SULA MAR PUONJRUOK 39
WER 125 “Joma Mor Gin Joma Kecho ji!”
Yud Mor Kuom Bedo Jachiwo
“Chiwo kelo mor mang’eny moloyo kawo.”—TICH 20:35.
GIMA SULANI WUOYE
Wabiro puonjore yore ma wanyalo nyisogo ni wan jochiwo kod kaka timo kamano nyalo miyo wamed bedo mamor.
1-2. Ang’o momiyo en gima ber ni Jehova nochueyowa gi nyalo mar yudo mor sama wabedo jochiwo?
KA NE Jehova ochueyowa, nomiyowa nyalo mar yudo mor sama wachiwo moloyo sama wakawo. (Tich 20:35) Be mano nyiso ni koro ok wanyal yudo mor sama wan e momiwa gimoro? Ooyo. Wang’eyo ni wabedoga mamor sama omiwa mich moro. Kata kamano, wabedoga mamor moloyo sama wan e ma wabedo jochiwo, kendo kuom adier, en gima ber ni Jehova nochueyowa kamano. Nikech ang’o?
2 En nikech mano en achiel kuom yore ma wanyalo medo bedogo mamor. Wanyalo medo bedo mamor ka wamanyo yore mopogore opogore mag bedo jochiwo. To mano doko yo makende ma Jehova nochueyowago!—Zab. 139:14.
3. Ang’o momiyo inyalo luong Jehova ni “Nyasaye mamor”?
3 Muma wacho ni chiwo keloga mor. To mano e momiyo e Muma, iluongo Jehova ni “Nyasaye mamor.” (1 Tim. 1:11) Jehova e ma nokwongo bedo jachiwo, kendo en e jachiwo maduong’ie moloyo. Mana kaka jaote Paulo nowacho, “kokalo kuome wangima, wawuotho, kendo wantiere.” (Tich 17:28) Kuom adier, “mich mabeyo duto gi chiwo malong’o duto” a kuom Jehova.—Jak. 1:17.
4. Ang’o ma wanyalo timo mondo wamed bedo mamor?
4 Waduto dwaher yudo mor ma bedo jochiwo kelo. Wanyalo timo kamano kuom luwo ranyisi mar Jehova mar bedo jachiwo. (Efe. 5:1) E sulani, wadwaro nono kaka wanyalo luwo ranyisi mar Jehova mar bedo jachiwo kod gima wanyalo timo sama waneno ni ng’ato ok dew chiwo ma wamiye. Parogo biro konyowa dhi nyime bedo jochiwo kendo yudo mor mar bedo jochiwo.
LUW RANYISI MAR JEHOVA MAR BEDO JACHIWO
5. Gin gige ringruok mage ma Jehova miyowa?
5 Gin yore mage ma Jehova osenyisogo ni en jachiwo? Wanon ane ranyisi moko. Jehova miyowa gige ringruok. Samoro nyalo bedo ni waonge gik mang’eny, kata kamano, Jehova nenoga ni wayudo gik mochuno. Kuom ranyisi, okonyowa mondo wayud chiemo, lewni, kod kar dak. (Zab. 4:8; Mat. 6:31-33; 1 Tim. 6:6-8) Be Jehova miyowa gik mochuno mana nikech mano en ting’ ma en-go? Ooyo ngang’! Kare ang’o momiyo otimonwa kamano?
6. Ang’o ma wapuonjore e Mathayo 6:25, 26?
6 Gima duong’ momiyo Jehova miyowa gige ringruok en nikech oherowa. Ne ane weche ma Yesu nowacho e Mathayo 6:25, 26. (Som.) Yesu nowacho kama e wi winy: “Ok gichuo, ok gike, bende ok giken e deche.” Kata kamano, nomedo wacho kama: “To pod Wuonu manie polo pidhogi.” Bang’ wacho wechego, nopenjogi kama: “Donge un to nengou duong’ ahinya moloyogi?” Wechego puonjowa ang’o? Wapuonjore ni Jehova ogeno ahinya jotichne moloyo kaka ogeno le. Mana kaka wuoro ma jahera, Jehova bende chiwo ne jotichne gige ringruok nikech oherogi.—Zab. 145:16; Mat. 6:32.
