Be Isin gi Richo?
Be Isin gi Richo?
‘Yesu ne osin gi richo.’—HIB. 1:9.
1. En ang’o ma Yesu nopuonjo e wi hera?
KANE ojiwo kaka hera en kido madwarore ahinya, Yesu Kristo nowacho ne jopuonjrene niya: “Chik manyien amiyou, mondo uherru ng’ato gi ng’ato; mana kaka yandi aherou, mondo un bende uherru kamano. Ma eri e ma nomi ji duto ong’e ni un jopuonjrena, ka un uheroru ng’ato gi ng’ato.” (Joh. 13:34, 35) Yesu nochiko jolupne ni ginyisre hera matut ma ng’ato ikore chiwruok ne nyawadgi. Herano ne dhi bedo kido mifwenyogi godo. Bende, Yesu nojiwogi niya: “Heruru wasiku, kendo lamuru ni jo ma sandou.”—Math. 5:44.
2. Jolup Kristo onego osin gang’o?
2 Kata kamano, kaachiel gi puonjo jopuonjrene wach hera, Yesu nopuonjogi bende gigo monego gisin godo. Ndiko loso kuom Yesu kanyiso niya: “Isehero tim matir, kendo isesin gi richo.” (Hib. 1:9; Zab. 45:7) Mano nyiso ni nyaka waher ok mana tim makare kende, to bende wasin gi richo, kata tim ketho chik. Ber ng’eyo ni jaote Johana nowacho moriere niya: “Ng’a ma timo richo, oketho chik bende, kendo richo en ketho chik.”—1 Joh. 3:4.
3. Kuom wach sin gi richo, gin yore mage mag ngima mwabiro nono e sulani?
3 Kuom mano, kaka Jokristo ber ka wapenjore
wawegi niya, ‘Be asin gi ketho chik? ’ Weuru wanon ane kaka wanyalo nyiso e ngimawa ni wasin gi gik maricho e yore ang’wen maluwogi: (1) paro ma wan-go e wi tiyo gi kong’o, (2) paro ma wan-go e wi timbe juok, (3) paro ma wan-go e wi terruok, koda (4) kaka waneno jogo mohero richo.Kik Ibed Misumba Kong’o
4. Ang’o momiyo Yesu ne nyalo kwero wach tiyo marach gi kong’o?
4 Nitie kinde moko ma Yesu ne omadho divai, kong’eyo ni mano en mich moa kuom Nyasaye. (Zab. 104:14, 15) Kata kamano, ne ok otiyo marach gi michno. (Nge. 23:29-33) Mano emomiyo Yesu ne nyalo kwero timno. (Som Luka 21:34.) Tiyo marach gi kong’o nyalo rwako ng’ato e richo mamoko madongo. Kuom mano, jaote Paulo nondiko ni: ‘Kik umer, mano en anjawo, to mondo upong’ gi roho.’ (Efe. 5:18) Bende nosiemo mon madongo e kanyakla mondo kik gibed “josam kong’o.”—Tito 2:3.
5. Gin penjo mage ma jogo moyiero mar madho kong’o nyalo penjore giwegi?
5 Ka iyiero mar madho kong’o, ber bende kipenjori iwuon niya: ‘Be an gi paro machal gi mar Yesu e wi tiyo marach gi kong’o? Kapo ni dwarore akwer kata asiem jomoko kuom wachni, be anyalo timo kamano gi chuny maonge bura? Be ametho ni eka mondo kik abed gi parruok? Amadho kong’o maromo nade juma ka juma? Atimo nade kapo ni ng’ato owachona wach manyiso ni nyalo bedo ni amadho kong’o mokalo tong’? Be atwo dhoga, kata mana temo bedo gi mirima? ’ Bedo wasumb kong’o nyalo ketho nyalowa mar paro e yo makare, kendo monowa timo yiero manyiso rieko. Jolup Kristo temo matek mondo girit lony margi mar pogo weche mayoreyore.—Nge. 3:21, 22.
Tamri Timbe Juok
6, 7. (a) Ere kaka Yesu notimo ne Satan gi jochiende? (b) Ang’o momiyo timbe juok onya ahinya e ndalogi?
