Jehovah Ej Lomoren Eo Ej Eñtan
Jehovah Ej Lomoren Eo Ej Eñtan
“Elõñ iñtan an ro remõn, a Jeova ej lomorir jen ir otemjej.”—SAM KO 34:19.
1, 2. Abañ et eo juõn Ri Christian ear iione, im etke jemaroñ bõk ejja eñjake kein wõt?
JUÕN kõrã etan Keiko * ear juõn ian Ri Kennan ro an Jehovah iumin elõñlok jen 20 yiõ ko. Iumin jet yiõ ko, ear jerbal einwõt juõn regular pioneer, ak juõn ri kwalok nan kin Ailiñ eo ej full-time. Ear lap an kaorõk jerammõn in. Bõtab, jet yiõ ko remotlok eñjake ko kin ejelok kejatdikdik im makelok ian rar itok ion Keiko. “Aolep ien ij jañ,” lio ear ba. Ñan kabõjrak lemnak kein an renana, Keiko ear kalaplok ien an katak ibben make. “Ak, iar jab maroñ ukõt wãwen lemnak eo aõ,” ej ba. “Joñan aõ kar buromõj iar kõnan mij.”
2 Kwonañin ke kar jelmae eñjake rot kein? Einwõt juõn ian Ri Kennan ro an Jehovah, elõñ un ko ewõr ibbam ñan am lañliñ kinke tiljek ekwojarjar “eor an kalimur kin mour in, kab mour eo e naj itok.” (1 Timote 4:8) Kiõ kwoj bed ilo juõn paradise ilo jitõb! Bõtab, ej melelen men in ke bwe kwoj bõk kejbãrok jen eñtan ko otemjej? Jaab! Bible eo ej ba: “Elõñ iñtan an ro remõn.” (Sam Ko 34:19) Ejjab men in bwilõñ, kinke “aolepen lõl ej berwõt ilo dri nana eo.” (1 Jon 5:19) Ilo jet wãwen, kij aolep jej iion tokjen ko renana kin men in.—Dri Epesõs 6:12.
Tokjen ko Renana Rej Walok jen Eñtan
3. Kwalok jet wanjoñok ko ilo Bible kin ri karejar ro an Anij me rar iion buromõj ko relap.
3 Ñe etto ad buromõj emaroñ kõmman bwe en nana lemnak eo ad kin ilju im jeklaj. (Jabõn Kennan Ko 15:15) Lemnak kin armij eo ewãnik Job. Ke ear iion abañ ko, Job ear ba: “Armij, eo ej lotak jen kõra, reit wõt ran ko an, im rej obrõk kin jorran.” (Job 14:1) Lañliñ eo an Job ear jako. Iumin jet ien, ear bõk lemnak eo bwe bõlen Jehovah ear illok jen e. (Job 29:1-5) Ejjab Job wõt ri karejaran Anij ear iion elap eñtan. Bible eo ej jiroñ kij bwe Hannah ear “kanuij buromõj” kin an ejelok nejin. (1 Samuel 1:9-11) Kin an inebata kin juõn abañ ear walok ilo family eo an, Rebekah ear ba: “I mõk in mour.” (Jenesis 27:46) Ke ear lemnak kin bwid ko an, David ear ba: “Ij etetal im jõñ iomin aolepen ran.” (Sam Ko 38:6) Wanjoñok kein rej kalikar bwe maan im kõrã ro rej mijak Anij ilo ien ko mokta jen ien ko an Christian rar aikwij kijenmij kin buromõj ko relap.
4. Etke ejjab juõn men in bwilõñ bwe ewõr “ro rej kũmkũm” ak buromõj ibwiljin Ri Christian ro rainin?
4 Ta kin Ri Christian ro? Ri jilek Paul ear lo bwe ear juõn men in aikwij ñan an jiroñ ro ilo Thessalonica bwe ren “kaberan ro rej kũmkũm.” (1 Dri Tessalonika 5:14) Juõn book in kamelele ej ba bwe nan in Greek eo rej ukõte “ro rej kũmkũm” emaroñ jitõñlok ñan ro “elap air buromõj iumin jidik ien kin air iion elõñ abañ ko.” Nan ko an Paul rej kalikar bwe jet ri kabit ro ilo congregation in Thessalonica rar buromõj. Ewõr ro rej buromõj ibwiljin Ri Christian ro rainin. Ak etke rej buromõj? Jen etale jilu un ko.