7. Achiel kuom yore ma wanyalo luwogo ranyisi mar Jehova mar bedo jachiwo en mane? (Ne picha bende.)
7 Mana kaka Jehova, wan bende wanyalo konyo jomamoko e yore mag ringruok nikech waherogi. Kuom ranyisi, be ing’eyo Jakristo wadu moro ma onge chiemo kata lewni? Jehova nyalo tiyo kodi mondo Jakristono oyud gima ochando. Jotich Jehova ong’ere ahinya kaka joma jochiwo, to moloyo e kinde mag masiche ma timorega apoya. Kuom ranyisi, e kinde tuo mar korona, owete gi nyimine nokonyo Jokristo wetegi ma nochando kuom miyogi chiemo, lewni, kod gige ringruok mamoko. Thoth owete gi nyimine bende nogolo chiwo ma siro tij piny ngima. Chiwogo nokonyo owete gi nyimine ma noyudo masira kuonde mopogore opogore e piny ngima. Ne giluwo gima ndiko mar Jo-Hibrania 13:16 wacho niya: “Wiu kik wil gi timo maber kendo pogo gik ma un-go ne jomamoko, nikech Nyasaye mor ahinya gi misengni ma kamago.”
8. Teko ma Jehova miyowa konyowa e yore mage? (Jo-Filipi 2:13)
8 Jehova miyowa teko. Jehova nigi teko mang’eny ahinya kendo omor miyo joge tekone. (Som Jo-Filipi 2:13.) Be isegakwayo Jehova mondo omiyi teko mar kwedo tem moro kata mar nano e bwo chandruok moro? Bende, nyalo bedo ni isekwayo Jehova mondo omiyi teko mar nano odiechieng’ kodiechieng’. Sama Jehova odwoko lamoni kendo omiyi teko, mano nyalo miyi iyie gi weche ma Paulo nowacho niya: “E weche duto, an gi nyalo kokalo kuom jal ma miya teko.”—Fil. 4:13.
9. Ere kaka wanyalo luwo ranyisi mar Jehova mar bedo jachiwo e yo motiyogo gi tekone? (Ne picha bende.)
9 Kata obedo ni wan dhano morem, pod wanyalo luwo ranyisi mar Jehova mar bedo jochiwo e yo motiyogo gi tekone. Ok wanyal kawo tekowa kae to wamiyo ng’at machielo kaka Jehova timoga. Kata kamano, wanyalo tiyo gi teko ma wan-go mondo wakonygi. Kuom ranyisi, wanyalo konyo Jakristo ma hike ng’eny kata ma tuore e tije mag ot, kata wanyalo dhinegi e chiro. Ka chal marwa oyienwa, wanyalo chiwore timo ler e Odwa mar Romo kendo rite mondo osik kober. Sama watiyo gi tekowa e yo ma kamano, wakonyo Jokristo wetewa.
10. Ere kaka wechewa nyalo tego jomamoko?
10 Kik wiyi wil ni wechewa bende nigi teko. Be nitie ng’ama nyalo yudo ber kuom jip minyalo miye koa e chunyi? Be nitie ng’at ming’eyo ma dwaro hoch? Donge inyalo kawo okang’ mar konyo joma kamago? Inyalo limogi aching’, goyonegi simu, ndikonegi kad, email, kata ote machuok. Gima inyalo wachonegi ok onego ochandi ahinya. Weche machuok moa e chunyi e ma nyalo bedo ni Jakristo waduno dwaro mondo oho chunye kendo okonye dhi nyime nano.—Nge. 12:25; Efe. 4:29.
11. Ere kaka Jehova tiyoga gi riekone?
11 Jehova miyowa rieko. Jakobo nondiko kama: “Ka nitiere ng’ato e kindu mochando rieko, osik kokwayo Nyasaye, nimar Nyasaye chiwo rieko ne ji duto e yo mogundho ma ok omany ketho kuom ng’ato.” (Jak. 1:5) Wechego nyiso ni Jehova ok pandnwa riekone. Jehova chiwo riekone e yo mogundho kendo “ok omany ketho” kuom joma omiyo riekone. Ok omi wanenre ka joma nono sama wamanyo kony kuome. To mano en nikech ojiwowa ni watim kamano.—Nge. 2:1-6.
12. Gin thuolo mage ma wan-go ma wanyalo tiyogo e chiwo rieko ne jomamoko?
12 To nade wan? Ere kaka wanyalo luwo ranyisi mar Jehova e yo mochiwonego ji rieko? (Zab. 32:8) Jotich Jehova nigi thuolo mang’eny mag chiwo rieko ne jowetegi. Kuom ranyisi, watiegoga jolendo manyien. Jodongo bende konyoga jokony-tich kaachiel gi owete mamoko mosebatisi mondo ging’e kaka ginyalo timo migepegi mag kanyakla, kae to owete gi nyimine ma nigi lony e tij gedo nyalo tiego jomamoko mondo gikony e tije kaka mago.
