ZÃMSGÃ YĨNGA 42
YƖƖLL 103 Kãsem-dãmbã yaa Wẽnnaam kũuni
Wilg-y tɩ y sũur nooma ne “kũun sẽn yaa rapã”
“A sẽn wa n na n dʋ yĩngrã . . . , a kõo kũun sẽn yaa rapa.”—EFƐƐ. 4:8.
D SẼN NA N BÃNGE
Wãn to la kãsem-sõngdbã, kãsem-dãmbã la tigims sull yel-gɛtbã sõngd tõndo, la wãn to la d tõe n wilg tɩ d sũur nooma ne bũmb nins nin-kãens sẽn maand sɩdã sẽn maandã?
1. Bõe ne bõe la a Zeezi kõt tõndo?
NED kae n yaa kõat n ta a Zeezi ye. A sẽn wa n be tẽngã zugã, a tũnuga ne tõog ning a sẽn da tar n tõe n maan yel-soalmã n sõng neb a taabã ne yamleoogo. (Luk 9:12-17) A kõo a vɩɩmã tõnd yĩnga, tɩ yaa kũun sẽn ka to. (Zã 15:13) A Zeezi vʋʋgrã poore, a kell n yɩɩ kõata. A kosa a Zeova t’a kõ-d a vʋʋsem sõngã, sẽn na yɩl n zãms tõnd la a bels-d wa a sẽn da pʋlmã. (Zã 14:16, 17, notã; 16:13) Sẽn paase ne tigissã maasem, a Zeezi sõngda tõnd tɩ d tõogd n zãmsd neb Biiblã dũniyã gill zugu.—Mat. 28:18-20.
2. Ãnda rãmb n naag kũun sẽn yaa rap nins yell b sẽn gom Efɛɛz rãmb 4:7, 8 pʋgẽ wã?
2 D gom bũmb a to a Zeezi sẽn kõt tõnd yelle. Tẽn-tʋmd a Poll yeelame t’a Zeezi sẽn dʋ saasẽ wã poore, a “kõo kũun sẽn yaa rapa.” (Karm-y Efɛɛz rãmb 4:7, 8.) A Poll wilgame t’a Zeezi kõo kũun-kãens sẽn na yɩl n sõng tigingã neba. (Efɛɛ. 1:22, 23; 4:11-13) Rũndã-rũndã, kãsem-sõngdbã, kãsem-dãmbã la tigims sull yel-gɛtbã naaga “kũun sẽn yaa rapã” sʋka. a Nin-kãens sẽn pa zems zãngã yĩnga, b mi n tudgdame. (Zak 3:2) La yaa bãmb la tõnd Zu-soab a Zeezi Kirist tũnugd ne n sõngd tõndo. B yaa kũun a sẽn kõ-do.
3. Rɩk-y makr n wilg tõnd fãa sẽn tõe n teel tʋʋm ning “kũun sẽn yaa rapã” sẽn tʋmdã to-to.
3 A Zeezi yãka nin-kãens tigingã neb tẽeb kengr yĩnga. (Efɛɛ. 4:12) La tõnd fãa tõe n sõng-b lame tɩ b tʋm tʋʋm-kãng sẽn tar yõod wʋsgã. D tõe n maka rẽ ne Rĩung roog meebo. Yaa neb a wãn bal n met roogã, tɩ neb a taabã teend-b n kõt-b rɩɩbo, n sõngd n wʋkd teedã la b tʋmd tʋʋm a taaba. Woto me, tõnd fãa tõe n teela kãsem-sõngdbã, kãsem-dãmbã la tigims sull yel-gɛtbã ne d no-goamã la d tʋʋm-tʋmdɩ wã. Bɩ d ges b tʋʋmdã sẽn nafd tõnd to-to, la d sẽn tõe n wilg bãmb ne a Zeezi sẽn yaa soab ning sẽn kõ ‘kũunã’ tɩ d sũur nooma ne-b to-to.
