Een blik op de wereld

Landmijnen opnieuw gedefinieerd

Al meer dan 135 landen hebben het Ottawa-verdrag dat antipersoneelmijnen verbiedt, ondertekend, en de planning is dat de Verenigde Staten in 2006 hun handtekening toevoegen. „Maar er is een verontrustende tendens in de richting van technologieën die de definitie van wat een verboden mijn vormt, moeten veranderen”, zegt New Scientist. „Japan . . . vindt dat explosieven die op stranden verspreid liggen geen antipersoneelmijnen zijn zolang ze maar op afstand te bedienen zijn. . . . In plaats van ze landmijnen te noemen, worden ze aangeduid als ’projectiel-verspreidingstoestellen’.” De Verenigde Staten gebruiken momenteel antipersoneelmijnen om antitankmijnen te beschermen, dus werken ze aan antitankmijnen die kunnen rondhuppen om pogingen om een mijnenveld te ruimen, te verijdelen. Als sommige mijnen worden geruimd of onschadelijk gemaakt om een weg door het veld te banen, zullen de overgebleven robotachtige mijnen „registreren dat ze er niet meer zijn, en rondhuppen totdat ze weer een regelmatig patroon vormen”, bericht het tijdschrift. De zelfgroeperende mijnen „zullen aan de onderkant een krachtige, door een zuiger aangedreven voet hebben die ze meer dan 10 meter de lucht in moet kunnen stuwen”.

Hogere levensverwachting

In de afgelopen 25 jaar is de levensverwachting in Peru met 12,8 jaar gestegen, zo blijkt uit een recent VN-ontwikkelingsrapport. Terwijl de levensverwachting tussen 1970 en 1975 55,5 jaar was, steeg die tot 68,3 jaar tussen 1995 en 2000. De verhoogde levensverwachting, zegt de krant El Peruano, is het resultaat van een betere gezondheidszorg, die het sterftecijfer in dezelfde periode bij pasgeboren baby’s heeft verlaagd van 115 per 1000 tot 43 per 1000, en bij kinderen onder de 5 jaar van 178 per 1000 tot 54 per 1000. Men heeft berekend dat in de komende periode van 5 jaar „23 procent van de bevolking tot hun 60ste levensjaar in leven zal blijven”, aldus El Peruano.

Nuttige vitamine

Als we achter een computerscherm werken, reageren onze ogen voortdurend op de heldere en donkere lichtpunten op het scherm, zegt Zdrowie, een Pools tijdschrift over gezondheid. Hoe sterker deze visuele signalen zijn, hoe meer rodopsine, een lichtgevoelig pigment waardoor we kunnen zien, onze ogen verbruiken. Vitamine A is onmisbaar bij de aanmaak van rodopsine. Volgens Zdrowie zijn rijke bronnen van vitamine A onder andere lever en levertraan. Mensen die hun vet- en cholesterolopname moeten beperken, kunnen voedingsmiddelen gebruiken die bètacaroteen bevatten, dat door het lichaam met behulp van zonlicht in vitamine A wordt omgezet. Bètacaroteen zit in gele, oranje, rode en groene groenten en in vruchten als abrikozen, perziken, gedroogde pruimen, meloenen en mango’s.

Ongelukken door mobieltje

Wegen zijn niet de enige plaatsen waar het gebruik van een mobiele telefoon ongelukken in de hand kan werken. Spoorwegbeambten in Japan zeggen dat passagiers die op de perrons wachten, helemaal opgaan in gesprekken via een mobiele telefoon en vergeten waar ze zijn. Een van de recente ongelukken waarover Asahi Evening News berichtte, is dat van een jonge man die — al wat voorover — aan de rand van een perron stond terwijl hij aan het telefoneren was. Toen hij onbewust boog naar de persoon met wie hij sprak, werd zijn hoofd geschampt door een binnenkomende trein. Gelukkig kwam hij er met slechts „een snee boven zijn rechteroog” van af. Maar in een ander geval „boog een middelbare scholier die met een mobiele telefoon aan het bellen was zich over de rand van het perron, werd geraakt door een goederentrein en kwam om het leven”. Stationspersoneel bericht dat mensen soms hun telefoon op de rails laten vallen. Een 26-jarige man die naar beneden sprong om zijn telefoon op te rapen, werd door een trein „vermorzeld”. Spoorwegbeambten vragen mensen „eraan te denken dat perrons zeer gevaarlijke plaatsen zijn”.

