“Ebda bniedem li jkun poġġa idu fuq il-​moħriet u jħares lejn dak li hemm warajh m’hu xieraq għas-​saltna t’Alla.”—LQ. 9:62.

INT KIF TWIEĠEB?

Għala għandna ‘niftakru f’mart Lot’?

Liema tliet affarijiet għandna nevitaw li nibqgħu nhewdnu fuqhom?

Kif għandna nżommu l-​pass mal-​organizzazzjoni taʼ Ġeħova?

1. Ġesù liema twissija ta, u liema mistoqsija tqum?

 “FTAKRU f’mart Lot.” (Lq. 17:32) Din it-​twissija li ngħatat minn Ġesù Kristu kważi 2,000 sena ilu issa hi importanti iktar minn qatt qabel. Imma Ġesù x’ried jgħid biha din it-​twissija serja? Il-​Lhud preżenti fl-​udjenza kienu jafu eżattament x’kien ġralha mart Lot. Hi u taħrab minn Sodoma mal-​familja tagħha, ma kinitx ubbidjenti lejn Ġeħova u ħarset lura, u b’hekk saret kolonna tal-​melħ.—Aqra Ġenesi 19:17, 26.

2. Mart Lot għala għandha mnejn ħarset lura, u xi switilha d-​diżubbidjenza tagħha?

² Imma mart Lot għala ħarset lura? Forsi kienet kurjuża dwar dak li kien qed iseħħ. Jistaʼ jkun li ħarset lura għax ma setgħetx temmen li l-​belt kienet qed tinqered. Għandu mnejn li l-​fidi tagħha kienet dgħajfa. Inkella forsi riedet tmur lura għall-​affarijiet li kienet ħalliet warajha f’Sodoma. (Lq. 17:31) Kienet x’kienet ir-​raġuni għala ħarset lura, id-​diżubbidjenza tagħha switilha ħajjitha. Aħseb ftit! Hi mietet fl-​istess jum li fih inqerdu l-​abitanti mill-​agħar taʼ Sodoma u Gomorra. Mhux taʼ b’xejn li Ġesù qal: “Ftakru f’mart Lot.”

3. Ġesù kif enfasizza l-​punt li ma rridux inħarsu lura?

³ Anki aħna qed ngħixu fi żmien meta hu vitali li ma nħarsux lura, jiġifieri, ma nibqgħux naħsbu dwar dak li nkunu ħallejna warajna. Ġesù enfasizza dan il-​punt meta wieġeb lil raġel li kien staqsieh jekk setax imur lura għand familtu biex isellmilhom qabel ma jsir dixxiplu. Ġesù qal: “Ebda bniedem li jkun poġġa idu fuq il-​moħriet u jħares lejn dak li hemm warajh m’hu xieraq għas-​saltna t’Alla.” (Lq. 9:62) Kienet it-​tweġiba li Ġesù ta lir-​raġel ħarxa wisq jew mhux raġunevoli? Le, għax hu kien jaf li t-​talba tar-​raġel kienet biss skuża biex ifarfar ir-​responsabbiltà  tiegħu. Ġesù ddeskriva dan it-​tnikkir bħala li kien qed iħares lejn “dak li hemm warajh.” Hu u jaħrat għalqa, individwu jistaʼ jħares lura lejn dak li jkun hemm warajh jew jistaʼ jmidd il-​moħriet mal-​art u jdur biex iħares lura. Jagħmel x’jagħmel, jiġi aljenat mix-​xogħol li suppost ikun qed iwettaq, u ma jagħmilx xogħlu tajjeb.

4. Fuq xiex għandna niffokaw?

⁴ Aħna għandna niffokaw fuq il-​futur u mhux fuq il-​passat. Fi Proverbji 4:25, il-​Bibbja tgħid ċar u tond: “Inkwantu għal għajnejk, dawn għandhom iħarsu dritt ’il quddiem, iva, b’għajnejk ileqqu għandek tħares fiss quddiemek.”