Jab Wãppen Eo Ad Emaroñ Kaburomõj Kij
5, 6. Ta nan in kainemõn eo jemaroñ bõke jen Dri Rom 7:22-25?
5 Oktak jen armij ro renana me rej “lelok ir ñõn ejej,” jab wãppen eo an Ri Christian ro remol ej kaeñtan ir. (Dri Epesõs 4:19) Eñjake eo air ej einwõt eo an Paul, eo ear je: “Bwe ij lõñliñ ilo kien Anij ekar ñõn armij eo iloan: A ij lo bar juõn kien ilo raõ, ej tõrinaek kien aõ lolãtãt, im kajibokweik iõ ñõn kien jerawiwi eo ej ber ilo raõ.” Inem Paul ear ba: “O ña armij iñtan!”—Dri Rom 7:22-24.
6 Kwonañin bõk ke eñjake in an Paul? Ejjab nana ñan am kile jab wãppen ko am, bwe men in emaroñ kalikar ñan yuk kin ewi joñan an kauwatata jerawiwi im kabinlok bebe eo am ñan bõprae nana. Ak kwojjab aikwij buromõj wõt aolep ien kin bwid ko am. Ñan nan ko an, Paul ear kobaik: “Ij kamolol Anij kin Jisõs Kraist ar Iroij.” (Dri Rom 7:25) Aet, Paul ear liki bwe bõtõktõkin Jesus ear maroñ lomoren e jen jerawiwi eo ear jolete.—Dri Rom 5:18.
7. Ta eo emaroñ jibañ juõn armij bwe en jab buromõj le jen joñan kinke ekkã an kõmman bwid?
7 Elañe jab wãppen eo am elap an kaburomõj yuk, kwomaroñ bõk kainemõn jen nan ko an ri jilek John, eo ear je: “Im elañe jabrewõt armij ej jerawiwi, juõn ar Dri Jojomar iben Jemer, Jisõs Kraist Dru Wãnik: Im E ken mirik kin jerawiwi ko ar, im jab kin ar wõt, a bareinwõt kin aolepen lõl.” (1 Jon 2:1, 2) Elañe kwoj inebata kinke ekkã am jerawiwi, kememej wõt bwe Jesus ear mij kin ro rej jerawiwi, jab armij ro rewãppen. Ilo mol, “otemjej r’ar jerawiwi, im rej likjõp jen aibujuij an Anij.”—Dri Rom 3:23.
8, 9. Etke jej aikwij karmijeteik lemnak ko rej liakelok kij make?
8 Bõtab, ta elañe kwar kõmman juõn jerawiwi elap ilo ien ko remotlok. Ejelok bere, kwar jar ñan Jehovah kake, bõlen elõñ alen. Kwar bareinwõt bõk jibañ ko ilo jitõb jen Christian elder ro. (Jemes 5:14, 15) Ear mol am kar ukwelok im kin men in kwar bedwõt ilo congregation eo. Ak bõlen iumin jet ien kwar illok jen dolul eo an Anij, im tokelik kwar ukwelok im bar bõk juõn jutak erreo. Ilo jabdewõt wãwen kein, kwomaroñ kememej jerawiwi eo kwar kõmmane ilo ien ko remotlok im emaroñ kainebataik im kaburomõj yuk. Elañe men in ej walok, kememej bwe Jehovah “e naj kanuij wujlep in jolok bwir ko an” ro rej ukwelok. (Aiseia 55:7) Bareinwõt, ejjab kõnan bwe kwon bõk eñjake eo bwe ejelok am kejatdikdik. Eñin lemnak eo Satan ekõnan bwe kwon bõke. (2 Dri Korint 2:7, 10, 11) Naj kokkure Devil eo kinke eñin men eo ej tellokin bõke, ak ekõnan bwe kwon bõk lemnak eo bwe kwoj tellokin bõk ejja ekajet eo wõt. (Reveles̃õn 20:10) Kwon jab kõtlok bwe Satan en lo tõbrak ñan kokkure tõmak eo am. (Dri Epesõs 6:11) Jen an eindein, kwon “jutõk jumae im bin” ilo men in, einwõt kwoj kõmmane ilo wãwen ko jet.—1 Piter 5:9.
