Yʋʋmd 2012 soabã, tẽn-vaeesdbã buka rʋk peese. Yaa rʋk b sẽn maan ne tãndo, t’a yʋʋm ta tus a tãabo. Sẽn nan pa kaoose, bãngdbã yãa gʋlsem rʋkã zugu, tɩ kɩt tɩ b maneg n na n ges-a. Bõe la rẽ?

Tẽn-vaeesdbã sẽn dɩk rʋkã peesã n sũg taabã, b tõog n karma bũmb ning sẽn gʋls a zug ne pĩnd Kanaã buud-gomdã. B gʋlsame tɩ: “Ɛsbaall Ben Beda,” sẽn dat n yeel t’a Ɛsbaall biig a Beda. Pipi la woto tẽn-vaeesdbã sẽn yã yʋ-kãngã b sẽn gʋls pĩnd wẽndẽ teoog zugu.

B gomda Ɛsbaall a to yell Biiblã pʋgẽ. Yaa rĩm a Sayull biiga. (1 Kib. 8:33; 9:39) Bãngd a ye yʋʋr sẽn boond t’a Yosef Garfinkel naaga sẽn buk-b rʋkã peesã. A yeelame: “Yaa sõma tɩ d tẽeg tɩ Ɛsbaallã yaa yʋʋr sẽn be Biiblã pʋgẽ, la tẽn-vaeesdbã sɛbã pʋsẽ me. Yaa rĩm a Davɩɩd naamã sasa la yʋ-kãng ra be.” Kẽer tagsdame tɩ yaa yʋʋr b sẽn da pʋt neb wakat kãng bala. Woto me yaa bũmb tẽn-vaeesdbã sẽn vaees n yã, tɩ sɩd zems ne Biiblã sẽn da zoe n yeele.

Zĩig a to Biiblã pʋgẽ, b ledga Ɛsbaallã ne Is-Bosɛt. B yãka “baallã,” n ning “bosɛte.” (2 Sãm. 2:10) Bõe yĩnga? Ad bãngdbã sẽn yeele: “Tõe tɩ 2 Sãmwɛll sebrã pʋgẽ, b ra pa rat n pʋd Ɛsbaallã, bala tẽegd-b-la a Baal sẽn da yaa Kanaã nebã wẽnnaam ning sẽn so a saagã. . . . La Kibay sɛbã pʋgẽ, b pa toeem yʋʋrã ye.”