Mbela oto ka kandula po oontamanana e to lalakanene ombili?
JEHOVA KALUNGA ota ladhipike Aakriste ya kale ye hole ombili. Okwa hala tu yi lalakanene notu yi tale ko yi li oshinima sha simana. Tu li aalongelikalunga yashili, ngele otwe yi lalakanene otatu ke yi nyanyukilwa. Shika otashi ki inyengitha yalwe mboka ya hala okukala ye na ombili ye ye megongalo lyopaKriste.
Pashiholelwa, onganga yimwe yi shiwike nawa yokoMadagascar oya li ya mono kutya Oonzapo dhaJehova odhi na ombili. Oyi ipopile tayi ti: ‘Ngele onandi ka ye melongelokalunga lyontumba, oli na okukala lyOonzapo.’ Mokweendela ko kwethimbo, oye etha po iilonga yayo yuumpulile, e tayi opaleke ondjokana yayo yi kale tayi tsu kumwe nomanyolo noya ningi omulongeli gwaJehova Kalunga kombili.
Ngaashi omulumentu ngono, aantu omayovi omumvo kehe ohaya mono ombili ndjoka ya kala ya halelela megongalo lyopaKriste. Kakele kaashono, Ombiimbeli oye shi popi sha yela kutya ‘efupa, uululu nokuhola olugodhi’ otayi vulu okuyona po ombili megongalo nokweeta uupyakadhi. (Jak. 3:14-16) Ihe Ombiimbeli otayi gandja wo omayele gankene tu na okuyanda uupyakadhi mboka nokukokeka ombili. Natu taleni nkene omayele ngaka ga kwathela yalwe.
UUPYAKADHI NAASHOKA TASHI WU KANDULA PO
CHRIS okwa ti: “Onda li ndi na uupyakadhi nomumwatate ngoka hatu longo naye. Oshikando shimwe sho twa li tatu nyenyeta, aantu yaali oya li ye tu tala sho tatu ulathana nayi.”
JANET okwa ti: “Omumwameme ngoka handi longo olundji pamwe naye, okwa li a kaleke ombaadhilila elongekidho lyetu lyoku ka longa pamwe muukalele. Okuza mpono okwe etha po okupopya nangaye. Kandi shi wo kutya omolwashike.”
MICHAEL okwa ti: “Onda li tandi popi naantu yatatu mongodhi. Gumwe sho a ti kutya oshi li nawa, onda li ndi shi okwa dhima ko, ihe nani hasho. Ondi iyadha nda popya iinima haayo kombinga ye kugulwe mongodhi.”
GARY okwa ti: “Aakokolindjila yaali yomegongalo lyetu pokati kawo opwa li pwa holoka uupyakadhi. Gumwe okwa tameke okunyenyetela mukwawo. Okunyenyeta kwawo okwa gumu nayi yalwe.”
Otashi vulika wu tye kutya mbono hawo naanaa uupyakadhi wa kwata miiti. Ihe shika otashi vulu okuguma yalwe pamaiyuvo nopambepo uule wethimbo. Shoka tashi nyanyudha, aamwatate naamwameme mbaka oya landula ewiliko ndyoka li li mOmbiimbeli e taya kala natango ye na ombili. Mbela sho to tala omayele geni gOmbiimbeli ya tula miilonga ngoka ge ya kwathele?
“Inamu tamanana mondjila.” (Gen. 45:24) Josef okwa li a pe aamwahe omayele ngoka sho ya shuna kuhe. Oohapu ndhono kadha li tuu ombwanawa! Ngele omuntu iha pangele ongeyo ye noha geye mbala, otashi vulika shi geyithe yalwe. Chris okwa li a mono kutya ke na eifupipiko ye iha taamba ko omayele. Molwaashoka okwa li a hala okuninga omalunduluko, okwa pe ombili aamwahe mboka a nyenyeta nayo. Okuza mpono Chris okwa longo nuudhiginini a kale ha pangele ongeyo ye. Sho omuniilonga pamwe naye a mono nkene a lundulula iikala ye, naye okwa ningi omalunduluko. Ngashingeyi ayehe otaya longele Jehova.