13. Ere kaka wanyalo luwo ranyisi mar Jehova sama watiego jomamoko?
13 Joma nigi lony onego otem matek mondo giluw ranyisi mar Jehova sama gitiego jomamoko. Par ni Jehova chiwo riekone e yo mogundho, to wan bende dwarore ni watim kamano sama wakonyo jomamoko mondo gipuonjre gik manyien. Kik wawe ma ok watiego jomamoko e okang’ ma dwarore ka waluor ni ginyalo kawo karwa. Bende, ok onego wawach kama e chunywa: ‘An onge ng’ama notiega! Omiyo, en bende opuonjre apuonja kende.’ Jotich Jehova ok onego obed gi paro ma kamano. Kar mano, wachiwo rieko ne joma watiego kendo wamiyogi “nyaka ngimawa wawegi” sama watiegogi. (1 The. 2:8) Watimo kamano ka wageno ni gin bende ‘gibiro puonjo jomamoko e yo molony.’ (2 Tim. 2:1, 2) Ka waikore chiwo rieko ne jomamoko, waduto wabedo molony kendo wabedo mamor.
SAMA WANENO NI JI OK DEW CHIWO MA WAMIYOGI
14. Ang’o ma thoth joma wakonyo timoga?
14 Sama wakonyo jomamoko to ahinya-ahinya owetewa gi nyiminewa, gigoyonwaga erokamano. Ginyalo oronwa ote moro machuok ma nyiso ni gigoyo erokamano, kata ginyalo timo gimoro machielo ma nyiso ni gimor gi kony ma wamiyogi. (Kol. 3:15) Sama jomamoko onyiso ni gimor gi gima watimonegi, wabedoga mamor.
15. Ang’o monego wapar sama jomamoko ok nyis ni gimor gi kony ma wamiyogi?
15 En adier ni nitie joma ok nyisga ni gimor gi gik ma watimonegi kata goyo erokamano. Seche moko wanyalo tiyoga gi thuolowa, tekowa, kod mwanduwa e konyo jomamoko kae to ok ginyis kata ni gidewo gima ne watimonegi. Sama gima kamano otimore, ang’o ma wanyalo timo mondo kik wawinj marach kendo lalo morwa? Par weche manie ndiko ma tayo sulani ma en Tich Joote 20:35. Sama wabedo jochiwo, morwa ok otenore kuom yo ma ji biro rwakogo chiwowa. Wanyalo bedo mamor kata ka jomamoko ok onyiso ni gimor gi chiwo ma wamiyogi. E yo mane? Wane ane kaka wanyalo timo kamano.
16. Ang’o monego wapar sama wakonyo jomamoko kendo bedo jochiwo?
16 Par ni sama ichiwo, iluwo ranyisi mar Jehova. Jehova miyo ji duto gik mabeyo bed ni gigoyo erokamano kata ok gigo. (Mat. 5:43-48) Osingonwa ni ka wan bende wachiwo ‘ma ok wageno yudoe gimoro,’ to ‘pok marwa biro bedo maduong’.’ (Luka 6:35) “Gimoro” ma wageno yudo nyalo bedo gombo ni ogonwa erokamano. Bed ni ji ogoyonwa erokamano kata ok gigoyo, onego wang’e ni kinde duto Jehova biro chulowa nikech gik ma watimonegi kendo nikech ‘wachiwo gi ilo.’—Nge. 19:17; 2 Kor. 9:7.
17. En ang’o maduong’ momiyo wakonyoga jomamoko kendo bedo jochiwo? (Luka 14:12-14)
17 Gima chielo ma nyalo konyowa luwo ranyisi mar Jehova mar bedo jachiwo en luwo puonj ma yudore e Luka 14:12-14. (Som.) Ok en gima rach konyo joma chieng’ moro nyalo konyowa ka wan bende wamoko. Kata kamano, nade kifwenyo ni ikonyoga ji nikech ing’eyo ni in bende chieng’ moro gibiro konyi? Nyalo bedo maber kitemo tiyo gi paro ma Yesu nochiwo. Wanyalo konyo ng’at ma wang’eyo ni onge gima dochulwago. Timo kamano biro miyo wabed mamor nikech waluwo ranyisi mar Jehova mar bedo jachiwo. Timo kamano bende biro konyowa siko ka wamor kata sama ji ok ogo erokamano nikech gimoro maber ma watimonegi.
18. Ang’o ma nyalo konyowa mondo kik wang’ad ne Jokristo wetewa bura sama ok gigoyonwa erokamano kuom kony moro ma wamiyogi?
