1. ¿Toni kichiuayaj imomachtijkauan Jesús ne uejkauj tein axkan no tikchiuaj?

 NE UEJKAUJ, imomachtijkauan Jesús nochipa kitayekanaltijkej kuali kiteixmatiltiskej itajtol Dios. Yejuan mokaujkej maj kinixyekana uan maj kinpaleui ichikaualis Dios. Kisentokayaj tanojnotsayaj maski kintajyouiltiayaj. Uan Jehová semi kintatiochiuij. ¿Melauj ke axkan no ijkon tikchiuaj?

2, 3. ¿Keyej semi kualtsin tein kijtoua amatajkuilol Hechos?

² Nochi tein amatajkuilol Hechos techtapouia, techpaleuia maj okachi titakuaujtamatikan iuan Jehová. ¡Semi kualtsin tein kijtoua nejin amatajkuilol! Sayoj ompa Dios techtapouia nochi tein kichiujkej uan kipanokej imomachtijkauan Jesús ne uejkauj.

³ Amatajkuilol Hechos ika tajtoua 32 países uan xolalmej, 54 altepemej uan 9 talmej tein youaliujtokej ika ueyiat. No ininka tajtoua 95 akin ijkuak nemiaj, akin taixyekanayaj itech taneltokalis akin moueyimatiaj, tekiuanij akin semi moueyichiuayaj, uan sekin akin kiteltajyouiltiayaj tokniuan. Sayoj ke, okachi techtapouia tein kichiujkej tokniuan akin nenkej nejon tonalmej. Ijkon kemej tejuan, yejuan no kipanouayaj ouijkayomej. Maski ijkon, kisentokayaj tanojnotsayaj ika yolpakilis.

4. ¿Keyej amo tikelkauaj tekit tein kichiujkej Pablo, Tabita uan okseki imomachtijkauan Jesús akin nenkej ne uejkauj?

⁴ Maski panokejya 2,000 xiujmej keman nenkej tatitanilmej Pedro uan Pablo, tapajtijkej Lucas akin kitasojtayaj, Bernabé akin kinpaleuiaya tokniuan, Esteban akin semi yolchikauak katka, Tabita akin katka kualtakat, Lidia akin kuali kinseliaya tokniuan uan okseki tokniuan, amo tikelkauaj tekit tein kichiujkej. ¿Keyej? Porin ijkon kemej yejuan, Jesús no technauatij maj tikinpaleuikan oksekin maj mochiuakan imomachtijkauan (Mat. 28:19, 20). ¡Se tatiochiualis maj techmakanij nejin tekit!

5. ¿Kani peuak tanojnotsaj imomachtijkauan Jesús ijkon kemej kinnauatijkej?

⁵ Maj ika titanemilikan tein Jesús kinnauatij imomachtijkauan. Yejua kiniluij: “Keman Dios namechmakas ichikaualis, nanyeskij nanchikaujkej. Uan nanechteixmatiltiskej ompa Jerusalén, itech nochi Judea uan Samaria, uan itech nochi taltikpak” (Hech. 1:8). Yekinika, ichikaualis Dios kinpaleuij maj tanojnotsakan “ompa Jerusalén” (Hech. 1:1-8:3). Satepan, ichikaualis Dios kinixyekanak maj tanojnotsakan “itech nochi Judea uan  Samaria” (Hech. 8:4-13:3). Uan ompa, peuak kiteixmatiltiaj kuali tanauatilmej “itech nochi taltikpak” (Hech. 13:4-28:31).

6, 7. ¿Toni ika titanojnotsaj tejuan tein amo kipiayaj tokniuan itech achto siglo?

⁶ Yekinika imomachtijkauan Jesús, tanojnotsayaj maski amo kipiayaj Biblia ajsitok nion amaixmej tein ueliskia kinmakaskej akin kinkakiaj. Amatajkuilol Mateo moijkuiloj kemej itech xiuit 41. Amatajkuilol Hechos motamiijkuiloj kemej itech xiuit 61. Ijkuak no sayoj moajsiaj seki cartas tein Pablo kijkuilojka. Uan keman ayamo katkaj imomachtijkauan Jesús, tokniuan judíos kikakiaj tein kiixtajtoltiayaj Escrituras Hebreas kampa taueyichiuayaj judíos (2 Cor. 3:14-16). Kemej miakej amo kipiayaj Escrituras Hebreas, de memoria kijtouayaj textos keman tanojnotsayaj.

⁷ Axkan tiitaixpantijkauan Jehová tikpiaj se Biblia uan amaixmej tein ika titanojnotsaj. Uan no, titanojnotsaj itech miak tataman tajtolmej, uan tikinpaleuiaj maj mochiuakan imomachtijkauan Jesús itech 240 países uan xolalmej.

