1, 2. Ang’o momiyo Paulo nondiko barua ne Jokristo ma Jo-Hibrania?

E HIGA mar 61, kanyakla mag Jokristo e piny Israel duto ne nigi kuwe. Kata obedo ni jaote Paulo ne nie jela e piny Rumi, nogeno ni ne ok dhi kawo kinde malach ka pok ogonye. Timotheo ma ne gidhigago e wuodhene, ne oa mana gony, kendo ne gichano mar limo Jokristo ma ne ni Judea. (Hib. 13:23) Kata kamano, bang’ higni abich, ‘jolweny mogoyo kambi ne dhi lworo Jerusalem,’ mana kaka Yesu nosekoro. Jokristo ma ne odak Judea to ahinya ahinya ma nodak Jerusalem, ne dhi dwarore okaw okang’ mapiyo. Yesu noseganyisogi ni ka gineno ka mago duto timore, to nonego giringi.—Luka 21:20-24.

² Higni 28 nosekalo nyaka ne Yesu kor wechego, kendo Jo-Yahudi ma ne gin Jokristo modak Israel noyudo oseloyo akwede kod sand mang’eny ma ne giyudoga. (Hib. 10:32-34) Kata kamano, Paulo nong’eyo ni ne gidhi romo gi weche moko mapek moloyo kendo ma ne dhi temo yiegi. (Mat. 24:20, 21; Hib. 12:4) Nodwaro ni giikre ne gimoro amora ma ne ginyalo romogo. Ne dhi dwarore ni ginan moloyo kaka ne giseganano kendo gibed gi yie motegno ma ne dhi  konyogi kawo okang’ mondo gires ngimagi. (Som Jo-Hibrania 10:36-39.) Kuom mano, roho mar Jehova nochwalo Paulo mondo ondik ne owete gi nyiminego barua ma ne dhi jiwogi e kinde ma weche ne dhi bedo matek. Baruano sani iluongo ni bug Jo-Hibrania.

3. Ang’o momiyo onego wanon bug Jo-Hibrania?

³ Jokristo duto e kindegi onego onon weche ma Paulo nondiko ne Jokristo ma Jo-Hibrania. Nang’o? Nikech wan bende waromo gi gik ma gin be ne giromogo. E “kinde matek ahinya” mwadakiegi, jotich Jehova oseromo gi kit akwede kod sand duto. (2 Tim. 3:1, 12) Wasenyiso ma onge kiawa ni yiewa otegno kendo ni wachiwore ne Nyasaye gadier. Kata kamano, thothwa gie sani odak e pinje ma kuwe nitie kendo onge sand ma achiel kachiel. To mana kaka Jokristo e kinde Paulo, ng’ato ka ng’ato kuomwa wiye ok onego owil gi adiera maduong’ni: Machiegnini, wabiro romo gi tem moro mager ma biro temo yiewa!—Som Luka 21:34-36.

4. Ndiko ma higa mar 2016 en mane, to ang’o momiyo owinjore?

⁴ En ang’o ma biro konyowa mondo waikre ne gik machiegni timore nyime ka? E bug Jo-Hibrania, Paulo wacho gik mang’eny ma biro konyowa tego yiewa. Gimoro achiel maduong’ ma biro konyowa owach e wes mokwongo e sula mogik mar bugno. Wesno e ma oyier mondo obednwa ndiko mar higa mar 2016. Ndikono jiwowa kama: ‘Hera manie kindu kaka owete omed dhi nyime.’—Hib. 13:1.

5. Hera manie kind owete tiende en ang’o?

⁵ Bedo gi hera manie kind owete tiende en ang’o? Wach ma Paulo notiyogo e dho Grik ni phi·la·del·phiʹa, tiende sie en “hero owadu.” Hera manie kind owete en kit hera ma joot kata osiepe mogenore oherorego. (Joh. 11:36) Ok wawuondrega awuonda ni wan owete gi nyimine, to wan-ga owete gi nyimine madier. (Mat. 23:8) Hera ma waherorego e kindwa inyalo ler kitiyo gi wechegi: “Beduru mamor gi ng’ato ka ng’ato, kunyisoru hera kaka hera manie kind owete. Kuom wach miyo jomamoko duong’, beduru motelo.” (Rumi 12:10) Koriw herano gi hera mar a·gaʹpe ma en hera mitayo gi puonj manie Muma, mano miyo jotich Nyasaye bedo gi winjruok motegno.

