KO TAVITA ne tu ke mau ha kua tafepoi mafiti e tau kautau ne tata age ki a ia. Kikila e tau mata ha lautolu he matakutaku mo e fehola kehe mai he malē tau. Ko e ha ne matakutaku lahi a lautolu? Liga logona tumau e Tavita a lautolu ne hopoate he talahau tumau e falu kupu. Ko e higoa he tagata. Ti ko e tagata ia, hane tu fia toa he pahua, liga ko e kitia laia a Tavita he tagata lahi mahaki toili pihia.

Ko Koliato! Ne mailoga agataha e Tavita e kakano ne matakutaku e tau kautau ke he tagata nei​—ko ia ko e tagata lahi mahaki toili mo e loa gitu. Ka nakai tui e tapulu tau mamafa haana, liga mamafa a ia tuga e tokoua e tagata taane lalahi. Loga e kanavaakau haana, ti ko e toa malolō lahi a ia ne mahani ke he latau. Ne paleko atu a Koliato. Manamanatu la ke he leo lahi mo e tomumu haana ne taogo ke he tau faahi mouga he fakafiufiu e ia e kautau ha Isaraela mo e patuiki ha lautolu, ko Saulo. Ne paleko a ia ke hau taha tagata ke tau mo ia, ke latau ka e oti!​—1 Samuela 17:4-10.

Ne liliu tua e tau Isaraela. Ne liu tua foki e patuiki ko Saulo. Ti iloa e Tavita kua molea e taha e mahina he pihia ai! Ko e tau kautau ha Isaraela mo Filisitia kua tutū noa, he talahau lagaloga e Koliato e tau fakafiufiu ke he taha aho mo e taha aho. Ne fakaatukehe a Tavita. Ko e fakamā ha ia he manamanatu ke he patuiki ha Isaraela mo e tau kautau, putoia foki tolu e taokete ha Tavita ne vivivivi he matakutaku! Ki a Tavita, kua kelea e tagata pouliuli nei ko Koliato he fakamā e tau kautau ha Isaraela; ka e mua atu e kelea he fakafiufiu e ia e Atua ha Isaraela, ko Iehova! Ka ko e heigoa he tama fuata mui ko Tavita ka taute? Mo e ko e heigoa ha tautolu he vahā nei ka fakaako mai he tua ha Tavita?​—1 Samuela 17:11-14.

Kia liliu la a tautolu ke he tau mahina fakamua atu. Kua teitei pouli tuai he leveki e Tavita e tau mamoe he matua haana he tau kaukau mouga ne tata ki Petelehema. Ko e tama taane tino mitaki a ia, liga he fuata mui, ne kula haana lau ulu, tino malolō mo e tau mata lotomatala. He haana a tau magaaho okioki, fiafia a ia ke tā e akau fakatagi ko e kitara. Ne omoomoi a ia ha ko e fulufuluola he tau tufugatia he Atua, ti holo ki mua e makaka haana ke tā he kitara ha kua fiafia a ia he leva e fakaako. Ka ko e afiafi ia ne hagaao ki ai, ne fakafano atu ki a Tavita ke hau. Kua manako e matua taane haana ke kitia mafiti a ia.​—1 Samuela 16:12.

Ne kitia e ia e matua haana ko Iese, hane tutala mo e tagata motua. Ko ia nei ko e perofeta tua fakamooli ko Samuela. Ne fakafano atu e Iehova a ia ke fakauku e taha he tau tama taane ha Iese ke eke mo patuiki ha Isaraela! Fitā he kitia e Samuela e lafu taokete tokofitu ha Tavita, ka e fakamaama e Iehova ki a Samuela kua nakai fai ia lautolu ne fifili e Ia. Magaaho ne hoko atu a Tavita, ne pehē a Iehova ki a Samuela: “Fakauku ā e koe a ia; ha ko ia hanā”! I mua he lafu taokete ha Tavita, ne veveu e Samuela e lupo hoe manu he puke lolo pauaki ti liligi taha vala ke he ulu ha Tavita. Ne hiki katoatoa e moui ha Tavita tali mai he mogoia ne fakauku. Ne pehē e Tohi Tapu: “Ti hoko ai e Agaga a Iehova kia Tavita, ne kamata mai he aho ia ni.”​—1 Samuela 16:1, 5-11, 13.