8, 9. 1) ¿Toni uelik kichiujkej imomachtijkauan Jesús porin ichikaualis Dios kinpaleuij? 2) ¿Toni kichiujtok takeual takuaujtamach ika ichikaualis Dios?

⁸ Keman Jesús kinnauatij imomachtijkauan maj tanojnotsatij, kiniluij: “Keman Dios namechmakas ichikaualis, nanyeskij nanchikaujkej”. Nejon kinextia ke ichikaualis Dios kinpaleuiskia maj tanojnotsanij itech nochi taltikpak. Ika ichikaualis Dios, Pedro uan Pablo uelik kinpajtijkej akin mokokouayaj, kinkalankixtijkej amokuali ejekamej uan no kichiujkej maj oksepa neminij akin momikilijkajya. Sayoj ke tein okachi moneki: ichikaualis Dios kinyolchikauak para maj kinpaleuianij oksekin maj kiixmatinij Dios uan ijkon ueliskiaj nemiskej nochipaya (Juan 17:3).

⁹ Itech Pentecostés xiuit 33, imomachtijkauan Cristo “kiselijkej ichikaualis Dios uan nochin peujkej tajtouaj itech tataman tajtolmej” uan ijkon kinixmatiltijkej oksekin “uejueyi taman tein Dios kichiua” itech inintajtol (Hech. 2:1-4, 11). Axkan ichikaualis Dios amo kichiua maj titajtokan tataman tajtolmej. Sayoj ke nejon chikaualis kipaleuia takeual takuaujtamach maj kinchijchiua amaixmej tein ika titamachtiaj Biblia itech miak tataman tajtolmej. Mejmetstika, moamakixtiaj tel miak amaixmej Tanejmachtijkej uan ¡Taijxitilis!, uan itech jw.org, moajsij amaixmej uan videos itech panoua 1,000 tataman tajtolmej. Nochi nejin techpaleuia maj ueli tikinixmatiltikan “uejueyi taman tein Dios kichiua” akin nemij itech nochin altepemej, uejueyi kalyetonij uan akin ‘tajtouaj tataman tajtolmej’ (Apoc. 7:9).

10. ¿Keniuj motajtolkepani Biblia desde 1989?

¹⁰ Desde xiuit 1989, takeual takuaujtamach kiitani maj motajtolkepa Traducción del Nuevo Mundo itech miak tataman tajtolmej. Axkan moajsi itech panoua 200 tataman tajtolmej uan moamakixtiani panoua 240  millones de Biblias. ¡Uan kisentoka moamakixtia! Nochi nejin mochiujtok porin Jehová tapaleuijtok ika ichikaualis.

11. ¿Toni mochiujtok para maj motajtolkepa toamaixuan?

¹¹ Miakej tokniuan no tapaleuijtokej para maj motajtolkepa toamaixuan itech panoua 150 países uan xolalmej. Nejin tekit ueli mochiua porin Jehová kiixyekantok inechikol ika ichikaualis para maj itech nochi taltikpak kiixmatikan, uan no para maj kiixmatikan Tekiuaj akin kiixpejpenak uan iTaixyekanalis tein moajsi iluikak (Hech. 28:23).

12. ¿Toni kinpaleuij Pablo uan okseki tokniuan maj kuali kiteixmatiltianij itajtol Dios?

¹² Yekinika imomachtijkauan Jesús uelik tanojnotskej porin ichikaualis Dios kinpaleuiaya. Keman Pablo kinnojnotsak akin judíos uan akin amo judíos ompa Antioquía de Pisidia, “nochin akin kipiayaj tanemilil tein moneki para nemiskej nochipaya, peujkej taneltokaj” (Hech. 13:48). Uan itamiampa amatajkuilol Hechos, Lucas kijtoj ke Pablo “amo mouia kinixmatiltis iTaixyekanalis Dios [...] uan amo teyi kitsakuiliaya” (Hech. 28:31). ¿Uan kani kiteixmatiltijtoya iTaixyekanalis Dios? Ompa Roma, kampa taixyekanaya okachi ueyi tekiuaj nejon tonalmej. Senkis moita ke sayoj ika ichikaualis Dios uelik kichiujkej nejon tekit.

13. ¿Keyej semi moneki maj timotataujtikan keman techixnamikij?

¹³ Yekinika imomachtijkauan Jesús kitataujtijkej Jehová maj kinyolchikauani keman peujkej kintajyouiltiaj. ¿Uan toni panok? Ichikaualis Dios kinpaleuij maj moyolchikauanij uan maj kiteixmatiltianij itajtol Dios (Hech. 4:18-31). Tejuan no tiktajtaniaj Jehová maj techmaka ichikaualis uan itamatilis para maj tiksentokakan titanojnotsakan maski techixnamikiskej (Sant. 1:2-8). Uan kemej Jehová techtatiochiuia uan techpaleuia ika ichikaualis, ueli tiksentokaj titanojnotsaj. Ijkon amo teyi uelis techtsakuilis, maski semi techixnamikiskej uan techtajyouiltiskej. Yejua ika, maj tiksentokakan tiktajtanikan Jehová maj techmaka ichikaualis, itamatilis uan maj techyolchikaua (Luc. 11:13).