6. Hera manie kind owete tiende en ang’o ne Jokristo madier?

⁶ Jasomo moro nowacho ni ‘hera manie kind owete,’ en wach ma itiyogo ahinya e buge Jokristo. Jo-Yahudi machon ne luongore ni “owete” kata mana gi joma ne ok gin wedegi, to ne ok ginyal luongo ng’at ma ok Ja-Yahudi kamano. Kata kamano, wan kaka Jokristo madier waluongo ng’ato ang’ata ma luwo din madier ni owadwa kata bed ni oa e piny mane. (Rumi 10:12) Jehova osepuonjowa bedo gi hera kaka mar owete e kindwa. (1 The. 4:9) To ang’o momiyo en gima dwarore mondo hera manie kindwa kaka owete omedre?

7. (a) Gima duong’ie mogik momiyo onego wabed gi hera e kindwa kaka owete en mane? (b) Wach ane gimachielo maduong’ momiyo onego wajiw herawa ne jomoko.

⁷ Dwoko mayot en ni Jehova dwaro ni wabed gi hera e kindwa kaka owete. Ok wanyal wacho ni wahero Nyasaye to komachielo ok wahero owetewa. (1 Joh. 4:7, 20, 21) E wi mano, dhano nyaka konyre. Timo kamano dwarore ahinya  e kinde chandruok. Paulo nong’eyo ni moko kuom Jokristo ma Jo-Yahudi ma nondikonegi barua ne dhi dwarore ni owe utegi kod gige ringruok ma ne gin-go. Yesu nolero kaka ngima ne dhi bedo matek e kindego. (Mar. 13:14-18; Luka 21:21-23) Omiyo ne dwarore ni Jokristogo ojiw hera ma ne gin-go e kindgi moloyo kinde moro amora.—Rumi 12:9.

8. En ang’o monego watim sani ka masira maduong’ pok ochakore?

⁸ Machiegnini, yembe ma kelo masira maduong’ ma pok none e ngima dhano biro muomore e piny. (Mar. 13:19; Fwe. 7:1-3) Bang’ mano, en gima biro nyiso rieko luwo wechegi ma nondik kitayo gi roho mar Nyasaye: “Biuru, un joga, donjuru e utu, loruru thikeu bang’u: ponduru kinde matin, nyaka mirima mang’enyni nokadh.” (Isa. 26:20) ‘Ute’ miwuoyo kuomgi e ndikono nyalo bedo ni gin kanyakla ma wantiere. Kanyo e kama wachokorega kaka owete gi nyimine mondo walam Jehova. To romo aroma e chokruok ma ok wabare ok oromo. Paulo noparo ne Jokristo ma Jo-Hibrania ni nonego giti gi thuolo ma kamago e jiwore e “hera kod timbe mabeyo.” (Hib. 10:24, 25) Magi e kinde monego wajiwie hera ma wan-go kaka owete, nikech timo mano biro konyowa e kinde ma biro ka waromo gi tembe.

9. (a) Gin ang’o ma timore e kindegi ma miyowa thuolo mar nyiso ni waherore kaka owete? (b) Chiw ane ranyisi moko ma nyiso kaka jo Jehova osenyiso ni gin gi hera e kindgi.

⁹ Kata mana gie kindegi ka masira maduong’ pok ochakore, dwarore ni wabed gi hera e kindwa kaka owete. Owetewa mang’eny oseyudo chandruok nikech masiche kaka yiengni mag piny ma timore nyaka e bwo nam, ataro mag pi, yamb kalausi mager, kod masiche mamoko. Owetewa moko chandore nikech akwede kod sand ma yudogi. (Mat. 24:6-9) E wi mago, pek mag yuto bembowa pile ka pile nikech wadak e piny mopong’ gi mibadhi. (Fwe. 6:5, 6) Kaka chandruoge ma kamago medo medore, e kaka hera ma wan-go kaka owete onego osik ka medore. Kata obedo ni “hera mar ji mang’eny nobed mang’ich,” nyaka wanyis ni hera ma waherogo owetewa pod dhi nyime.—Mat. 24:12. ^[1]

10. Wadwaro nono ang’o?

¹⁰ Kata obedo ni waromo gi chandruoge mathoth, ere kaka wanyalo miyo hera manie kindwa kaka owete omedre? Gin yore mage ma wanyalo nyisogo ni wahero owetewa? Bang’ jaote Paulo wacho ni ‘hera manie kindu kaka owete omed dhi nyime,’ nonyiso yore mathoth ma Jokristo nyalo timogo kamano. We wanon ane auchiel kuomgi.

