antwoordt ze trots. „We plukken ze ’s morgens vroeg op die helling als de strook sneeuw begint te smelten”, voegt ze eraan toe met een knikje in de richting van de heuvel aan de andere kant van de weg.

Even later zitten we weer in de trolleybus en leggen we al hobbelend het laatste stuk van onze reis af. Net als kinderen die voor het eerst een rit in een achtbaan hebben gemaakt, willen we terug en alles van voren af aan beleven!

[Kaarten op blz. 22, 23]

(Zie publicatie voor volledig gezette tekst)

OEKRAÏNE

KRIM

Zwarte Zee

SIMFEROPOL

↓ Tsjatyr-Dagberg

Aloesjta

↓

Poesjkino

↓ Berenberg

Nikita

↓ Massandra

Jalta

Livadia

Ai Petriberg

Aloepka

[Illustratie op blz. 22, 23]

Ai Petriberg

[Illustraties op blz. 23]

Het Vorontsovpaleis, Aloepka

[Illustratie op blz. 23]

Marmergrot, Tsjatyr-Dagberg

[Illustratie op blz. 23]

Berenberg

[Illustratie op blz. 24]

Het ’Zwaluwnest’-kasteel, Jalta

[Illustratie op blz. 24]

Kelder van wijnhuis Massandra, Jalta, met flessen sherry uit 1775

[Illustratie op blz. 24]

De Oetsjansoewatervallen, Jalta, met hun 100 meter hoogte de hoogste op de Krim

[Illustratie op blz. 24]

Het historische Livadiapaleis, Jalta