9 Ilo Reveles̃õn 12:10, ej naetan Satan “dri kinaklok ro jeim im jãtim”—Christian ri kabit ro. Ej “kinaklok ir iman am Anij ran im boñ.” Ilo am kalmenlokjen kake eon in emaroñ jibañ yuk ñan am lo bwe Satan, ri kinaaklok eo eriap, enaj mõnõnõ elañe kwoj kinaak im liakelok yuk make, meñe ejjab eindein an Jehovah kõmmane. (1 Jon 3:19-22) Etke kwoj kainebataik wõt yuk kin bwid ko am ñan joñan eo kwoj kabwer yuk make? Kwon jab kõtlok bwe Satan en kokkure kõtan eo am ibben Anij. Kwon jab kõmman bwe Devil eo en kabiloik yuk ñan am kile bwe Jehovah “E joij, e rumij an illu, im elap an tiriamokake.”—Exodus 34:6.
Joñan Maroñ ko Ad Remaroñ Kabwer Kij
10. Ilo wãwen et joñan ko jemaroñ kõmmani remaroñ kabwer kij?
10 Jet Ri Christian ro rej ebwer kinke joñan eo remaroñ kõmmane ej jelet jerbal eo air ñan Anij. Men in ej eindein ke ibbam? Bõlen juõn nañinmij, am bwijwõlã, ak wãwen ko jet rej bõprae am kwalok nan ilo joñan eo kar mokta. Emol, Ri Christian ro rej bõk rejañ ñan wiaik ien kin jerbal eo an Anij. (Dri Epesõs 5:15, 16) Ak ta elañe joñan ko kwomaroñ kõmmani rej bõprae yuk jen am maroñ kalaplok ijo kunam im men in ej kabwer yuk?
11. Ewi wãwen jemaroñ bõk tokjen jen nan in kakabilek eo an Paul ilo Dri Galetia 6:4?
11 Bible eo ej rejañ kij bwe jen jab jowan ak bwe jen “dri kajeoñwe ro rej bõk air jolit men in kalimur ko, kin tõmak im kijenmij.” (Dri Hibru 6:12) Jemaroñ kõmmane men in elañe jej etale joñok eo air emõn im kajeoñe tõmak eo air. Bõtab, jeban bõk tokjen eo emõn elañe jej keidi kij ilo nana ibben ro jet im bõk jemlok eo bwe ejelok juõn men jemaroñ kõmmane ilo emõn. Kin men in, emõn bwe jen jerbale nan in kakabilek in an Paul: “A jabrewõt armij en mõke melejoñ jerbal eo an, inem e naj or unin kimjãje ilo e mõke, im jab ilo dri turin.”—Dri Galetia 6:4.
12. Etke jemaroñ lañliñ kin jerbal eo jej kõmmane ñan Jehovah?
12 Ri Christian ro ewõr un ko remõn ibbeir ñan air lañliñ, meñe ewõr joñan remaroñ kõmmane kin an wõr abañ ko relap ibbeir kin ejmour. Bible eo ej kamol ñan kij: “Bwe Anij e wãnik wõt, im E jamin meloklok ami jerbal im yokwe, eo kom ar kwalok kin etan.” (Dri Hibru 6:10) Bõlen wãwen ko ejelok am maroñ ioir rar kõmman bwe en bin am jerbal ilo joñan eo kwar kõmmane mokta. Bõtab, kin jibañ eo jen Jehovah kwomaroñ bõk kunam ilo joñan wõt am maroñ ilo wãwen ko jet ilo jerbal in kwalok nan, einwõt kwalok nan ilo am kajerbal telephone im jeje letter ko. Kwomaroñ liki bwe Jehovah Anij enaj kajerammõn yuk kin jerbal eo am kin aolepen buruõm im yokwe eo kwoj kwaloke ñan e im armij ro jet.—Matu 22:36-40.
“Ien ko Renana” Remaroñ Kabwer Kij
13, 14. (a) Ilo wãwen et ko “ien ko renana” remaroñ kaeñtan kij? (b) Ewi wãwen an alikar bwe armij ejelok air yokwe ro nukiir rainin?
