1, 2. ¿Keyej Jiova kiixtopeuak Saúl? (Xikonita taixkopin ipeujyan tamachtilis.)

SAÚL katka yolyemanik keman Jiova kiixpejpenak kemej tekiuaj (1 Sam. 9:1, 2, 21; 10:20-24). Sayoj ke satepan ke mochiuak tekiuaj, peuak moueyineki. Se tonal, tel miakej tateuianij filisteos mosentilijkej porin yayaj kinteuitij israelitas. Saúl monekia mochias maj tanauatijkej Samuel ajsini kampa yejua yetoya uan maj kimaktiliani Jiova se netetayokolil. Sayoj ke yolijsiuik keman kiitak ke israelitas mouiaj uan ke miakej kikaujteuayaj. Yejua ika amo kichiak Samuel uan yejua kitemakak netetayokolil, se taman tein amo kinamikia kichiuas. Nejin tel amo kiyolpaktij Jiova (1 Sam. 13:5-9).

² Keman Samuel ajsik, kiajuak Saúl porin amo kitakamatik Jiova. Sayoj ke Saúl amo kijtoj ke mopoloj, ta motenpaleuij uan hasta kintajtakoltij oksekin (1 Sam. 13:10-14). Ijkuak, Saúl peuak moueyineki. Yejua ika Jiova kiixtopeuak uan  kiluij ke amo yeskiaok tekiuaj (1 Sam. 15:22, 23). Yekinika, Saúl katka yolkuali, sayoj ke satepan mochiuak amo yolkuali uan nejon kiualkuilij miak ouijkayomej (1 Sam. 31:1-6).

3. 1) ¿Keniuj kiitaj yolyemanilis miakej taltikpakneminij? 2) ¿Toni netajtanilmej tiknankiliskej?

³ Axkan, miakej kinemiliaj ke amo uelis yeskij yolyemankej komo kinekij maj kuali kinyoui. Moueyinekij ika tein kichiuaj porin kinekij maj kinitakan ke okachi ueyichiuanimej ke oksekin. Kemej neskayot, se takat akin motelixmati akin kisa itech televisión uan tekiti itech tekiuajyot kijtoj: “Yolyemanilis se tajtol tein nion tepitsin ueli kimelaua kemej nitamati, uan nikchia maj nochipa ijkon yeski”. Komo ijkon, ¿keyej motelneki maj tiitekitikauan Dios tiknextikan yolyemanilis? ¿Keniuj tiknextiaj yolyemanilis, uan keniuj amo? Itech nejin tamachtilis tiknankiliskej nejin netajtanilmej. Uan itech okse tikitaskej keniuj uelis tiksentokaskej tiknextiskej yolyemanilis hasta keman yeski ouij.

4. ¿Keniuj se kinextia ke se moueyineki?

⁴ Biblia kinextia ke ueyinekilis nion tepitsin mouika ika yolyemanilis (xikonixtajtolti Proverbios 11:2). David kitataujtij Jiova: “Xiktsakuili motekitikauj maj amo kichiua tein ika kinextis ke moueyineki” (Sal. 19:13). ¿Keniuj se kinextia ke se moueyineki? Keman se kichiua tein amo tenamiki oso amo se kipia tanauatil se kichiuas, xa porin se kinemilia ke tenamiki oso se yolijsiui. Kemej titajtakouanij, tinochin kemansa ijkon tikchiuanij. Sayoj ke komo nochipa ijkon tikchiuaj, tikijtakoskej tokuali uikalis iuan Jiova, ijkon kemej kichiuak tekiuaj Saúl. Salmo 119:21 kijtoua ke Jiova kinmelaua akin moueyinekij. ¿Keyej?

5. ¿Keyej se ueyi nepolol maj se kichiua teisa porin se moueyineki?

