1. Ngowapi mukhaindi mukuru-kuru wo rudo, zve mungahusanangurisa kudini? (Vonanyi pikica yo kutanga.)

JEHOVHA i Cinyuke co rudo. (1 Johani 4:7) Mukhaindi mukuru wo rudo wakacijikira pa zviambi zvakanaka. Mu Bhaibheri, mukhaindi uu wo rudo unosananguhwa ngo gama ro Cigiriki rokuti a·gaʹpe. Rudo uhu hunobatanija kuda zvakakura no kuva no mazwiro akavanga no umweni, asi hunobatanija zvinopinda kuva no mazwiro hao basi. Hunokhombijwa ngo kuita zvinobesera vamweni. Rudo uhwo hunotindundira kuti tiite zviro zvakanaka ku vamweni. Mukhaindi wakadari wo rudo unopa mudakaro no upenyu huno cinangwa.

2, 3. Jehovha wakakhombijisa kudini rudo hwo kujiramba ku vandhu?

² Jehovha wakakhombija rudo kuno vandhu, pikija acito atosika Adhamu na Eva. Iyena wakaita nyika ngo maitiro okuti ikwanise kuita kuti tive no zvese zvinodiwa kuti tipone. Kusiapo izvo, wakaiita kuti ive ndau yotaizonasa kubusa upenyu. Jehovha azivi kuita izvi kuitira iyena pacake asi, wakazviitira itusu. Paakandopera kunasirira nyika, iyena wakasika vandhu no wovapa vetero yo kurarama mbhera narini mu paradhiso pasi pano.

 ³ Mukufamba ko nguva, Jehovha wakakhombija rudo hwake hwo kujiramba ku vandhu mu njira yakakura maningi. Pikija Adhamu na Eva vainga vapanduka, Jehovha waenga no gwinyiso rokuti vamweni vo mubarihwana wake vaizomuda ngo ndava yo kunasirira kwake muripo wo kujipira wo Mwana wake kuti avaponese. (Genesi 3:15; 1 Johani 4:10) Jehovha paakagondisa muripo, kwaari, waitodari inga watopera kuizwa kare. Pa 4.000 zvo makore akazotevera, Jehovha wakazopa vandhu Mwana wake umwe ega. (Johani 3:16) Tinobonga maningi ngo rudo hwa Jehovha!

4. Tinozvizivisa kudini kuti vandhu vacizivi kukwana vanokwanisa kukhombija rudo hwo kujiramba?

⁴ Itusu ticiziviwari kukwana, tinokwanisavo kukhombija rudo hwo kujiramba here? Hina, tinokwanisa. Jehovha wakatisika ngo muezaniso wake, zvinoti, tecikwanisa kumutevejera. Kukhombija rudo hwo kujiramba azvizivi kureruka mukuvo wese, asi zvinokwanisika. Abheri wakakhombija rudo kuna Mwari paakapira zvaushoni zvaainga nazvo acina umbau paakajiramba, wopira divi raushoni ro zvaaenga nazvo. (Genesi 4:3, 4) Nowa wakakhombija rudo hwo kujiramba paakaenderera mberi acicumaira masoko a Mwari ko makore akawanda pikija aacaipurukihwa ngo vandhu. (2 Pedru 2:5) Zve Abhirahama wakakhombija kuti rudo hwake kuna Mwari hwaivanga ngo kuda kuita mupiro Izaki, mwana kwake waaida. (Jakobo 2:21) Mukufanana no vanarume vokugondeka ava, tinodavo kukhombija rudo pikija pozvinonesa.

5. Tingakhombija rudo hwokadi-kadi ngo njira japi?

⁵ Bhaibheri rinotibvunja kuti tinodikana kukhombija rudo hwokadi-kadi haiwa “ngo mazwi nokuti ngo rurumi. Ngatidise ngo bziito no bzokadi.” (1 Johani 3:18) Izvo zvinoreva kuti atibviri kukhombija rudo ngo magama here? Andizvopi. (1 VaTesalònika 4:18) Asi, zvinoreva kuti asipi nguva jese zvinokwana kunanga basi kuti: “Ndinokuda.” Tinodikana kukhombija ngo zviito. Inga muezaniso, kudari hama kana hambzaji jedu jiri kukarairihwa ngo zvokuha kana zvokusimira, azvikwani basi kuvabhuira magama o kunaka mwoyo. (Jakobo 2:15, 16) Mu njira yakafanana, ngo ndava yo rudo hwedu kuna Jehovha no vadoni vedu, atiiti basi mukumbiro kuti kuwanike vacumaeri vakawanda, vatinozocumaera navo, asi tinotoshanda ngo simba pa kucumaira.—Mateu 9:38.