14, 15. 1) ¿Toni panok keman tokniuan peujkej kintajyouiltiaj satepan ke kimiktijkej Esteban? 2) ¿Keniuj miakej akin nemiaj Siberia kiixmatkej tein Biblia tamachtia?

¹⁴ Esteban ika yolchikaualis kiteixmatiltij itajtol Dios achto ke kimiktiskiaj akin kitauelitayaj (Hech. 6:5; 7:54-60). Desde “nejon tonal peujkej kintajyouiltiaj” tokniuan. Uan nochin yajkej Judea uan Samaria. Sayoj tatitanilmej mokaujkej Jerusalén. Maski ijkon, tokniuan kisentokakej tanojnotskej. “Felipe temok itech ueyi xolal Samaria uan peuak kiteixmatiltia Cristo”, uan ompa miakej peujkej taneltokaj (Hech. 8:1-8, 14, 15, 25). Biblia no kijtoua: “Akin momoyaujkaj ajsikej hasta Fenicia, Chipre uan Antioquía. Uan sayoj judíos kinmatiltiayaj itajtol Dios. Sayoj ke, iniuan no moajsiaj seki takamej akin kayomej Chipre uan Cirene akin yajkej Antioquía  uan peujkej kinnojnotsaj akin tajtouayaj griego, uan kinmatiltijkej kuali tanauatilmej tein ika tajtoua toTekotsin Jesús” (Hech. 11:19, 20). Kemej tokniuan momoyaujkej porin peuak kintajyouiltiaj, okachi miakkan uelik moteixmatiltij iTaixyekanalis Dios.

¹⁵ Axkan no ijkon kinpanouani tokniuan. Kemej itech xiuit 1950, kampa achto katka Unión Soviética, miakej tokniuan kinuikakej ompa Siberia. Kemej kinmoyaujkej itech tataman xolalmej, tokniuan peuak tanojnotsaj ompa. Ininselti amo ueliskia ajsiskej hasta ompa porin semi uejka uan amo kiajxitiskiaj tomin para ika yaskej. Sayoj ke tekiuanij tanauatijkej maj kinuikanij ompa. Ijkon, kemej kijtoj se tokniuj, tein kichiujkej tekiuanij tapaleuij maj miakej kiixmatinij tein Biblia tamachtia ompa Siberia.

16, 17. ¿Keniuj kinextia amatajkuilol Hechos ke Jehová kinpaleuiaya tokniuan keman tanojnotsayaj?

¹⁶ Moyekita ke Jehová semi kintiochiuak yekinika imomachtijkauan Jesús. Maski Pablo uan okseki tokniuan ‘tatokkej’ uan ‘kiatekijkej’, yejua Dios “kisentokak kichiuak maj moskalti” (1 Cor. 3:5, 6). Uan amatajkuilol Hechos kiyeknextia ke miakej mochiujkej imomachtijkauan Jesús porin Jehová kintiochiuak tokniuan. Kijtoua ke “itajtol Dios kisentokak momoyauak uan imomachtijkauan Jesús kisentokakej semi momiakilijkej ompa Jerusalén” (Hech. 6:7). No kijtoua ke “tokniuan akin nemiaj Judea, Galilea uan Samaria, yolseujkanemiaj uan okachi takuaujtamatiaj. Uan kemej kimojkatokayaj Jehová uan ichikaualis Dios kinyolseuiaya, okachi momiakilijtiayaj” (Hech. 9:31).

¹⁷ Ompa Antioquía de Siria, miakej tokniuan ika yolchikaualis kinixmatiltijkej itajtol Dios akin tajtouayaj hebreo uan griego. Biblia kijtoua: “Tein melauj, Jehová iniuan yetoya uan tel miakej peujkej taneltokaj uan mochiujkej imomachtijkauan toTekotsin” (Hech. 11:21). ¿Toni panok satepan? “Itajtol Jehová kisentokak moteixmatiltij uan okachi miakej peujkej taneltokaj” (Hech. 12:24). Uan kemej Pablo uan okseki tokniuan no kinnojnotskej akin amo judíos, “itajtol Jehová kisentokak moteixmatiltij uan amo teyi kitsakuiliaya” (Hech. 19:20).

18, 19. 1) ¿Keyej tikneltokaj ke Jehová no touan yetok itech nejin tonalmej? 2) Xikonijto se taman tein kinextia ke Jehová amo keman kinsenkaua itekitikauan.