13 Meñe jej reimanlok ñan mour ilo lal eo ekãl im wãnik an Anij, kiõ jej bed ilo “ien ko renana.” (2 Timote 3:1) Jej bõk kainemõn ñan jelã bwe wãwen kein renana rej kalikar bwe ebaktok ien ñan ad bõk lomor. Ak, wãwen ko ibelakid rej jelet kij. Ñan wanjoñok, ta elañe kwojjab maroñ lo juõn jikin jerbal? Bõlen ejeja an bellok jikin ko kwomaroñ jerbal ie, im ke emotlok elõñ alliñ, kwoj lemnak elañe Jehovah ej lo abañ eo am ak ej roñjake jar ko am. Ak bõlen kwoj jorrãn kin kalijeklok ak ekajet jab jimwe ko jet. Ñe kwoj readi newspaper ko kwomaroñ bõk eñjake eo an armij eo ewãnik Lot, eo “elap an buromõj” (“kamõjnoik,” Young’s Literal Translation of the Holy Bible) kin mour etton an armij ro ibelakin.—2 Piter 2:7.
14 Ewõr juõn wãwen kin ran kein eliktata me jejjab maroñ kajekdone. Bible eo ear kanan bwe elõñ enaj ejelok air “yokwe ro nukiir.” (2 Timote 3:3) Ilo elõñ family ko ejelok yokwe ibbeir. Ilo mol, “kein kamol ko rej kalikar bwe ro me ekkã air mõn, ire, katton ak kokkure eñjake eo an juõn armij rej ro uan family eo an make im jab jen armij ro jet, book eo Family Violence (Lej ñan ro Uan Family eo) ej ba. “Jikin eo ijo armij ro ren kar eñjake air yokwe im jokane, ñan jet ritto ro im ajiri ro, ej jikin eo elaptata an kauwatata.” Ro rar iion wãwen kein renana ilo mweo imwiir remaroñ eñjake air inebata im buromõj ilo yiõ ko tokelik. Ta elañe men in ej walok ñan yuk?
15. Ewi wãwen yokwe eo an Jehovah elaplok jen eo an jabdewõt armij?
15 Ri jeje sam David ear al: “Bwe jema im jinõ r’ar illok jen ña, a Jeova e naj bõk iõ.” (Sam Ko 27:10) Elap an kainemõn kij ñan jelã bwe yokwe eo an Jehovah elaplok jen eo an jemed im jined ion lal! Meñe elap an kõmetak ñe juõn jemen ak jinen ej kajekdon, kokkure, ak karmijeteik nejin, men in ejjab jelet ewi joñan an Jehovah yokwe yuk. (Dri Rom 8:38, 39) Kememej bwe Anij ej karuaktok ro ej yokwe ir. (Jon 3:16; 6:44) Jekdon ewi wãwen an armij jerbal ibbam, Jemõm ilañ ej yokwe yuk!
Buñten Nee ko Rekeie ñan Kadiklok Buromõj
16, 17. Ñe elap an buromõj, ta eo juõn armij emaroñ kõmmane ñan kejbãrok kajur eo an ilo jitõb?
16 Elõñ buñten nee ko rekeie kwomaroñ bõki ñan jerbale buromõj. Ñan wanjoñok, kwon bõk kunam joñan wõt am maroñ ilo makitkit ko an Christian. Kalmenlokjen kin Nan eo an Anij, ñe elap am buromõj. Ri jeje sam ear al: “Ke I ar ba, Neiõ ej jirlok, Am tiriamo O Jeova e ar baur iõ. Ke elõñ lemnok ilo buruõ, Am nan in kainemõn ej kalõñliñ aõ.” (Sam Ko 94:18, 19) Ñe kwoj keini am read Bible men in enaj jibañ kobrak lemnak eo am kin nan ko im lemnak ko rej kõketak im kalek.
17 Jar eaorõk bareinwõt. Meñe kwojjab maroñ lukkun kwalok ilo nan ko kin mũlal in eñjake ko am, Jehovah ej jelã ta eo kwo kõnan ba. (Dri Rom 8:26, 27) Ri jeje sam ear kwalok kallimur in: “Kwon jolok inek eo am ion Jeova, im E naj baur yuk: E jamin likit ro remõn bwe ren makõtkit.”—Sam Ko 55:22.
