ကမ္ဘာဦးကျမ်းမှတ်တမ်းအရ ဖာရောဟာ သူ့အတွက် စိတ်အနှောင့်အယှက်ဖြစ်နေတဲ့ အိပ်မက်ကို အနက်ပြန်ပေးဖို့ ဟီဘရူးအကျဉ်းသား ယောသပ်ကို အမြန်ဆုံးခေါ်လာပါလို့ အမိန့်ပေးတယ်။ အဲဒီအချိန်မှာ ယောသပ် ထောင်ကျနေတာလည်း နှစ်အတော်ကြာနေပြီဖြစ်တယ်။ ဖာရောက အရေးတကြီး ဆင့်ခေါ်လိုက်ပေမယ့် ယောသပ်ဟာ ဘုရင်ရှေ့ခစားဖို့ ဆံပင်နဲ့မုတ်ဆိတ်တွေကို အချိန်ယူရိတ်ခဲ့တယ်။ (ကမ္ဘာဦး ၃၉:၂၀-၂၃; ၄၁:၁၊ ၁၄) အဲဒီလို သိပ်အရေးမပါပုံပေါက်တဲ့ အသေးစိတ်အချက်အလက်တွေအရ ကမ္ဘာဦးကျမ်းရေးသူဟာ အီဂျစ်ဓလေ့ထုံးစံတွေကို အကျွမ်းတဝင်ရှိကြောင်း ဖော်ပြတယ်။

ဟီဘရူးလူမျိုးအပါအ၀င် ရှေးခေတ်လူမျိုးအတော်များများမှာ မုတ်ဆိတ်အရှည်ထားတဲ့ ထုံးစံရှိကြတယ်။ ဒါပေမဲ့ “အရှေ့တိုင်းသားတွေထဲမှာ မုတ်ဆိတ်အရှည်မထားတဲ့ တစ်မျိုးတည်းသော လူမျိုးကတော့ ရှေးခေတ် အီဂျစ်လူမျိုးပဲ” လို့ စာစောင်တစ်ခု (McClintock and Strong’s Cyclopedia of Biblical, Theological, and Ecclesiastical Literature) မှာ ဖော်ပြထားတယ်။

မုတ်ဆိတ်ကိုပဲ ရိတ်ရတာလား။ အီဂျစ်လူမျိုးရဲ့ ဓလေ့ထုံးစံတချို့မှာ လူတစ်ဦးဟာ ဖာရောဘုရင်ရှေ့ အခစားဝင်တဲ့အခါ ဝတ်ပြုရာဗိမာန်တော်မှာ သွားဝတ်ပြုသလိုမျိုးလုပ်ဆောင်ဖို့ တောင်းဆိုထားတယ်လို့ ဂျာနယ်တစ်စောင် (Biblical Archaeology Review) မှာ ဖော်ပြထားတယ်။ အဲဒါကြောင့် ယောသပ်က ဖာရောဘုရင်ဆီအခစားမဝင်ခင် ဆံပင်နဲ့မုတ်ဆိတ်တွေကို ရိတ်ရခြင်းဖြစ်ပါတယ်။

မဟုတ်ပါဘူး။ တမန်တော်ပေါလုက သူရေးတဲ့ ကျမ်းတွေထဲမှာ ဂျူးလူမျိုးမဟုတ်သူအားလုံးကို ဂရိလူမျိုးအဖြစ် တစ်ခါတလေ ကိုယ်စားပြုဖော်ပြလေ့ရှိတယ်။ (ရောမ ၁:၁၆; ၁၀:၁၂) အကြောင်းရင်းတစ်ခုက ပေါလုသွားဟောပြောတဲ့ နေရာဒေသတစ်လျှောက်မှာ ဂရိဘာသာစကား၊ ဂရိယဉ်ကျေးမှု ပျံ့နှံ့နေတဲ့အတွက်ပါ။

ဘယ်သူတွေဟာ ဂရိလူမျိုးဖြစ်တယ်လို့ ရှေးခေတ်မှာ ယူမှတ်ခဲ့ကြသလဲ။ ဘီစီအီး လေးရာစုမှာ အေသင်မြို့က အဟောအပြောကောင်းသူ ဆိုခရာတီ [Isocrates] က ကမ္ဘာတစ်ဝန်းမှာ ဂရိယဉ်ကျေးမှု၊ စာပေပျံ့နှံ့နေတာကို ဂုဏ်ယူဝင့်ကြွားစွာ ပြောဆိုခဲ့တယ်။ အဲဒါကြောင့် “ဂရိမျိုးရိုးကနေ ဆင်းသက်လာတာမဟုတ်ရင်တောင် ဂရိပညာရေးနဲ့ယဉ်ကျေးမှုကို ကောင်းစွာ တက်မြောက်သိကျွမ်းထားသူတွေကိုလည်း ဂရိလူမျိုးအဖြစ်သတ်မှတ်ကြတယ်” ဆိုပြီး သူပြောပြတယ်။ ဒါကြောင့် တိမောသေရဲ့ဖခင် ဂျူးမဟုတ်သူနဲ့ တခြားသူတွေဟာ ဂရိလူမျိုးအဖြစ် မွေးလာတာမဟုတ်ပေမဲ့ သူတို့ကျင့်သုံးတဲ့ ဂရိယဉ်ကျေးမှုကြောင့် သူတို့ကို ဂရိလူမျိုးလို့ ပေါလု ခေါ်ဆိုခဲ့တာဖြစ်နိုင်ပါတယ်။—တမန်တော် ၁၆:၁။