PINY chako yuso kendo Josef ochung’ e laru. Samoro nyalo bedo ni orango yiende mag nas kod yien mamoko mag olembe, kata yawo ma maupe otwi e igi, to machiegni gi kanyo e tok ohinga moro onyalo neno od Farao. Sama pod ochung’ e laru kanyo, owinjo wuode ma Efraim ka nyiero e ot, nyalo bedo ni owadgi maduong’ ma Manase e ma tugo kode. Nyaka bedni Josef paro gima timore e i ot, nyalo bedo ni koro chiege nyiero mos sama oneno yawuote kaka tugo. Josef bwonjo, kendo en gadier ni Nyasaye oseguedhe.

Josef nochako wuode ma kayo ni Manase nikech Nyasaye nosemiyo wiye owil gi chandruogene. (Chakruok 41:51) Nyasaye osebedo ka guedhe kuom higni matin mosekalo, kendo mano osekonye kueyo lit ma ne ojawinjo chon ka noparo odgi, owetene, kaachiel gi wuon-gi. Sigu ma owetene madongo ne nigo kuome, nomiyo ngimane olokore chuth. Owetenego ne ogoye, kendo ne giparo mar nege, kae to bang’e ne giuse kaka misumba ne johala moko. Chakre kindeno, nosebedo kokalo e chandruoge madongo moro bang’ machielo. Kuom higni ma dirom apar gariyo kama, ne osetiyo kaka misumba kendo notueye bende e jela, ka kinde moko itueye gi rateke mag nyinyo. Kata kamano, sani en jaloch, kendo en gi duong’ bang’ Farao e piny Misri! *

Kuom higni mogwaro, Josef osebedo ka neno kaka weche lokore mana kaka Jehova nokoro. Jo-Misri osebedo ka kayo cham mang’eny e higni abiriyo ma nokor ni cham ne dhi bedo mang’eny, kendo Josef osetiyo matek mondo opong’ deche mag Misri gi cham mabup. E kindego bende, chiege ma Asenath nosenyuolone yawuowi ariyo. Kata kamano, pod noparoga joodgi ma ne odak mabor ahinya gi Misri, to moloyo Benjamin owadgi matin kod wuon-gi Jakobo. Nyalo bedo ni Josef pod ne paro kabe pod ne gingima. Bende, nyalo bedo ni noparo kabe owetene madongo ne oseweyo timbegi mag gero, kata kabe chieng’ moro nonyalo duoko winjruok maber e kind joodgi duto.

Kapo ni winjruok manie kind joodu osegakethore nikech nyiego, andhoga, kata sigu, ng’e ni mano e gima notimore bende ne Josef. Wanyalo puonjore ang’o kuom yie ma Josef nonyiso ka norito joode?

Josef ne dich ahinya, kendo higni bende ne sudo mapiyo. Mana kaka Jehova nosekoro kokalo kuom lek ma Farao noleko, bang’ higni abiriyo ma piny ne nigi chiemo mabup, lokruok maduong’ ahinya nobedoe. E higa moluwo, cham ok nochiek! Mapiyo nono, kech nomako pinje duto ma nokiewo gi Misri. Kata kamano, Muma wacho ni, “e piny duto mar Misri ne nitie chiemo.” (Chakruok 41:54) Nenore maler ni weche ma Josef nokoro, gi kinda ma notimo e choko chiemo koro ne konyo Jo-Misri ahinya.

Nyalo bedo ni Jo-Misri ne mor matamore gi nono kuom tich maber ma Josef nosetimo kendo  ne gipuoye ahinya kuom kindane. Kata kamano, Josef ne ok dwar ni ji omiye duong’ moro amora, to nodwaro ni Jehova Nyasaye e ma oyud duong’ duto. Ka watiyo gi lony kata nyalo moro amora ma wan-go e tiyo ne Nyasaye, onyalo miyo wati kodgi e yo maberie moloyo kaka ne waparo.

Bang’ kinde, kejno bende nochako hinyo Jo-Misri. Ka ne giywak ne Farao, en nonyisogi kama: “Dhiuru ir Josef: gi mowachonu, utim.” Omiyo, Josef noyawo deche ma ne okanie cham, mondo ji ong’iew cham.—Chakruok 41:55, 56.

Kata kamano, jopinje mamoko duto to ne onge gi kama digiyudie cham e pinjegi. Kata mana joodgi Josef ma nodak Kanaan bende ne chandore kamano. Jakobo nowinjo ni ne nitie cham e piny Misri, omiyo nooro yawuote mondo odhi nyaka Misri ong’iew chiemo.—Chakruok 42:1, 2.

Jakobo nooro yawuote apar, to nodong’ gi Benjamin wuode ma chogo. Jakobo pod ne nyalo paro maber gima notimore kinde ma nooro Josef wuode ma nohero ahinya mondo odhi ir owetene madongo. Mano e odiechieng’ mogik ma nonenoe wuodeno. Owete gi Josef madongo notero ne wuon-gi law Josef koyiech kendo kotimo remo, to ne en law ma wuon-gi nong’iewone nikech nohere ahinya. Ne gimiyo jaduong’no oparo ni ondiek ne ochamo Josef adier.—Chakruok 37:31-35.

