Miakej maseualmej moiljuiaj tlaj tlauel momachtisej uan tlaj tlatominpiasej kinpaleuis kuali ma itstokaj teipa. Moiljuiaj tlaj yasej universidad, kuali kichiuasej ininteki, kuali itstosej ika ininchampoyouaj uan ika sekinok. Nojkia moiljuiaj katli kuali momachtiaj, kitlanisej miak tomij uan tlauel yolpakisej.

Se tlakatl katli eua china tlen itoka Zhang Chen kiijtoua: “Nimoiljuiyaya tlaj amo niaskia universidad, nochipa nieliskia niteikneltsi, amo nijpiaskia se kuali tekitl yon niyolpakiskia”.

Miakej yauij ipan universidades tlen tlauel kiixmatij maske tlauel uejka mokaua tlen ininaltepe, san pampa kinekij kuali itstosej teipa. Uan kema pejki momoyaua nopa COVID-19 ayokmo uelkej yauij ipan sekinok altepemej. Ipan 2012, nopa Organización para la Cooperación y el Desarrollo Económicos kiijtok: “Tlen nochi katli yauij momachtiaj ipan sekinok altepemej, se 52% euaj Asia”.

Miakej tetajmej tlauel tekitij pampa kinekij ininkoneuaj ma momachtitij ipan sekinok altepemej. Qixiang, katli eua Taiwán kiijtoua: “Maske notatauaj amo kipixtoyaj miak tomij, techtitlankej tinauij ma timomachtitij Estados Unidos”. Miakej tlauel motlauikaltiaj pampa kinekij ininkoneuaj kuali ma momachtikaj.

Maske uelis techpaleuis ipan se keski tlamantli tlaj timomachtiaj, kemantika amo pano kej tojuantij timoiljuijtoyaj. Se neskayotl, miakej katli tlauel momachtijkej uan tlauel motlauikaltijkej, amo kipantiaj se kuali tekitl. Se siuatl katli itoka Rachel Mui kiijtok ipan nopa Business Times tlen Singapur: “Miakej katli tlauel momachtijtokej amo kipantiaj tekitl”. Jianjie, katli eua Taiwán uan momachtijtok kej tepajtijketl, kiijtoua: “Miakej kiseliaj se tekitl maske amo ya nopa momachtijkej”.

Maske sekij kena tekitij ika tlen momachtijkej, amo itstokej kej moiljuiyayaj. Se tlakatl katli itoka Niran uan eua Tailandia, yajki momachtito universidad ipan Reino Unido. Kema tlakuepilik ialtepe, kipantik se tekitl ika tlen momachtijtoya. Ya kiijtoua: “Maske nopaya tlauel kuali nechtlaxtlauiyayaj, nojua tlauel nitekitik pampa nijnekiyaya nijtlanis miak tomij. Teipa, miakej katli nopaya titekitiyayaj techkixtijkej. Ika tlen nechpanok nikitak amo nochipa tijpias se kuali tekitl”.

Maske katli tlauel tlatominpiaj moiljuiaj “kuali itstokej”, nojkia kipiaj kuesoli ika ininchampoyouaj, mokokouaj uan san mosentlaliaj ipan inintomij. Katsutoshi, se tlakatl katli eua Japón, kiijtoua: “Maske nijpixtoya miak tomij, amo niyolpakiyaya pampa sekinok amo kinekiyayaj nechitasej, nechkualankaitayayaj uan san tlemach nechchiuiliyayaj”. Lam, se siuatl katli eua Vietnam, kiijtoua: “Nikitstok kenijkatsa miakej kichiuaj kampeka kipiasej se kuali tekitl uan kitlanisej miak tomij. Maske kiampa kichiuaj, teipa tlauel mokuesouaj, motekipachouaj, mokokouaj uan amo kuali kiyolmatij”.

Miakej moiljuiaj kej Franklin uan kiijtouaj amo san moneki timomachtis uan titlatominpias. Sekij amo san mosentlaliaj tlapijpiasej, kichiuaj kampeka kuali monejnemiltisej uan kinpaleuisej sekinok. ¿Uelis ya nopa techpaleuis kuali ma tiitstokaj teipa? Ni monankilis ipan seyok tlamachtili.