6, 7. (a) Icinyi “rudo hwokadi”? (b) Ngojapi jimwe jo muezaniso jo rudo hwo hwokucengejera?

⁶ Mupostori Johani wakananga kuti tinodikana kuda vamweni ngo “bziito no bzokadi.” Ngokudaro, kudisana kwedu “kucadoita kwokucengejera,” ngo manangiro amweni, tinodikana kuva no “rudo hwokadi.” (VaRoma 12:9; 2 VaKorinto 6:6) Nguva jimweni, mundhu angavonesa inga ano rudo. Asi kunanga kuti rudo hwakeho ngo wokadi zve wo mwoyo wese here? Zvicinyi zviri kumutora kuti akhombije rudohwo? Akuna rudo unodikana kuva wo kucengejera. Rudo hwo kucengejera ahushandi.

 ⁷ Ngativone muezaniso jimweni jo rudo hwomahara. Sathana paakabhuya na Evha mu minda wo Edheni, zvaakananga zvakavonesa inga kuti waida kugara ushoni kwake. Asi zvaakaita zvakakhombija kuti andizvopi zvaaida. (Genesi 3:4, 5) Dhavhidhi paainga mambo, wainga no shamwari yaidanijwa Ahitoferi. Asi Ahitoferi wakacengejera Dhavhidhi kuti ajibesere pacake. Zviito zvake zvakakhombija kuti aacainga shamwari yokadi-kadi. (2 Samueli 15:31) Nyamasi uno, vapanduki no vamweni vanoparajanisa ungano, vanozviita ngo kushandisa “mazwi okuthiva no okucengejera.” (VaRoma 16:17, 18) Ivona vangatocengejera inga kuti vanotaja vamweni, asi zvokadi, ivona vano umbau.

8. I mubvunjo wapi wotinodikana kuzviita toga?

⁸ Rudo hwo kucengejera unonyoeja maningi ngo kuti unoita kuti vandhu varangarire zvicikaripi izvona. Tingakwanisa kucengejera vandhu, asi Jehovha aacengejereki. Jesu wakananga kuti vaya vanoita inga vacengejeri vaizopanicwa ‘maningi’. (Mateu 24:51, Shanduro yeNyika Itsva) Inga vashandiri va Jehovha, atidi kuva vacengejeri. Ngokudaro, tinodikana kuzvibvunjisa kudari: ‘Rudo hwangu ngo hwokadi-kadi, kana ndina umbau no kutama kugondeka?’ Ngativone njira nvumbamwe jotingakhombija ndijona “rudo hwokadi.”

9. Rudo hwokadi-kadi hunotikwevejera kuti tiitenyi?

⁹ Dakaranyi ngo kushandira pikija kudari pacina ari kuvona zvomuri kuita. Ngo kukwevejehwa ngo rudo no kunaka mwoyo, tinodikana kuva no cido co kuitira zviro vamweni, zviro zvokuti apana anozozviziva kuti ndisu taitaro. (Verenganyi Mateu 6:1-4.) Anania na Safira vainga no murangariro wakasiana. Povakaita mupiro ivona vaida kuti vamweni vazive ngo mupiro wovakaita. Vonyepa ngo pamusoro po mutengo wovakapa, zve vakazopanicwa ngo kucengejera kwavo. (Maitiro o Vapostori 5:1-10) Kudari tinonasa kuda hama jedu, tinozodakara ngo kujiitira zviro ticikapsaki kuti vamweni vazvizive. Tingatevejera muezaniso wo hama jinobesera Mukhumbi Unotonga pa kunasirira zvokuha zvo kumujimu. Avaeji kuita kuti vandhu vavazive ngo basa ravo, nee avabvunji vandhu basa ravari kuita.

10. Tingakujisa kudini vamweni?

¹⁰ Kujanyi vamweni. (Verenganyi VaRoma 12:10, Shanduro yeNyika Itsva.) Jesu wakakuja vapostori paakasuka soka javo. (Johani 13:3-5, 12-15) Tinodikana kushanda ngo simba kuti tive vanozvidodokesa inga ndi Jesu no kushandira vamweni. Vapostori avazivi kunasa kuzvizwisisa kuti Jesu wainga waiitenyi mbhera povakazoashira mujimu mucena. (Johani 13:7) Tinodikana kukuja vamweni ngo kutama kurangarira kuti tiri vaushoni maningi ngokuti takajija maningi, takakhupuka kana tagajwa basa rinosisira maningi. (VaRoma 12:3) Ativi no ushanje vamweni povanosimbwa, asi tinodakara navo pikija kuti tiri kujizwa kuti taitodikanavo kusimbwavo.

