ISIFUNDO 16
Qhubeka Uyiqakathekisa Inhlawulo
‘INdodana yomuntu yalanda ukuzonikela ngokuphila kwayo kube yinhlawulo yabanengi.’—MAK. 10:45.
INGOMA 18 Siyabonga Ngenhlawulo
ESIZAKUFUNDA *
1-2. Kuyini inhlawulo njalo kungani kwakumele uJesu ahlawule?
UKONA kuka-Adamu, indoda epheleleyo kwabangela ukuthi yena lezizukulwane zakhe bangatholi ukuphila okungapheliyo. U-Adamu wayengeke azame ukuzigeza ngoba wayewone ngabomo. Kodwa izizukulwane zakhe zona ke? Phela zona kazonanga lutho. (Rom. 5:12, 14) U-Adamu kwakumele afe ngenxa yalokho ayekwenzile. Kodwa kukhona yini uJehova ayengakwenza ukuze izizukulwane zika-Adamu ziphile kuze kube nini lanini? Ye. Ngemva kokona kuka-Adamu, uJehova wahle waqalisa ukuveza indlela ayezakhulula ngayo abantu esonweni lasekufeni. (Gen. 3:15) Ngesikhathi sakhe ayesibekile, uJehova wayezathumela iNdodana yakhe ukuthi ‘izonikela ngokuphila kwayo kube yinhlawulo yabanengi.’—Mak. 10:45; Joh. 6:51.
2 Kuyini inhlawulo? EMibhalweni YamaKhristu YesiGrikhi, inhlawulo yimbadalo uJesu ayibhadalayo ukuze abuyisele lokho okwakulahlwe ngu-Adamu. (1 Khor. 15:22) Kungani kwakumele uJesu ahlawule? Ngenxa yokuthi umthetho kaJehova ophathelane lokwahlulela kuhle owawuseMthethweni kaMosi wawusithi impilo kumele ikhwitshizwe ngempilo. (Eks. 21:23, 24) Ngesikhathi u-Adamu esona walahlekelwa yimpilo epheleleyo, yikho uJesu wanikela ngokuphila kwakhe okupheleleyo ukuze kuvumelane lokwahlulela kuhle kukaNkulunkulu. (Rom. 5:17) Lokhu kwamenza waba ‘nguBaba Waphakade’ wabo bonke abalokholo enhlawulweni yakhe.—Isaya. 9:6; Rom. 3:23, 24.
3. Ngokwalokho okutshiwo kuJohane 14:31 lo–15:13, kungani uJesu wayezimisele ukunikela ngokuphila kwakhe okupheleleyo?
3 UJesu wayezimisele ukunikela ngokuphila kwakhe ngenxa yokuthi uyasithanda kakhulu futhi uyamthanda okuzwayo uYise. (Bala uJohane 14:31; 15:13.) Uthando lolu lwamfuqa ukuthi ahlale ethembekile kuze kube sekufeni lokuthi enze intando kaYise. Okwenziwa nguJesu kuzenza ukuthi inhloso kaJehova ngabantu langomhlaba igcwaliseke. Esihlokweni lesi sizaxoxa ngokuthi kungani uNkulunkulu wavumela ukuthi uJesu ahlukuluzwe kakhulu engakafi. Sizaphinda sixoxe kafitshane ngomlobi weBhayibhili owayeqakathekisa inhlawulo. Sizacina ngokuxoxa ngokuthi singatshengisa njani ukuthi siyayibonga inhlawulo lokuthi singenzani ukuze sitshengise ukuthi siyayiqakathekisa.
KUNGANI UNKULUNKULU WAVUMELA UKUTHI UJESU AHLUKULUZWE?
4. Chasisa indlela uJesu afa ngayo.
4 Ake ucabange okwenzakala ngelanga uJesu abulawa ngalo. Lanxa esenelisa ukubiza izinkulungwane zezingilosi ukuthi zimvikele, uyavuma ukuthathwa ngamasotsha angamaRoma afika ambhaxabule. (Mat. 26:52-54; Joh. 18:3; 19:1) Asebenzisa umchilo odabula inyama yakhe. Ngemva kwalokho amthwalisa isigodo esisindayo emhlane osulemklezuklezu yemvimvinya. UJesu uqalisa ukusihudula esiya endaweni azabethelwa kuyo, kodwa engakayi ngaphi enye indoda ibanjwa ngamandla ukuthi isithwale. (Mat. 27:32) Esefikile endaweni leyo amasotsha abethela izandla lenyawo zakhe esigodweni. Uthi eselenga esigodweni umzimba wakhe udonse lapho abethelwe khona amanxeba abe sevuleka. Abangane bakhe bayalila, unina ukhala ezimathonsi kodwa abakhokheli abangamaJuda bamenza inhlekisa. (Luk. 23:32-38; Joh. 19:25) UJesu uzwa ubuhlungu okwamahola amanengi. Indlela abethelwe ngayo ibangela ukuthi inhliziyo lamaphaphu akhe kusebenze nzima futhi uthwala nzima ukuphefumula. Uyakwazi ukuthi ubethembekile kuJehova okwempilo yakhe yonke njalo uthi engakafi athandaze okokucina. Ngemva kwalokho ukhothamisa ikhanda abesenikela ngokuphila kwakhe. (Mak. 15:37; Luk. 23:46; Joh. 10:17, 18; 19:30) UJesu ufa ngendlela ebuhlungu futhi eyangisayo.