⁵ Se kichiuas teisa porin se moueyineki, se ueyi nepolol. ¿Keyej? Yekinika, porin tiknextiaj ke amo tikpoujkaitaj Jiova, toDios uan toTekiuaj. Ojpatika, porin keman tikchiuaj teisa maski amo tikpiaj tanauatil tikchiuaskej uelis techuikas maj tikpiakan kuejmolmej iniuan oksekin (Prov. 13:10). Uan expatika, porin uelis timopinaujtiskej keman oksekin kiitaskej ke ijkon tikchiujkej porin timoueyinekij (Luc. 14:8, 9). Yejua ika Jiova techiluia maj tiyolyemankej.

6, 7. ¿Keniuj moneki monejnemiltis aksa akin yolyemanik?

⁶ Tokniuj akin kinextia yolyemanilis amo moueyineki, ta kinita oksekin ke okachi ueyichiuanimej (Filip. 2:3). Kimati ke amo nochi ueli kichiua uan kijtoua keman mopoloua. Uan no, kikaki tein oksekin kinemiliaj uan kitemoua toni kimachtia tein kichiuaj. Jiova semi kiyolpaktia maj se kinexti yolyemanilis.

⁷ Biblia kinextia ke akin yolyemanik kuali moixmati uan kimati ke onkak seki taman tein amo ueli kichiua oso tein amo moneki kichiuas. Nejin kipaleuia maj kinpoujkaita oksekin uan maj kualtakat iniuan.

8. ¿Toni kinextis ke peua timoueyinekij?

⁸ Komo amo timoyekpiaj, uelis peuas timoueyinekiskej uan nion tikmatiskej. ¿Keniuj  uelis panos nejin? Xa peuas tiknemiliskej ke okachi tiueyichiuanimej ke oksekin porin tikpiaj seki tekimej itech nechikol oso porin totasojikniuan kipiaj (Rom. 12:16). Oso xa peuas tiktemoskej maj okachi techitakan (1 Tim. 2:9, 10). Hasta xa peuas tikiniluiskej oksekin tein moneki kichiuaskej oso tein amo (1 Cor. 4:6).

9. ¿Keyej sekin peua moueyinekij? Xikonijto se neskayot tein moajsi itech Biblia.

⁹ Komo amo timoijkuaniliaj toamo kuali tanejnekilis, no uelis peuas timoueyinekiskej. Miakej peua moueyinekij porin kinnexikoluiaj oksekin, niman kualanij oso kinekij maj kinueyitalikan. Yejua nejin kinpanok seki taltikpakneminij akin ininka motajtoua itech Biblia, kemej Absalón, Uzías uan Nabucodonosor. Jiova senkis kinajsikamatiltij ke monekia kinextiskej yolyemanilis (2 Sam. 15:1-6; 18:9-17; 2 Crón. 26:16-21; Dan. 5:18-21).

10. ¿Keyej moneki amo tikijtoskej ke sekin kinolinia tein amo kuali keman kichiuaj teisa? Xikonijto se neskayot tein moajsi itech Biblia.

¹⁰ Xa moajsi okseki taman tein kichiua maj taltikpakneminij kemansa amo kinextikan yolyemanilis. Maj titanemilikan itech Abimélec uan Pedro (Gén. 20:2-7; Mat. 26:31-35). ¿Moueyinekkej? ¿Xa amo kimatiaj seki taman? ¿Oso xa amo kinemilijkej tein kichiujkej? Kemej amo ueli tikmatij tein oksekin kinemiliaj, moneki amo tikijtoskej ke kinolinia tein amo kuali (xikonixtajtolti Santiago 4:12).

11. ¿Toni kiselia tokniuj akin yolyemanik?

¹¹ Tokniuj akin yolyemanik kiselia tekit tein kipia itech ixolal Dios. Kemej Jiova kiuelita maj kuali ixyeto keniuj mochiuas teisa, tinochin techmakani se tekit itech nechikol. Tinochin titapaleuiaj. Jiova kichiuani maj ueli tikchiuakan seki taman, uan techkaua maj tikixpejpenakan keniuj tiktekitiltiskej. Komo tiyolyemankej, tikuiskej nejon tein ueli tikchiuaj kemej yejuatsin kineki (Rom. 12:4-8). Jiova kichia maj tikueyitalikan uan maj tikinpaleuikan oksekin ika tein ueli tikchiuaj (xikonixtajtolti 1 Pedro 4:10).