Bang’ wuoth ma rabora, yawuot Jakobo nochopo Misri. Ka ne gipenjo kaka ginyalo yudo cham, Jo-Misri nonyisogi ni ng’at moro ma nyinge Zaphenath-paneah ma ne nigi teko e piny Misri e ma nochung’ ne weche cham. (Chakruok 41:45) Ka ne gineno ng’atno, be ne gifwenyo ni en Josef? Ooyo, ok ne gifwenyo. Ne gineno ng’atno ka jatich sirkal ma Misri ma ne nyalo konyogi. Owete Josef ‘ne okulone wang’gi piny,’ kaka yo mar miye luor.—Chakruok 42:5, 6.

To nade Josef? En to ne ofwenyo owetene gi kanyono! E wi mano, ka ne onenogi ka gikulore e nyime ne oparo wach moro ma notimore e ngimane chon. Muma wacho kama: “Josef nohingo [“noparo,” New World Translation] lekgo ma nolekogigo.” Ka ne pod en rawera, Jehova ne omiyo oleko ni owetene ne dhi kulorene e nyime, to mano koro e gima owetenego timo sani! (Chakruok 37:2, 5-9; 42:7, 9) Josef ne dhi timo nang’o? Be ne odhi rwakogi? Koso ne odhi chulo kuor?

Josef ne ong’eyo ni ok onego otim atima gik moko gi pache owuon. Jehova e ma koro ne chiko kaka weche ne dhi. Gik ma ne timorego ne otudore gi dwaro mar Nyasaye. Nyasaye nosesingo ni nodhi miyo koth Jakobo obed oganda maduong’. (Chakruok 35:11, 12) Ka dine owete Josef pod gin joma ohero timbe gero, kod mibadhi, gikone timbegigo ne dhi kelonegi chandruoge madongo ahinya! To bende, ka dine Josef oyiero mar chulo kuor, dine oketho weche e odgi, samoro owetenego ne nyalo keto ngima wuon-gi  kod Benjamin kama rach. Josef ne ok ong’eyo kabe wuon-gi kod Benjamin ne pod ngima. Josef ne ong’ado ni ok nodhi fwenyore ne owetene mondi, to ne odhi temogi mondo one kabe giselokore. Mano ne dhi konye ng’eyo gima Jehova ne dwaro ni mondo otim.

Nyalo bedo ni ok ibi romo gi wach machalo kamano e ngimani. Kata kamano, e kindegi nitie pogruok gi tungni mang’eny e udi. Sama waromo gi chandruogego, yot ahinya mondo watim gik ma chunywa morem dwaro timo. Donge wanyiso rieko kaka Josef sama watemo ng’eyo gima Nyasaye dwaro ni watim? (Ngeche 14:12) Ng’e ni kata obedo ni onego walos winjruok maber gi joodwa, bedo gi winjruok maber gi Nyasaye kod Wuode to pod duong’ moloyo.—Mathayo 10:37.

Josef ne ochako temo owetene e yo ma ne dhi konye ng’eyo kabe ne giseloko chunygi. Nochako wuoyo kodgi gi gero kotiyo gi jalok dhok konyisogi ni ne gin mana joma obiro nono pinygi. Ne gikwer ka ginyise wach joodgi ma ne giweyo chien, bende ne giwacho ni ne ok gibiro gi owadgi matin ma ne giweyo dala. Josef ne otemo pando mor ma ne en-go. Kare owadgi matin pod ne ngima! Koro Josef nong’eyo gima ne odhi timonegi. Nowachonegi kama: “Kama e kaka notemu,” kae to ne onyisogi ni nyaka one owadgi matinno. Bang’e ne oyienegi dok thurgi mondo gikel owadgi matinno, to mana ka achiel kuomgi ne dhi yie dong’ chien kotueye e od tuech.—Chakruok 42:9-20.

Sama owetenego ne loso wachno e kindgi, ne ok gifwenyo ni Josef to ne winjogi maber. Ne owinjo ka giywago ang’e kuom richo moro ma ne gitimo higni 20 mokalo. Ne giwacho kama: “Adieri bura oloyowa kuom owadwa, nikech ne waneno dhier mar chunye, ka nosayowa, to ne ok wadewo; e momiyo masirani obiro kuomwa.” Josef ne ong’eyo tiend gima ne giwacho, omiyo ne olokore moa kuomgi mondo kik gine koywak. (Chakruok 42:21-24) Kata kamano, ne ong’eyo ni ywago ang’e kuom gima rach moyudo ng’ato ok oromo nyiso ni ng’atno oloko chunye. Omiyo, ne odhi nyime temogi.

