Jonge mensen vragen . . .

Is cosmetische chirurgie iets voor mij?

„Vóór mijn neusoperatie had ik erg veel last van plagerijen. Ik hoefde geen bijzondere neus, maar gewoon eentje die bij me paste. Ik ben heel tevreden met het resultaat en ik zou het allemaal zo weer doen.” — Eleni. *

„Waarom zou ik me moeten onderwerpen aan gestandaardiseerde opvattingen over een knap uiterlijk? Met chirurgisch veranderde lichaamsdelen zou ik me voelen als vals geld. Niet echt.” — Mathias.

„Dat moet iedereen zelf beslissen. Als buitenstaander is dat moeilijk te beoordelen.” — Manuela.

„ALS iemand knapper is dan ik, dan draagt hij make-up.” Dit humoristische gezegde heeft in Duitsland geruime tijd gediend als een soort verdediging voor mensen die erover inzaten dat hun uiterlijk niet helemaal perfect is. Maar in veel landen zou dit gezegde tegenwoordig als volgt kunnen worden aangepast: „Als iemand knapper is dan ik, dan is hij onder het mes geweest.” Cosmetische chirurgie wordt inderdaad iets gewoons.

 „De tijd dat cosmetische chirurgie aan de rijken voorbehouden was, is voorbij”, bericht de Zwitserse Neue Zürcher Zeitung en vervolgt: „Er zijn twee trends ontstaan: er zijn steeds meer mannen die zich tot cosmetische chirurgie wenden . . ., en vrouwelijke cliënten beginnen er op steeds jongere leeftijd aan.” Volgens een onderzoek in Duitsland heeft bijna 20 procent van de ondervraagden tussen de 14 en 29 jaar al een cosmetische ingreep ondergaan, is van plan die te laten verrichten of heeft die op zijn minst overwogen. * Misschien heeft iemand van je vrienden, klasgenoten of kennissen voor zijn of haar uiterlijk de hulp van een chirurg ingeroepen.

Hoe staat het met jou? Heb je ooit met de gedachte gespeeld om je uiterlijk door een operatie te laten verbeteren? Vind je dat je flaporen hebt, dat je borsten te groot of te klein zijn, dat je buik of je dijen te dik zijn of dat je een gekke neus hebt? Als dat zo is, ben je niet de enige die last heeft van zulke gevoelens. Een groep meisjes van een middelbare school schreef in een artikel in een Duitse krant: „Er is haast geen meisje van onze leeftijd die niet van tijd tot tijd ontevreden over haar lichaam is geweest.” Het is normaal om aantrekkelijk te willen zijn en leuk gevonden te willen worden. Maar is een operatie de oplossing?

Een oplossing voor je problemen?

Kijk eens naar de jonge mensen die je kent. Zou het je verbazen te horen dat velen van hen — misschien zelfs een paar van wie jij vindt dat ze er goed uitzien — ongelukkig zijn met hun uiterlijk? Maar dat is waarschijnlijk wel het geval. De vraag is: Vind je dat ze allemaal correctieve chirurgie zouden moeten laten doen? Of vind je dat het voor de meesten beter zou zijn als ze zouden leren gelukkiger te zijn met de positieve kanten van hun uiterlijk? Zou hetzelfde principe voor jou kunnen gelden?

Zoals uit Eleni’s commentaar blijkt, kan cosmetische chirurgie in enkele gevallen een eind maken aan spot en plagerijen. Aan de andere kant is cosmetische chirurgie geen wondermiddel. Het is zeker geen vervanging voor een gezonde manier van leven, die van grote invloed is op iemands uiterlijk. En hoewel een chirurg misschien in staat is je uiterlijk te veranderen, kan hij niet je persoonlijkheid veranderen, je zorgen wegnemen of je zelfrespect vergroten.

Bedenk ook dat sommige klinieken en artsen beweringen doen die ze niet kunnen waarmaken. In feite lijkt het wel alsof ze je verzekeren dat je gelukkig zult zijn. Maar in werkelijkheid zijn ze misschien meer geïnteresseerd in je geld dan in je geluk. Helaas zijn er enkele gewetenloze chirurgen die een operatie zullen uitvoeren die onnodig is, weinig kans van slagen heeft, of riskant is — zolang iemand maar de rekening betaalt.

Er zijn ook dingen op de lange termijn waar je aan moet denken. Wat er bijvoorbeeld vreselijk uitziet op je 16de, kan er op je 21ste heel anders uitzien. Dr. Urs Bösch, esthetisch chirurg, zegt: „Als algemene regel moet cosmetische chirurgie niet worden uitgevoerd bij tieners. Op die leeftijd verandert de lichaamsbouw nog en krijgt hij een andere kijk op zijn lichaam.” Daar komt nog bij dat er bij jongeren vaker vervolgoperaties nodig zullen zijn. En wanneer je lichaam groeit, groeien de littekens van een operatie misschien ook.

Bereken de kosten

De bijbel geeft ons de raad de kosten te berekenen voordat we aan een belangrijk project beginnen (Lukas 14:28). Voor de meeste jonge mensen is cosmetische chirurgie uitgesloten vanwege de kosten die eraan verbonden zijn. En bij dat prijskaartje zijn misschien niet eens de eventueel benodigde vervolgonderzoeken of nabehandelingen inbegrepen.

