1. U mulandu ci uno ukuwatiziwa kwacindamila? (Lolini cikope cakutandikilako.)

CILA mwaka asambi yakwe Baibo aingi cuze yakawatiziwa. Aingi pali yayo acance. Limwi yakulila umu cumi. Uzye namwe apano mwaya pali yayo? Nga vino cili, tukumutaizya sana. Umwina Klistu wensi alinzile ukuwatiziwa, nupya cacindama sana pakuti akapusuke.—Mate. 28:19, 20; 1 Pet. 3:21.

2. U mulandu ci uno utalinzile ukutiniila ukuipeela kuli Yeova?

² Nanti icakuti ukuwatiziwa kukalenga Yeova akupaala, kwaya imilimo ingi ino ulinzile ukuomba. U mulandu ci uno twalandila vivyo? Uwanda uno wawatiziwe, waswike uti ee ukwi uzyo lyakuti, “Apa mulandu wakuti Yesu Klistu watuuzile umi wakwe kuti atukulule, uzye mwalapila apa maifyo inu, nu kuipeela mweineco kuli Yeova ukuti mumacitanga ukulonda kwakwe?” Ukuwatiziwa kukalangilila ukuipeela kwako. Ulayo uno walavile uwakuti ulatwalilila ukutemwa Yeova nu kukoleezya ukucita  ukulonda kwakwe ukucila vyonsi, wacindama sana. Nupya ulinzile ukwikako sana mano uku ulayo uwo. Uzye ulinzile ukulanguluka pa ulayo uno walaya? Awe foo, utalinzile ukucita vivyo. Utalatala ulanguluke ukuti waipeela kuli Yeova ukuti akutungulula. Uvwa inzila yuze. Umuntu asikulondela ukulonda kwakwe Leza ale wene akateekwa na Satana. Ciwa asilonda ukuti aliwensi akapusuke. Nupya angatemwa sana ndi cakuti watandika kumulondela waponzya ni syuko lya kwizaya nu umi wa manda pe nu kukana ukateeka wakwe Yeova.

3. I visuma ci vino Yeova alakucitila ndi waipeela kuli aliwe?

³ Pakuti utaatungilila Satana, walola pa mapaalo yano wakwata pa mulandu nu kuipeela kuno waipeela nu kuwatiziwa. Lyene vino waipeela kuli Yeova, ungalanda ukwaula nu kupita mu mbali uti: ‘Nemo twaya pamwi na Yeova ni ntete ntakwata foo. Icani fwandi cino umuntu angancita?’ (Masa. 118:6) Kusi kuze kuno ungazana umi usuma kucila pa kuya ku lusansa lwakwe Leza nu kuleka ukuti akutemwe.

4, 5. (a) U mulandu ci uno tungalandila ukuti cila muntu alinzile ukuipingwila ndi cakuti akulonda ukuipeela? (b) I ntazi ci zino swensi cila muntu tukapitamo asi mulandu ni myaka ino tukweti?

⁴ Utalinzile ukulalola ucuza wako na Yeova wakwe vino ukalola foni uno mukaomvya mwensi pa ng’anda. Lelo, ulinzile ukuicitila ivintu pakuti ukapusuke, nanti icakuti ucili ukaikala pa yavyazi yako. U mulandu ci uno cacindamila ukulaiusya vivyo? A pa mulandu wakuti utange umanye intazi zino ulakwata uku nkoleelo. Tuti limwi wawatiziwe ala ucili mwance sana, ufwile vino ulauvwa nanti matunko yano ulapitamo ndi wakula yalapusana sana na vino caya paa. Umukazyana umwi watiile: “Umwance angakana sile ukuti asi Inte Yakwe Yeova uku sukulu pakuti yatamwima keke wino yakapanga pa kuzevya uwanda wa kuvyalwa. Nomba ndi papita imyaka inono lino wafika pa musinku uno insuna ikakula, alinzile ukusininkizya ukuti ukuvwila Masunde yakwe Yeova ali cintu cisuma ukucita.”

⁵ Asi acance yatupu angakwata intazi zyuze izipya. Na yaya kwene awatiziwe ala aikolo, aingi utailo wao weziwa. Intazi zizyo zingaya limwi izya mu cupo, limwi ukulwala nanti incito. Fwandi asi mulandu ni myaka ino mukweti ali wensi alakwata intazi izilalondekwa ukuya nu utailo kuli Yeova.—Yako. 1:12-14.