5. Kuyini uJesu ayekhathazeke ngakho kakhulu?
5 UJesu wayengakhathazekanga kakhulu ngendlela ayezabulawa ngayo kodwa okwakumkhathaza kakhulu licala ayemangalelwe ngalo. Wayemangalelwe ngokuthi uthuka uNkulunkulu, okutsho ukungamhloniphi kumbe ukungalihloniphi ibizo lakhe. (Mat. 26:64-66) Ukucabanga nje ngokuthi wayezamangalelwa ngalokhu kwamkhathaza kakhulu uJesu okokuthi wacela uYise ukuthi angayangiswa ngendlela le. (Mat. 26:38, 39, 42) Kungani uJehova wavumela ukuthi iNdodana yakhe ayithandayo ihlupheke njalo ife? Kasihloleni izizatho ezintathu.
6. Kungani kwakumele uJesu alengiswe esigodweni sokuhlutshwa?
6 Esokuqala, uJesu kwakumele alengiswe esigodweni ukuze akhulule amaJuda esiqalekisweni. (Gal. 3:10, 13) Ayethembise ukuthi azalalela uMthetho kaNkulunkulu kodwa kawazange enze njalo. AmaJuda vele kwakumele afe ngenxa yokuthi ayeyinzalo ka-Adamu. Kodwa isiqalekiso lesi ngesinye isizatho esenza afanela sibili ukufa. (Rom. 5:12) UMthetho uNkulunkulu ayewunike ama-Israyeli wawusithi nxa umuntu angenza icala elikhulu kufanele abulawe. Ngemva kwalokho isidumbu sakhe sasingalengiswa esigodweni, okwakutshengisa ukuthi uqalekiswe nguNkulunkulu. * (Dute. 21:22, 23; 27:26) Yikho ukulengiswa kukaJesu esigodweni kwakusitsho ukuthi usethethe isiqalekiso samaJuda ukuze akhululwe kuso futhi umhlatshelo wakhe wawuzawanceda lanxa ayemphikile.
7. Yisiphi isizatho sesibili esenza uNkulunkulu wavumela ukuthi iNdodana yakhe ihlupheke?
Heb. 2:17, 18; 4:14-16; 5:7-10.
7 Isizatho sesibili esenza uNkulunkulu wavumela ukuthi iNdodana yakhe ihlupheke yikuthi wayeyiqeqetshela umsebenzi wayo wokuba nguMphristi Omkhulu eyayizawenza esikhathini esizayo. UJesu uyakwazi ukuthi kunzima njani ukulalela uNkulunkulu nxa usebunzimeni obukhulu. Wakhathazeka kakhulu okokuthi wathandaza kuNkulunkulu “ngokukhala okukhulu langezinyembezi” emcela ukuthi amncedise. Njengoba wahlupheka kangaka, uyakwazi esikudingayo futhi ‘uyenelisa ukusinceda nxa silingwa.’ Siyambonga sibili uJehova ngokubeka uMphristi Omkhulu olesihawu ‘osizwelayo ebuthakathakeni bethu.’—8. Yisiphi isizatho sesithathu esenza uJehova wavumela ukuthi uJesu alingwe okuzwayo?
8 Isizatho sesithathu esenza uJehova wavumela ukuthi uJesu ahlupheke yikuthi wayefuna kuphendulwe umbuzo lo oqakathekileyo: Abantu bangaqhubeka bethembekile yini kuNkulunkulu nxa besebunzimeni obukhulu? USathane uthi ngeke! Uthi okwenza abantu bakhonze uNkulunkulu yikuthi kukhona abakufunayo kuye. Ucabanga ukuthi labo njengo-Adamu kabamthandi uJehova. (Jobe. 1:9-11; 2:4, 5) UJehova wayengathandabuzi ukuthi iNdodana yakhe izaqhubeka ithembekile kuye. Yikho wavumela ukuthi ilingwe okuzwayo. Lakanye uJesu waqhubeka ethembekile futhi watshengisa ukuthi uSathane ungusomangase.