Vliegtuigongelukken en het gezag van de gezagvoerder

Een artikel in de Singaporese krant The Straits Times wijst op sociale processen of interacties in de cockpit van lijnvliegtuigen als een van de mogelijke oorzaken van vliegtuigongelukken. Het bericht zegt dat „de interactie in de cockpit tussen gezagvoerder en copiloot in Azië zeer hiërarchisch is. De gezagvoerder  is de onbetwiste baas, waardoor een copiloot die iets afwijkends ontdekt misschien aarzelt om dat te berde te brengen uit angst de autoriteit van de gezagvoerder te betwisten.” Volgens de krant zouden personen een mogelijk probleem kunnen bespeuren maar kunnen aarzelen dat te berde te brengen „omdat ze zichzelf daarmee misschien in een ongunstig licht moeten plaatsen”. Of ze hebben wellicht het gevoel dat hun geloofwaardigheid in twijfel getrokken zal worden vanwege „hun plaats in de hiërarchie”. In de cockpit van een vliegtuig kan een neiging van een copiloot om zich maar liever stil te houden, de kans op een ongeluk vergroten.

Koraal diep in de problemen

Van Zuid-Afrika tot India zijn de koraalriffen in de Indische Oceaan in grote problemen, zegt The Economist. Mariene biologen hebben onlangs de alarmerende ontdekking gedaan dat „50-95% van de koraalriffen in de oceaan in de afgelopen twee jaar is afgestorven”. De oorzaak is het onvermogen van het koraal om een stijging van de zeetemperatuur van 1 tot 2 graden Celsius gedurende meer dan een paar weken te verdragen. „In 1998 lag de temperatuur rond de Seychellen verscheidene weken 3 °C boven wat voor het seizoen normaal was”, zegt het bericht. De onderzoekers denken dat dit „een opvallend bewijs voor mondiale opwarming” vormt. Het afsterven van koraal kostte de Malediven in 1998/99 $63 miljoen. Toeristen die schitterende riffen verwachten te zien, zegt The Economist, „wenden zich teleurgesteld af van stapels onooglijk grijs puin”. Olof Linden, mederedacteur van het onderzoeksrapport, zei dat „een groot deel van de zeer diverse ecosystemen op de planeet gewoon helemaal van slag is”. Omdat koraalriffen belangrijke mariene kraamkamers zijn, is deze ramp ook een slecht voorteken voor kustbevolkingen die afhankelijk zijn van de visserij.

Echtscheiding bij gepensioneerden

In Frankrijk „is het aantal echtparen van boven de 55 dat uit elkaar gaat in vier jaar tijd met 52 procent gestegen”, bericht de krant Le Figaro. In dezelfde periode is het echtscheidingscijfer onder echtparen van boven de 70 meer dan verdubbeld, met steeds vaker de vrouw als initiatiefneemster. Moeite met het aanpassen aan het leven als gepensioneerde is één factor. Problemen die hanteerbaar waren zolang een van de echtgenoten nog in het arbeidsproces zat, worden vaak ondraaglijk als beide partners thuis zijn. Bovendien is er een toename in het aantal financieel onafhankelijke vrouwen van boven de 50. Deze vrouwen zullen eerder van hun ontrouwe man scheiden dan vrouwen in vorige generaties. Terwijl gepensioneerde mannen vaak een jongere levensgezel vinden, blijven steeds meer vrouwen van in de 60 en 70 die geen weduwe zijn alleen.

Franse vrijgevigheid

Vrouwen zijn vrijgeviger dan mannen, en de ouderen vrijgeviger dan de jongeren. Dat zijn twee van de bevindingen van een opinieonderzoek dat de Fondation de France, een liefdadigheidsinstelling, een jaar lang heeft laten verrichten. Uit de resultaten blijkt dat de helft van de Franse bevolking zich genereus weet te betonen, en 28 procent van hen verschillende keren per jaar iets geeft, in de vorm van geld, tijd of op een andere manier. Het rapport kwam tot de bevinding dat „religieuze overtuiging en betrokkenheid bij een vereniging” vrijgevigheid bevorderen. Gebaseerd op het onderzoek schetst de Parijse krant Le Monde het profiel van de typische Franse vrek als een alleenstaande jonge man die nooit naar de kerk gaat en waarschijnlijk aan de Middellandse-Zeekust of op het platteland woont.

Uitbarsting van aids

In het jaar 2000 zijn meer dan 5 miljoen mensen met het aidsvirus besmet, zegt een gezamenlijk rapport van de VN-organisatie voor aidsbestrijding (UNAIDS) en de Wereldgezondheidsorganisatie. Dat brengt het wereldomvattende aantal mensen met hiv op meer dan 36 miljoen, ruim 50 procent meer dan ramingen die in 1991 zijn gedaan. Er is een uitbarsting van de epidemie in Oost-Europa, waar het aantal besmette personen — hoofdzakelijk drugsspuiters — in een jaar bijna is verdubbeld. Het rapport vermeldt ook dat in de rijkere landen van de wereld pogingen ter voorkoming van aids tot stilstand zijn gekomen, en dat aids zich daar voornamelijk onder drugsspuiters en homoseksuele mannen verspreidt. Aan de andere kant lijkt het aantal nieuwe besmettingen in het deel van Afrika beneden de Sahara, waar 25,3 miljoen mensen zijn besmet, zich voor het eerst te hebben gestabiliseerd. Sinds het uitbreken van de epidemie zijn ruim 21 miljoen mensen aan de ziekte gestorven.