Er zijn mensen die hun cosmetische ingreep niet alleen met geld maar ook met hun gezondheid hebben betaald. Volgens de Amerikaanse Vereniging voor Esthetische Plastische Chirurgie  behoren tijdelijke zwellingen, blijvende littekens, verlies van gevoel en het vermogen borstvoeding te geven, en zelfs zwaar bloedverlies tot de gezondheidsrisico’s. Anna bijvoorbeeld, die tijdens liposuctie bijna het leven verloor, klaagt: „Ik heb nu afzichtelijke littekens en een deuk in mijn buik.” Een Duitse krant zegt over liposuctie-ingrepen: „De berichten over ernstige complicaties, zelfs sterfgevallen, stapelen zich op.” Vergeet niet dat, zoals het gezondheidsbulletin Apotheken Umschau het verwoordt, „een operatie een operatie blijft, met alle risico’s van dien”. Weeg daarom zorgvuldig de risico’s af voordat je kiest voor wat voor operatie dan ook — vooral een die medisch gezien niet noodzakelijk is.

Je zou je ook kunnen afvragen: ’Wat voor indruk wek ik daarmee? Dat mijn uiterlijk voor mij de hoogste prioriteit heeft? Hoe zou mijn keuze van invloed kunnen zijn op mijn leeftijdgenoten of jongere broers of zussen?’ *

Je motieven

Het is ook de moeite waard je motieven ernstig te overdenken. En het is misschien nog niet eens zo eenvoudig om die te doorgronden. Je zou je bijvoorbeeld kunnen afvragen: ’Wil ik een eind maken aan voortdurend geplaag vanwege een vervelende gelaatstrek? Of is er ijdelheid in het spel? Wordt mijn wens om iets aan mijn uiterlijk te laten veranderen beïnvloed door druk van leeftijdgenoten, gelikte reclame of de een of andere ster uit de amusementswereld? Probeer ik het extreme schoonheidsideaal te bereiken dat in de media van tegenwoordig zo zwaar wordt gepromoot?’

Sommige mensen denken dat een verbetering van hun uiterlijk hun kansen op het vinden van een huwelijkspartner of een goede baan zou kunnen vergroten. Maar wees eens eerlijk, is iedere getrouwde persoon die je kent, fysiek aantrekkelijk? En hoe staat het met iedereen die een baan heeft? Nee, zulke dingen zijn niet volledig van iemands uiterlijk afhankelijk. Trouwens, zou een potentiële huwelijkspartner of een werkgever die meer waarde hecht aan je uiterlijk dan aan je innerlijke eigenschappen de kosten en het risico van een operatie werkelijk waard zijn?

Praat met je ouders of een rijpe, volwassen vriend of vriendin over je gevoelens en analyseer daarbij zorgvuldig je motieven. Als je vindt dat een deel van je lichaam echt een probleem is, vraag hun dan om hun eerlijke mening. Ga niet eenvoudig af op de spiegel. Nana zegt over de manier waarop we onze eigen lichamelijke tekortkomingen bezien: „Zelf zit je er meer over in dan een ander omdat je jezelf gewoon met andere ogen bekijkt.” In veel gevallen waarbij cosmetische chirurgie wordt overwogen, zo legden onderzoekers van de Universiteit van Landau (Duitsland) uit, is dat „niet omdat een deel van het lichaam echt misvormd is, maar eerder omdat het in de ogen van de betrokken persoon misvormd lijkt”.

Neem geen overhaaste beslissing, maar overdenk zorgvuldig alle factoren. Bezie elke operatie als onomkeerbaar. Het is waarschijnlijk dat je op zijn minst een tijdje met de resultaten zult moeten leven.

Je belangrijkste schoonheid

Geluk is geen uitvloeisel van je uiterlijk. Hoewel het uiterlijk zelfrespect kan vergroten dan wel belemmeren, zijn je persoonlijkheid en houding de zaken die echt tellen. Na haar levensbedreigende ervaring concludeerde Anna: „Ik heb geleerd dat schoonheid niets met je uiterlijk te maken heeft.”

Hoewel er in de bijbel positief over fysieke schoonheid wordt gesproken, wordt er ook in getoond dat het vergeleken met geestelijke schoonheid van ondergeschikt belang is: „Charme kan bedrieglijk zijn en schoonheid ijdel; maar de vrouw die Jehovah vreest, die verwerft zich lof” (Spreuken 31:30; 1 Samuël 16:7). Als je het zo gaat bekijken, zou het een hulp kunnen zijn om innerlijke rust te vinden ondanks een lichamelijk kenmerk dat je lelijk vindt.

Wat je ook besluit, bedenk dat een perfect uiterlijk en volmaakt geluk voorlopig gewoon buiten ons bereik liggen. Iedereen is op de een of andere manier onvolmaakt (Romeinen 3:23). Daar kun je niets aan veranderen. Wat je wel kunt veranderen is wat voor persoon je innerlijk bent — wat de bijbel „de verborgen persoon van het hart” noemt (1 Petrus 3:3, 4). Verbeter de persoon die je bent door eigenschappen aan te kweken die mooi zijn in de ogen van God. Dat is zonder risico of financiële kosten, en de beloningen zijn immens!

[Voetnoten]

[Inzet op blz. 19]

Is je „probleem”-uiterlijk echt een probleem, of moet je je kijk op jezelf bijstellen?