Kua kamata kia a Tavita ke feaki e manako ke patuiki? Nakai, ne fiafia a ia ke fakatali ke he  takitakiaga he agaaga tapu ha Iehova, ke fakailoa ki a ia e magaaho ke taute e tau kotofaaga lalahi. Ti matutaki a ia ke taute e gahua tokolalo ko e leveki manu. Ko e gahua ne taute e ia mo e loto katoa mo e malolō lahi. Ne lagaua e fakamatakutaku he tau manu vale e tau mamoe he matua haana, lagataha he leona mo e lagataha he urosa po ke pea. Nakai lali a Tavita ke vega e tau manu nei he tu mai he mena mamao. Ka kua oho atu a ia ke tau mo e tau manu ia, ke puipui e tau mamoe lolelole he matua haana. He tau magaaho ua ia, ne keli e ia e tau manu vale nei!​—1 Samuela 17:34-36; Isaia 31:4.

Fai magaaho he mole, ti liu fakafano atu ki a Tavita ke hau. Kua logona he Patuiki ko Saulo e tau gahua mitaki ha Tavita. Pete ko e toa malolō agaia a Saulo, kua tiaki e Iehova a ia he totoko ke he tau poakiaga he Atua. Kua utakehe tuai e Iehova haana agaaga mai ia Saulo, ti fa hufia e patuiki he agaaga kelea​—ita, tuaha, mo e favale. Ka hufia a Saulo he agaaga kelea nei, ko e taha mena ne fakatotoka aki a ia ko e leo kofe. Ne iloa he falu tagata ha Saulo na makaka a Tavita he tā leo kofe, mo e latau foki. Ne fakafano atu ki a Tavita ke hau, ti nakai leva kua eke a ia mo tagata tā leo kofe ha Saulo mo e hoa ke puipui a ia.​—1 Samuela 15:26-29; 16:14-23.

Ma e tau fuata, kua fakaako pauaki a lautolu ke he tua ha Tavita he tau mena nei. Mailoga ai ne fakaaoga e ia e tau magaaho atā haana ke tutuli e tau mena ka fakatata lahi a ia ki a Iehova. Lafi foki, ne fakauka a ia he feaki e tau puhala ne aoga ti mukamuka ke moua e ia e gahua. Ka e mua atu, ne omaoma a ia ke he tau takitakiaga he agaaga ha Iehova. Ko e fakaakoaga mitaki lahi ma tautolu oti ke iloa!​—Fakamatalaaga 12:1.

Magaaho ne fekafekau a Tavita ki a Saulo, ne fa liu a ia ki kaina ke leveki e tau mamoe, ti nofo leva he falu magaaho. Ko e taha he tau magaaho pehēnei ne fekau e Iese a Tavita ke fano ke fakakia e tau tama tokotolu lalahi haana he kautau ha Saulo. Ne omaoma a Tavita, ti finatu mo e tau mena loga ma e lafu haana ke he Pahua ko Ela. Ne ofo a ia he hoko atu, kua tutū noa e tau kautau he tau faahi ne ua tuga ne fakamaama he kamataaga he tala nei. Ne fehagaaoaki e tau kau nei mai he tau faahi ne ua he pahua lahi.​—1 Samuela 17:1-3, 15-19.

Ki a Tavita kua kelea lahi e tuaga. Maeke fēfē e tau kautau he Atua moui ko Iehova, ke fehola he matakutaku ke he tagata nei​—ko e tagata pouliuli? Kitia e Tavita e tau fakafiufiu ha Koliato ko e totoko pauaki ki a Iehova. Ti kamata a ia ke tutala fakamakai ke he tau kautau ma e puhala ke tau ki a Koliato. Nakai leva ti logona he taokete ha Tavita ko Eliapo e tau tala ha Tavita. Ne vale a ia ke he haana a tehina, mo e talaage ko e hau ni a ia ke kitekite ke he tau mena ne mamate he malē tau. Ka e talaage a Tavita: “Ko e heigoa kia kua eke ai e au? Kua eke pule noa kia e au?” Ti matutaki a ia ke tutala mauokafua ke keli a Koliato, ti fai tagata ne talaage e tala haana ki a Saulo. Ne poaki e patuiki ke tamai a Tavita ki a ia.​—1 Samuela 17:23-31.

Ti talaage e Tavita ke he patuiki e tau kupu atihake nei hagaao ki a Koliato: “Aua neke lolelole ai e loto he taha tagata ha ko ia.” Ko Saulo mo e haana a tau tagata kua loto lolelole mooli ha ko Koliato. Liga hepe a lautolu he fakatatai a lautolu ke he tagata lahi mahaki toili nei, he manamanatu kua loloa ni a lautolu ke hoko ke he fatafata haana. Manamanatu  a lautolu to mukamuka e tupua nei ne fai kanavaakau ke tau ki a lautolu. Ka e nakai manamanatu pihia a Tavita. To kitia e tautolu, kua kehe mamao e onoonoaga haana ke he lekua nei. Ti pehē a ia ke fano a ia ke tau mo Koliato.​—1 Samuela 17:32.