6. (a) I cani cino tungalandila ukuti ukuipeela kwako kuli Yeova ukwa pa lwako sile? (b) I vyani vino ungasambilila pali Filipi 4:11-13?

⁶ Pakuti utwalilile ukuya nu utailo ukome asi mulandu ni ntazi zino ungakwata, utalinzile ukwilila ukuti ulayo uno walaya Yeova kusi alakwavwa kuufikilizya. Ci cikupiliula ukuti wanena Kateeka wa nsi yonsi ni yulu ukuti ulatwalilila ukumuombela nanti icakuti auzo nanti avyazi yata kumuombela. (Masa. 27:10) Asi mulandu ni vili vyonsi ivingacitika, ungakwata amaka ya kwikalilila ku kuipeela kwiko ndi cakuti Yeova wakwazwa.—Welengini Filipi 4:11-13.

7. Uzye cikapiliula cani ukuomba “mu coopo nu kuzakaza” pakuti ukapusuke?

⁷ Yeova akalonda ukuti uye cuza wakwe. Nomba pakuti utwalilile ukuya cuza wakwe nu kuomba pakuti ukapusuke cikalondekwa ukuombesya. Pali Filipi 2:12 pakati: “Twalililini kuomba mu coopo nu kuzakaza kuti mufikilizye ufyusi winu.” Mazwi yayo yakulangilila ukuti ulinzile ukumanya vino ungacita pakuti utwalilile ukuya cuza wakwe Yeova nu kutwalilila ukuya uwa cumi kuli aliwe asi mulandu ni ntazi zino ukupitamo. Utalinzile ukulola kwati canguke ukucita vivyo. Na aomvi yakwe Leza yamwi  atandike ukumuombela mpiti sana nayo kwene yata ukumuombela. Fwandi, i vyani vino ungacita pakuti utwalilile ukuomba pakuti ukapusuke?

8. Uzye umu kuisambilizya Baibo mwaya na vyani, nupya umulandu ci uno kwacindamila?

⁸ Mu kuya cuza na Yeova mwaya ivintu viili, ukuvwa nu kulanda. Ukuisambilizya Baibo ali nzila ino tukauvwilamo kuli Yeova. Umu kuisambilizya mwaya nu ukuwelenga Baibo ni mpapulo nu kwelenganya pali vino tukuwelenga, ndi twacita vivyo ala tulaya na mano nupya tulamumanya. Lino ukucita vivyo waiusya ukuti ukusambilila Baibo kutaya wa masindano yano ukakwata uku sukulu. Utalinzile ukusungila wakwe vino ukasungila ivintu pakuti ukaombe ningo umu masindano. Kwene kwaya kwati ulendo usuma sana ungalenga ulondelezye nu kumanya ivintu ivingi pali Yeova. Na cii cilalenga upalame sana kuli Leza, nawe alapalama kuno uli.—Yako. 4:8.

9. I viombelo ci ivikakwazwa lino ukuisambilizya?

⁹ Iuvi lyakwe Yeova lyapanga iviombelo ivingi ivingakwazwa lino ukuisambilizya. Iciputulwa icakuti “Bible Study Activities” ni cakuti “Teenagers” ivyaya pa jw.org vingakwazwa ukusambilila ivingi pali vino vyacitike mpiti ivyalembwa muli Baibo. Nupya pa jw.org paya na masambililo amuli Baibo akwata umutwe wakuti “What Does the Bible Really Teach?” angakwazwa ukusininkizya vino wazumilamo. Vyuze vino ungaomvya ivingakwazwa vyaya umu cipande cakuti “Young People Ask . . . How Can I Make Bible Reading Enjoyable?” icaya muli Awake! wakwe Epulelo 2009. Ukuisambilizya nu kwelenganya pali vino ukusambilila kungakwazwa ukutwalilila ukuomba pakuti ukapusuke.—Welengini Masamu 119:105.

10. U mulandu ci uno Umwina Klistu wensi umuwatiziwe alinzile ukupepela?

¹⁰ Vino ukuisambilizya Baibo inzila ino tukauvwilamo kuli Yeova, ipepo nalyo ali nzila ino tukalandilamo na aliwe. Umwina Klistu atalinzile ukulola ipepo ukuti litacindama, nanti ukuti ‘ilyakumuletela isyuko’ pakuti aomba ningo nanti ivintu vyamupitila ningo umu umi. Yeova akalonda ukuvwa kuli vino ukulanda. (Welengini Filipi 4:6.) Ndi cakuti watandika ukusakamala pali vimwi, Baibo ikati: ‘Uwatuula masakamiko  yako kuli Yeova.’ (Masa. 55:22) Uzye wataila vivyo? Kwaya aina aingi na ya nkazi angakunena ukuti ukucita vivyo kwayazwa sana. Fwandi nawe kwene ukupepa kungakwazwa.

