¿Otikmatiaya?
¿Tleka techpaleuia matikneltokakan tlen kijtoua Biblia ladrillos tlen okinmajsikej kanin okatka Babilonia uan ken okinchijchijkej?
AKINMEJ tlatemouaj okinkixtijkej itech tlali kanin okatka Babilonia miakej ladrillos tlen ika okichijchijkej non altepetl. Se tlakatl tlen itoka Robert Koldewey okijto nonmej ladrillos okinchijchiuayaj itech hornos tlen okatkaj “kiauak itech altepetl Babilonia. Ompa okatka kuali sokitl uan tlen omonekiaya para ika kinchijchiuaskiaj ladrillos”. Non kijtosneki okatka miak kuauitl para ika tlatlatiskiaj.
Akinmej tlatemouaj yokajsikej seki tlamantli tlen kiteititia akinmej otlayekanayaj Babilonia noijki okintekitiltiayaj hornos para kichiuaskej tlen amo kuali uan temomojti. Se tlakatl tlen itoka Paul-Alain Beaulieu uan tlamachtia Asiriología itech Universidad tlen kajki Toronto, okijto: “Itech miakej amamej tlen okinmijkuilojkej Babilonia okijtouaya tekiua otlanauati makintlatikan akinmej otlaixnamikiayaj uan akinmej amo otetlakaitayaj”. Se amatl tlen okijkuilojkej ijkuak otlanauatiaya tekiua Nabucodonosor, kijtoua: “Xikinmiktikan, xikintlatikan […] itech horno kanin tlakualchiuaj […], xikinkopakan poktli. Moneki matlatlakan uan amitlaj mamokaua”.
Nochi tlen yomoijto kichiua akinmej kitlajtoltiaj Biblia mamokuayejyekokan tlen kijtoua amochtli Daniel capítulo 3. Ompa kijtoua tekiua Nabucodonosor otlanauati makichijchiuakan se ueyi estatua ika oro ompa Babilonia kanin ixtlauak Dura. Eyi telpochmej hebreos tlen omotokayotiayaj Sadrac, Mesac uan Abednego amo omotlankuaketskej ixpan non estatua. Ikinon tekiua Nabucodonosor sapanoua okualanki uan otlanauati chikome uelta okachi makitotonikan horno uan ompa makintlamotlakan nonmej eyi telpochmej. Pero se ángel okinmakixti para amo matlatlakan (Dan. 3:1-6, 19-28).
© The Trustees of the British Museum. Licensed under CC BY-NC-SA 4.0. Source:
Itech se ladrillo tlen okichijchijkej kajki itoka Nabucodonosor.
Ladrillos tlen okinmajsikej Babilonia techpaleuiaj okachi matikneltokakan tlen kijtoua Biblia. Itech miakej ladrillos okinmijkuilojkej seki tlajtolmej tlen ika okiueyichiuayaj tekiua. Seki tlajtolmej tlen oijkuilitokaj, kijtouaj: “Nabucodonosor akin tlanauatia Babilonia […]. Ne onikchijchi palacio uan ompa niueyititok […]. Noixuiuan nochipa ompa matlanauatikan”. Tlen ompa ijkuilitok noijki ijkon kijtoua Daniel 4:30. Itech non versículo Nabucodonosor okijto: “¿Amo nin Ueyi Babilonia tlen ne onikchijchi porque nichikauak para nitlanauatis uan ijkon nikteititis niueyititok?”.