“Omadhiladhilo inaaga kundathanwa nawa otaga ponyo.” (Omayel. 15:22) Janet okwa hulitha ta ti kutya okwa pumbwa okukala e hole oshili tashi zi komutima. Okwa tokola a ka ‘kundathane’ nomumwameme ngoka. Sho taya kundathana, Janet okwa lombwele omumwameme a popye a manguluka shoka she mu geyitha. Petameko oonkundathana odha li owala inda mo ndi ye mo. Ihe iinima oya li ye ende nawa sho ya kundathana uupyakadhi wawo momukalo omwaanawa. Omumwameme okwa mono kutya ka li u uvite ko nawa oshinima shontumba shoka nokuli inaashi kwatela mo Janet. Okwe mu pe ombili, nokuza mpono oya tsikile natango okulongela Jehova pamwe.
“Ngele to fala omagano goye koshiyambelo, ihe ohaluka wa dhimbulukwa hoka kutya ou na omuntu e ku ninga nayi, nena omagano goye ga thiga ko, u ye manga, mu paathane ombili namukweni.” (Mat. 5:23, 24) Otashi vulika to dhimbulukwa omayele ngoka Jesus a li a gandja mEuvitho lye lyOkondundu. Michael okwa li u uvite nayi noonkondo sho a mono kutya okwa popya oohapu oombwinayi kombinga yamukwawo. Okwa tokola a ninge oonkambadhala, opo a kale e na ombili nomumwahe. Okwa gandja ombili neifupipiko komumwahe, sho a popi naye oshipala noshipala. Oshizemo osha li shini mbela? Michael ota ti: “Omumwatate okwa li a dhimina ndje po shili.” Oya ningi ookuume ishewe.
“Kwathathaneni, dhiminathanii po oondjo ethimbo kehe, uuna pe na ngoka a ningathana namukwawo.” (Kol. 3:12-14) Shi na ko nasha nuupyakadhi mboka wa li pokati kayaali mboka ya kala aakokolindjila ethimbo ele, omukuluntugongalo gumwe okwe ya kwathele ya dhiladhile komapulo ngaashi: ‘Mbela tse yaali otu na ngaa okuningitha yalwe ya kale yu uvite nayi omolwokwaauvathana kwetu? Mbela opu na ngaa shili etompelo lyasha tali tu imbi tu tse kumwe notu tsikile okulongela Jehova nombili?’ Oya taamba ko omayele gomukuluntugongalo e taye ga tula miilonga. Ngashingeyi otaya longele kumwe sho tayu uvitha onkundana ombwanawa.
Uuna tatu tula miilonga omayele ngoka ge li mAakolossa 3:12-14, otage ke tu kwathela uuna gumwe e tu uvitha nayi. Oyendji oya mona kutya eifupipiko otali ya kwathele ya dhimine po noya dhimbwe shoka ya ningilwa. Uuna mwa ningi oonkambadhala, ihe otashi monika sha fa natango mwa pumbwa okuninga po sha, mbela itamu vulu okutula miilonga ekotampango lyaMateus
18:15? Omayele gaJesus ngaka otaga popi onkatu ndjoka gumwe e na okukatuka uuna a yona sha kwata miiti kumukwawo. Ihe ekotampango moohapu ndhoka otali longo wo sha faathana shi na ko nasha nonkatu ndjoka wu na okukatuka uuna wu na uupyakadhi nomumwatate nenge nomumwameme. Oto vulu okuya kwaangoka wu na uupyakadhi naye, e to kundathana naye momukalo gwombili noneifupipiko e tamu kandula po uupyakadhi.Odhoshili kutya Ombiimbeli otayi gandja omayele galwe taga longo. Opo omayele ngaka ga longe, owa pumbwa okuulika ‘iiyimati yombepo ngaashi: ohole, enyanyu, ombili, ontalanteni, ohenda, uuwanawa, eitaalo, olukeno neipangelomwene.’ (Gal. 5:22, 23, yelekanitha NW.) Ngaashi omagadhi haga nengeneke eshina, omaukwatya gopaKalunga otage tu kwathele tu kale tu na ombili nayalwe.
