“Talia e au e tau matafakatufono he tau matua haaku he mogo ne 15 e tau, mogonei kua 19 e tau haaku, manatu au kua lata ke fai atāina.”​—Sylvia.

Tatai nakai e tau logonaaga haau mo Sylvia? Ka pihia, ko e vala tala nei ka fakatutala ke he haau a tuaga mo e tau matua.

•  Ko e heigoa ne kua lata ke iloa e koe

•  Ko e heigoa haau ka taute

•  Ko e heigoa ne talahau he tau kapitiga haau

To tutala a koe mo e tau matua haau, manamanatu ke he tau vala nei:

• Hagahaga kelea e moui ka nakai fai fakatufono. Manamanatu ke he puhalatū lavelave. Ka e kua ka nakai fai fakamailoga, nakai fai molī, nakai fai fakamailoga ke he holo mafiti? Ko e tau fakatufono ma e kaina​—kua tuga e tau fakatufono he puhalatū​—ka lagomatai ke maopoopo.

• Taute e tau fakatufono ha kua fakaalofa e tau matua ki a koe. Ka nakai taute e laua ha fakatufono, fakakite he naia kua nakai fakaalofa a laua ki a koe. Ko e tau matua fēfē a laua ka pihia?

ILOA NAKAI E KOE? Muitua foki e tau matua ke he tau fakatufono! Ka nakai talitonu a koe, totou Kenese 2:24; Teutaronome 6:6, 7; Efeso 6:4; mo e 1 Timoteo 5:8.

Ka e kua ka logona e koe kua nakai hako e tau fakatufono he tau matua?

Ato fakatutala ki ai, manamanatu. He mogo ne lata ke omaoma ke he tau fakatufono he tau matua, na fēfē e mahani haau? Ka nakai omaoma a koe ti nakai ko e magaaho anei ke olelalo. Ka e kua lata a koe ke omaoma mua ke he tau fakatufono ha laua.

Ka omaoma a koe, tauteute e tau mena ne kua manako a koe ke tutala mo e tau matua. Lata ke manamanatu a koe mo e tohi hifo e tau manako haau ka fakatutala ki ai. Ti ole ke he tau matua ke taute e taha magaaho mo e matakavi ka hagahaga mitaki mo e mafola. Ka tutala a koe mo e tau matua, manatu e mena nei:

Kia fakalilifu. Pehe e Tohi Tapu: “Ka ko e kupu fakamamahi kua liuaki mai e ita.” (Tau Fakatai 15:1 NW) Manatu: Ka taufetoko a koe mo e tau matua po ke talaage kua hepe a laua, to nakai fai aoga e fakatutala.

“Ka fakalilifu e au e tau matua haaku, to fakalilifu foki a laua ki a au. Mukamuka ke talia ka fai fakalilifu ke he taha mo e taha.”​—Bianca, 19.

Fanogonogo. Talahau mai he Tohi Tapu ki a tautolu ke “alumaki ke fanogonogo, kia fakatuai ke vagahau atu.” (Iakopo 1:19) Manatu ko e tutala a koe mo e tau matua, ka e nakai ko e lauga ki a laua.

“He tutupu hake a tautolu, liga logona ko e mua e mena ne iloa ke he tau matua, ka e nakai mooli e tala ia. Kua lata ke fanogonogo ke he tau fakatonu mo e takitakiaga ha laua.”​—Devan, 20.

Kia maama. Lali ke maama e onoonoaga he tau matua haau. Muitua ke he talahauaga he Tohi Tapu ke “aua neke . . . manamanatu ke he tau mena hana, ka e . . . manamanatu ke he tau mena he falu.”​—ko e talahauaga anei ma e tau matua haau.​—Filipi 2:4.

“He mogo fakamua onoono au ko e tau fī haaku e tau matua, ka e nakai ko e tau kapitiga. Ka ko e mogonei kua iloa e au ko e fakaako agaia a laua ke leveki ia au tuga ni he fakaako au ke leveki ni e au a au. Ko e tau mena oti ne taute e laua ha ko e fakaalofa.”​—Joshua, 21.

Taute e tau fifiliaga. Ma e fakatai, ko e fakatufono he tau matua haau: nakai manako a laua ki a koe ke fakaholo ke he fiafiaaga he mamao. Ko e heigoa ne tupetupe a laua ki ai​—ko e fakaholo po ke fiafiaaga ka fano a koe ki ai?

• Kaeke ko e fakaholo, to hiki nakai e tau manatu ha laua ka fakaholo he taha tagata ne fakaholo mitaki?

• Kaeke ko e fiafiaaga, to lagomatai nakai ki a laua ka talaage e koe ko hai ka ō ke he fiafia mo e ko hai ka leveki?

Manatu ke fakalilifu e puhala tutala haau mo e fanogonogo fakaeneene ke he tau mena ne talahau he tau matua. Fakakite e “fakalilifu a koe ke he hau a matua tane, mo e hau a matua fifine” ke he haau a tau kupu mo e mahani. (Efeso 6:2, 3) To hiki nakai e talahauaga ha laua? Liga to hiki po ke nakai. Ka e lata a koe ke taute e tau mena . . .

Fakalilifu mo e talia e tau fifiliaga he tau matua haau. Aoga e puhala nei ka e nakai fa taute. Ka nakai moua e mena ne manako a koe ki ai ti taufetoko mo e tau matua, to uka foki he taha mogo ka liu ke tutala. He taha faahi, ka talia mooli e koe, to fakaatā e laua e falu fakatufono ne kua fitā he fakatu.