11. Ngenyi kubonga kotinoita kunodikana kuva ko mwoyo wese?

 ¹¹ Simbanyi ngo mwoyo wese. Psakanyi mukana jo kusimba vamweni. Tese tinozviziva kuti kusimba ‘kunotivaka’ umwe no umweni. (VaEfeso 4:29) Asi tinodikana kuva no gwinyiso rokuti zvotinonanga zvinobva mu mwoyo kamare, haiwa kusimba ngo kuti tiri kuda zviri zvese ko watiri kusimbaro. Atidikani kunanga zviro zvoticaida kunanga kana kutiza mutoro wedu wokupa mbhangiro. (Mazwi Akangwara 29:5) Tinozova vacengejeri kudari tikabonga vamweni zve vakandofuratira tosara ticivashora. Rudo hwo mupostori Pauro hwainga hwokadi-kadi. Paakatarira maKristu o ku Korinto, iyena wakaasimba ngo. (1 VaKorinto 11:2) Asi paaida mbhangiro, waiasanangurira ngo njira yakajeka zve yo kunaka mwoyo.—1 VaKorinto 11:20-22.

12. Tingakhombijisa kudini rudo hwokadi-kadi potinoashira vamweni?

¹² Ashiranyi vafambi. Jehovha anoda kuti tive vanokova ushoni kuno hama no hambzaji jedu. (Verenganyi 1 Johani 3:17.) Tinodikana kuashira vafambi ngo cido caushoni. Tingazvibvunjisa kudari: ‘Ndinokoka shamwari jangu jo pamwoyo basi kana vaya vondinovona kuti vanosisira mu ungano kuti vaviye kumuzi kwangu here? Ndinokoka basi vondinorangarira kuti vanozondiitiravo ciricese here? Ndiri anokova kuno hama no hambzaji jandicikazivi ushoni kana jicikakwanisi kuzondiitiravo ciricese here?’ (Luka 14:12-14) Rangariranyi basi mugariro iji: Tinozoitenyi kudari hama iri kukumbira mazano ngo kuti yakatema civaringo ciripi co ungwaru? Kana tinozoitenyi kudari mundhu wotakakoka aazivi no kutibonga hake? Jehovha anotibvunja kuti, ‘axirananyi mu mamuzi, mucikan’gun’guti.’ (1 Pedru 4:9) Tinozodakara potinopa ngo cido caushoni.—Maitiro o Vapostori 20:35.

13. (a) Ngenyi nguva jimweni tinodikana kukhombijira kusengerera kuno vamweni? (b) Zvicinyi zvatingaita kuti tibesere vaya vakaremba?

¹³ Beseranyi vaya vano pavakarembera. Bhaibheri rinotibvunja kuti ‘kubesera vacina simba, kukhombija kusengerera kuno vandhu vese’ zvingatipa mukana wo kuvonesa kuti tino rudo hwokadi-kadi kana kuti haiwa. (1 VaTesalònika 5:14, Shanduro yeNyika Itsva) Hama zinji jainga jakaremba pakutanga jakavanga mu rutendo. Asi hama jimweni jiciri kuda khombijihwa kusengerera kwedu. Tingavabesereresa kudini? Tingashandisa Bhaibheri kuti tivavangise, tingakumbira kubuda navo kocumaera, kana kunasa kupurutana pavanonga vecibhuya nesu. Cimwenizve ngo cokuti, atidikani kurangarira kuti hama no hambzaji jedu ngo  ‘jakavanga.’ Kusiyapo zvondhozvo, tinodikana kuziva kuti tese tino pakatakarembera no patakavangira. Pikija mupostori Pauro wakadaviravo kuti wainga no paairemberavo. (2 VaKorinto 12:9, 10) Tese tinodikana kubesana no kuvangisana umwe no umweni.