UMLOBI WEBHAYIBHILI OWAYEYIQAKATHEKISA KAKHULU INHLAWULO
9. Yisiphi isibonelo umphostoli uJohane asibekela sona?
9 Imfundiso emayelana lenhlawulo iluqinisile ukholo lwamaKhristu amanengi lamuhla. Kanti njalo iwancede ukuthi aqhubeke etshumayela lanxa ephikiswa lokuthi ahlale ethembekile okwempilo yawo yonke kungelani lobunzima ahlangana labo. Ake sixoxe ngomphostoli uJohane. Kumele ukuthi wafundisa abantu iqiniso elimayelana loKhristu lenhlawulo okweminyaka edlula engu-60. Wathi esesiyabamba iminyaka engu-100, uhulumende wamaRoma wawumbona eyingozi okokuthi wambopha wamusa esihlengeni sasePhathimosi. Wayebotshelwani? ‘Ukukhuluma ngoNkulunkulu lokufakaza ngoJesu.’ (Isam. 1:9) UJohane uyisibonelo esihle kakhulu endabeni yokuba lokholo lokuqinisela.
10. Amabhuku uJohane awabhalayo aveza njani ukuthi wayeyiqakathekisa inhlawulo?
10 Emabhukwini uJohane awabhalayo waveza ukuthi uyamthanda kakhulu uJesu lokuthi uyayiqakathekisa inhlawulo. Ukhuluma okwezikhathi ezedlula 100 ngenhlawulo langendlela esinceda ngayo. Ngokwesibonelo, wabhala wathi: “Nxa loba ngubani angenza isono, silomsizi kuBaba. Umsizi lo nguJesu Khristu olungileyo.” (1 Joh. 2:1, 2) Akubhalayo kuphinda kuveze ukuthi kuqakathekile ‘ukufakaza ngoJesu.’ (Isam. 19:10) Kuyazicacela ukuthi uJohane wayeyiqakathekisa inhlawulo. Thina singatshengisa njani ukuthi siyayiqakathekisa?
UNGATSHENGISA NJANI UKUTHI UYAYIBONGA INHLAWULO?
11. Kuyini okungasinceda ukuthi singangeni ekulingweni?
11 Lwisana lesilingo sokwenza isono. Nxa simbonga uJehova loJesu ngenhlawulo kasisoze sicabange ngendlela le: ‘Akulasidingo sokuthi ngilwisane lesilingo sokwenza isono. Ngingasenza isono besengicela ukuthethelelwa.’ Kodwa nxa silingwa ukuthi senze isono sizakuthi: ‘Kangisoze ngikwenze lokhu. Kambe ngingakwenza njani ngemva kwakho konke uJehova loJesu abangenzele khona?’ Kumele sicele uJehova ukuthi asinike Mat. 6:13.
amandla, simncenge angasivumeli ukuthi singene ekulingweni.—12. Singasilandela njani iseluleko esiku-1 Johane 3:16-18?
12 Thanda abafowenu labodadewenu. Nxa sibathanda siyabe sitshengisa ukuthi siyayibonga inhlawulo. Kungani sisitsho njalo? Ngenxa yokuthi uJesu wabafela. Lokhu kutshengisa ukuthi uyabathanda kakhulu. (Bala u-1 Johane 3:16-18.) Sitshengisa ukuthi siyabathanda abafowethu labodadewethu ngendlela esibaphatha ngayo. (Efe. 4:29, 31–5:2) Ngokwesibonelo, siyabancedisa nxa begula kumbe behlelwe ngumonakalo wemvelo loba nxa bephakathi kobunye ubunzima. Kodwa kumele senzeni nxa umfowethu kumbe udadewethu angakhuluma loba enze into esicaphulayo?
13. Kungani kumele sithethelele?
13 Kukuthwalisa nzima yini ukuxolela abafowenu labodadewenu? (Levi. 19:18) Nxa kunjalo, landela iseluleko lesi: “Qhubekani libekezelelana futhi lithethelelana ngenhliziyo yonke lanxa umuntu engabe elesizatho sokusola omunye. Njengoba nje uJehova alithethelela ngenhliziyo yonke, lani kufanele lenze njalo.” (Kol. 3:13) Nxa sixolela abafowethu labodadewethu siyabe sitshengisa uBaba wethu osezulwini ukuthi siyayibonga sibili inhlawulo. Singenzani ukuze siqhubeke sisiqakathekisa isipho lesi esisiphiwe nguNkulunkulu?
UNGENZANI UKUZE UYIQAKATHEKISE KAKHULU INHLAWULO?