18. Ta buñten nee ko rekeie juõn eo elap an buromõj emaroñ bõki?
18 Jet rej iion juõn wãwen buromõj rej naetan ilo kajin belle clinical depression. * Elañe ej eindein eñjake eo am, kwon kajeoñ in lemnak wõt kin lal eo ekãl an Anij im ien eo ñe “dri jokwe ie e jamin ba, ‘I nañinmij.’” (Aiseia 33:24) Bõtab, elañe eñjake in buromõj eo am etto an bed, inem ej juõn men in meletlet ñan bukõt jibañ jen doctor ro. (Matu 9:12) Eaorõk bareinwõt bwe kwon kejbãrok ejmour eo am. Ej juõn men in jibañ elañe kwoj mõñã ekan ko euñ kibideir im kwon exercise (kamakitkit enbwinõm). Kõmman bwe en bwe ien am kakije. En jab lukkun boñe am aluij television, im bõprae men in kamõnõnõ ko renaj kamõk yuk ilo enbwin im ilo eñjake. Ilõñin men otemjej, wõnmanlok im bõk kunam ilo jerbal ko rej kabuñburuen Anij! Meñe ejañin ien ñan an Jehovah “kõmõraik jen mejeir dren in kemjãlãl otemjej,” enaj jibañ yuk ñan am kijenmij.—Reveles̃õn 21:4; 1 Dri Korint 10:13.
Mour “Iomin Pein Anij Ekajur”
19. Ta eo Jehovah ej kallimur ñan ro rej eñtan?
19 Bible eo ej kallimuri kij bwe meñe elõñ eñtan ko an ro rewãnik, “Jeova ej lomorir jen ir otemjej.” (Sam Ko 34:19) Ewi wãwen an Jehovah kõmmane men in? Ke elõñ alen an kar ri jilek Paul jar bwe en lomor e jen “kãliklik ilo [kõniekin],” Jehovah ear jiroñ e: “Aõ kajur e wãppenlok ilo mõjino.” (2 Dri Korint 12:7-9) Ta eo Jehovah ear kallimur ñan Paul kake, im ta eo ej kallimur ñan kij? Anij ejjab kallimur bwe enaj kejmour kij kiõkiõ wõt, ak enaj letok kajur eo bwe jen maroñ kijenmij.
20. Jekdon ta melejoñ ko ad, ta eo 1 Piter 5:6, 7 ej kallimur kake?
20 Ri jilek Peter ear je: “Inem komin kõtãik kom iomin pein Anij ekajur, bwe En koutiej kom ilo ien ekar: Im komin likit ami inebata otemjej na iben, bwe Ej ierki kom.” (1 Piter 5:6, 7) Kinke Jehovah ej kea kake yuk, ejamin illok jen yuk. Enaj jibañ yuk jekdon ta melejoñ ko kwoj iioni. Kememej bwe Ri Christian ro retiljek rej bed “iomin pein Anij ekajur.” Ke jej karejar ñan Jehovah, ej letok kajur bwe jen maroñ kijenmij. Elañe jej tiljek ñan e, ejelok juõn men enaj kokkure mour in jitõb eo ad indio. Kin men in, jen kejbãrok ad tiljek ñan Jehovah bwe jen maroñ lañliñ kin mour indio ilo lal eo ekãl ear kallimur kake im lo ran eo ñe enaj lomor indio eo ej eñtan!
[Kamelele ko itulal]
^ Kar ukõt etan.
^ Clinical depression elaplok jen am baj buromõj wõt. Ej juõn wãwen buromõj elukkun lap im mũlal im ejjab jako. Kin melele ko jet, lale The Watchtower an October 15, 1988, page 25-9, November 15, 1988, page 21-4, im September 1, 1996, page 30-1.
Kwoj Kememej Ke?
• Etke eñtan ej jelet ri karejar ro an Jehovah bareinwõt?
• Ta jet ian men ko remaroñ kõmman bwe jet ian armij ro an Anij ren eñjake air buromõj?
• Ewi wãwen an Jehovah jibañ kij ñan kijenmij kin inebata ko ad?
• Ilo wãwen et eo jej bed “iomin pein Anij ekajur”?
[Kajitõk ko ñan katak]
[Pija ko ilo peij 17]
Jekdon ta melejoñ ko ad, armij ro an Jehovah ewõr unin air lañliñ