KÃSEM-SÕNGDBà YAA “NEB SẼN SÕNGD B TAABÔ
4. Pipi kiris-nebã wakatẽ, tʋʋm nins kãsem-sõngdbã sẽn da tʋmd n “sõngd neb a taabã” kẽer la bʋse?
4 Pipi kiris-nebã wakatẽ, b yãka saam-biis kẽer tɩ b yaa kãsem-sõngdba. (1 Tɩm. 3:8) Wõnda yaa bãmb la neb nins “sẽn sõngd b taabã” a Poll sẽn gom b yellã. (1 Kor. 12:28) Rẽnd yaa vẽeneg tɩ kãsem-sõngdbã ra tʋmda tʋʋm sẽn tar yõod wʋsgo, sẽn na yɩl tɩ kãsem-dãmbã tõog n wɩng ne nebã zãmsgo, la bãgrã yell gesgo. Wala makre, tõe tɩ kãsem-sõngdbã ra sõngda ne Gʋls-sõamyã ges n lebs n gʋlse, wall b ra raada teed nins sẽn yaa tɩlɛ ne tʋʋm-kãngã.
5. Rũndã-rũndã, tʋʋm-bʋs la kãsem-sõngdbã tʋmda?
5 Bõe la kãsem-sõngdbã maand n sõngd b taabã yãmb tigingã pʋgã? (1 Pɩy. 4:10) B tõe n yãk-b lame tɩ b get tigingã ligdã gɛɛl yelle, wall koe-moonegã kart-rãmb yelle. B leb n tõe n yãk-b lame tɩ b gʋlsd n kot sɛbã, la b get sɛbã yelle. B geta wʋmbã teed yell me, la b ningd video-rãmbã. B tõe n yãk-b lame tɩ b yɩ sãamb rɛɛgdba, wall b sõngd ne Rĩungã roog yell gesgo. Tʋʋm-kãens fãa yaa tɩlɛ sẽn na yɩl tɩ zũnd-zãnd ra zĩnd koɛɛgã mooneg la tigissã sasa ye. (1 Kor. 14:40) Sẽn paase, kãsem-sõngdb kẽer wɛgsda sõss Kiris-nebã vɩɩm la b tʋʋma tigsgã sasa, la b wɛgsd zama taoor sõssa. B tõe n yãka kãsem-sõngd t’a yɩ koe-mooneg sull yel-gɛtã sõngda. Wakat ninga, kãsem-soab tõe n kosa kãsem-sõngd sẽn tar minim t’a yãag-a tɩ b tɩ kaag tigingã ned n keng a raoodo.
6. Bõe n kɩt tɩ d sũur noom ne kãsem-sõngdbã?
6 Wãn to la kãsem-sõngdbã tʋʋmã nafd tigingã tõre? A Bebɛrli b sẽn yaa saam-bi-poak sẽn be Bolivi wã yeelame: “Kãsem-sõngdbã maasem yĩnga, m tõogd n dɩta tigissã yõod sõma. B sẽn maand bũmb ninsã kɩtame tɩ m tõe n yɩɩle, n zẽk n nug n kõ leoore, n kelg sõsga, la m ges video bɩ foto n dɩk yam. B sõngdame tɩ neb nins sẽn wat tigissã paamd koglgo, la b sõngd neb nins sẽn pa tõe n wa tigissã tɩ b pa yir n kelg sõssã ne ẽnternetã maasem. Tigissã poore, b sõngda ne Rĩungã roog yɩlgre, n sõngd ne ligdã gɛɛla, la b ges tɩ d tõog n paam sɛb nins d sẽn datã. M sũur nooma ne-ba.” A Lɛsli sẽn yaa saam-bi-poak sẽn be Kolõmbi t’a sɩdã yaa kãsem-soabã yeelame: “Sẽn na yɩl n tõog n tʋm tʋʋm kẽere, m sɩdã rata kãsem-sõngdbã sõngre. Sã n da pa kãsem-sõngdbã sõngrã yĩnga, a tʋʋmã ra na n yɩɩ wʋsg n yɩɩd woto. Rẽ n so tɩ m pʋʋsd-b bark b yẽesmã la b sẽn tʋmd ne yamleoogã yĩnga.” Yaa vẽeneg tɩ yãmb me tagsda woto.—1 Tɩm. 3:13.