5. Liema raġuni għandna biex ma nħarsux lejn l-​affarijiet li hemm warajna?

⁵ Għandna raġuni tajba biex ma nħarsux lejn dak li hemm warajna. X’inhi din ir-​raġuni? Aħna qed ngħixu fl-​“aħħar jiem.” (2 Tim. 3:1) Alla dalwaqt se jeqred is-​sistema tad-​dinja kollha kemm hi, mhux biss żewġt ibliet mimlijin ħażen. X’se jgħinna nevitaw kwalunkwe ħaġa simili għal dak li ġralha mart Lot? L-​ewwel nett, irridu nkunu nafu x’inhuma xi ftit mill-​affarijiet li ħallejna warajna li jħajruna nħarsu lejhom. (2 Kor. 2:11) Mela ejja nikkunsidraw x’inhuma u naraw kif nistgħu nevitaw li niffokaw fuqhom.

NIBKU L-​IMGĦODDI

6. Għala mhux dejjem għandna nafdaw il-​mod kif niftakru fl-​imgħoddi?

⁶ Nistgħu naqgħu fl-​iżball li naħsbu li l-​ħajja fl-​imgħoddi kienet aħjar. Il-​mod kif niftakru l-​passat jistaʼ ma jkunx il-​mod kif kien verament. Bla ma nindunaw, nistgħu nibdew naħsbu li l-​problemi tagħna fil-​passat ma kinux daqshekk kbar u li konna ħafna iktar ferħanin lura f’dak iż-​żmien. Fi kliem ieħor, nibdew naħsbu li l-​affarijiet kienu ferm aħjar milli tassew kienu. Jekk nagħmlu dan l-​iżball, għandu mnejn nibdew nixtiequ li l-​ħajja terġaʼ lura għal li kienet. Iżda l-​Bibbja twissina: “Tgħidx: ‘Kif inhi li l-​jiem taʼ qabel kienu aħjar minn dawn?’ għax ma jkunx għaqli li tistaqsi dan.” (Ekk. 7:10) Raġunar bħal dan għala huwa daqstant perikoluż?

7-9. (a) Xi ġralhom l-​Iżraelin fl-​Eġittu? (b) L-​Iżraelin liema raġunijiet kellhom biex jifirħu? (ċ) L-​Iżraelin dwar xiex bdew jilmentaw?

⁷ Ikkunsidra x’ġara lill-​Iżraelin fi żmien Mosè. Għalkemm għall-​ewwel l-​Iżraelin kienu meqjusin bħala mistidnin fl-​art tal-​Eġittu, wara żmien Ġużeppi, l-​Eġizzjani “qiegħdu [fuq l-​Iżraelin] kapijiet tax-​xogħol forzat biex jgħakksuhom b’tagħbija tqila taʼ xogħol.” (Eżo. 1:11) Iktar tard, il-​Fargħun saħansitra ordna lin-​nies tiegħu biex joqtlu lit-​trabi subien tal-​Iżraelin għax ma riedx li dan il-​poplu joktor. (Eżo. 1:15, 16, 22) Mhux taʼ b’xejn li Ġeħova qal lil Mosè: “Bla dubju jien rajt is-​sofferenza tan-​nies tiegħi li qegħdin l-​Eġittu, u smajt l-​għajta tagħhom minħabba dawk li jġegħluhom jaħdmu iebes; għaliex naf tajjeb kemm qed isofru.”—Eżo. 3:7.

⁸ Tistaʼ timmaġina l-​ferħ li ħassew l-​Iżraelin meta mill-​art fejn kienu fil-​jasar ħarġu bħala poplu ħieles? B’mod tal-​għaġeb, huma kienu raw il-​qawwa taʼ Ġeħova meta ġab l-​Għaxar Kastigi fuq il-​Fargħun, li kien imkabbar, u fuq in-​nies tiegħu. (Aqra Eżodu 6:1, 6, 7) Fil-​fatt,  l-​Eġizzjani mhux talli fl-​aħħar ħallew lill-​Iżraelin jitilqu bħala poplu ħieles, imma talli ħeġġewhom jagħmlu hekk. U tant tawhom deheb u fidda li setaʼ jingħad li n-​nies t’Alla “neżżgħu lill-​Eġizzjani.” (Eżo. 12:33-​36) L-​Iżraelin jerġaʼ ferħu iktar meta raw il-​qerda tal-​Fargħun u l-​qawwiet militari tiegħu fil-​Baħar l-​Aħmar. (Eżo. 14:30, 31) Il-​fidi tagħhom messha ssaħħet bil-​kbir wara li raw b’għajnejhom dak kollu li kien għamel Ġeħova!