OMAUKWATYA GA YOOLOKATHANA OHAGA KWATHELE EGONGALO LI KALE LYA NYANYUKWA
Kehe gumwe gwomutse oku na uukwatya wi ili, ye kehe gumwe oha tala ko iinima momukalo gwi ili nohi inyenge momukalo gwa yooloka. Shoka otashi vulu oku tu kwathela tu kale tu na ekwatathano li li nawa. Ihe otashi vulu wo okweetitha okwaauvathana. Omukuluntugongalo gumwe ngoka a pyokoka okwa gandja oshiholelwa ta ti: “Omuntu ngoka e na ohoni otashi vulika shi kale oshidhigu kuye okukala nomuntu ngoka a mangulukila kehe gumwe. Eyooloko ndyoka otashi vulika tali monika lya fa inaali simana, ihe otali vulu okunayipaleka onkalo.” Mbela owe shi mona kutya aantu mboka ye na omaukwatya ga yooloka ko thiluthilu kugayalwe kashi shi oshipu kuyo okukala ye na ekwatathano ewanawa nayalwe? Natu taleni kiiholelwa iyali yaayapostoli. Uuna tatu dhiladhila kuPetrus otashi vulika tu tye kutya omuntu ngoka ha popi owala kehe shimwe. Uuna tatu dhiladhila kuJohannes otashi vulika tu tye kutya omumwatate omunahole ngoka ha dhiladhila tango manga inaa popya nenge inaa katuka onkatu. Otashi vulika pwa li pu na iinima yimwe mbyoka ye ya ningitha ya kale ya yoolokathana. Oye na omaukwatya ga yoolokathana shili, ihe nonando ongawo, oya li haya longele kumwe. (Iil. 8:14; Gal. 2:9) Onkee ano, nonando Aakriste oye na omaukwatya ga yoolokathana otaya vulu okulongela kumwe.
Otashi vulika megongalo lyeni mu na omumwatate ngoka he ku ningile nayi mokupopya nomiilonga ye. Owa pumbwa okudhiladhila kutya Kristus okwa sila wo omuntu ngoka nowu na oku mu ulukila ohole. (Joh. 13:34, 35; Rom. 5:6-8) Onkee ano, pehala lyokuteya po ekwatathano lyeni naye nenge okuyanda okukala naye, ipula to ti: ‘Mbela omumwatate oha ningi lela shoka sha puka pamanyolo? Mbela aluhe oha kambadhala okuuvitha ndje nayi? Nenge otu na owala omaukwatya ga yoolokathana’? Epulo limwe lya simana ndyoka wu na okwiipula olyo: ‘Omaukwatya geni e na omawanawa tandi vulu okumona uuwanawa mugo?’
Epulo ndyono lyahugunina olya simanenena. Ngele omuntu ngono oha popi unene, ihe ngoye omumweni, dhiladhila komikalo omipu ndhoka ha longitha okutameka oonkundathana muukalele. Otashi vulika shi kale shi li nawa okuninga elongekidho mu ka longe pamwe muukalele wu tale shoka to vulu okwiilonga kuye. Ngele aluhe oku hole okukwathela yalwe, omanga ngoye tashi vulika ihoo gandja sha naanaa, mbela owa ndhindhilika ngaa enyanyu ndyoka hali zi mokukwathela aakokele, mboka taye ehama naamboka ya pumbwa ekwatho? Ano oshitsa oshi li mpano kutya, nonando omu na omaukwatya ga yoolokathana, ngoye nomumwatate otamu vulu okukala ookuume, uuna tamu gandja eitulomo komaukwatya omawanawa. Nonando itamu ka kala mu na uukuume wopothingo uuna to shi ningi, otashi ke mu kwathela mu kale mu na ekwatathano ewanawa nomu kokeke ombili pokati keni nomegongalo alihe.