Ne oweyogi gidog thurgi to noketo Simeon e od tuech. Bende, ne ochiko joge mondo opand pesa e ogunde mag chiemo ma owetenego ne odokgo thurgi. Ka ne owetenego ochopo dala ne gisayo Jakobo mondo oyienegi gidog gi Benjamin wuode ma ne ohero. Ka ne gichako gidok Misri, ne ginyiso jarit od Josef ni ne giyudo pesa e ogundegi, kendo ne giikore chulo pesago duto. Mano ne en tim maber, kata kamano, Josef pod ne dwaro neno kabe ne giseloko kitgi adier. Ne olosonegi nyasi, kendo nopando mor ma ne en-go kuom neno Benjamin owadgi. Kae to noweyogi mondo gidhi thurgi, ka giting’o ogunde mag chiemo, en mana ni wang’ni nochiko jatichne mondo opand okombene mar fedha e ogund Benjamin.—Chakruok 42:26–44:2.

Josef koro nokawo okang’ mapiyo! Ne ochiko mondo oluw owetenego kendo oduokgi nikech ne gikwalo okombene mar fedha. Ka ne oyud okombeno e ogund Benjamin, ne oduokgi giduto nyaka ir Josef. Koro Josef ne nigi thuolo maber mar ng’eyo kit owetenego. Juda e ma ne wuoyo e logi. Ne okwayo mondo ong’wonnegi kendo ne owacho ni giduto kargi 11 giikore bedo wasumbni e piny Misri. Kata kamano, Josef nowachonegi ni Benjamin kende e ma ne dhi dong’ ka misumba e piny Misri to jomamoko duto to odog thurgi.—Chakruok 44:2-17.

Juda koro ne onyiso lit ma ne en-go e chunye. Nowacho kama: “En kende odong’ kuom min mare; kendo wuon mare ohere.” Nyaka bed ni wechego nochuoyo chuny Josef ahinya, nimar ne en kach Rahel ma ne en chi Jakobo ma nohero ahinya, kendo Rahel notho ka nonyuolo Benjamin. Nyaka bed ni Josef kod wuon-gi nohero paro Rahel ahinya. Nenore ni mano e momiyo Josef nohero Benjamin ahinya.—Chakruok 35:18-20; 44:20.

Juda nomedo sayo Josef mondo kik omak Benjamin obed misumba. Noikore kata chiwore mondo omake obed misumba kar Benjamin. Notieko  kosayo Josef kama: ‘Dadhi ir wuora nade, ka rawerani ok ni koda? Dipo ka neno marach ma nobi kuom wuora.’ (Chakruok 44:18-34) Koro ne nyalo nenore maler ni Juda noseloko chunye gadier. To ok mano kende, nonyiso bende ni ne en ng’at ma kecho ji kendo ma chiwore gadier.

Josef koro ne ok nyal geng’o mirimbe. Noriembo jotichne duto oko, kae to noywak matek ma dwonde ne nyalo winjore nyaka e od Farao. Kae to nofwenyorenegi kowacho niya: “An e Josef.” Ne okwako owetenego kendo ne ong’wononegi kuom duto ma ne gitimo. (Chakruok 45:1-15) Josef ne onyiso kido kaka mar Jehova kuom ng’wono ne jowetene. (Zaburi 86:5) Be wajotimo kamano wan bende?

Ka ne Farao owinjo weche ma ne otimorego duto, ne okwayo Josef mondo okel wuon-gi e piny Misri, kaachiel gi joodgi duto. Mapiyo bang’ mano, Josef ne oyudo thuolo kendo mar neno wuon-gi ma nohero. Jakobo noywak kowacho kama: “Koro wea atho, nikech aseneno wang’i, ingima nyaka chil kawuono.”—Chakruok 45:16-28; 46:29, 30.

Jakobo ne odak e piny Misri kuom higni 17. Nokoro gueth ma moro ka moro kuom yawuote 12 ne dhi yudo. Nokoro ni Josef ma ne en wuode mar 11, ne dhi yudo pok nyadiriyo ma ne imiyoga nyathi ma kayo. Dhoudi ariyo mag Israel ne dhi wuok kuome. To nade Juda wuoyi mar ang’wen, ma nonyiso ni oloko chunye gadier? Noyudo gueth maduong’ ahinya: Mesia ne dhi wuok e anyuolane!—Chakruok, sula mar 48 kod 49.

Ka ne Jakobo otho ka ojahigni 147, owete Josef ne luor ni onyalo chulo kuor. Kata kamano, Josef nohoyo chunygi e yor hera. Ne oyudo osenyisogi ni nikech Jehova e ma nochiko birogi e piny Misri, owetene ne ok onego owinj marach kuom gima ne gitimo. Kae to ne openjogi niya: “An kar Nyasaye koso?” (Chakruok 15:13; 45:7, 8; 50:15-21) Josef ne neno Jehova kaka Jang’ad-Bura makare. Omiyo, Josef ne onge gi ratiro mar ng’ado bura ne joma Jehova ne oseng’wononegi.—Jo-Hibrania 10:30.

Be seche moko iyudoga ka tekni ng’wono ne ng’ato? Ng’wono ne ng’ato nyalo bedo matek ka ng’atno otimoni gimoro goyiem. Kata kamano, ka wang’wono ne joma oloko chunygi gadier, wabiro geng’o hinyruok ma waduto wanyalo yudo. Waluwo yie kaka mar Josef kod ranyisi mar Jehova, ma en Wuoro ma jang’wono.