Nanambady ve i Jesosy? Nanana Iray Tam-po ve Izy?
Valiny ara-baiboly
Tsy lazain’ny Baiboly mivantana na nanambady i Jesosy na tsia, nefa asehony mazava hoe tsy nanambady izy. a Diniho ireto manaraka ireto:
Matetika ny Baiboly no miresaka momba ny havan’i Jesosy, sy ny vehivavy nanaraka azy nandritra ny fanompoany, ary ireo vehivavy nanatrika ny namonoana azy. Tsy misy resaka momba ny vadin’i Jesosy mihitsy anefa ao. (Matio 12:46, 47; Marka 3:31, 32; 15:40; Lioka 8:2, 3, 19, 20; Jaona 19:25) Ny antony mazava indrindra mahatonga ny Baiboly tsy hanisy resaka momba an’izany, dia satria tsy nanambady mihitsy i Jesosy.
Izao no nolazain’i Jesosy tamin’ny mpianany, momba an’ireo tsy manambady satria te hanompo an’Andriamanitra bebe kokoa: “Izay afaka mitoetra ho tsy manambady, dia aoka izy hanao izany.” (Matio 19:10-12) Tsy nanambady izy ka modely ho an’izay olona mifidy ny tsy hanambady mba ho afaka hanokan-tena hanompo an’Andriamanitra.—Jaona 13:15; 1 Korintianina 7:32-38.
Rehefa ho faty i Jesosy, dia nataony izay hahatonga ny reniny ho voakarakara tsara. (Jaona 19:25-27) Raha nanambady izy na nanan-janaka, dia tsy maintsy ho nataony koa izay hikarakarana tsara an’ireo havany akaiky ireo.
Milaza ny Baiboly fa modely ho an’ny lehilahy manambady i Jesosy, nefa tsy nolazainy mihitsy hoe ahoana no nitondran’i Jesosy ny vadiny. Izao kosa no voalaza ao: “Ry lehilahy, tiavo foana ny vadinareo, tahaka ny nitiavan’i Kristy ny fiangonana sy ny nanolorany ny tenany hamonjy azy.” (Efesianina 5:25) Raha nanambady i Jesosy tetỳ an-tany, tsy izay nataony tamin’ny vadiny ve no tokony ho noresahina teo amin’io andinin-teny io?
Nanana iray tam-po ve i Jesosy?
Eny, nisy enina izy ireo, fara fahakeliny. Anisan’izany ny rahalahiny, izany hoe i Jakoba, Josefa, Simona, Jodasy, ary ny anabaviny roa, fara fahakeliny. (Matio 13:54-56; Marka 6:3) Zanak’i Maria, renin’i Jesosy, tamin’i Josefa vadiny ireo mpiray tam-po tamin’i Jesosy ireo. (Matio 1:25) Antsoin’ny Baiboly hoe “lahimatoa” amin’ny zanak’i Maria i Jesosy, ary midika izany hoe mbola niteraka hafa i Maria.—Lioka 2:7.
Hevi-diso momba an’ireo rahalahin’i Jesosy
Te hanaporofo ny olona sasany fa virjiny foana i Maria mandra-pahafatiny, ka milaza izy ireo hoe hafa mihitsy ny dikan’ilay hoe “rahalahy.” Misy, ohatra, milaza fa zanak’i Josefa tamin’ny vadiny taloha ireo rahalahin’i Jesosy. Asehon’ny Baiboly anefa hoe manan-jo ara-dalàna handova an’ilay fanjakana nampanantenaina an’i Davida i Jesosy. (2 Samoela 7:12, 13; Lioka 1:32) Raha efa nanan-janaka lahy i Josefa, talohan’ny nahaterahan’i Jesosy, dia izay lahimatoa amin’izy ireo no tokony ho mpandova azy voalohany.
Mety ho mpianatr’i Jesosy, izany hoe ny rahalahiny ara-panahy, ve no dikan’ilay hoe “rahalahy”? Mifanohitra amin’izay lazain’ny Baiboly izany. Voalaza ao mantsy hoe nisy fotoana ‘tsy nino azy ny rahalahiny.’ (Jaona 7:5) Avahan’ny Baiboly ny rahalahin’i Jesosy sy ny mpianany.—Jaona 2:12.
Misy koa milaza hoe zanak’olo-mpiray tam-po i Jesosy sy ireo rahalahiny ireo. Tsy mitovy anefa ny teny ampiasain’ny Soratra Grika ho an’ny “rahalahy”, “havana”, ary “zanak’olo-mpiray tam-po.” (Lioka 21:16; Kolosianina 4:10) Maro ny manam-pahaizana momba ny Baiboly miaiky hoe tena iray tam-po tamin’i Jesosy ireo rahalahiny sy anabaviny. Izao, ohatra, no lazain’ny Expositor’s Bible Commentary: “Izao no fomba tsotra indrindra hanazavana ilay teny hoe ‘rahalahy’ ... Nanan-janakalahy hafa i Maria sy Josefa, ary rahalahin’i Jesosy iray reny taminy ireo.” b
a Milaza ny Baiboly hoe mpampakatra i Kristy. Hita amin’ny teny manodidina anefa hoe fanoharana fotsiny izany.—Jaona 3:28, 29; 2 Korintianina 11:2.
b Jereo koa ny Gospel According to St. Mark, Boky Faharoa, nosoratan’i Vincent Taylor, pejy 249, sy A Marginal Jew—Rethinking the Historical Jesus, nosoratan’i John Meier, Boky Voalohany, pejy 331-332.