11. U mulandu ci uno ulinzile ukulataizya Yeova lyonsi?

¹¹ Ipepo likalenga ukuti ucite ivingi ukuluta sile pa kulenga Yeova ukuti akwavwe. Baibo ikati: “Mulinzile mwataizya.” (Kolo. 3:15) Insita zimwi intazi zingatutonsya icakuti itwilila ni visuma vino Yeova watucitila. U mulandu ci uno utange wimike uyo wakuti cila wanda wakulaelenganya pa vintu vitatu vino ungataizizyapo? Wataizya Yeova pa vintu kwene vivyo. Uwacance umwi uwi zina lyakuti Abigail uwawatiziwe ale ali ni myaka 12, walanzile ati: “Nkalola ukuti Yeova awino tulinzile ukupeela sana umucinzi kuluta umuntu aliwensi. Tulinzile ukulamutaizya pali vyonsi vino akatupeela lyonsi lino twasyukila kasita. Insita imwi nuvwile amazwi yakutwiusyako asuma sana akuti: Ndi cakuti mutondo tungaca tuzyuke ni vintu vino tungataizizyapo Yeova ilelo, ale i vyani vino tungasyala navyo ivyakumutaizizyapo?” *

12, 13. U mulandu ci uno cacindamila ukwelenganya pa visuma vino Yeova wakucitila?

¹² Umwene Davidi uwapuswike uku vintu ivingi ivipisye walemvile amazwi umu lwimbo ukuti: “Muyuvwile mweisikulu mwenga usuma wakwe Yeova vino waya! Wasyuka wiyo akasimwilila kunoli.” (Masa. 34:8) Ilembelo lilyo likulangilila vino ukwelenganya pali vino twamanya nanti ivya tucitikilapo kwacindama. Na cico cikacitika lino twawelenga Baibo nanti impapulo, twaya umu kulongana, nanti tuvwa vimwi ivyacitike pali vino Leza wazwilizye yauze ukutwalilila ukuya nu utailo. Nomba lino ucuza wako na Yeova ukuya ukukomelako, ulinzile ukulola vino Yeova akukwazwa. Uzye wacita uli pakuti uyuvwile usuma wakwe Yeova?

¹³ Kwaya inzila yonga ino Umwina Klistu wensi wayuvwila usuma wakwe Yeova. Nupya inzila iyo u kupalama kuli Leza nu Mwanakwe. Yesu watiile: “Kusi umwi angiza kunondi, suka sile Tata wino uwantuma ndi wamuleta kunondi.” (Yoa. 6:44) Uzye ukauvwa ukuti amazwi yayo yakalanda na pali wewe? Uwacance angelenganya ukuti, ‘Yeova wapalamike avyazi yane kuli aliwe, nani nakonsilemo sile ukwaula ukumanya na cino nkukonkelamo.’ Nomba lino waipeezile kuli Yeova nu kuwatiziwa, wizile uya cuza wakwe. Ndakai lyene wakumanya ningo. Baibo ikatunena ukuti: “Lelo Leza wene asyatwisika umuntu wino wamutemwa.” (1 Kol. 8:3) Waezya na maka lyonsi ukucindika nu kutaizya pi isyuko lino wakwata ilya kuya umwi uvi lyakwe Yeova.

14, 15. Uzye umulimo wa kusimikila ungakwazwa uli ukuya nu utailo ukome?

¹⁴ Inzila na yuze ino ungalolelamo usuma wakwe Yeova ukulola vino akakwazwa lino ukunenako yauze pa utailo wako. Ungacita vivyo lino ukusimikila alino na pa sukulu. Yamwi cikayatalila ukusimikila ku yauze pa sukulu. Nawe kwene ungamanya icalenga. Limwi kula ala utamanyile vino yamacita nga wayasimikila. Cingatala sana ukusimikila, sana sana ngi cakuti ukulanzyanya ni umba ukuluta vino cingaya ndi cakuti ukulanzyanya sile nu muntu wenga na wenga pali yano mukasambilila nayo. I cani icingakwazwa?