12, 13. ¿Keyej kemansa mopata tekit tein tikpiaj itech inechikol Jiova?

¹² Tein tikchiuaj itech itekiyo Jiova uelis mopatas. Kemej neskayot, maj itech titanemilikan Jesús. Yekinika sayoj nemia iuan iTajtsin (Prov. 8:22). Satepan kipaleuij maj kinchijchiua ángeles, nochi tein onkak uan taltikpakneminij (Col. 1:16). Ompa, Jiova kiualtitanik nikan taltikpak. Nikan monekik yolis kemej se taltikpaknenkej uan moskaltis hasta mochiuas se takat (Filip. 2:7). Satepan ke momikilij, mokepak iluikak uan itech xiuit 1914 mochiuak Tekiuaj itech iTekiuajyo Dios (Heb. 2:9). Uan satepan ke taixyekanas kemej Tekiuaj mil xiujmej, kimaktilis Tekiuajyot iTajtsin. Ijkuak, Dios “kisenpixtinemis nochi uelilis ten ongak uan no Yejuatsin tayekantinemis ipan nochi ten ongak” (1 Cor. 15:28).

¹³ Itech tonemilis no uelis mopatas seki taman. Xa tekimej tein tikpiaj mopataskej ika tein tikixpejpenaskej. Kemej neskayot, xa timonamiktijkejya oso xa tikinpiajya konemej. Uelis yeski ke ijkon kemej panouanij xiujmej tikixtalijkej tikpataskej seki taman porin tiknekiaj tiktekitiliskej Jiova miak tonalmej. Sayoj ke  kemansa tekimej tein tikpiaj uelis mopatas porin mopata tein tikpanouaj. Axkan xa ueli okachi tiktekitiliaj Jiova oso amo semi tiuelijok. Sayoj ke tiyeskij titelpochmej oso tixiuejkejya, komo kuali tiyetokej oso timokokouaj, Jiova kimati keniuj uelis okachi kuali tiktekitiliskej. Yejuatsin amo kichia maj tikchiuakan okachi ke tein ueli tikchiuaj, ta kiyolpaktia tein tikchiuaj porin tiknekij tiktekitiliskej (Heb. 6:10).

14. ¿Keniuj uelis techpaleuis yolyemanilis maj tiyolpakikan ika tein yeski tekit tein techmakaskej?

¹⁴ Jesús kichiuak ika yolpakilis nochi tekimej tein iTajtsin kimakak, uan tejuan no ijkon uelis tikchiuaskej (Prov. 8:30, 31). Komo tiyolyemankej, tiyolpakiskej ika tekimej tein techmakaskej itech nechikol. Amo tikitaskej toni tekimej kiseliaj oksekin, ta tiyolpakiskej ika tekit tein tikpiaskej itech ixolal Dios porin tikmatij ke yejuatsin techmakatok. Tikelnamikiskej ke Jiova no kinmakani tokniuan se tekit itech ixolal. Yolyemanilis no techolinis maj tikinpoujkaitakan uan maj tikinpaleuikan ika yolpakilis (Rom. 12:10).

15. ¿Toni techmachtia ineskayo Gedeón?

¹⁵ Gedeón kuali kinextij keniuj moneki tiyeskij tiyolyemankej. Se tonal, Jiova kiluij maj kinmakixtiani israelitas porin madianitas kinteltajyouiltijtoyaj. ¿Toni kichiuak Gedeón? Kijtoj ke itech kalyetouanij kampa pouia, ichankauan okachi amo miakej katkaj uan ke yejua akin okachi amo ueyichiujkej katka itech ichan ipopaj (Juec. 6:15). Maski ijkon, Gedeón takuaujtamatik iuan Dios uan kiselij tekit.  Mochikauak kuali kiajsikamatis tein Jiova kinekia maj kichiua uan kitajtanij maj kiixyekana (Juec. 6:36-40). Melauak ke kipiaya chikaualis uan katka yolchikauak, sayoj ke no katka tamatkej uan kichiuaya teisa ika nejmachkayot (Juec. 6:11, 27). Keman taltikpakneminij kinekiaj maj mochiuani inintekiuaj, yejua amo kinekik. Satepan ke kichiuak tekit tein Jiova kimakaka, mokepak ikalijtik (Juec. 8:22, 23, 29).