7. Bõe la d tõe n maan n wilg tɩ d sũur nooma ne kãsem-sõngdbã? (Ges-y fotã me.)
7 Yaa sɩd tɩ d sũur nooma ne kãsem-sõngdbã, la Biiblã yetame yaa: “Wilg-y tɩ y yaa sõm-mitba.” (Kolo. 3:15) A Kiristof sẽn yaa kãsem-soab sẽn be Fẽnlãndã goma a sẽn maand to-to n wilgdẽ t’a sũur nooma ne-bã yelle, n yeel yaa: “M mi n gʋlsa kãsem-sõngd lɛtr wall m tool-a mesaaze, n ning Biiblã vɛrse, la m wilg-a bũmb a sẽn maan tɩ keng m daoodo, wall bũmb ning sẽn kɩt tɩ m sũur noom ne a tʋʋmdã.” A Paskal ne a Zayɛll sẽn be Nuvɛll Kaledoni wã, wae n pʋʋsda kãsem-sõngdbã yĩnga. A Paskal yeelame: “Sẽn pa kaoose, d pʋʋsa a Zeova naoor wʋsg d kãsem-sõngdbã yĩnga. D pʋʋs-a-la bark a sẽn kõ-d nin-kãensã yĩnga, n kos-a t’a zĩnd ne-ba, la a sõng-ba.” A Zeova kelgda pʋʋsg a woto buudu, tɩ nafd tigingã tõre.—2 Kor. 1:11.
KÃSEM-DÃMBÃ ‘TƲMDA WƲSG YÃMB SƲKA’
8. Bõe yĩng t’a Poll yeel tɩ kãsem-dãmb nins sẽn da be pipi kiris-nebã wakatẽ wã ra ‘tʋmda wʋsgo’? (1 Tesalonik rãmbã 5:12, 13)
8 Pipi kiris-nebã wakatẽ, kãsem-dãmbã ra tʋmda wʋsg tigingã pʋgẽ. (Karm-y 1 Tesalonik rãmb 5:12, 13; 1 Tɩm. 5:17) B ra ‘lʋɩta taoor’ tigingã pʋgẽ. Bãmb n da get tigimsã yelle, la b naagd taab n dɩkd sard tigingã yĩnga. B ra “sagenda” saam-biisã la saam-bi-pogsã ne nonglem, sẽn na yɩl tɩ b tẽebã kell n tall pãnga. (1 Tes. 2:11, 12; 2 Tɩm. 4:2) La b ra tʋmda wʋsg n get b zagsã rãmb yelle, la b modgdẽ tɩ bãmb mensã tẽebã ket n tar pãnga.—1 Tɩm. 3:2, 4; Tɩt 1:6-9.
9. Tʋʋm-bʋs la kãsem-dãmbã tʋmd rũndã-rũndã?
9 Rũndã-rũndã kãsem-dãmbã tʋmda wʋsgo. B yaa koe-moondba. (2 Tɩm. 4:5) B lʋɩta taoor koɛɛgã mooneg pʋgẽ ne yẽesem, b siginda koe-moonegã tʋʋmde, la b sõngd tõnd tɩ d paamd minim koɛɛgã mooneg la nebã zãmsgã pʋgẽ. B leb n yaa bʋ-kaoodb sẽn yaa nimbãan-zoɛtba, la sẽn pa bakd ned n sõnge. Kiris-ned sã n maan yel-wẽn-kãsenga, kãsem-dãmbã maanda b sẽn tõe n sõng-a t’a maneg yẽ ne a Zeova zoodã. La b modgdame me sẽn na yɩl tɩ tigingã kell n yɩ yɩlemde. (1 Kor. 5:12, 13; Gal. 6:1) Sẽn yɩɩd fãa, kãsem-dãmbã yaa pe-kɩɩmba. (1 Pɩy. 5:1-3) B wɛgsda sõss sẽn tik Biiblã zug b sẽn segl sõma. B modgdame n bãngd tigingã neb sõma, la b kẽnd n kaagd-b n kengd b raoodo. Tʋʋm-kãensã sẽn yãk b toogo, kãsem-dãmb kẽer sõngdame n met Rĩung rot la b get b yelle, n sigind tigis-kãsemse, la b tʋmd ne sull ning sẽn get logtor yirẽ tɩbsg zu-loees yellã, la sull ning sẽn kẽnd n kaagd bãad-rãmbã. Kãsem-dãmbã sɩd tʋmda wʋsg tõnd yĩnga!