14. Singenzani ukuze siyiqakathekise kakhulu inhlawulo?
14 Mbonge uJehova ngenhlawulo. Udadewethu okuthiwa nguJoanna oleminyaka engu-83 ohlala e-India uthi: “Ngibona angani kuqakathekile ukukhuluma ngenhlawulo emithandazweni engiyenza nsuku zonke lokubonga uJehova ngayo.” Emithandazweni oyenza nsuku zonke ntambama, tshela uJehova izinto oziphambanisileyo ubusumcela ukuthi akuthethelele. Kodwa nxa wenze isono esikhulu kumele ucele labadala bebandla ukuthi bakuncedise. Bazakulalela futhi bakunike iseluleko esiseLizwini likaNkulunkulu. Bazathandaza lawe becela uJehova ukuthi akuthethelele esebenzisa umhlatshelo kaJesu ukuze ‘usile.’—Jak. 5:14-16.
15. Kungani kumele sibale futhi sicabangisise ngenhlawulo?
15 Cabangisisa ngenhlawulo. Udade oleminyaka engu-73 okuthiwa nguRajamani uthi: “Nxa ngibala ngendlela uJesu ahlupheka ngayo ngizwa amehlo ami egcwala inyembezi.” Engxenye lawe kukuzwisa ubuhlungu ukucabanga
ngendlela iNdodana kaNkulunkulu eyahlupheka ngayo. Kodwa nxa ungaqhubeka ucabangisisa ngomhlatshelo kaJesu uzamthanda kakhulu yena loYise. Kungani ungaziniki isikhathi sokuchwayisisa ngenhlawulo nxa utaditsha? Ukwenza njalo kuzakunceda ukuthi ucabangisise ngayo.16. Ukufundisa abantu ngenhlawulo kusinceda njani? (Khangela umfanekiso ongaphandle.)
16 Fundisa abanye ngenhlawulo. Sizayiqakathekisa kakhulu inhlawulo nxa sitshela abanye ngayo. Silamabhuku lamavidiyo amahle asinceda senelise ukuchasisela abanye ukuthi kungani uJesu wasifela. Ngokwesibonelo, singafunda labo isifundo 4 sebhukwana elithi Izindaba Ezinhle Ezivela KuNkulunkulu! Isifundo leso silesihloko esithi “Ungubani UJesu Khristu?” Kumbe singafunda labo isahluko 5 sebhuku elithi IBhayibhili Lisifundisani? Isahluko leso silesihloko esithi “Inhlawulo Yisipho Esikhulu UNkulunkulu Asinike Sona.” Kanti njalo singangezelela indlela esiyiqakathekisa ngayo inhlawulo ngokubakhona eSikhumbuzweni sokufa kukaJesu minyaka yonke langokukhuthala ekunxuseni abanye ukuthi babekhona kuso. UJehova usibusisile sibili ngokusipha umsebenzi wokufundisa abantu ngeNdodana yakhe!
17. Kungani inhlawulo iyisipho esiligugu kulazo zonke uNkulunkulu asinike zona?
17 Siyabona-ke ukuthi kumele siyiqakathekise inhlawulo futhi siqhubeke sisenza njalo. Yenza senelise ukuba ngabangane bakaJehova abaseduze lanxa silesono. Inhlawulo izakwenza ukuthi imisebenzi kaDeveli ibhidlike. (1 Joh. 3:8) Izakwenza lokuthi inhloso kaNkulunkulu ngomhlaba igcwaliseke. Umhlaba wonke uzakuba lipharadayisi futhi umuntu wonke ozabe umbona uyabe emthanda uJehova njalo emkhonza. Yikho nsuku zonke asizameni ukudinga izindlela esingatshengisa ngazo ukuthi siyayiqakathekisa inhlawulo, isipho esiligugu kulazo zonke uNkulunkulu asinike zona.
INGOMA 20 Wanikela NgeNdodana Yakho
^ indima 5 Kungani uJesu wahlukuluzwa futhi wabulawa? Isihloko lesi sizawuphendula umbuzo lo. Sizasinceda lokuthi siyiqakathekise kakhulu inhlawulo.
^ indima 6 Kwakungumkhuba wamaRoma ukubethela kumbe ukubophela umuntu owayelecala esigodweni esaphila njalo uJehova wavumela ukuthi iNdodana yakhe ibulawe ngaleyondlela.
^ indima 55 OKUSEMFANEKISWENI: Umfowethu ngamunye ulwisana lesilingo sokwenza isono. Omunye ukhangela eceleni nxa kuthutsha umfanekiso wezemacansini efonini. Omunye wala ukubhema futhi omunye wala ukufunjathiswa.