11, 12. Tiend rwako welo en ang’o? (Ne picha manie chak sulani.)

¹¹ “Wiu kik wil gi tim rwako welo.” (Som Jo-Hibrania 13:2.) E dhok ma nokwong ndikgo Muma, wach molok e ndikono ni “rwako welo” tiende en “nyiso ng’wono ne joma ok ing’eyo.” Wachno nyalo paronwa gima Ibrahim kod Lut notimo. Giduto ne ginyiso ng’wono ne welo ma ne ok ging’eyo. Ne giduogo gifwenyo achien ni welogo ne gin malaike. (Chak. 18:2-5; 19:1-3) Paulo nowuoyo e wi ranyisigo mondo ojiw Jokristo ma Jo-Hibrania onyis ni giherore kaka owete kuom bedo jorwak welo.

¹² Be wanyisoga ni wajorwak welo kuom gwelo ji e utewa mondo gichiem kodwa,  wajiwgi kata mondo watim kodgi gik mamoko ma gerowa? Ok ochuno ni wated chiemo mang’eny kata ma bechgi tek ni eka wanyis ni wajorwak welo. Bende ok dwaher rwako mana joma biro chulowa e yo moro. (Luka 10:42; 14:12-14) Dwarowa maduong’ en jiwo ji, to ok moro ji! Kata obedo ni samoro ok wang’eyo maber jarit-alworawa kod chiege, be pod warwakogiga ka wamor? (3 Joh. 5-8) Samoro chenrowa nyalo bedo ni odich kendo parruok mag ngima barowa ndasi, to pod en gima dwarore ahinya ni wiwa “kik wil gi tim rwako welo”!

13, 14. Ere kaka wanyalo ‘paro joma ni e jela’?

¹³ “Beduru ka uparo joma ni e jela.” (Som Jo-Hibrania 13:3.) Paulo ne ok wuo awuoya e wi ji duto manie jela, to nowuoyo e wi owete motue e jela nikech yiegi. E kinde ma Paulo nondiko baruano ne Jokristo ma Jo-Hibrania, noyudo osetueye e jela kuom higni moko ang’wen. (Fil. 1:12-14) Ne opwoyo Jokristo wetenego kuom ‘kecho joma ne ni e jela.’ (Hib. 10:34) Mopogore gi joma nokonyo Paulo achiel kachiel ka en e jela, Jokristo ma Jo-Hibraniago ne ni mabor gi Paulo. To kare ere kaka ne ginyalo pare? Ne ginyalo timo kamano kuom lemone gi kinda.—Hib. 13:18, 19.

¹⁴ Kindegi, wanyalo bedo mabor gi owetewa manie jela. Samoro ok wanyal konyogi kaka Joneno modak machiegni gi jelano. To pod wanyalo kechogi kendo nyiso ni waherogi kuom parogi kinde duto sama walemo, ka wasayo Jehova e logi. Kuom ranyisi, waparo owete, nyimine, kendo seche moko nyithindo ma nie jela e piny Eritrea, moriwo nyaka owetewa adek miluongo ni Paulos Eyassu, Isaac Mogos, kod Negede Teklemariam mosebedo e jela kuom higni mokalo 20.