10. Bõe yĩng tɩ d sũur noom ne kãsem-dãmbã?
10 A Zeova pĩnd n togsame tɩ rũm-kɩɩmb n na n ges tõnd yell sõma, la tɩ d ‘pa na n le yɛɛs wall d rig rabeem ye.’ (Zer. 23:4) Sɩd yɩɩ woto ne saam-bi-poak a Zoana sẽn be Fẽnlãndã, a ma wã sẽn wa n lʋɩ bã-kɛgengã. A yeelame: “Yaa toog ne-m tɩ m togs neb a taabã bũmb ning sẽn be m sũurẽ wã. La kãsem-soab a ye mam sẽn da pa mi sõma n maan sũ-mar ne maam, n naag maam n pʋʋse, la a tẽeg-m t’a Zeova nong-m lame. M pa le tẽr a sẽn yeel bũmb ningã takɩ ye. La m tẽrame t’a sõng-m lame tɩ m yɩɩrã booge. M kɩsa sɩd t’a Zeova tʋm-a lame t’a wa sõng-m wakat ning m sẽn da rat sõngr n tɩ yɩɩdã.” La yãmba? Wãn to la y tigingã kãsem-dãmbã sõng-yã?
11. Bõe la d tõe n maan n wilg kãsem-dãmbã tɩ d sũur nooma ne-ba? (Ges-y fotã me.)
11 A Zeova ratame tɩ d wilgdẽ tɩ d sũur nooma wʋsg ne kãsem-dãmbã, “b tʋʋmdã yĩnga.” (1 Tes. 5:12, 13) A Ãriyɛt me sẽn be Fẽnlãndã yeelame: “Kãsem-dãmbã sõngda neb a taabã ne yamleoogo. La pa rat n yeel tɩ b tara sẽk la pãng n yɩɩd neb a taabã, wall tɩ b pa tar zu-loees ye. M mi n yeela b nin-yend yaa: ‘Fo miime, fo sɩd yaa kãsem-soab sẽn tʋmd sõma. M datame tɩ f bãng rẽ.’” A Seera sẽn yaa saam-bi-poak sẽn be Tirki wã yeelame: “Kãsem-dãmbã rata raood kengr sẽn na yɩl n kell n tʋm b tʋʋmã. Rẽ n so tɩ mi n yaa sõma tɩ d gʋls-b lɛtre, wall d bool-b tɩ b wa naag-d n dɩ, pa rẽ bɩ n naag-b n moon koɛɛgã.” Yãmb sũur nooma wʋsg ne kãsem-soab ning bɩ? Togs-y-yã-a tɩ y sũur nooma ne bũmb nins a sẽn maandã.—1 Kor. 16:18.
Y tõe n kenga saam-biis nins b sẽn bobl tʋʋm tigingã pʋgẽ wã raoodo, tɩ sõng-b tɩ b kell n tʋm b tʋʋmdã (Ges-y sull a 7, 11, 15)
TIGIMS SULL YEL-GƐTBÃ KENGDA D TẼEBÃ
12. Pipi kiris-nebã wakatẽ, bõe la b maan sẽn na yɩl tɩ tigimsã neb paam raood kengre? (1 Tesalonik rãmbã 2:7, 8)
12 Kirist Zeezi ra kõo tigimsã “kũun sẽn yaa rap” tɩ b tʋmd tʋʋmd a to. A wilga kãsem-dãmbã sẽn da be Zerizalɛmmã sor tɩ b yãk a Poll ne a Barnabaas la neb a taab tɩ b ra gilgd n kaagd tigimsã. (Tʋʋ. 11:22) Bõe yĩnga? Ra yaa sẽn na yɩl tɩ b keng tigimsã neb raoodo, wa kãsem-dãmbã la kãsem-sõngdbã sẽn da maandã. (Tʋʋ. 15:40, 41) Nin-kãens monga b mens bũmb wʋsgo, la b gẽneg b yõy meng sẽn na yɩl n zãms neb a taabã la b keng b raoodo.—Karm-y 1 Tesalonik rãmb 2:7, 8.