⁹ Iżda huwa diffiċli biex temmen li ftit wara li Ġeħova kien ħelishom b’mod mirakoluż, dawn l-​istess nies bdew jilmentaw. Dwar xiex? Dwar l-​ikel! Ma baqgħux kuntenti b’dak li kien tahom Ġeħova, u qalu: “Kemm niftakruh il-​ħut li konna nieklu fl-​Eġittu b’xejn, il-​ħjar u d-​dulliegħ u l-​kurrat u l-​basal u t-​tewm! Imma issa nxifna. Għajnejna ma jarawx ħlief il-​manna.” (Num. 11:5, 6) B’hekk, l-​imgħoddi ma ftakruhx kif kien verament. Minħabba l-​irraġunar żbaljat tagħhom, huma saħansitra riedu jmorru lura lejn l-​art fejn kienu lsiera! (Num. 14:2-​4) L-​Iżraelin ħarsu lejn l-​affarijiet li kien hemm warajhom u tilfu l-​approvazzjoni taʼ Ġeħova.—Num. 11:10.

10. Liema tagħlima nieħdu minn dak li ġara lill-​Iżraelin?

¹⁰ X’inhi t-​tagħlima għalina llum? Meta niffaċċjaw diffikultajiet u problemi, ejja ma noqogħdux nhewdnu fuq affarijiet tal-​passat—forsi saħansitra taż-​żmien meta konna għadna ma nafux il-​verità—li jistgħu jidhru li kienu pożittivi. Għalkemm mhuwiex ħażin li nimmeditaw fuq il-​lezzjonijiet li nkunu tgħallimna mill-​esperjenzi tal-​passat jew li niftakru f’xi memorji sbieħ, jeħtieġ inżommu ħarsa bilanċjata u realistika dwar il-​passat tagħna. Inkella nistgħu saħansitra nibdew inħossuna inqas kuntenti bil-​ħajja tagħna fil-​preżent u nkunu rridu nduru lura għall-​ħajja li kellna qabel.—Aqra t-​2 Pietru 2:20-​22.

IS-​SAGRIFIĊĊJI LI GĦAMILNA FIL-​PASSAT

11. Xi wħud kif iħarsu lejn is-​sagrifiċċji li għamlu fil-​passat?

¹¹ B’sogħba, xi wħud iħarsu lura lejn is-​sagrifiċċji li għamlu fil-​passat u jqisuhom bħala opportunitajiet mitlufin. Forsi kellek opportunitajiet biex tieħu edukazzjoni għolja, biex tikseb prominenza, jew biex titfaʼ xi ħaġa tal-​flus taħt rasek, imma ddeċidejt li ma tfittixx dawn l-​affarijiet. Ħafna minn ħutna ħallew warajhom pożizzjonijiet tajbin li jrendu l-​flus fil-​qasam tan-​negozju, tad-​divertiment, tal-​edukazzjoni, jew tal-​isports. Issa għadda ż-​żmien u t-​tmiem għadu ma wasalx. Toqgħod toħlom dwar dak li setaʼ ġara li kieku m’għamiltx dawn is-​sagrifiċċji?

12. Pawlu kif ħassu dwar l-​affarijiet li kien ħalla warajh?

¹² L-​appostlu Pawlu ħalla ħafna affarijiet warajh sabiex isir segwaċi taʼ Kristu. (Flp. 3:4-​6) Kif ħassu dwar dawn l-​affarijiet? Hu jgħidilna: “L-​affarijiet li kienu qligħ għalija, qisthom bħala telf minħabba l-​Kristu.” Għala? Hu jkompli jgħid: “Mhux talli hekk, imma talli jien tabilħaqq inqis ukoll kollox bħala telf minħabba l-​valur imprezzabbli taʼ l-​għarfien dwar Kristu Ġesù l-​Mulej tiegħi. Minħabba fih aċċettajt li nitlef l-​affarijiet kollha u nqishom bħala qabda skart, sabiex  nirbaħ lil Kristu.” a (Flp. 3:7, 8) Sewwasew bħalma individwu li jarmi l-​iskart ma joqgħodx jiddispjaċih għal dak li jkun rema, Pawlu ma ħass l-​ebda dispjaċir għall-​opportunitajiet sekulari li kien ħalla warajh. Hu ma baqax iħoss li kienu taʼ valur.

13, 14. Kif nistgħu nsegwu l-​eżempju li ħalla Pawlu?