16, 17. ¿Toni kiixejekoua tokniuj akin yolyemanik akin kitemoua keniuj okachi kitekitilis Jiova?

¹⁶ ¿Tiknextiskiaj ke amo tiyolyemankej komo tikseliaj se yankuik tekit oso komo tiknekij okachi titapaleuiskej itech nechikol? Amo, ta Biblia techyolchikaua maj tiktemokan keniuj okachi tiktekitiliskej Jiova (1 Tim. 4:13-15). Sayoj ke amo moneki tikpiaskej se yankuik tekit uan ijkon uelis tikchiuaskej nejon. Tinochin uelis tiksentokaskej timochikauaskej okachi kuali tiknextiskej kualneskayomej tein kinextij Cristo uan okachi kuali tikchiuaskej tein Jiova kichiuak maj tiuelikan. Ijkon uelis okachi kuali tiktekitiliskej yejuatsin uan tikinpaleuiskej oksekin.

¹⁷ Achto ke kiselis se tekit, tokniuj akin yolyemanik kitemoua kimatis toni mochia maj kichiua. Kitataujtia Jiova uan kuali kinemilia ox uelis kichiuas nejon tekit. Xa kuali yeskia maj motajtani ox kisentokas kipias tiempo uan chikaualis uan ijkon kichiuas okseki taman tein no motelneki. Komo amo ueli, xa okseki tokniuan uelis kichiuaskej seki tekit tein kipia. Satepan ke kuali kiixejekos, xa kiajsikamatis ke amo uelis kuali kichiuas tekit tein kimakatokej. Komo tiyolyemankej, kemansa monekis tikijtoskej ke amo.

18. 1) Komo tiyolyemankej, ¿toni tikchiuaskej komo techmakaj se yankuik tekit? 2) ¿Keniuj Romanos 12:3 techpaleuia maj tiknextikan yolyemanilis?

¹⁸ Jiova kineki maj tiyolyemankej keman iuan tinentinemij (Miq. 6:8). Yejua ika, komo techmakaj se yankuik tekit, maj tikchiuakan kemej Gedeón uan maj tiktajtanikan Jiova maj techixyekana uan maj techpaleui. Maj tiknemilikan ika nejmachkayot tein Jiova techiluia itech Biblia uan inechikol. Maj amo tikelkauakan ke nochi tein tikchiuaj itech itekiyo, tikchiuaj porin yejuatsin yolyemanik uan techpaleuia, amo porin toselti tiuelij (Sal. 18:35). Komo tiyolyemankej, amo timoueyinekiskej nion tiknemiliskej ke amo teyi tichiuanimej (xikonixtajtolti Romanos 12:3).

19. ¿Keyej moneki tiyeskij tiyolyemankej?

¹⁹ Kemej tikitakejya, moneki tiyeskij tiyolyemankej porin tikmatij ke sayoj Jiova kinamiki maj se kiueyitali porin yejuatsin Tachijchiujkej uan Dios akin okachi Ueyichiujkej itech nochi tein onkak (Apoc. 4:11). Yolyemanilis techpaleuis maj tiyolpakikan ika tein tiuelij tikchiuaj itech itekiyo. No techpaleuis maj tikpoujkaitakan tein kimachiliaj uan tein kinemiliaj tokniuan, uan ijkon okachi kuali timouikaskej. Komo tiyolyemankej, kuali tiknemiliskej achto ke tikchiuaskej teisa uan nejin techpaleuis maj amo tikpiakan uejueyi kuejmolmej. Uan no, Jiova kuali kinita akin kinextiaj yolyemanilis. Nochi nejin technextilia keyej motelneki maj tiitekitikauan tiknextikan yolyemanilis. Itech okse tamachtilis tikitaskej keniuj uelis tiksentokaskej tiknextiskej yolyemanilis hasta keman ouij yeski.