Euodia naSintike otashi vulika ya li ye na omaukwatya ga yooloka thiluthilu. Ihe nonando ongawo, omuyapostoli Paulus okwa li e ya ladhipike ya “kambadhale okuuvathana ngashika aakiintu aamwayinathana mOmuwa.” (Fil. 4:2) Mbela nangoye ito ka longa nuudhiginini wu adhe elalakano lyoye lyokulalakanena ombili?
INO ETHA OKWAAUVATHANA KU TSIKILE
Ngaashi omawu ga kokela moshikunino shoongala, okudhiladhilila yalwe uuwinayi otaku vulu okunayipika onkalo noonkondo ngele inatu
vudha mo iikala ya tya ngawo. Ngele momitima dhetu omwa kala mu udha uuwinayi, otashi vulu nokuli okuguma egongalo. Ngele otu hole Jehova nosho wo aamwatate, otatu ka ninga ngaashi tatu vulu tu kaleke kokule iikala iiwinayi mbyoka tayi vulu okuteya po ombili yoshigwana shaKalunga.Uuna tatu kandula po uupyakadhi nelalakano lyokweeta ombili, otatu ka mona iizemo iiwanawa. Tala koshiholelwa shOnzapo yimwe ndjoka ya ti: “Onda li ndi wete omumwameme gumwe tu ungaunga nangame nda fa okanona. Osha li hashi yemateke ndje noonkondo. Sho she ende tashi lulile ndje, onda tameke oku mu ngwenyaukila. ‘Onda li ndi uvite kutya ina simaneka ndje, nangame onda li ndi wete kutya itandi mu simaneke.’”
Omumwameme nguka okwa tameke okudhiladhila kombinga yoonkatu dhe. Okwa ti: “Onda tameke okumona omaukwatya gandje omawinayi nonda li ndi iyuvitile nayi shili. Onda mono kutya ondi na okulundulula omadhiladhilo gandje. Sho nda galikana kuJehova kombinga yuupyakadhi wandje nomumwameme, onde mu landele omagano e tandi mu nyolele okakalata tandi mu pe ombili omolwiikala yandje iiwinayi. Otwi ipapatele e tatu kandula po uupyakadhi. Okuza mpono inatu kala we nando tu na uupyakadhi.”
Aantu oya halelela okukala ye na ombili. Ihe uuna ye wete kaaye niwe ko nasha nayo nenge ye na iikala yuuntsa, oyendji ohaya tameke okwiihumbata nayi. Shoka osho shi li ngaaka koyendji mboka ihaaya longele Jehova, ihe mokati koshigwana shaJehova ombili nuukumwe oyi na okulalakanenwa. Jehova okwa nwetha mo Paulus a nyole ta ti: ‘Ngame otandi mu kumagidha kutya okweenda kweni naku kale kwo opalathana neithano ndyoka Kalunga e mu ithana nalyo. Kaleni aluhe aaifupipiki, aatalanteni naaidhidhimiki. Hololeni ohole yeni mokuyakulathana. Ningeni ashihe shoka tamu vulu okukoleka uukumwe weni womombepo ondjapuki omolwombili ndjoka tayi mu mangele kumwe.’ (Ef. 4:1-3) ‘Ombili ndjoka tayi mangele kumwe’ oyi li oshinima shi na ondilo. Natu yi lalakanene mokukala twa tokola toko okukandula po uupyakadhi kehe tawu holoka mokati ketu.