14. Tinodikana kuva no cido ko kuitenyi kuti tigare no runyararo no hama jedu?

¹⁴ Itanyi runyararo. Runyararo no hama jedu hunosisira maningi. Pikija tikavona kuti vamweni avariripi kutizwisisa kana vari kushaisha kutitaja, tinodikana kuita zvese zvatinokwanisa kuti tirambe tino runyararo naivona. (Verenganyi VaRoma 12:17, 18.) Kudari tacamwisa umweni, tingakumbira kuregerehwa basi. Asi tinodikana kuzviita ngo mwoyo wese. Inga muezaniso, kusiapo kunanga kuti: “Ndino urombo ngo kuzwa kuti uri kujizwa kudaro,” zvaizova zvaushoni kunanga kuti: “Ndiregererevo ngokuti ndakucamwisa ngo zvandakananga.” Runyararo hunosisira maningi mu mucadho. Zvaizova zvakashata kuti mukaji no mwamuna, pano vandhu voita inga vanodisana, kuveni vari vega avabhui vese, vanokharamusana, kana kutotakana.

15. Tinokhombijisa kudini kuti kuregerera kwedu ngo kokadi-kadi?

¹⁵ Regereranyi ngo mwoyo wese. Kudari ariwese akatikhugunya, tinomuregerera totama kusara no bundu. Tinodikana kuzviita pikija kuti mundhuwo aazivi kuzvivona kuti watikhugunya. Tinoregerera ngo mwoyo wese ngo ‘kukorondhana ngocedu, ngo rudo. Tovangirira kugara no mujimu umwewo, ngo rubatano no rugarisiko.’ (VaEfeso 4:2, 3) Kuti tiregerere ngo Mwoyo wese, tinodikana kuregera kurangarira ngo pamusoro po zvaaita mundhuwo. Rudo “ahugari no runya.” (1 VaKorinto 13:4, 5) Zvokadi kamare, kudari tikagara no bundu, tinokhuvaza ushamwari hwedu no hama kana hambzaji jedu zve na Jehovha. (Mateu 6:14, 15) Tinokhombija kuti kuregerera kwedu ngo ko  mwoyo wese potinoitira mukumbiro mundhu watikhugunyaya.—Luka 6:27, 28.

16. Tinodikana kujizwa kudini patinogajwa basa rinosisira mu kushandira Jehovha?

¹⁶ Kudira pa mutivi zvido zvedu. Potinogajwa kuita basa rinosisira mu kushandira Jehovha, tinokhombija kuti rudo hwedu ngo hwokadi-kadi ngo kutama ‘kupsanga bzedu basi. Torangarira bzo vamwenivo.’ (1 VaKorinto 10:24) Inga muezaniso, pa magungano edu o mutundhu no o ndharaundha, vandhu vanotangaya kuguma vamweni vacito, vangatova no cido co kusana ndau jakanakisisa, kuti vagare no ukama javo. Asi avaiti kudaro. Uzinji hwavo vanotoenda koogara pa ndau icizivi kunakisisa, kuti vaite basa rovakagajwa. Ngo maitiro aya, vanokhombija rudo hwo kujiramba. Waro mungatevejeravo kudini muezaniso wavo wakanaka?

17. Kudari muKristu akaita cishaishi cikuru, rudo hwokadi-kadi hunodikana kumukwevejera kuti aitenyi?

¹⁷ Kudekeca no kuregera kuitazve zvishaishi zvakafishika. MaKristu amweni akaita cishaishi cikuru oeja kucifisha. Kangaije aizvipa ndava kana aacaida kucamwisa vamweni. (Mazwi Akangwara 28:13) Asi kuviga cishaishi i kutama rudo ngokuti kunokhuvaza washaisharo no vamweni. Kuitisa kudini? Jehovha angazotoregera kukomborera ungano ngo mujimu mucena wake zve ungano aivi no runyararo. (VaEfeso 4:30) Ngokudaro, kudari muKristu akaita cishaishi cikuru, rudo hwokadi-kadi hunozomukwevejera kuti abvunje vakuru no kuwana besero rinodiwa.—Jakobo 5:14, 15.

18. Rudo hwokadi-kadi hunosisira zvakadini?

¹⁸ Rudo i hukuru pa mugariro jese. (1 VaKorinto 13:13) Hunobesera vandhu kuvona kuti ndiani ari muteveri wokadi wa Jesu zve kuti tivone ndiani ari kunasa kutevejera Jehovha, Cinyuke co rudo. (VaEfeso 5:1, 2) Pauro wakananga kuti kudari aacainga no rudo, aacaizova ciricese. (1 VaKorinto 13:2) Tese ngatisunge kukhombija rudo, haiwa basi “ngo mazwi” asi tokhombijavo “ngo bziito no bzokadi.”