¹⁵ Tale elenganya pali cino calenga usininkizye vino wazumila. Uzye mwakwata masambililo  amuli Baibo aya pa jw.org mu lulimi lwinu? Nga utamanyile ningo ungezya ukulondelezya. Masambililo yayo yangakwazwa ukwelenganya pali vino wazumila, icalenga uzumile, na vino ungalondolwela yauze vino wazumila. Ngi cakuti wasininkizya sana vino wazumila nu kuipekanya ningo, ulaitandikilako sile ukusimikila yauze pi zina lyakwe Yeova.—Yele. 20:8, 9.

16. I cani cingakwazwa ukuta ukuya ni ntete ukunenako yauze pali vino wazumila?

¹⁶ Nanti icakuti watuipekanya ningo, insita zimwi ungauvwa intete zya kulondolwela yauze vino wazumila. Nkazi umwi ali ni myaka 18 uwawatiziwe ala ali ni myaka 13, watiile: “Namanya vino nazumila, nomba insita zimwi cikantalila ukulanda vino nkwelenganya. Uzye akacita uli pakuti acimvye intazi ii? Walanzile ati: “Nkaezya kukana ikako sana mano kuli vivyo. Yano tukasambilila nayo yakalanda pa vintu vino yakacita ukwaula ntete. Nani kwene ndinzile ukucita icilicimwi. Fwandi lino tukulanda pali vyuze nkaiza indanda sile inti: ‘Uwanda uwa nasambilizyanga antu Baibo, alino. . . ’ Lyene papo kwene nkatwalilila ukulanda umulandu uno inaletela ilyasi lilyo. Nanti icakuti cisinka cino nalandapo citakulanda sana pali Baibo, cikalenga yauze ukulondesya sana ukuvwa vino nkacita lino nkusambilizya antu Baibo. Insita zimwi yakauzya mauzyo. Lyonsi lino nacita vii pa kutandika ukulanzyanya cikaangupala. Nupya pacisila nkauvwa ningo sana!”

17. I cani cuze icingakwazwa ukusimikila yauze?

¹⁷ Ndi cakuti yauze yakulola ukuti wayasakamala nupya wayacindika, cilayangukila nayo kwene ukukucindika nu kucindika vino wazumila. Olivia ali ni myaka 17 uwawatiziwe ala acili umwance sana, watiile: “Mpiti natiinanga sana ukutandika ukulanzyanya na yauze pali Baibo, nalolanga kwati antu yamandolanga ukuti nakosoka sana.” Nomba watandike ukwelenganya ivipusaneko. Ukucila ukulaika sana amano uku ntete, Olivia welenginye ukuti: “Acance aingi yatamanya ivingi pali ya Nte Yakwe Yeova. Ya Nte yano yamanya asweswe sile. Fwandi vino tukucita vingalanga vino yangasuka ndi wayasimikila. Nga ndi cakuti tuli ni nsonyi nanti tukutiina ukuyanena pali vino twataila, nanti tukauvwa uyi ndi twayasimikila cingaya uli? Limwi yangalola ukuti tutatemwa vino sweswe ya Nte Yakwe Yeova. Nupya limwi yangakana nu kuvwa lino tukuyasimikila pa mulandu wakuti tuli ni ntete. Nomba ndi cakuti lino tukulanda ituteeka umwenzo nu kulanga ukuti twasininkizya vino twazumila nu kuya asipe, cilalenga ukuti yuvwe vino tukulanda.”

18. I vyani vyuze vino ulinzile ukucita lino ukuomba pakuti ukapusuke?

¹⁸ Wakwe vino twalola, ukuombela ipusukilo lyako umulimo ukulu sana. Ulinzile ukulawelenga Izwi lyakwe Leza nu kwelenganyapo, ukupepa kuli Yeova alino nu kwelenganya pali vino wakucitila. Ukucita vyonsi vii kulakwazwa ukukwata usininkizyo wakuti wakwata isyuko lya kuya cuza wakwe Yeova. Nupya cico cilakulenga ukulanenako yauze pali vino wazumilamo.—Welengini Masamu 73:28.

19. U mulandu ci uno cacindamila ukuomba pakuti ukapusuke?

¹⁹ Yesu watiile: ‘Muntu umwi ndi akasi kundondela, aikanye, aisendele icimuti cakwe nga andondele.’ (Mate. 16:24) Fwandi pakuti Umwina Klistu wensi alondele Yesu alinzile tale aipeele kuli Yeova nu kuwatiziwa. Nupya ukucita vivyo i ntandikilo sile, cilalenga nu kuti uye nu umi wa manda pe umu nsi ipya yakwe Leza. Fwandi ali mulandu uno ulinzile ukuombesya pakuti ukaipususye wemwineco.