6 Kane en e piny, Yesu nokwedo matek Satan kod jochiende. Ne ochung’ motegno e bwo tembe ma Satan ne kelone mondo oketh chik Nyasaye. (Luka 4:1-13) Bende ne ofwenyo mi okwedo yore mopondo ma Satan ne dwaro chikogo parone koda timbene. (Math. 16:21-23) Yesu nokonyo jogo mowinjore mondo gia e twech malit mar jochiende.—Mari. 5:2, 8, 12-15; 9:20, 25-27.
7 Bang’ bedo Ruoth e higa 1914, Yesu ne opwodho polo kuom golo kuno Satan kod jochiende. Nikech mano, Satan sani—maloyo kinde moro amora mosekalo—oseng’ado mar “wuondo piny ngima.” (Fwe. 12:9, 10) Kuom mano, ok kawwa gi wuoro ni timbe juok onya kendo pod gimedore ahinya. Gin okang’ mage mwanyalo kawo mondo omi waritre wawegi?
8. Nyalo dwarore ni mondo wanonre e yore mage kuom yiero yore mag mor?
8 Muma chiwo siem maler mondo wabed motang’ e wi weche motudore gi timbe Rapar mar Chik 18:10-12.) Ndalogi, Satan kod jochiende jiwo timbe juok kuom chiko pach ji kokalo kuom sinembe, buge, kod tuke mag kompyuta. Kuom mano, sama wayiero yorewa mag mor, ng’ato ka ng’ato kuomwa onego openjre owuon niya: ‘E dweche mokalo, be aseyiero ng’iyo sinembe, program mag televison, tuke kompyuta, kod buge, ma nigi weche motudore gi timbe juok? Be ang’eyo gimaduong’ momiyo dwarore ni akwed timbe juok, koso akawo gigo mana mayot? Be aseparoe kaka Jehova nyalo bedo ni winjo kuom yiero matimo e weche mag manyo mor? Kapo ni aserwako gik ma kamago ma Satan chikogo ji, be hera ma aherogo Jehova koda chikene makare biro jiwa mondo akaw okang’ mar kwedogi matek? ’—Tich 19:19, 20.
juok. (SomWinj Siem ma Yesu Nochiwo e Wi Terruok
9. Ere kaka ng’ato nyalo nyago kido mar hero richo?
9 Yesu ne siro chik kod puonj ma Jehova oketo e wi weche makwero terruok. Nowacho niya: ‘Pok usomo ni nyaka a chakruok Jachwech nochweyogi dichwo gi dhako, kendo nowacho niya, “Nikech wachno ng’ato nowe wuon mare gi min mare, kendo nopadre gi chiege, mi ji ariyogo nobed ringruok achiel”? E momiyo ok pod gin ji ariyo, to gin ringruok achiel. Omiyo gima Nyasaye oseriwo, kik dhano pogi.’ (Math. 19:4-6) Yesu nong’eyo ni gima wang’wa neno nyalo chiko chunywa. Omiyo, e Twak mar Got, nowacho kama: “Usewinjo ka nowachi ni, ‘Kik iterri.’ An to awachonu ni, ng’ato ka ng’ato mong’iyo dhako kogombe, oseterore kode e chunye.” (Math. 5:27, 28) Kuom adier, jogo ma chayo siem mar Yesuno, nyago kido mar hero richo.
10. Chiw ane ranyisi manyiso ni ng’ato nyalo weyo tim mar ng’iyo ponografi.
10 Satan jiwo timbe terruok kokalo kuom ponografi. Chenro mar piny masani opong’ gi timbego. Jogo ma ng’iyo ponografi yudo ka teknegi golo pichego e pachgi. Ginyalo kata mana bedo wasumb ng’iyo ponografi. Non ane gima ne otimore ne Jakristo moro. Owacho kama: ‘Ne ajang’iyo ponografi ling’ling’. Pacha ne opong’ gi lek manono. Ne ang’eyo ni timno ne ok nikare, kata kamano pod naparo ni Nyasaye ne oyie gi kaka ne atiyone.’ Ang’o ma ne oloko pach owadwano? Owacho niya: “Kata obedo ni mano e gima tekie moloyo kuom gik ma asetimo, ne ang’ado mar wacho ne jodongo.” Gikone, owadwano ne oweyo tim mochidono. Oyie kowacho niya: “Bang’ pwodho ngimana kuom richono, gikone ne awinjo ka an gi chuny maler gadier.” Jogo mosin gi richo nyaka puonjore sin gi ponografi.
11, 12. Ere kaka wanyalo nyiso ni wasin gi richo kodok korka thumbe mwayiero winjo?