Ne ai talia e Saulo: “Nakai ni maeke ke tau a mua mo e tagata Filisitia na, ha ko e tama tote a koe, ka ko ia ko e toa tali mai he vaha tote.” Ko e tama tote mooli kia a Tavita? Nakai, kua nakaila hokotia e tau moui haana ke finatu he kautau, ti mata tote foki a ia. Ka kua fitā a Tavita he talahaua ko e toa he tau, ti liga kua teitei 20 e tau haana mogonei.​—1 Samuela 16:18; 17:33.

Ne fakamafana e Tavita a Saulo he liu talaage e tau mena ne tutupu ki a ia mo e leona mo e pea. Kua fakatokoluga kia a ia? Nakai. Iloa e Tavita e puhala ne kautū a ia ke he tau totokoaga na. Ne pehē a ia: “Ko Iehova ne laveaki au mai he lima he leona mo e lima he urosa; ko ia ni ke laveaki au mai he lima he tagata Filisitia na.” Ne talia agataha a Saulo ti pehē: “Ati fano a a koe, to fakalataha mo koe foki a Iehova.”​—1 Samuela 17:37.

Manako nakai a koe ke moua e tua tuga ha Tavita? Ko e tua ha Tavita kua nakai ko e manamanatu noa. Ne tua a ia ke he Atua haana ha ko e iloilo mo e tau mena ne tutupu ki a ia. Iloa e ia ko Iehova ko e Puipui fakaalofa mo e Fakamooli he tau maveheaga. Ka manako a tautolu ke moua e tua pihia, kua lata ni ke fakaako tumau hagaao ke he Atua i loto he Tohi Tapu. Ka momoui fakatatau a tautolu ke he tau mena ne iloa, ko e tau fua mitaki ka moua to fakamalolō foki e tua ha tautolu.​—Heperu 11:1.

Magaaho fakamua, ne lali a Saulo ke fakatui aki e tau tapulu tau haana a Tavita. Ne teitei ke tuga ha Koliato, talaga mai he apa kula, liga ko e tapulu tau lahi ne loga e vala lapatoa ikiiki ne tuku fakalataha tuga e tau hinafi ika. Ka e lali a Tavita ke faifano he tui e tapulu lahi mo e mamafa ia, ti mailoga kua nakai aoga. Ne nakai fakaako a ia ko e kautau, ti ai mahani foki ke tui e tapulu tau, mua atu ha ko e tapulu tau ne tui e Saulo, ko ia ko e tagata ne loa lahi he motu ha Isaraela! (1 Samuela 9:2) Ti utakehe e ia e tau mena nei mo e tui e tapulu ne mahani a ia ke tui​—ko e tapulu he leveki mamoe ka gahua ke leveki haana fuifui mamoe.​—1 Samuela 17:38-40.

Ne totō e Tavita e tokotoko leveki mamoe haana, teka e kato he tukeua mo e uta foki e filo. Tuga ko e mena tote e filo ka ko e kanavaakau malolō lahi. Ne taha e vala he matahiku he ua e kala leta loloa, ko e kanavaakau aoga lahi he leveki mamoe. Tuku e ia e maka i loto he vala ia he tau kala leta, ili fakamafiti ki luga he ulu haana, ti fakatoka e taha kala leta, ti oga atu fakahakotika e maka ke lau e mena ne hagaaki a ia ki ai. Aoga lahi e kanavaakau nei ti fai matakau pauaki e tau kautau ke fakaaoga ai.

Ne mautali katoatoa a Tavita ke fehagai mo e fī haana. Liu la ke manamanatu ke he tau liogi fakamakamaka ha Tavita he tukutuku hifo he vai tafe kua magomago he pahua, mo e oko hake lima e maka molemole ikiiki. Ti finatu a ia ke he malē tau​—nakai fano ka e poi!

He kitia e Koliato e tagata ne finatu ke tau mo ia, ko e heigoa e manatu haana? Totou e tautolu, ne “fakateaga ai a ia kia ia; ha ko e fuata tote a ia, ti kula hana tau lau ulu, ti mata mitaki ni a ia.” Ti hea atu e Koliato mo e leo tomumu: “Ko e kuli kia au ne hau ai a koe kia au mo e tokotoko?” Maaliali ai, ne kitia e ia e tokotoko ha Tavita ka e nakai kitia e filo. Ne kaialu e ia a Tavita ke he tau atua ha Filisitia, ti omonuo ke foaki e tino haana ke he tau manu lele mo e tau manu huifa he vao.​—1 Samuela 17:41-44.

