KWAAR JEL̦Ã KE?

Ilo iien ko etto, ear ke lõñ bukun wõjke ilo Israel ãinwõt an Baibõl̦ kwal̦o̦k kake?

BAIBÕL̦ ej kwal̦o̦k bwe ewõr jet jikin ko ilo Ãneen Kallim̦ur eo me ear “lõñ” bukun wõjke ie. (1 Kiiñ 10:27, UBS; Joshua 17:15, 18, UBS) Bõtab ilo raan kein, ejjel̦o̦k kiiõ wõjke ilo elõñ iaan jikin ko me rar m̦õttan Ãneen Kallim̦ur eo. Eñin unin an elõñ armej pere im ba bwe ekar baj ejjel̦o̦k wõt wõjke ilo jikin kein jãn iien ko etto.

Juon bok me ej kwal̦o̦k kõn mour ilo Israel ilo iien ko etto (Life in Biblical Israel) ej kõmel̦el̦e im ba bwe “ilo iien ko etto, ear lukkuun lõñ wõjke ilo Israel jãn raan kein.” Ekar obrak jikin ko reutiej kõn wõjke pine, wõjke ok, im bar juon kain wõjke etan terebinth. Im ilo jikin ko retol̦tol̦e im rettã, me rar kitibuj aolep tol̦ ko iol̦ap l̦o̦k ñan jikin ko iturin Lom̦al̦o Mediterranean, ekõn lõñ juon kain wõjke fig me etan sycamore.

Juon bok me ej kwal̦o̦k kõn mennin eddek ko ilo iien ko etto (Plants of the Bible) ej kwal̦o̦k jet iaan jikin ko ilo kar Israel me ekõn lõñ wõjke ie bõtab rainin ejjel̦o̦k wõjke ie ñan jidik. Etke ejaam̦ ãindein? Bok in ej kwal̦o̦k bwe jidik kõn jidik ekar jino jakol̦o̦k wõjke ko ilo jikin kein. Ej ba: “Armej rejjab bõjrak jãn aer julo̦k wõjke im mennin eddek ko me rar pãd ilo jikin kein kõnke ren maroñ kõm̦m̦an aer atake im mel̦aaj, bareinwõt ñan kõm̦m̦an kane im kein aer ekkal.”