11 Thum kod weche manie thum nyalo chiko pachwa, mi gikone gichik chunywa bende. Thum wuon en mich moa kuom Nyasaye, kendo osebedo gi kare mowinjore e lamo madier kuom ndalo mang’eny. (Wuok 15:20, 21; Efe. 5:19) Kata kamano, piny marach mar Satan tiyo gi thum e yo majiwo terruok. (1 Joh. 5:19) Ere kaka inyalo ng’eyo kabe thumbe miwinjo ochido kata ok ochido?
12 Inyalo chako kuom penjri iwuon kama: ‘Be wende mawinjo pako nek, terruok, chode, kod ayany? Ka dabed ni anyalo somo weche moko mag wendego ne ng’ato, be ng’atno nyalo fwenyo ni asin gi richo, koso wechego nyalo nyiso ni an gi chuny mochido? ’ Ok wanyal wacho ni wasin gi richo ka koni to wapako richo e wer. Yesu nowacho ni: “Gigo ma wuok e dhoge a e chunye, gin ema giketho dhano. Nikech chuny ema paro maricho wuokie, kod nek, terruok, wuowo, kuo, miriasia, ayany.”—Math. 15:18, 19; pim gi Jakobo 3:10, 11.
Bed gi Paro Kaka mar Yesu Kuom Jogo Mohero Richo
13. Ere kaka Yesu ne neno jogo mong’ado e chunygi mar luwo yor richo?
13 Yesu nowacho ni ne obiro konyo joricho, kata joma ketho chik mondo gilok chunygi. (Luka 5:30-32) Kata kamano, ere kaka noneno jogo ma ne ong’ado e chunygi mar luwo yor richo? Yesu nochiwo siem mager mondo kik wawe joma kamago ochikwa. (Math. 23:15, 23-26) Bende nowacho maler niya: “Ok ni ji duto ma luonga ni, ‘Ruoth, Ruoth,’ e ma nodonji e pinyruodh polo; to mana ng’atno ma timo gi ma Wuora me polo dwaro. Ji mathoth nowachna chieng’ono [diere ma Nyasaye ng’adoe bura] niya, ‘Ruoth, Ruoth, ne ok wakoro wach e nyingi koso, kendo e nyingi ne ok wagolo jochiende, kendo e nyingi ne ok watiyo tije madongo mang’eny? ’ ” Kata kamano, enokwed jogo ma ne timo richo to ok gilokre, kowachonegi ni: “Auru kuoma.” (Math. 7:21-23) Ang’o momiyo nong’adnegi bura ma kamano? En nikech joma kamago chayo Nyasaye, kendo gihinyo jomoko kokalo kuom timbegi maricho.
14. Ang’o momiyo joricho motamore loko chunygi igolo oko mar kanyakla?
14 Wach Nyasaye chiko ni joricho motamore lokre onego ogol oko mar kanyakla. (Som 1 Jo Korintho 5:9-13.) Mano en gima dwarore nikech weche maok tin ne adek: (1) rito nying’ Jehova kik kethre, (2) rito kanyakla kuom gik manyalo chidogi, kod (3) konyo jarichono olok chunye ka mano nyalore.
15. Makruok gi Jehova dwaro ni wadwok penjo mage mapek?
15 Be wan gi paro kaka mar Yesu kuom jogo moseng’ado e chunygi mar luwo yor richo? Ber paro matut kuom penjogi: ‘Be anyalo yiero mar tudora pile gi ng’at mosegol oko mar kanyakla, kata moseyiero owuon weyo kanyakla mar Jokristo? Nade ka ng’atno en watna machiegni, ma sani ok odak kodwa? ’ Gima kamano nyalo nyiso kabe wahero tim makare kendo wamakore chuth gi Nyasaye. *
16, 17. En pek mane ma miyo moro ma Jakristo nobedogo, to ang’o ma nokonye riwo lwedo chenro mar golo oko joricho maok lok chunygi?