13. Tʋʋm-bʋs la tigims sull yel-gɛtbã tʋmda?
13 Tigims sull yel-gɛtbã gilgda wʋsgo. Kẽer togda so-wok sẽn na yɩl n tɩ kaag tigimsã. Semen fãa, tigims sull yel-gɛt wɛgsda sõss wʋsgo. A kẽnd n kaagda neb n kengd b raoodo. A maanda tigsg ne so-pakdbã. A maanda tigsg ne kãsem-dãmbã, la a maand koe-moonegã yiib tigissi. A segenda sõss tigims sull tigis-kãsemsã yĩnga, la rasem a tãab tigis-kãsemsã yĩnga, la a sigind tigis-kãsemse. A yaa karen-saamb so-pakdbã lekoll sasa. A maanda tigsg sẽn yaa zall ne so-pakdb nins sẽn be a tigims sullã pʋgẽ wã, la a tʋmd tʋʋm kẽer filyallã sẽn mi n kõ-a, tɩ wakat ning bɩ yaa tʋʋm-yãgdem.
14. Bõe n kɩt tɩ d sũur noom ne tigims sull yel-gɛtbã?
14 Wãn to la tigims sull yel-gɛtbã tʋʋm nafd tigimsã? Saam-biig a ye sẽn be Tirki goma tigims sull yel-gɛtbã kaagr yell n yeel yaa: “B sã n wa kaag tõnd fãa, kɩtdame tɩ m tʋll n bao sẽk n sõng m saam-biisã la m saam-bi-pogsã. Mam bãnga tigims sull yel-gɛtb wʋsgo, la b baa a ye zɩ n kɩt tɩ m tags t’a pa rat n sõs ne-ma, wall t’a pa tar sẽk ye.” Daar a ye, a Zoana sẽn yaa saam-bi-poak ning yell d sẽn zoe n goma, tũu tigims sull yel-gɛt tɩ b tɩ moon koɛɛgã, la b pa paam ned n sõs ne ye. A Zoana yeelame yaa: “Baa ne rẽ, m pa tõe n yĩm daar-n-kãng yell ye. Rẽ tɩ m yap a yiibã yik n toeema tẽng tɩ nan pa kaoose, tɩ m da tagsd b yell wʋsgo. Tigims sull yel-gɛtã kenga m daood sõma, n tẽeg-m t’a Zeova tʋʋmdã yĩnga, d tõe n loog n basa taaba, la yaa wakat bilf yĩnga. La dũni-paalgã pʋgẽ, d na n paama weer n zĩnd ne taab n kaoos wa d sẽn date.” Tigims sull yel-gɛtb wʋsg sõnga b tẽed-n-taasã woto, tɩ kɩt tɩ b nong-ba.—Tʋʋ. 20:37–21:1.
15. a) Sã n yaa ne 3 Zã 5-8 wã, bõe la d tõe n maan n wilg tɩ d sũur nooma ne tigims sull yel-gɛtbã? (Ges-y fotã me.) b) Bõe yĩng tɩ d segd n wilg tɩ d nanda saam-biis nins b sẽn kõ tʋʋm tigingã pʋgẽ wã pagbã, la wãn to la d tõe n maan dẽ? (Ges-y zĩ-gũbrã: “ Tẽeg-y b pagbã yelle.”)
15 Tẽn-tʋmd a Zã sagla a Gayus t’a reeg saam-biis nins sẽn wat n kaagd-bã neere, la t’a “modg t’a sẽn na n kuils-b to-to wã ta Wẽnnaam yam.” (Karm-y 3 Zã 5-8.) Bũmb a ye d sẽn tõe n maan n wilg tɩ d reegda tigims sull yel-gɛt neere, yaa d sẽn na n bool-a t’a wa naag tõnd n dɩ. Bũmb a to d sẽn tõe n maan yaa d sẽn na n teel koe-moonegã yiibã a kaagrã sasa. A Lɛsli sẽn yaa saam-bi-poak ning yell d sẽn zoe n gomã maanda bũmb a to n wilgdẽ t’a sũur noomame. A yeelame yaa: “M pʋʋsda a Zeova t’a sõng-b tɩ b paam bũmb nins sẽn yaa tɩlɛ ne-bã. Maam ne m sɩdã mi n gʋlsa lɛta me n togs-b b kaagrã sẽn nafd tõnd to-to.” Tẽegd-y tɩ tigims sull yel-gɛtbã yaa ninsaalb wa tõndo. Wakat ninga b mi n lʋɩɩ bãaga, b mi n maanda yɩɩre, la b koms raood menga. Y sã n gom ne tigims sull yel-gɛtã noog-noogo, wall y kõ-a kũun baa pa waooge, a Zeova tõe n tũnuga ne rẽ n leok a sẽn pʋʋsd n kot sõngrã.—Yel. 12:25.