Ke hoko mai mogonei, ko e tali a Tavita ne fakakite mai e tua malolō lahi. Manamanatu la ke he fuata nei ne hea atu ki a Koliato: “Kua hau a koe kia au mo e pelu, mo e tao mo e tao leoleo; ka ko au, kua fina atu au kia koe ke he higoa a Iehova Sapaota, ko e Atua he tau kau a Isaraela ne fakafiu a koe ki ai.” Iloa e Tavita ko e malolō he tagata mo e tau kanavaakau kua nakai aoga lahi. Ko Koliato ne nakai fakalilifu ki a Iehova ko e Atua, mo e ko Iehova ni ka tali atu. Ne talahau e Tavita, “ha ha ia Iehova e pule ke he tau.”​—1 Samuela 17:45-47.

Nakai galo ia Tavita e tino lahi mahaki toili ha Koliato po ke tau kanavaakau haana. Ka e nakai fakaatā e Tavita e tau mena nei ke fakalolelole a ia. Nakai taute e ia e mena hepe tuga ne taute e Saulo mo e tau tagata he kautau haana. Ne nakai fakatatai e Tavita a ia ki a Koliato. Ka e onoono a ia ki a  Koliato he fakatatai a Koliato mo Iehova. Ne kavi hiva mo e hafa e futu (2.9 e mita) ha Koliato he loa, ti kua loa hake a ia he tau tagata ne toe, ka e lahi fēfē a ia ka fakatatai ke he Pule Katoatoa he lagi mo e lalolagi? Kua tatai mooli a ia mo e tau tagata oti, tuga e tama moko tote​—he tuaga nei, ko e taha moko foki kua amanaki a Iehova ke tamate!

Ne poi atu a Tavita ke he fī haana mo e eke mai e maka he kato. Tuku e ia e maka ke he filo ti ili ato kiī ai tuga e kilili. Ne fina age fakatata a Koliato ki a Tavita, liga i tua he hoa ne totō e akau pāpā haana. Liga nakai lagomatai e loa lahi ha Koliato, he nakai maeke e hoa haana ne kū ia ia ke lagaki fakatokoluga e akau pāpā ke malu e ulu ha Koliato. Ti kua hagaaki fakatonutonu a Tavita ke he ulu ha Koliato.​—1 Samuela 17:41.

Ne fakatoka e Tavita e maka haana. Manamanatu ke he nonoiki he magaaho ne vili atu e maka ke he mena ne fakakivi a ia ki ai. Nakai fai fakauaua kua lalago mai a Iehova ke lagataha ni e taute e Tavita e mena nei. Ne lau ti tomo e maka ke he matalē ha Koliato. Ko e tagata makimaki nei ne veli fakafohifo ke he kelekele! Ti liga hola e hoa haana he matakutaku. Ne poi atu a Tavita mo e totō e pelu ha Koliato, ti hio kehe e ulu he tupua.​—1 Samuela 17:48-51.

Fakahiku ai, ne loto malolō a Saulo mo e tau kautau haana. Mo e leo lahi mahaki he tau, ne tutuli e lautolu e tau tagata Filisitia. Ko e fakahikuaga he tau ne tuga ni he talaage e Tavita ki a Koliato: ‘Ko Iehova ka tuku mai e ia a mutolu ke he tau lima ha mautolu.’​—1 Samuela 17:47, 52, 53.

He vahā nei, kua nakai o atu e tau fekafekau he Atua ke felakutaki. Kua mole tuai e tau magahala pihia. (Mataio 26:52) Ka e lata agaia a tautolu ke fifitaki ke he tua ha Tavita. Tuga a ia, kua lata ia tautolu ke kitia na moolioli a Iehova​—ko e Atua tokotaha maka ni ke fekafekau mo e fakalilifu ki ai. Liga logona kua ikiiki a tautolu ka fakatatai ke he tau lekua ha tautolu, ka kua ikiiki e tau lekua ha tautolu ka fakatatai ke he malolō mua ue atu ha Iehova. Ka fifili e tautolu a Iehova mo Atua ha tautolu ti tua ki a ia tuga ne taute e Tavita, to nakai fai paleko mo e nakai fai lekua, ke fakalolelole a tautolu. Nakai fai mena ne nakai maeke e malolō ha Iehova ke kautū ki ai!