¹⁸ Tejuan no tikneltokaj ke Jehová ‘touan yetok’ itech nejin tonalmej. Yejua ika tel miakej kiseliaj tamachtilis tein melauak, motemaktiaj iuan Dios uan moauiaj. Ijkon kemej Pablo uan okseki tokniuan ne uejkauj, ueli tiksentokaj titanojnotsaj maski techixnamikiskej uan techtajyouiltiskej porin Jehová techpaleuia uan techtatiochiuia (Hech. 14:19-21). Keman tikpiaskej ouijkayomej, Jehová nochipa techpaleuis uan techmakas chikaualis (Deut. 33:27). Maj nochipa tikelnamikikan ke Jehová amo keman kinsenkauas itekitikauan “para maj nochin kiueyitalikan itokay” (1 Sam. 12:22; Sal. 94:14).

 ¹⁹ Itech Ojpatika Ueyi Neteuilis, nazis kitsakuatoj tokniuj Harald Abt ompa Sachsenhausen kampa semi kintajyouiltiayaj. Itech mayo de 1942, tajpianij yajkej ikalijtik uan kinuikakej isiuatsin Elsa uan isiuapil. Elsa miakkan kitsaktinenkej. Yejua kijtoj: “Itech nochi tiempo tein nitsaktoya, nechmachtij se taman tein semi moneki: ke ichikaualis Jehová semi kinpaleuia akin kisentokaj kitekitiliaj maski semi kintajyouiltiskej. Achto ke nechtsakuaskiaj, nikixtajtoltij se carta kampa se tokniuj kijtoj ke keman tikpanouaj uejueyi ouijkayomej, ichikaualis Jehová kichiua maj se yolseujto. Amo semi nikneltokak nejon. Sayoj ke, keman nejua nikpanok ouijkayomej, nikitak ke melauj katka nejon tokniuj kijtoj. Sayoj se kineltoka hasta keman tejuan se kipanoua se ouijkayot. Uan yejua nejon tein nejua nechpanok”.

20. ¿Toni kichiuak Pablo keman tsaktoya itech se kali, uan keniuj kinyolchikaua seki tokniuan tein yejua kichiuak?

²⁰ Itamian amatajkuilol Hechos, techtapouia ke Pablo tsaktoya itech se kali ompa Roma, yejua ika amo uelia tanojnotsaya kajkalpan. Maski ijkon, ‘kinixmatiltiaya iTaixyekanalis Dios’ nochin akin kikalpanouayaj (Hech. 28:31). Axkan miakej tokniuan amo no ueli kisaj de ininchan, xa porin mokokouaj oso nemij kampa kinyekpiaj akin xiuejkejya oso akin mokokouaj. Maski ijkon, kisentokaj kitasojtaj Dios uan kinejnekij tanojnotsaskej. Maj tiktataujtikan Jehová maj kinpaleui nejon tokniuan maj kinajsikan akin kinekiskej kiixmatiskej toTajtsin uan tein kichiuas.

21. ¿Keyej semi moneki maj tiksentokakan titanojnotsakan?

²¹ Timiakej kemaj ueli titanojnotsaj kajkalpan oso kampa yeski timoajsiskej. Yejua ika, maj tiktemokan kuali tikteixmatiltiskej itajtol Dios uan ijkon titapaleuiskej maj moteixmatilti iTaixyekanalis Dios “itech nochi taltikpak”. Axkan okachi mochiujtok miak taman tein ‘kinextia’ ke tinemij itech tonalmej keman tatamitiya (Mat. 24:3-14). Yejua ika, maj kuali tikuitokan totiempo uan maj ‘nochipa tikchiujtokan itekiuj toTekotsin’ (1 Cor. 15:58).

22. ¿Toni tikixtaliaj tikchiuaskej itech nejin tonalmej keman tikchixtokej maj ejko itonal Jehová?

²² Amo uejkaua ejkos “itonal Jehová tein ueyi uan tein se kimojkaitas” (Joel 2:31). Axkan ke tikchiaj nejon tonal, maj timoyolchikauakan uan maj tiksentokakan titanojnotsakan. Moajsijok miakej akin kinekij ‘kikakiskej itajtol Dios ika nochi ininyolo’, ijkon kemej bereanos (Hech. 17:10, 11). Yejua ika, maj tiksentokakan titanojnotsakan hasta keman tamisya tekit, uan kemej yeskia techiluiskej: “¡Tel kuali tein tikchiuak, tiyolkuali uan titatakamatkej!” (Mat. 25:23). Komo tiksentokaj timochikauaj titanojnotsaskej uan amo keman tikauaj Jehová, nochipaya tiyolpakiskej porin ‘kuali tikteixmatiltijkej iTaixyekanalis Dios’.