D RATA “KŨUN SẼN YAA RAP” N PAASE
16. Saam-biig sã n tags Yel-bũn 3:27 wã zug poore, sogs-bʋs la a tõe n sok a menga?
16 Dũniyã gill zugu, d rata saam-biis sẽn na n lebg “kũun sẽn yaa rap” n paase. Y sã n yaa rao sẽn deeg lisgu, y ‘tara tõog n tõe sõng bɩ’? (Karm-y Yel-bũn 3:27.) Yãmb tõe n bɩɩsa zʋg-sõma nins y sẽn segd n bɩɩs tɩ b yãk-y tɩ y lebg kãsem-sõngdã bɩ? Yãmb sã n zoe n yaa kãsem-sõngda, y modgdame n na n wa lebg kãsem-soab bɩ? c Y tõe n toeema bũmb kẽer n tõog n kos n kẽng Rĩungã koe-moondb lekollã bɩ? Lekol-kãng na n sõng-y lame tɩ y paam minim t’a Zeezi tõog n kõ-y tʋʋm wʋsgo. Yãmb sã n tagsdẽ tɩ y pa tõe n maan bõn-kãensã baa a ye, bɩ y pʋʋs a Zeova. Kos-y-yã-a t’a kõ-y a vʋʋsem sõngã, tɩ y tõog n tʋm tʋʋmd ning fãa b sẽn na n kõ-yã.—Luk 11:13; Tʋʋ. 20:28.
17. “Kũun sẽn yaa rapã” sõngda tõnd tɩ d bãng bõe a Zeezi zugu?
17 Saam-biis nins a Zeezi sẽn yãk tɩ b yaa “kũun sẽn yaa rapã” sẽn tʋmd wʋsgã wilgdame t’a geta d yell rũndã-rũndã sẽn yaa yaoolem wakatã. (Mat. 28:20) D sẽn tar Rĩm sẽn nong-do, n yaa kõata, gũusd la sẽn yãk rap sẽn tar minim tɩ b get d yellã pa noom-y sɩda? Woto wã, bɩ y tũnug ne segb ning fãa y sẽn paame, n wilg tɩ y sũur nooma ne nin-kãensã sẽn tʋmd wʋsgã. Sẽn paase, pʋʋsd-y-yã a Zeova bark wakat fãa, bala “kũun sẽn yaa sõma buud fãa, la kũun sẽn zems zãng buud fãa yita” yẽ nengẽ.—Zak 1:17.
YƖƖLL 99 Tõnd yaa saam-biis tus ka tɛka
a Kãsem-dãmb nins sẽn yaa Siglgã taoor lʋɩtb Sull nebã, Siglgã taoor lʋɩtb Sull sõngdbã, filyall-dãmbã taoor lʋɩtb sull nebã, la kãsem-dãmb nins sẽn tʋmd tʋʋm a taabã me yaa “kũun sẽn yaa rapa.”
b D toeema yʋy kẽere.
c Y sã n dat n bãng y sẽn tõe n maan to-to n bɩɩs zʋg-sõma tɩ b yãk-y tɩ y lebg kãsem-sõngd wall kãsem-soaba, bɩ y ges yʋʋmd 2024 sɩpaolg kiuug Gũusg Gasgã sõss nins gom-zut sẽn yaa: “Saam-biisi, yãmb modgdame n na n wa lebg kãsem-sõngd bɩ?” la “Saam-biisi, yãmb modgdame n na n wa lebg kãsem-soab bɩ?”