16 Non ane ranyisi mar nyaminwa ma wuode mosebedo ng’ama duong’, nohero
Jehova kinde moro. Kata kamano, bang’e e ngima, ne oyiero mar dak e richo maok olok chunye. Omiyo, ne ogole oko mar kanyakla. Nyaminwano nohero Jehova, kata kamano nohero wuodeno bende, omiyo ne oyudo ka tekne ahinya luwo chik mar Ndiko ma ne dwaro ni kik oriwre kode.17 En paro mane ma in ne inyalo miyo nyaminwano? Jaduong’ moro nokonye neno ni Jehova nong’eyo lit ma ne en-go. Owadwano nokone mondo opar ane lit ma nyaka bed ni Jehova nowinjo kane moko kuom yawuote ma malaika nong’anjo. Jaduong’no nokonye neno ni kata bed ni Jehova ong’eyo kaka gima kamano kelo lit, podi odwaro ni joricho motamore loko chunygi ogol oko mar kanyakla. Nyaminwano norwako parogo kendo ne oriwo lwedo chenro mar golo ji oko mar kanyakla. * Makruok gi Jehova kamano, miyo chunye mor.—Nge. 27:11.
18, 19. (a) Weyo tudruok gi ng’at modak e richo nyiso ni wasin gang’o? (b) Ang’o manyalo timore ka wamakore gi Nyasaye kod chenro mage?
18 Kapo ni iromo gi chal ma kamano, ng’e ni Jehova dewi kendo owinjo lit kodi. Kuom weyo tudruok gi joma ogol oko mar kanyakla kata moweyo kanyakla kendgi, inyiso ni isin gi chuny, kata timbe ma ne omiyo jogo obedo kamano. Kata kamano, inyiso bende ni ihero jakethono e okang’ mamiyo itimo gima biro konye moloyo. Makruokni gi Jehova nyalo konyo jal momi kumno, obi olok chunye kendo oduog ir Jehova.
19 Ng’at moro ma ne ogol oko mar kanyakla kae to bang’e oduoke nowacho kama: “Amor ni Jehova ohero joge e okang’ mamalo mamiyo oneno ni riwruok mar oganda mare onego orit ka ler. Kata obedo ni onyalo nenore ka okang’ mager ne joma ni oko, en okang’ madwarore kendo mowinjore ndi.” Be iparo ni jalo dine obedo gi paro ma kamano ka dine bed ni jo kanyakla, kaachiel gi joodgi, ne dhi nyime tudruok kode pile e diere ma ne ogole oko mar kanyakla? Sama wariwo lwedo chenro mar Ndiko madwaro ni ogol oko joricho motamore loko chunygi, wanyiso ni wahero tim makare kendo wang’eyo ni Jehova ema nigi ratiro mar keto chike matayo timbe mabeyo.
“Sinuru gi Richo”
20, 21. Ang’o momiyo dwarore ahinya ni wapuonjore sin gi richo?
20 Jaote Petro chiwo siem ni: “Ritreuru, kiuru.” Nikech ang’o? En nikech “jasiku, Satan, bayo ka sibuor ma goyo asumbi, kodwaro ng’a ma dongam.” (1 Pet. 5:8) Be inibed ng’at modwaro ngamono? Mano luwore gi okang’ mipuonjorigo sin gi richo.
21 Bedo gi kido mar sin gi richo ok en gima yot. Onyuolwa e richo, kendo wadak e piny majiwo luwo gombo mag ringruok. (1 Joh. 2:15-17) Kata kamano, kuom luwo ranyisi mar Yesu Kristo kendo bedo gi hera matut kuom Jehova Nyasaye, wanyalo bedo joma sin gi richo. Weuru mondo ‘wasinuru gi richo,’ ka wan gadier chuth ni Jehova ‘geng’o joge maler, kogologi e lwet jo maricho.’—Zab. 97:10.
[Weche moler piny]
^ par. 15 Mondo iyud weche momedore e wi wachni, ne The Watchtower, ma Septemba 15, 1981, ite mag 26-31.
^ par. 17 Ne bende Mnara wa Mlinzi ma Januar 15, 2007, ite mag 17-20.
Inyalo Dwoko Nade?
• Ang’o mabiro konyowa nono paro ma wan-go korka kong’o?
• Gin okang’ mage mwanyalo kawo mondo wakwed timbe juok?
• Ang’o momiyo nyaka watang’ gi ponografi?
• Ere kaka wanyalo nyiso ni wasin gi richo sama ng’ama wahero ogol oko mar kanyakla?
[Penjo mag Puonjruok]
[Picha manie ite mar 29]
Ka iyiero mar madho kong’o, ang’o monego inon?
[Picha manie ite mar 30]
Tang’ gi yore mag manyo mor ma Satan chikogo ji
[Picha manie ite mar 31]
Ng’at ma nigi tim mar ng’iyo ponografi bedo gi hera kuom ang’o?