¹³ Jekk nibqgħu nhewdnu fuq l-​hekk imsejħin opportunitajiet mitlufin, x’għandna nagħmlu? Għandna nsegwu l-​eżempju li ħalla Pawlu. Kif? Ikkunsidra l-​valur taʼ dak li għandek issa. Bnejt relazzjoni prezzjuża maʼ Ġeħova u hu jafek bħala persuna leali. (Ebr. 6:10) Id-​dinja ma tistaʼ toffrilna xejn li hu taʼ valur daqs dak li jagħtina Ġeħova issa u li se jagħtina fil-​futur.—Aqra Marku 10:28-​30.

¹⁴ Pawlu mbagħad isemmi xi ħaġa li se tgħinna nkomplu mexjin b’lealtà. Hu jgħid li kien qed ‘jinsa l-​affarijiet taʼ warajh u jiġġebbed biex jilħaq l-​affarijiet li hemm quddiemu.’ (Flp. 3:13) Innota li Pawlu jenfasizza żewġ passi neċessarji. L-​ewwel, għandna ninsew l-​affarijiet li nkunu ħallejna warajna u ma naħlux l-​enerġija u l-​ħin prezzjuż tagħna billi noqogħdu ninkwetaw iżżejjed dwar dawn l-​affarijiet. It-​tieni, bħal ġerrej fit-​tmiem taʼ tiġrija, hemm bżonn li niġġebbdu ’l quddiem billi niffokaw fuq dak li hemm quddiemna.

15. Liema benefiċċju niksbu meta nimmeditaw fuq l-​eżempji tal-​qaddejja leali t’Alla?

¹⁵ Meta nimmeditaw fuq l-​eżempji tal-​qaddejja leali t’Alla—sew tal-​passat u sew tal-​preżent—nistgħu niġu inkuraġġiti nibqgħu mexjin ’il quddiem minflok ma nħarsu lura lejn l-​affarijiet li nkunu ħallejna warajna. Pereżempju, li kieku Abraham u Sara baqgħu jiftakru f’Ur, “kien ikollhom opportunità jerġgħu lura.” (Ebr. 11:13-​15) Iżda huma ma marrux lura f’Ur. L-​ewwel darba li Mosè telaq mill-​Eġittu ħalla warajh ħafna iktar affarijiet minn kwalunkwe Iżraeli li għex warajh. Madankollu, il-​Bibbja ma tgħidx li hu ried dawk l-​affarijiet lura. Minflok, ir-​rakkont tal-​Bibbja jgħidilna li hu “qies it-​tmaqdir tal-​Kristu bħala rikkezzi akbar mit-​teżori taʼ l-​Eġittu; għax ħares fiss lejn il-​ħlas tal-​premju.”—Ebr. 11:26.

L-​ESPERJENZI NEGATTIVI TAL-​PASSAT

16. Kif nistgħu niġu effettwati mill-​esperjenzi tal-​passat?

¹⁶ Iżda mhux l-​esperjenzi kollha tal-​passat jistgħu jidhru pożittivi. Forsi nħossuna maħkumin minn ħsibijiet dwar dnubiet tal-​passat jew żbalji li nkunu għamilna. (Salm 51:3) Għandu mnejn xorta nħossuna rrabjati jew imnikktin għax inkunu ngħatajna xi parir iebes. (Ebr. 12:11) Forsi ma nkunux nistgħu ninsew iż-​żmien meta sofrejna xi inġustizzja jew dik li ħsibna li kienet inġustizzja. (Salm 55:2) X’nistgħu nagħmlu biex inkunu ċerti li ma nħallux esperjenzi bħal dawn iġegħluna niffokaw fuq l-​affarijiet li nkunu ħallejna warajna? Ejja nikkunsidraw tliet eżempji.

17. (a) Pawlu għala ddeskriva lilu nnifsu bħala “bniedem inqas mill-​inqas wieħed fost il-​qaddisin kollha”? (b) X’għen lil Pawlu ma jibqax jhewden fuq ħsibijiet negattivi?