15. Wanyalo nyiso nade ni wachiwo luor ne kend magwa?

¹⁵ “Kend mondo obed gima ji duto miyo luor.” (Som Jo-Hibrania 13:4.) Wanyalo nyiso ni wan gi hera e kindwa kaka owete kuom bedo gi timbe maler. (1 Tim. 5:1, 2) Kapo ni ng’ato okalo “tong’ mowinjore” mi oterore gi owadwa kata nyaminwa moro kata gi achiel kuom jood owadwa kata nyaminwano, mano biro ketho genruok ma jabedoe nikech hera ma gin-go kaka owete. (1 The. 4:3-8) E wi mano, tem ane paro kaka dhako nyalo winjo kapo ni ofwenyo ni chwore ng’iyoga ponografi. Be tim ma kamano biro nyiso ni ohero chiege kendo ni omiyo kend luor?—Mat. 5:28.

16. Ere kaka bedo joma gik ma wan-go romo biro konyowa nyiso hera manie kind owete?

¹⁶ ‘Wabed joma gik ma wan-go sani romowa.’ (Som Jo-Hibrania 13:5.) Mondo wabed joma gik ma wan-go romowa, nyaka wagen Jehova. Mano miyo wabedo gi paro mowinjore e wi gige ringruok. (1 Tim. 6:6-8) Bende, okonyowa ng’eyo ni winjruok ma wan-go gi Jehova kod Jokristo wetewa duong’ moloyo gimoro amora ma pesa nyalo nyiewo. Ng’at ma gik ma en-go oromo ok bi ng’ur, kata manyo ketho kuom jomoko; to bende ok obi bedo gi nyiego kata gi ich lach, ma gin kido ma nyalo ketho hera manie kind owete. Kar mano, bedo joma gik ma wan-go oromo biro chwalowa wabed jochiwo.—1 Tim. 6:17-19.

17. Ere kaka ‘bedo gi chir’ biro konyowa nyiso hera manie kind owete?

¹⁷ “Wabed gi chir maduong’.” (Som Jo-Hibrania 13:6.) Geno Jehova miyo wabedo gi chir kata bed ni waromo gi pek ma  chalo nade. Chirni miyo wabedo gi paro mowinjore. Hera manie kindwa kaka owete kaachiel gi bedo gi paro mowinjore kamano, biro miyo wagerre kendo waho Jokristo wetewa. (1 The. 5:14, 15) Kata mana e kinde ma weche nobedie matek miwuoro e kinde masira maduong’, wabiro ‘chung’ tir kendo ting’o wiwa malo,’ ka wang’eyo ni resruokwa okayo machiegni.—Luka 21:25-28.

18. Wanyalo timo ang’o mondo wamed hero jodong-kanyakla?

¹⁸ “Beduru ka uparo joma tayou.” (Som Jo-Hibrania 13:7, 17.) Ka waparo tich matek ma jodong-kanyakla timonwa ma onge chudo, wabiro medo herogi kendo goyonegi erokamano. Ok dwaher ni mor ma gin-go olal kata gitim gik moko gi chuny mapek nikech gimoro ma watimo. Kar mano, ka wabedo joma winjo wach kendo mobolore wabiro miyogi “luor moloyo mapile nikech tijgi.”—1 The. 5:13.

19, 20. Wanyalo dhi nyime nyiso nade ni waherore kaka owete e okang’ momedore moloyo?

¹⁹ Onge kiawa ni oganda Jehova gin joma ji ong’eyo maber nikech hera ma gin-go kaka owete. Paulo noyie gi wachno. To pod nojiwogi ni gidhi “nyime timo kamano moloyo.” (1 The. 4:9, 10) Waduto wan gi thuolo mar timo dongruok!

²⁰ Sama waneno ndikowa mar higa kuom higa mangima, weuru wapar matut penjo ma luwogi: Be anyalo medo timo dongruok e nyiso kido mar rwako welo? Anyalo timo ang’o mondo anyis ni aparo owetewa manie jela? Be achiwo luor mowinjore ne chenro ma Nyasaye oketo ne kend? Ang’o ma anyalo timo mondo gik ma an-go oroma gadier? Anyalo timo ang’o mondo amed geno Jehova? Ere kaka anyalo medo riwo lwedo joma tayowa? Ka watimo gik moko auchiel mokwan-go, wabiro nyiso ni ndikowa mar higa ok en mana weche moko moket e kor ot e Od Romo, to obiro paronwa mondo waluw weche ma ijiwowago niya: ‘Hera manie kindu kaka owete omed dhi nyime.’—Hib. 13:1.