Rieko mar Nyasaye Nenore e Gik Mochwe

‘Opuonjowa moloyo jamni me piny, omiyowa rieko moloyo winy me polo.’​—AYUB 35:11.

WINY nigi nyalo moko miwuoro. Joma loso ndege wuoro ahinya kaka winy fuyo e yo mayot ahinya. Nitie kit winy moko ma fuyo kuom mail gana mang’eny ka ging’ado nam ataro, mi gikone gichop kuma gidhiye.

Nyalo machielo ma winy nigodo​—ma bende en gima medo nyiso rieko mar Jachwegi​—en nyalo mar wuoyo e kindgi kokalo kuom ywak koda wer. Non ane ranyisi moko kae.

Sama Winy Wuoyo e Kindgi

Nitie kit winy moko machako wuoyo kata kapok giwuok e tong’. Kuom ranyisi, aluru ma dhako janyuolo tong’ aboro, achiel e odiechieng’. Ka tong’go duto odongo e okang’ machalre, inyalo togi kuom odiechienge aboro. Mano nyalo miyo aluru ma dhakono obed gi tich matek mar rito nyithindo moseto ma nigi juma achiel, to bende gie kindeno orito konindo e tong’ achiel mapok oto. To mano ok e gima jatimore, nimar nyithind aluru aborogo itoyo kuom seche auchiel. Ere kaka mano nyalore? Kaluwore gi josayans, achiel kuom gima duong’ mamiyo mano timore en ni, nyithind aluru wuoyo e kindgi kapod gin ei tong’, kae to mano miyo itoyogi dichiel e yo mochanore kamano.

Ka winy osetegno, kinde mang’eny winyo madichwo ema jawer e kindgi. Ojatimo kamano, to moloyo, mondo onyisgo tong’ mar alworane, kendo mondo oywa madhako. Inyalo wach ni moro ka moro kuom kit winy gana gi gana mayudore, nigi dhogi giwegi, kendo mano konyo winy mamon e fwenyo chwo ma gin kit anyuolagi giwegi.

Winy jower, to ahinya wuon gokinyi koda sama chieng’ podho, kendo gitimo kamano gi gimomiyo. E kindego, onge yamo kod koko mang’eny. Josanys osefwenyo ni winy wer ahinya gokinyi kata godhiambo, moloyo kaka gitimo godiechieng’.

Kata obedo ni winy machwo ema jower ahinya, giduto gin gi kit wer mopogore opogore, kendo wendegigo nigi tiendgi, gibed winy machwo kata mamon. Kuom ranyisi, nitie kit winyo moro ma nigi yore ochiko mag ywak. Gitiyo gi kit ywak achiel e chiwo siem ni wasigu fuyo ka a malo​—kaka winyo ma manyo gima dongam⁠—kendo  gichiwo ywak mopogore ka wasigu biro apiny piny.

Mich Majaber Ahinya

Kuom adier, rieko ma Jehova noketo kuom winy en gimiwuoro. Kata kamano, kodok korka wuoyo, dhano nigi nyalono e okang’ mamalo moloyo. Ayub 35:11 wacho ni Nyasaye osechweyo dhano gi “rieko moloyo winy me polo.” Nyalo mar chiwo weche koda paro ma korgi tek ka gitiyo gi dwol, kata lwetegi, en nyalo ma dhano kende ema nigo.

Mopogore gi chwech mamoko, nenre ni nyithind dhano ochwe gi nyalo mar ng’eyo dhok ma korgi tek. Gaset mar American Scientist wacho ni: “Nyithindo nigi nyalo mar ng’eyo dhok kata ka jonyuol ok wuo kodgi achiel kachiel; nyithindo ma momni to nyalo kata chako dhok ma margi kendgi ka ok opuonjgi e ot, dhok ma gitiyoe gi lwetegi.”

Kuom adier, nyalo mar wuoyo ka wachiwo weche koda paro manie chunywa, kokalo kuom dwol kata ka watiyo gi lwetewa, en mich majaber ahinya moa kuom Nyasaye. Kata kamano, mich maber moloyo ma osemi dhano, en nyalo mar wuoyo gi Nyasaye e lamo. En adier ni, Jehova Nyasaye gwelowa ni mondo wawuo kode. Muma, ma en Wach Nyasaye konwa ni, “Kik uparru e wach moro, to e weche duto umi Nyasaye ong’e gik mudwaro, kulemo, kusayo, kendo kugoyone erokamano.”​—Jo Filipi 4:6.

Sama wan gi weche matek monego wang’adie paro, Jehova dwaro ni wati gi rieko mang’eny mosemiyo ondiki ei Muma. Bende, obiro konyowa ng’eyo kaka wanyalo tiyo gi puonj mwayudo e iye kanyo. Jakobo, jandik Muma wacho ni, “ka ng’ato kuomu ochando rieko, ber mondo okwa Nyasaye ma chiwo gi ng’wono ni ji duto, ma ok ochayo ng’ato; to nomiye.”​—Jakobo 1:5.

Ng’eyo Wachni Onego Omi Itim Ang’o?

Iwinjo nade e chunyi seche miwinjo ka winyo wer mamit, kata seche ma nyathi chako wacho wechene mokwongo? Be ineno rieko mar Nyasaye kuom gigo ma osechweyo?

Paro matut kuom gik ma Nyasaye ochweyo, nomiyo Daudi jandik-zaburi owacho ne Nyasaye kama: ‘Anagoni erokamano, nimar ne ochweya malich ma miya wuoro. Tije magi gin honini, kendo chunya ong’eyo ma maber ahinya.’ (Zaburi 139:14) Kuom adier, kaka imedo nono rieko mar Nyasaye manenore maler e gik mochwe, yie ma in-go kuom tekone mar tayi e yo maber moloyo, biro medo bedo motegno.

[Picha manie ite mar 5]

Nyalo mar wuoyo en mich moa kuom Nyasaye

[E ite mar 4 Picha en mar]

© Dayton Wild/Visuals Unlimited