18 Bed gi paro mowinjore kuom jomamoko. (1 Kor. 13:7) Sama ng’ato ok ogoyo erokamano ne gimoro maber ma watimone, onego wapenjre kama: ‘Be en adier ni ok omor gi gima watimoneno, koso wiye e ma owil gi goyo erokamano?’ Samoro nyalo bedo ni nitie gimomiyo ok ogoyo erokamano. Jomoko nyalo bedo mamor gi kony ma wamiyogi, kata kamano, samoro ok ging’eyo kaka ginyalo goyo erokamano. Samoro nyalo bedo ni gineno wichkuot gi kony ma wamiyogi nikech samoro gin e ma ne gikonyoga jomamoko. Bed ni en wach mane ma nyalo mono Jokristo wetewa goyonwa erokamano sama wakonyogi, hera ma waherogigo onego omi kik wang’adnegi bura, kendo herano onego omi wadhi nyime chiwo gi chuny mamor.—Efe. 4:2.
19-20. Ang’o momiyo horuok dwarore sama wakonyo jomamoko to nenore ni ok gidew kony ma wamiyogi? (Ne picha bende.)
19 Bed gi horuok. Ruoth Solomon nondiko kama kowuoyo e wi bedo jochiwo: “Bol chiembi e nam, nimar bang’ ndalo mang’eny niyudgi kendo.” (Ekl. 11:1) Mana kaka wechego nyiso, jomoko nyalo goyo erokamano ne gima ber ma ne watimonegi bang’ ka “ndalo mang’eny” osekalo. Wane ane ranyisi ma nyiso adiera mar wechego.
20 Higni moko mokalo, jaod jarit-alwora moro nondiko ne nyaminwa moro ma ne e ka oa batisi barua kojiwe ni odhi nyime chung’ motegno e adiera. Higni aboro bang’e, nyaminwano nodwoko baruano kowacho kama: “Agombo nyisi kaka weche ma nindikona osebedo ka jiwa kuom hignigi duto kata obedo ni mano gima ne ok ing’eyo. Weche ma nindikona nomulo chunya ahinya, kata kamano, gima nomulo chunya moloyo en ndiko ma ne nie baruano.” a Bang’ lero chandruoge ma nosebedo kokale kuom hignigo duto, nyaminwano nowacho kama: “Seche moko najokga gi ngima kendo ne ok adwar dhi nyime bedo Janeno mar Jehova. Kata kamano, ndiko ma ne nie baruano e ma osebedo ka jiwa kendo konya dhi nyime nano.” Nomedo wacho kama: “Kuom hignigo duto, ndikono nokonya moloyo gimoro amora.” Temie paro kaka jaod jarit-alworano nowinjo ka noyudo baruano “bang’ ndalo mang’eny”! Wan bende, ji nyalo goyonwa erokamano bang’ ndalo mang’eny ka ne wasekonyogi.
21. Ang’o momiyo ing’ado mar dhi nyime luwo ranyisi mar Jehova mar bedo jachiwo?
21 Mana kaka waseneno, Jehova nochueyowa gi nyalo moro makende. En adier ni wabedoga mamor sama omiwa mich moro. Kata kamano, wabedoga mamor moloyo sama wan e ma wamiyo ng’ato mich. Wabedoga mamor sama wakonyo Jokristo wetewa. Bende, wabedoga mamor sama ginyiso ni gimor gi mich ma wamiyogi. Kata kamano, bed ni joma wakonyo ogoyo erokamano kata ok gigoyo, wanyalo bedo mamor nikech ne watimo gimowinjore. Kik wiyi wil ni “Jehova nyalo miyi mang’eny moloyo” misechiwo. (2 We. 25:9) Ok wanyal chiwo mang’eny moloyo ma Jehova nyalo chiwo. Kendo, gima ber moloyo ma morowa en ni Jehova ma en jachiw mich maduong’ biro chulowa e okang’ malach. Omiyo, wang’aduru e chunywa ni wabiro dhi nyime luwo ranyisi mar Wuonwa manie polo mar bedo jachiwo.
WER 17 “Ee, Adwaro”
a Ndiko ma noket ne nyaminwano e barua en 2 Johana 8 ma wacho ni: “Beduru motang’ mondo kik ulal gik ma wasetiyone matek, to mondo uyud pok mopong’ chuth.”
b WECHE MA LERO PICHA: Jaod jarit-alwora moro ndiko barua ne nyaminwa moro, kae to bang’e oyudo dwoko higni moko mang’eny bang’e.