 ¹⁷ Żbalji tal-​passat. L-​appostlu Pawlu ddeskriva lilu nnifsu bħala “bniedem inqas mill-​inqas wieħed fost il-​qaddisin kollha.” (Efes. 3:8) Għala ħassu hekk? Hu jgħid: “Għax ippersegwitajt il-​kongregazzjoni t’Alla.” (1 Kor. 15:9) Tistaʼ timmaġina kif kien iħossu Pawlu meta kien jiltaqaʼ maʼ xi wħud li qabel kien jippersegwitahom? Minkejja dan, minflok ma ħalla dawn il-​ħsibijiet negattivi jaħkmuh, Pawlu ffoka fuq il-​qalb tajba mhix mistħoqqa li kienet intweriet miegħu. (1 Tim. 1:12-​16) Minħabba f’hekk, Pawlu ħassu grat ferm u kien motivat biex ikompli għaddej bil-​ministeru tiegħu. Meta Pawlu qal li ried jinsa l-​affarijiet li kien ħalla warajh, kien qed jinkludi wkoll l-​iżbalji tiegħu tal-​passat. Ladarba żball inkunu għamilnieh u ma nistgħux nibdlu l-​passat, inkunu biss qed naħlu l-​enerġija tagħna jekk nibqgħu nhewdnu fuqu. Minflok, għandna nkomplu niftakru fil-​ħniena li Ġeħova wera magħna u nużaw saħħitna biex naqduh fil-​preżent.

18. (a) X’jistaʼ jiġri jekk inħarsu lura b’mod negattiv lejn xi parir li nkunu ngħatajna? (b) Kif nistgħu nobdu l-​kliem taʼ Salamun dwar li naċċettaw il-​pariri?

¹⁸ Pariri ibsin. Jistaʼ jkun li nibqgħu nhewdnu fuq xi parir iebes li nkunu ngħatajna fil-​passat. Dan jistaʼ mhux biss ikun taʼ wġigħ iżda wkoll idgħajjifna, u b’hekk iġegħelna ‘naqtgħu qalbna.’ (Ebr. 12:5) Sew jekk ‘inċekknu’ l-​parir għax inkunu rrifjutajnieh u sew jekk inkunu aċċettajnieh imma mbagħad ‘naqtgħu qalbna,’ ir-​riżultat ikun l-​istess—ma nkunux tassew qed inħallu l-​parir ikun taʼ benefiċċju għalina u jirfinana. Kemm ikun aħjar li nobdu l-​kliem taʼ Salamun: “Aqbad sew mad-​dixxiplina; titlaqhiex. Ħarisha, għax hi ħajtek.” (Prov. 4:13) Bħal sewwieq li jobdi s-​sinjali tat-​traffiku, ejja naċċettaw il-​parir, napplikawh, u nkomplu mexjin ’il quddiem.—Prov. 4:26, 27; aqra Ebrej 12:12, 13.

19. Kif nistgħu nimitaw il-​fidi taʼ Ħabakkuk u taʼ Ġeremija?

¹⁹ Inġustizzji jew dawk li jkunu jidhru li huma inġustizzji. Kultant nistgħu nħossuna bħall-​profeta Ħabakkuk, li sejjaħ lil Ġeħova bil-​ħrara biex issir ġustizzja għax ma fehemx għala Ġeħova kien jippermetti li jiġru ċerti affarijiet inġusti. (Ħab. 1:2, 3) Hu importanti ferm li nimitaw il-​fidi tal-​profeta, li qal: “Madankollu jien, min-​naħa tiegħi, se nifraħ b’Ġeħova; jien se nithenna bl-​Alla tas-​salvazzjoni tiegħi.” (Ħab. 3:18) Ġeremija kien eżempju ieħor taʼ individwu li wera fidi għax ‘stenna b’attitudni xierqa.’ Nistgħu nimitawh billi jkollna fidi sħiħa li Ġeħova, l-​Alla taʼ ġustizzja, se jirranġa l-​affarijiet kollha fil-​ħin u fil-​waqt.—Lam. 3:19-​24.

20. Kif nistgħu nagħtu prova li ‘niftakru f’mart Lot’?

²⁰ Qed ngħixu fi żminijiet eċċitanti. Bħalissa qed iseħħu ġrajjiet tal-​għaġeb u dalwaqt se jseħħu iktar. Jalla kull wieħed u waħda minna jżomm il-​pass mal-​organizzazzjoni taʼ Ġeħova. Ejja nobdu l-​parir Skritturali biex inħarsu lejn dak li hemm quddiemna u mhux lejn dak li hemm warajna. B’hekk, se nkunu qed nagħtu prova li ‘niftakru f’mart Lot’!

[Nota taʼ taħt]

[Mistoqsijiet taʼ Studju]